基督的教會
Ki-tok ê Kàu-hoē
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第626號 |
| 日期 | 1937/5 |
| 頁數 | 1-3 |
白話字（原文數位化）
Ki-tok ê Kàu-hoē
1937年5月626期 1-3
Ki-tok tī sè-kan ê sî-tāi, kìⁿ-nā Iû-thài lâng só͘ toà ê tē-hng, lóng ū in ê Hoē-tn̂g. In tī Hoē-tn̂g lāi kèng-pài Siōng-tè, tha̍k Kū-iok ê Sèng-keng Kap lán hiān-chāi ê Lé-pài-tn̂g chha-put-to siāng-khoán ê lō͘-ēng. Lūn-kàu “Kàu-hoē”.(Goân-bûn ì-sù sī “Siōng-tè só͘ kéng-tiàu chhut-lâi ê lâng, só͘ chū-chi̍p ê hoē”). Chit nn̄g-jī, tī Sin-iok Sèng-chheh ū nn̄g-hāng ê ì-gī:─
(1) Sī chí It-tēng--ê: Chhin-chhiūⁿ Iâ-lō͘-sat-léng ê kàu-hoē. Hui-li̍p-pí ê kàu-hoē. Lô-má ê kàu-hoē hit khoán. Chiū-sī chí chi̍t keng ê kàu-hoē: tī Sin-iok chin-chē án-ni kì.
(2) Sī chí bô It-tēng--ê: Chhin-chhiūⁿ Hēng-toān 14:23, “Ta̍k ê kàu-hoē”; 2 Thiap-sat-lô-nî-ka 1:4, “Tī Siōng-tè chiah ê kàu-hoē”; Lô-má 16:4, “Goā-pang ê chèng kàu-hoē.” iū-koh Í-hut-só͘ phoe-lāi ê ì-sù, sī thiⁿ-téng tē-chiūⁿ it-chhè ê Ki-tok-tô͘, lóng chi̍p-tiong tī Ki-tok ê lāi-bīn, chiâⁿ-chò I ê Sin-thé, chheng-chò Kàu-hoē. Che sī chóng ha̍p-oá khí-lâi ê ì-sù.
Pó-lô Sian-siⁿ tī Hut 4:1─7, 11─16; hia teh lūn i tuì Kàu-hoē ê koan-liām ū nn̄g-hāng:─
(1) Kàu-hoē sī Ki-tok ê Sin-thé. Pó-lô Sian-siⁿ tāi-seng khǹg sìn-tô͘ tī ji̍t-siông ê seng-oa̍h-tiong tio̍h ha̍p tī só͘ siū ê tiàu, hoān-sū khiam-sùn, un-jiû, ēng thun-lún, tī jîn-ài saⁿ khoan-iông; í-ki̍p ēng hô-pêng saⁿ kiat-liân. I kiò sìn-tô͘ tio̍h saⁿ liân-lo̍k ê lí-iû: In-uī thé chi̍t-ê, Sîn chi̍t-ê, ǹg-bāng chi̍t-ê, Chú chi̍t-ê, sìn chi̍t-ê, Siōng-tè chi̍t-ê, chò chèng-lâng ê Pē, tī bān-ū ê téng-bīn, koàn-chhoàn tī bān-ū, tiàm tī bān-ū--ê. Chit chióng Liân-lo̍k ê Kàu-hoē-koan, si̍t-chāi bô ū pí tī-chia khah khak-chhiat khah bêng-liáu--ê.
