路得記的研究
Lō͘-tek-kì ê Gián-kiù
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 雪峰逸嵐 Soat-hong Iat-lâm |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第628號 |
| 日期 | 1937/7 |
| 頁數 | 4-6 |
白話字（原文數位化）
Lō͘-tek-kì ê Gián-kiù
Soat-hong ia̍t-lâm
(Chiap 6 goe̍h tē 5 bīn)
1937年7月628期 4-6
- Sit-pāi ê tap-àn
14 chat: “In koh chhut-siaⁿ khàu; Gô-jíⁿ-pa kap ta-ke chim-chhuì(=saⁿ-sî), to̍k-to̍k Lō͘-tek kap i pàng-boē-lī”. Tī chit sî ê thî-khàu, sim-lí chiū bô siāng lah. Lō͘-tek ê khàu, sī tông-chêng ta-ke, koat-tēng m̄-kam lī-khui ê khàu. Gô-jíⁿ-pa ê khàu, sī khǹg beh tò-tńg-khì ê sim-lí ê khàu; in-uī i ê sim í-keng tín-tāng, chhì-giām ê būn-tê tī i ê sim-lāi teh phah sǹg-poâⁿ, bô koat-tēng ê sim-lí thang ìn. Só͘ ū ê tap-àn; chiū-sī lī-khui ta-ke tò-tńg-khì. Tī chit-chām lán chhiáⁿ lâi siūⁿ Gô-jíⁿ-pa ê lêng-thêng sī siáⁿ-khoán? I khí-thâu iā-sī chin hó; toè ta-ke kap tang[sic]-sāi saⁿ-kap keng-koè hoān-lān, khó͘-thàng, kan-lân, pi-ai ê seng-oa̍h, bô ū chi̍t-sut-á ê an-uì khoài-lo̍k. Tāi-seng sí tiōng-hu, āu-lâi sí sió-chek, bô ang, bô kiáⁿ. Saⁿ ê chiú-koáⁿ ê ta-ke sim-pū, keng-koè chhi-chhám khó͘-thàng ê ka-têng. iā bô loé-chì, iā bô oàn-hīn, chē-chē-nî-kú tâng-khó͘ tâng-tiⁿ, saⁿ-kap siū-khó͘, thiàⁿ-chêng ná chhim ná tāng. Tī chit ê sî-chūn thang kóng chin khó-chhú; nā bô, chiū í-keng chá-chá lī-khui--lah. Kàu Ná-o-bí kak-ngō͘ beh tò-lâi ê sî, kiám-chhái i ê sim í-keng teh siūⁿ beh kap i khì hó-m̄? M̄ kap i khì hó-m̄? Pêng-sî ta-ke teh kóng Ka-lâm-tē sī loā-hó, ē chhut ni kap bi̍t ê tē, sī si̍t-chāi bô? Kap i khì m̄-chai beh kā goá chio-ang á-sī koh kè nī? iā iáu ū pē-bó, chhin-chhek, pêng-iú tī chit Mô͘-ap, sím-mi̍h sî thang koh saⁿ-kìⁿ nī? Tio̍h toà pún-toē khah hó, á-sī toè sàn-chhiah ê ta-ke khì hó nī?……ta̍k-hāng ta̍k-hāng chha-put-to put-sî lóng tī i ê sim-lāi teh siūⁿ. Kiám-chhái khoàⁿ-kìⁿ Lō͘-tek hiah thiâm-chēng ê sūn-ho̍k, iā m̄-káⁿ saⁿ-kap mn̄g ì-kiàn. Kàu beh chhut-hoat ê sî, chiah khoàⁿ Lō͘-tek sím-mi̍h ki-koan, khoàⁿ i beh chò-tīn khì lah, chū-jiân i iā tio̍h chò-tīn khì, nā bô, káⁿ ē pháiⁿ-sè, (thàn jîn-chêng). Kiám-chhái tī lō͘-nih, chi̍t-sim m̄-kam lī-khui Mô͘-ap, (tiōng sè-kan) lóng-chóng ê sim-su tī sim-lāi teh khí-lo̍h ê sî, hut-jiân thiaⁿ-tio̍h ta-ke só͘-kóng chiah ê oē, ta̍k kù to sī si̍t-chāi--ê; só͘ ū ê khoân-kéng lóng sī pháiⁿ--ê. Si̍t-chāi ta-ke lāu lah to tio̍h, bô tiōng-hu ū-iáⁿ, boē siⁿ-kiáⁿ iā si̍t-chāi--ê; ta̍k hāng lóng bô thang ǹg-bāng. Pún-jiân sim-lāi to teh tiû-tû lè, thiaⁿ-kàu chit khoán ê kéng-gū, chū-jiân jî-jiân, ē hó-sim, siūⁿ tò-tńg khì, keng-koè kuí hāng ê chhì-thàm, chiū lī-khui ta-ke sio-sî khì lah.
