雜錄
Cha̍p-lio̍k
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 黃六點 N̂g La̍k-tiám |
| 卷期 | 台灣教會公報/芥菜子 |
| 卷期 | 第626號 |
| 日期 | 1937/5 |
| 頁數 | 29-30 |
白話字（原文數位化）
Cha̍p-lio̍k
N̂g La̍k-tiám kì
1937年5月626期 29-30
•I. Chong-kàu kàu-io̍k ê būn-toê.
Chit phiⁿ sī Kiaⁿ-to͘ Tông-chì-siā Tāi-ha̍k Sîn-ha̍k-pō͘ ê Kàu-siū Pún-kiong Ní-peng-oē(本宮彌兵衛) Sian-siⁿ káng-ián ê tāi-khài. Chit pang i ū chhoā 3 ê ha̍k-seng lâi Tâi-oân chut-gia̍p lú-hêng, 4 ge̍h 10 ji̍t ē-po͘ 5 tiám , ū chū-chi̍p Chú-ji̍t-o̍h ê koan-hē-chiá kuí-nā cha̍p lâng tī Ji̍t Ki Chú-ji̍t-o̍h káng-tn̂g, lâi thiaⁿ i ê káng-ián, hit-sî tāi-ke tit-tio̍h chin choē hó ê kà-sī kap àm-sī, ū choē-choē sian-siⁿ kap Bêng Bo̍k-su ê hó-ì, kiò goá siá só͘ thiaⁿ ê tām-po̍h tī pò-choá ni̍h. Goá khiok bô pit-kì, chóng-sī m̄-káⁿ the-sî, chiong só͘ oē kì-tit ê siá tām-po̍h hō͘ tāi-ke choè chham-khó.
Tāi-seng ài khoàⁿ it-poaⁿ ê kok-bîn kàu-io̍k kap chong-kàu kàu-io̍k ê būn-toê.
Chêng tī Bûn-pō͘-séng ū hoat chi̍t-tiâu hùn-lēng kóng, “Tī koaⁿ-li̍p á-sī kong-li̍p ê ha̍k-hāu boē thang kà chong-kàu.” Chit tiâu hùn-lēng ū choē-choē bô lí-kái ê kàu-oân toā-toā gō͘-kái , tī ha̍k-hāu toā chú-tiuⁿ m̄-thang kà chong-kàu ,uī-tio̍h chit-khoán ke̍k-toan ê chú-tiuⁿ, soà siⁿ-khí choē-choē ê būn-toê, āu-lâi chong-kàu kio̍k-tiúⁿ ū kái-sek chit tiâu hùn-lēng kóng, m̄-sī choa̍t-tuì beh kìm-chí kà chong-kàu ê sū, sī kiaⁿ-liáu siⁿ-khí cheng-lūn. Só͘-í ì-sù sī kóng m̄-thang ū chong-phài-tek ê sek-chhái, á-sī kèng-cheng lâi chù-ji̍p tī ha̍k-seng ê thâu-náu, nā kà choân-poaⁿ ê chong-kàu sī hó. Taⁿ tàu-tí tī ha̍k-hāu beh cháiⁿ-iūⁿ kà choân-poaⁿ ê chong-kàu? āu-lâi koh tú-tio̍h tām-po̍h ê būn-toê, hit-sî ê chi̍t tiâu hùn-lēng , kóng tī ha̍k-hāu lāi oē thang kà thong chong-kàu(通宗教) kap chí-tō ha̍k-seng , tit-tio̍h chong-kàu-tek chêng-chhò(情操) ê hâm-ióng. Taⁿ sui ū án-ni soat-bêng, nā-sī si̍t-chè-tek só͘ tú-tio̍h ê sī ha̍k-hāu-nih kó-jiân oē thang kà thong chong-kàu, á-sī oē thang hâm-ióng ha̍k-seng ū chong-kàu-tek ê chêng-chhò mah?
Ū chi̍t tiâu hùn-lēng, kap kuí-nā khoán ê kái-sek, koh ū siⁿ-chhut choē-choē khoán ê būn-toê, chiū chong-kàu kàu-io̍k kap it-poaⁿ ê kok-bîn kàu-io̍k boē thang hoat-seng chin bi̍t-chhiat ê koan-hē, iā chiàu goá siūⁿ, kiám-chhái tuì ū chit tiâu hùn-lēng khah oē thang pó-hō͘ lán Ki-tok-tô͘ ê chong-kàu kàu-io̍k iā bô tek-khak. In-uī siat-sú nā chèng-sek tī koaⁿ, kong-li̍p, ha̍k-hāu thang kà chong-kàu lâi kóng, chiū kiám-chhái ū lâng oē siⁿ-chhut ūn-tōng, ēng sè-le̍k lâi khòng-tiong in ê chong-kàu kàu-io̍k ê chìn-tián, iā bô tek-khak.