(2) Sìn-tô͘ sī Ki-tok ê sù-chi pah-thé. Chi̍t ê lâng ū thâu, tek-khak tio̍h ū seng-khu; ū seng-khu, chū-jiân tio̍h ū sù-chi pah-thé. Kàu-hoē iā-sī án-ni. Kàu-hoē kì-jiân sī Ki-tok ê sin-thé, chiū Ki-tok tong-jiân sī Kàu-hoē ê Thâu. Kàu-hoē-tiong kok pō͘-hūn ê chit-hūn, chhin-chhiūⁿ sù-tô͘, sian-ti, thoân Hok-im--ê, bo̍k-su, sian-siⁿ téng, lóng-chóng sī chiàu Ki-tok só͘ hō͘ i ta̍k lâng ê in-sù. Chiū-sī beh hō͘ ta̍k-lâng chīn in ê châi-lêng, lâi khí-chō Ki-tok ê Kàu-hoē. ài kiàn-siat chi̍t ê Kiān-choân ê Kàu-hoē, tek-khak tio̍h kok ê sìn-tô͘ tuì tī chin-lí ū tâng chi̍t-iūⁿ ê sìn-gióng, tuì tī Ki-tok ū chhiong-hun ê jīn-sek. M̄-thang koh chò chhin-chhiūⁿ gín-ná, hō͘ hong-sio̍k si̍p-koàn lâi iô-tāng i ê sim-lêng. iū-koh kàu-hoē choân-thé lóng ēng thiàⁿ-sim. “Tuì tī Ki-tok, choân-sin kiat-ha̍p liân-lo̍k, chiū-sī tuì pah-chat ê saⁿ chiap-èng, ta̍k-thé kai-jiân ê ūn-tōng, tì-kàu kàu-hoē choân-thé ná tióng-toā.” Tuì-hoán lâi kóng, Kàu-hoē ê kok chit-oân kap chèng hoē-iú, nā bô tâng-sim ha̍p-it, ēng Ki-tok ê sim chò sim, chiū tek-khak chiâⁿ-chò ko͘-tâ, sit-lo̍h kong-iōng lah!
Tuì tī Ki-tok ê Kàu-hoē chit ê būn-tê, ài koh lâi gī-lūn nn̄g hāng:─
I. Kàu-hoē ê cho͘-chit.
Kàu-hoē sī chi̍t chióng, sio̍k tī Lêng(靈) ê thoân-thé. Tuì tâng-sim tâng-tek(同心同德) ê Ki-tok-tô͘ lâi ha̍p-chiâⁿ--ê. In cho͘-chit ê lí-iû, sī ho̍k-chiông Kàu-hoē ê Thâu─Ki-tok ê Bēng-lēng. Chiū-sī ài ta̍t kàu tī hoat-tián jîn-luī choè koân ê lí-sióng. iā chiū-sī beh kiàn-siat Siōng-tè Kok tī tē-chiūⁿ. Khiok ū lâng teh siūⁿ tī Sèng-keng-lāi bô ū Ki-tok hoan-hù I ê ha̍k-seng cho͘-chit Kàu-hoē ê bêng-bûn(明文); chiū hoán-tuì cho͘-chit Kàu-hoē. Chóng-sī lán tio̍h liû-sim lâi khoàⁿ Má-thài 18:17, Ki-tok kóng, “Kā Kàu-hoē kóng.” Tuì chit kù, lán thang chai Ki-tok í-keng àm-àm ū piáu-sī I ê ha̍k-seng cho͘-chit kàu-hoē ê ì-sù lah. Só͘-í sî-ki kàu lah, sù-tô͘ chiū thàn Ki-tok ê chí-ì kap chèng hoē-iú tī Iâ-lō͘-sat-léng kiàn-li̍p tē-it chá ê kàu-hoē.
Tuì hit-tia̍p kàu-taⁿ, í-keng ū 1900 goā nî, tī thong sè-kài tiong, kè-sio̍k Iâ-lō͘-sat-léng lâi cho͘-chit kàu-hoē--ê, si̍t-chāi sǹg-bē-liáu. Lán tha̍k Kàu-hoē ê Le̍k-sú, í-ki̍p koan-chhat hiān-sî ê kàu-hoē, kî-tiong sui-jiân ū keng-koè chē-chē khún-tio̍k, chóng-sī kàu-hoē iû-goân tī-teh, iā ji̍t-ji̍t ná ke-thiⁿ. Tuì án-ni khoàⁿ, bô-lūn chī-chuī, nā hoán-tuì cho͘-chit kàu-hoē--ê, kî-si̍t sī teh hoán-tuì Siōng-tè ê chí-ì lah. Sèng-keng kóng, “In-uī chit ê kè-bô͘, chit ê só͘ chò, nā chhut tī lâng,tek-khak beh pāi-hoāi; nā chhut tī Siōng-tè,lín chiū bē pāi-hoāi in ; koh kiaⁿ-liáu lín iā-sī kap Siōng-tè kau-chiàn(Hēng-toān 5:38,39)”.