Chhin-ài ê hiaⁿ-tī chí-bē! Hiān-sî kàu-hoē lâi, iā chē-chē chhin-chhiūⁿ chit khoán ê lâng, uī-tio̍h chhì-liān poa̍h-tó, toè Chú kàu poàⁿ-lō͘ soah--khì. Si̍t-chāi chin khó-liân. Gô͘-jíⁿ-pa in-uī sìn-sim bô kian-kò͘, tham-loân kò͘-hiong(sè-kài) m̄ kam-goān kiâⁿ Si̍p-jī-kè ê lō͘, sī khoàⁿ chiām-sî, bô khoàⁿ éng-oán. Kèng-jiân iu-iu chhiû-chhiû siàu-liân lâng, m̄-khéng pàng-sak só͘ ū-ê lâi toè Iâ-so͘(Thài 19:22). Lán koh khoàⁿ Gô͘-jíⁿ-pa kap ta-ke sio-sî(chim-chhuì) lóng bô chi̍t kù oē; thang chai i ê sim-lāi ū oh-tit kóng ê kan-khó͘. Kì-jiân kap ta-ke chhut-hoat, nā-sī m̄-sī pún-sin só͘ ài, tò-tńg Mô͘-ap, tuì tang-sāi pháiⁿ-sè, só͘-í ka-kī chek-pī, ka-kī kiàn-siàu ê sim, pek kàu bô oē thang kóng; thang chai sìn-sim tuī-lo̍h ê lâng, oē ka-kī kiàn-siàu. Chit ê Gô͘-jíⁿ-pa thang tāi-piáu jia̍t-sim ê Ki-tok-tô͘, āu-lâi sìn-sim tuī-lo̍h kàu tī tîm-lûn ê lâng; iā thang piáu-bêng sio̍k sè-kan, tì-kàu kap Kiù-chú ê chín-kiù bô hūn. Chhin-ài ê hiaⁿ-tī chí-moē!!ǹg-bāng lán khîⁿ-tiâu tī Chú, bô hō͘ sè-kài só͘ ín-iú (gîm:Iâ-so͘ chhoā goá, goá beh kun-suî). Taⁿ koh lâi gián-kiù iáu chi̍t ê tap-àn.
- Tek-sèng ê tap-àn.
15 chat: “Ná-o-bí kóng, khoàⁿ ah! Lí ê tang[sic]-sāi í-keng tò-khì……lí iā tio̍h kap i tò-khì”. Chit ê tap-àn ê í-chêng, koh ū chi̍t ê chhì-thàm kap chó͘-gāi chio̍h, chiū-sī Gô-jíⁿ-pa í-keng tò-tńg-khì lah, bē-bián-tit hō͘ Lō͘-tek ê tín-tāng, chin-chiàⁿ sī toā chó͘-gāi. iū-koh ta-ke hoat-chhut tē 5 chhì-thàm, “Lí ê tâng-sāi, í-keng khì lah, lí iā tio̍h khì, ū iūⁿ khoàⁿ iūⁿ, lí iā tio̍h kap Gô͘-jíⁿ-pa tò-tńg-khì”. Khoàⁿ-tio̍h tang[sic]-sāi khì lah, sim-lāi tú teh ak-chak. Ta-ke koh hē chit khoán ê tio̍k-khek-lēng, hō͘ lâng léng-sim koh sit-chì. O-ló Chú!! Lō͘-tek cháiⁿ-iūⁿ? I ū kiàn[sic]-koat ê tap-àn. Kám-siā Chú (gîm: Iâ-so͘ chhoā goá, goá beh kun-suî). I ê tap-àn siáⁿ khoán?