Kūn-lâi chèng-hú ū put-chí tì-ì teh tiau-cha chong-kàu, khiok in bô bêng-bêng hoat-piáu, nā-sī lāi-bīn ê loē-tēng, á-sī hong-chiam sī ū sêng-jīn Ki-tok-kàu kap Hu̍t-kàu choè chèng-sek ê chong-kàu , kî-thaⁿ ê chong-kàu put-chí teh chù-ì. Chhin-chhiūⁿ Tāi-pún-kàu kap Jîn-tō-kàu(大本教，人の道) só͘ tú-tio̍h ê sū-kiāⁿ, iā thiaⁿ-kìⁿ kóng Kim-kong-kàu mā káⁿ oē guî-hiám ê khoán.
Koan-hē Sîn-tō, á-sī Sîn-siā ê būn-toê, lán tio̍h ū sì-chiàⁿ ê jīm-sek, nā bô iā oē siⁿ-chhut choē-choē būn-toê, Bûn-pō͘-séng ū seng-bêng Sîn-siā m̄-sī chong-kàu, sī kok-ka teh hâm-ióng kok-bîn tāi-ke tio̍h chham-pài. iā Sîn-koaⁿ iā m̄-sī chong-kàu-ka, sī kok-ka ê chi̍t khoán koaⁿ-lī.
Kūn-lâi tuì Chú-ji̍t-o̍h ū teh siūⁿ kuí-nā hāng, í-chêng á-sī hiān-chāi iáu choē-choē kàu-hoē, khoàⁿ Chú-ji̍t-o̍h sī chhin-chhiūⁿ gín-ná sū, pí-kàu-tek sī kàu-hoē siàu-liân-lâng choè sian-siⁿ teh kà-sī gín-ná. Kàu-hoē tuì chit khoán sū bô chin-toā ê koan-sim, put-kò sió-khoá kā i oān-chō͘ ê ì-sù nā-tiāⁿ, ia̍h chhin-chhiūⁿ chit khoán lán ê chong-kàu kàu-io̍k tek-khak boē thang thiat-tí. Kàu-hoē eng-kai tuì chit ê Chú-ji̍t-o̍h tio̍h ū siong-tong ê phah-sǹg kap kè-oē chiah ha̍p-sek. Koh chi̍t hāng, chiū-sī koan-hē kàu-àn ê sū, chá, lán Chú-ji̍t-o̍h ê kàu-àn, sī pí-kàu-tek bô sím-mi̍h khah su siā-hoē it-poaⁿ, hoán-tńg ū pí in khah chìn chi̍t-pō͘ ê khoán, nā-sī kūn-lâi bô ū sím-mi̍h hó--ê, chin thang kám-sim hit khoán ê kàu-àn, tuì chit tiám tio̍h ū khah chek-ke̍k-tek ê kè-oē kap khó-lū, ǹg-bāng thang tit-tio̍h khah oân-pī ê kàu-àn, ū-soàn tī it-tēng ê sî-kan m̄-thang ū tiông-hok ê só͘-chāi lâi kà-sī gín-ná bat chong-kàu, che sī chin iàu-kín.
àm siōng sèng-kù ê sū, kūn-lâi ê Chú-ji̍t-o̍h iā khah pàng-sang ê khoán, goán oē kì-tit tī choè gín-ná teh tha̍k Chú-ji̍t ê sî, ū àm-kì put-chí choē, tī soè-hàn só͘ àm-kì ê kàu kin-ná-ji̍t choē-choē iáu oē kì-tit, só͘-í tuì chit hong-bīn ǹg-bāng lán ū khah ka-pē ló͘-le̍k. Koh chi̍t hāng khah siông ài phian-tiōng tī ha̍k-khò, ブログラム ê lāi-bīn lóng sī hō͘ ha̍k-khò chiàm-khì, che sī lán kè-khì ê kè-sit. Tī chit sūn-sū tiōng hùn-liān gín-ná ū sì-chiàⁿ ê kèng-pài cheng-sîn , che sī chin tio̍h chù-ì ê. iā tī ブログラムê tiong-kan koh chi̍t hāng m̄-thang bô ê, chiū-sī tōng-chok kàu-io̍k ê hùn-liān, sī hō͘ gín-ná ū chok-gia̍p ê sî-kan, kàu-oân kap ha̍k-seng tī té-té ê sî-kan tiong lâi saⁿ-kap hùn-liān, chhin-chhiūⁿ chhoā in thàm hoān-chiá, á-sī pang-chān kan-khó͘ lâng.
•II. Pak-pō͘ Pò͘-tō-tuī Pún-pō͘ ê Chóng-hoē.
Pak-pō͘ Pò͘-tō-tuī pún-pō͘, uī-tio̍h beh kì-liām Pò͘-tō-tuī chhòng-li̍p chi̍t chiu-nî ê iân-kò͘, só͘-í tuì 4 ge̍h 19-26 ji̍t ê tiong-kan, tī Toā-tiū-tiâⁿ lé-pài-tn̂g beh khui Chiok-hoē, Siu-ióng-hoē, Chhin-bo̍k-hoē kap muí àm tuì 7 tiám poàⁿ khí ê hùn-heng-hoē. Ū tuì Ē-mn̂g phèng-chhiáⁿ chi̍t ê jia̍t-sim ê hùn-heng-ka “Chhoà Sìn-tek Sian-siⁿ”, i í-keng lâi lah. I sī kū-nî kà Sòng Phok-sū thong-e̍k hit ê Ông Chong-sêng Bo̍k-su ê tiūⁿ-lâng. I bat choè thoân-tō-chiá choē-choē nî, iā bat choè Chheng-liân-hoē ê kàn-sū, put-chí oa̍h-tāng, ū kháu-châi, iā sī chin ê sìn-gióng, chit pái ún-tàng oē thang lī-ek lán chin-choē.”