16-17 chat: “Lō͘-tek kóng, Bo̍h-tit khǹg goá lī-khui--lí……nā ū sím-mi̍h hō͘ goá kap lí saⁿ-lī, goān Iâ-hô-hoa ka-poē chek-hoa̍t--goá”. O-ló Chú, Lō͘-tek ê tap-àn chin oân-choân, gō͘ kù chhì-thàm ê oē hiah-nih koat-lia̍t, iáu-kú Lō͘-tek gō͘ kù ê tap-àn, sī oân-choân koat-tēng. Lán khoàⁿ i ê tap-àn, tē-it kù: lí khì hia, goá iā beh khì hia; tē 2 kù: lí hioh tī-hia, goá iā beh hioh tī-hia; tē 3 kù; lí ê kok (peh-sìⁿ) iā sī goá ê kok; tē 4 kù; lí ê Siōng-tè, iā sī goá ê Siōng-tè; tē 5 kù: lí sí tī-hia, goá iā beh sí tī-hia, tû sí í-goā, lóng bē-ē hō͘ goá kap lí saⁿ-lī. Ha-le-lū-iā, oân-choân ê sìn-khò, oân-choân ê sūn-ho̍k, in-uī lí ê thiàⁿ chhui-pek goá, kàu sí iā bô lī-khui--lí(Lô-má 8:39). Hiān-chāi Lō͘-tek tuì sè-kài, tuì jio̍k-thé, tuì ka-kī, oân-choân bô lah, hō͘ ta-ke ê thiàⁿ só͘ kám-kek; beh 1 kun-toè, 2 saⁿ-kap tiàm, 3 siāng kok-tō͘(su-sióng), 4 siāng sìn-gióng, 5 éng-oán kàu sí bô piàn-oāⁿ. Tī-chia só͘ toā iàu-kín--ê, chiū-sī sìn-gióng koan-liām, Mô͘-ap ê hū-lú kèng-pài ngó͘-siōng sī ke̍k jia̍t-sim--ê; kam-goān toè ta-ke kàu m̄ saⁿ-bat ê só͘-chāi, jîn-tē chheⁿ-so͘, bîn-chêng hong-sio̍k lóng bô siāng, tī-hia lâi pài kap in pún-kok bô siāng ê Siōng-tè; iā koh kam-goān lī-khui pē-bó, chhin-chhek, pêng-iú, lâi cháu khó͘-thàng ê lō͘. Chhin-ài ê hiaⁿ-tī chí-moē!! Chú Iâ-so͘ ê thiàⁿ iā kám-tōng sè-kan loā-chē lâng kam-goān uī Chú siū-khó͘. Chú Iâ-so͘ ê bīn sī êng-kng chin suí, tì-kàu chē-chē lâng thó͘-khuì kóng, Chit ê chin-chiàⁿ sī Siōng-tè ê Kiáⁿ. Pó-lô ê phoe iā kóng, “Sī Ki-tok ê Thiàⁿ chhui-pek goá……“Chhin-ài ê hiaⁿ-tī chí-moē!!Iâ-so͘ ê thiàⁿ kám-kek lí kàu cháiⁿ-iūⁿ? Kám-siā Chú ê thiàⁿ, í-keng chhoā goá(kia̍h pit ê lâng) kàu sèng-kiat ê lō͘, ta̍k sî teh pó-siú goá chìn-chêng. Goān lán lóng beh tit-tio̍h Chú ê in-sù, thiàⁿ-thàng pó-hō͘ O-ló Chú.
18 chat: “I khoàⁿ i koat-ì beh kap i khì, chiū bô koh kóng-khí”. Che sī só͘ tit ê tiám-sò͘, gō͘ kù ê būn-tê. Gô͘-jíⁿ-pa só͘ tit ê tiám-sò͘ sī 20 tiám(10 chat) lo̍k-tē-seng. Lō͘-tek ê tiám-sò͘ sī 100 tiám, ki̍p-tē, thiat-tí hōng-hiàn, oân-choân hōng-hiàn; kám-siā Chú. Chhin-ài ê hiaⁿ-tī chí-moē!! Lán nā bô oân-choân hōng-hiàn, chiū bē kap Iâ-so͘ tâng-sim, tâng-kiâⁿ, Ki-tok ê thiàⁿ kám-kek lán, lán tio̍h thoân hok-im hō͘ pa̍t lâng. (Gîm : Goá taⁿ pàng-hē só͘ ū ta̍k hāng).