漢羅（Ùi原文改寫）
雜錄
黃六點 記
1937年5月626期 29-30
I. 宗教教育的問題。
這篇是京都同志社大學神學部的教授本宮彌兵衛先生講演的大概。這pang伊有chhoā 3个學生來台灣卒業旅行，4月10日下晡5點，有聚集主日學的關係者幾若十人佇日基主日學講堂，來聽伊的講演，彼時大家得著真濟好的教示佮暗示，有濟濟先生佮明牧師的好意，叫我寫所聽的淡薄佇報紙裡。我卻無筆記，總是毋敢推辭，將所會記得的寫淡薄予大家做參考。
代先愛看一般的國民教育佮宗教教育的問題。
前佇文部省有發一條訓令講，「佇官立抑是公立的學校袂通教宗教。」這條訓令有濟濟無理解的教員大大誤解，佇學校大主張毋通教宗教，為著這款極端的主張，紲生起濟濟的問題，後來宗教局長有解釋這條訓令講，毋是絕對欲禁止教宗教的事，是驚了生起爭論。所以意思是講毋通有宗派tek的色彩，抑是競爭來注入佇學生的頭腦，若教全般的宗教是好。Taⁿ到底佇學校欲怎樣教全般的宗教？後來閣拄著淡薄的問題，彼時的一條訓令 ，講佇學校內會通教通宗教佮指導學生，得著宗教的情操的函養。Taⁿ雖有按呢說明，若是實際的所拄著的是學校裡果然會通教通宗教，抑是會通涵養學生有宗教的的情操mah？
有一條訓令，佮幾若款的解釋，閣有生出濟濟款的問題，就宗教教育佮一般的國民教育袂通發生真密切的關係，也照我想，檢采對有這條訓令較會通保護咱基督徒的宗教教育也無的確。因為設使若正式佇官，公立，學校通教宗教來講，就檢采有人會生出運動，用勢力來擴張in的宗教教育的進展，也無的確。
近來政府有不止致意咧調查宗教，卻in無明明發表，若是內面的內定，抑是方針是有承認基督教佮佛教做正式的宗教，其他的宗教不止咧注意。親像大本教佮人道教(大本教，人の道)所拄著的事件，也聽見講金剛教嘛敢會危險的款。
關係神道，抑是神社的問題，咱著有四正的認識，若無也會生出濟濟問題，文部省有聲明神社毋是宗教，是國家咧涵養國民大家著參拜。也神官也毋是宗教家，是國家的一款官吏。
近來對主日學有咧想幾若項，以前抑是現在猶濟濟教會，看主日學是親像囡仔事，比較的是教會少年人做先生咧教示囡仔。教會對這款事無真大的關心，不過小可共伊援助的意思nā-tiāⁿ，亦親像這款咱的宗教教育的確袂通徹底。教會應該對這个主日學著有相當的拍算佮計畫才合適。閣一項，就是關係教案的事，早，咱主日學的教案，是比較的無甚物較輸社會一般，反轉有比in較進一步的款，若是近來無有甚物好--的，真通感心彼款的教案，對這點著有較積極的的計畫佮考慮，向望通得著較完備的教案，預算佇一定的時間毋通有重複的所在來教示囡仔捌宗教，這是真要緊。
暗誦聖句的事，近來的主日學也較放鬆的款，阮會記得佇做囡仔咧讀主日的時，有暗記不止濟，佇細漢所暗記的到今仔日濟濟猶會記得，所以對這方面向望咱有較加倍努力。閣一項較常愛偏重佇學課，ブログラム的內面攏是予學課佔去，這是咱過去的過失。佇這順序重訓練囡仔有四正的敬拜精神，這是真著注意的。也佇ブログラム的中間閣一項毋通無的，就是動作教育的訓練，是予囡仔有作業的時間，教員佮學生佇短短的時間中來相佮訓練，親像chhoā in探患者，抑是幫贊艱苦人。
II. 北部佈道隊本部的總會。
北部佈道隊本部，為著欲記念佈道隊創立一週年的緣故，所以對4月19-26日的中間，佇大稻埕禮拜堂欲開祝會，修養會，親牧會佮每暗對7點半起的奮興會。有對廈門聘請一个熱心的奮興家「蔡信德先生」，伊已經來啦。伊是舊年教宋博士通譯彼个王Chong-sêng牧師的丈人。伊捌做傳道者濟濟年，也捌做青年會的幹事，不止活動，有口才，也是真的信仰，這擺穩當會通利益咱真濟。」