(Boē-oân)
漢羅（Ùi原文改寫）
路得記的研究
雪峰逸嵐
(接6月第5面)
1937年7月628期 4-6
- 失敗的答案
14節：「In閣出聲哭；俄珥巴佮大家唚喙(=相辭)，獨獨路德佮伊放袂離」。佇這時的啼哭，心理就無siāng啦。路得的哭，是同情大家，決定毋甘離開的哭。俄珥巴的哭，是勸欲倒轉去的心理的哭；因為伊的心已經振動，試驗的問題佇伊的心內咧拍算盤，無決定的心理通應。所有的答案；就是離開大家倒轉去。佇這站咱請來想俄珥巴的靈程是啥款？伊起頭也是真好；綴大家佮同姒相佮經過患難，苦痛，艱難，悲哀的生活，無有一屑仔的安慰快樂。代先死丈夫，後來死小叔，無翁，無囝。三个守寡的大家新婦，經過淒慘苦痛的家庭。也無餒志，也無怨恨，濟濟年久同苦同甜，相佮受苦，疼情那深那重。佇這个時陣通講真可取；若無，就已經早早離開--啦。到拿俄米覺悟欲倒來的時，檢采伊的心已經咧想欲佮伊去好毋？毋佮伊去好毋？平時大家咧講迦南地是偌好，會出奶佮蜜的地，是實在無？佮伊去毋知欲共我招翁抑是閣嫁nī？也猶有爸母，親戚，朋友佇這摩押，甚物時通閣相見nī？著蹛本地較好，抑是綴散赤的大家去好年？…..逐項逐項差不多不時攏佇伊的心內咧想。檢采看見路得遐恬靜的順服，也毋敢相佮問意見。到欲出發的時，才看路得甚物機關，看伊欲做陣去啦，自然伊也著做陣去，若無，敢會歹勢，(趁人情)。檢采佇路裡，一心毋甘離開摩押，(重世間)攏總的心思佇心內咧起落的時，忽然聽著大家所講遮的話，逐句都是實在--的；所有的環境攏是歹--的。實在大家老啦都著，無丈夫有影，袂生囝也實在--的；逐項攏無通向望。本然心內都咧躊躇lè，聽到這款的境遇，自然而然，會好心，想倒轉去，經過幾項的試探，就離開大家相辭去啦。
親愛的兄弟姊妹！現時教會來，也濟濟親像這款的人，為著試煉跋倒，綴主到半路煞--去。實在真可憐。俄珥巴因為信心無堅固，貪婪故鄉(世界)毋甘願行十字架的路，是看暫時，無看永遠。竟然憂憂愁愁少年人，毋肯放拺所有-的來綴耶穌(太19：22)。咱閣看俄珥巴佮大家相辭(唚喙)攏無一句話；通知伊的心內有僫得講的艱苦。既然佮大家出發，若是毋是本身所愛，倒轉摩押，對同姒歹勢，所以家己責備，家己見笑的心，逼到無話通講；通知信心墮落的人，會家己見笑。這个俄珥巴通代表熱心的基督徒，後來信心墮落到佇沉淪的人；也通表明屬世間，致到佮救主的拯救無份。親愛的兄弟姊妹！！向望咱擒牢佇主，無予世界所引誘(吟：耶穌chhoā我，我欲跟隨)。Taⁿ閣來研究猶一个答案。
- 得勝的答案。
15節：「拿俄米講，看啊！你的同姒已經倒去……你也著佮伊倒去」。這个答案的以前，閣有一个試探佮阻礙石，就是俄珥巴已經倒轉去啦，袂免得予路得的振動，真正是大阻礙。又閣大家發出第5試探，「你的同姒，已經去啦，你也著去，有樣看樣，你也著佮俄珥巴倒轉去」。看著同姒去啦，心內拄咧齷齪。大家閣下這款的逐客令，予人冷心閣失志。呵咾主！！路得怎樣？伊有堅決的答案。感謝主(吟：耶穌chhoā我，我欲跟隨)。伊的答案啥款？
16-17節：「路得講，莫得勸我離開—你……若有甚物予我佮你相離，願耶和華加倍責罰--我」。呵咾主，路得的答案真完全，五句試探的話遐爾決裂，猶過路得五句的答案，是完全決定。咱看伊的答案，第一句：你去遐，我也欲去遐；第2句：你歇佇遐，我也欲歇佇遐；第3句；你的國(百姓)也是我的國；第4句；你的上帝，也是我的上帝；第5句：你死佇遐，我也欲死佇遐，除死以外，攏袂會予我佮你相離。Ha-le-lū-iā，完全的信靠，完全的順服，因為你的疼催逼--我，到死也無離開--你(羅馬8：39)。現在路得對世界，對肉體，對家己，完全無啦，予大家的疼所感激；欲1跟綴，2相佮踮，3 siāng國度(思想)，4 siāng信仰，5永遠到死無變換。佇遮所大要緊--的，就是信仰觀念，摩押的婦女敬拜偶像是極熱心--的；甘願綴大家到毋相捌的所在，人地生疏，民情風俗攏無siāng ，佇遐來拜佮in本國無siāng的上帝；也閣甘願離開爸母，親戚，朋友，來走苦痛的路。親愛的兄弟姊妹！！主耶穌的疼也感動世間偌濟人甘願為主受苦。主耶穌的面是榮光真媠，致到濟濟人吐氣講，這个真正是上帝的囝。保羅的批也講，「是基督的疼催逼我……」親愛的兄弟姊妹！！耶穌的疼感激你到怎樣？感謝主的疼，已經chhoā我(攑筆的人)到聖潔的路，逐時咧保守我進前。願咱攏欲得著主的恩賜，疼痛保護呵咾主。
18節：「伊看伊決意欲佮伊去，就無閣講起」。這是所得的點數，五句的問題。俄珥巴所得的點數是20點(10節)落第生。路得的點數是100點，及第，徹底奉獻，完全奉獻；感謝主。親愛的兄弟姊妹！！咱若無完全奉獻，就袂佮耶穌同心，同行，基督的疼感激咱，咱著傳福音予別人。(吟：我taⁿ放下所有逐項)。
(未完)