II. Kàu-hoē ê kang-chok(工作)
Lūn-kàu kàu-hoē ê kang-chok, ū tuì lāi kap tuì goā, nn̄g hong-bīn tī-teh.
(A) Tuì lāi ê hong-bīn: (1) Kú-hêng Sèng-lé-tián, chiū-sī Sé-lé kap Sèng-chhan. Nā bô kàu-hoē, chiū beh thài-ē chip-siú chit ê lé-sò͘, kàu Iâ-so͘ koh lîm-kàu leh? Só͘-í cho͘-chit kàu-hoē ê iàu-sò͘, chiū-sī beh pó-chhî Chú só͘ kau-thok ê Sèng-lé-tián. (2) Kèng-pài Thiⁿ Pē. Kàu-hoē só͘ khoàⁿ-chò choè-ko ê chit-bū, chiū-sī ín-chhoā chèng-lâng kong-tông lé-pài, kap Siōng-tè chhin-bi̍t ê khè-ha̍p, í-ki̍p káng-kái(講解) Sèng-keng hiah-ê. Chit khoán lūn lé-pài ê cheng-sîn kap gî-sek, tī Sèng-keng ū kà-sī lán chin bêng-pe̍k. (3) Hùn-liān hoē-iú. Chong-kàu ê hùn-liān, koan-hē tī sìn-tô͘ kap gín-ná ê tì-io̍k, tek-io̍k, kûn-io̍k ê seng-oa̍h put-chí toā─Chhin-chhiūⁿ Chú-ji̍t-o̍h, Sèng-chheh gián-kiù-hoē, Siu-ióng-hoē, Siàu-liân-thoân, Chheng-liân-hoē, Kiōng-lē-hoē téng-téng, lóng sī kàu-hoē eng-kai ū ê oa̍h-tāng.
(B) Tuì goā ê hong-bīn: (1) Thoân-pò͘ Hok-im. Iâ-so͘ bat tuì ha̍k-seng kóng, ‘Lín khì phó͘ thiⁿ-ē thoân Hok-im hō͘ bān peh-sìⁿ’(Khó 16:15). Khó-kiàn kàu-hoē ê sù-bēng, sī chāi tī chhiau-chhoē chín-kiù hn̄g-kīn sit-lo̍h ê lâng, hō͘ in lâi sìn Ki-tok ê Hok-im. (2) Kiàn-siat chû-siān ê sū-gia̍p. Kàu-hoē ê sù-bēng, tû soan-thoân Hok-im í-goā, iā tio̍h uī-tio̍h kò-jîn, siā-hoē kap kok-ka lâi tô͘-bô͘ lī-ek: chhin-chhiūⁿ kiám-khin peh-sìⁿ ê thòng-khó͘, ke-thiⁿ jîn-seng ê hok-khì, phò-tû siā-hoē ê pháiⁿ hong-sio̍k, chhiok-chìn jîn-luī kan ê liōng-kái……chióng-chióng; kàu-hoē eng-kai tio̍h chun-chiàu Ki-tok “Sì-koè kiâⁿ, chò Hó-sū”(Hēng 10:38) hit ê goân-chek, lâi piáu-hiān Ki-tok hōng-sū ê cheng-sîn.
Kiat-boé lâi kóng, Kàu-hoē sī “Chin-lí ê thiāu-chio̍h kap tē-ki”(I Thê 3:15).
Tio̍h pó-siú Sèng-Sîn só͘ chí-sī lán hit-ê “chi̍t”--jī(Hut 4:4) ê chin-lí; nā bē thang pó-siú hō͘ i ha̍p-chò chi̍t-ê, chiū ê chiâⁿ-chò ki-hâi-sek(機械式) ê kàu-hoē lah!
Lūn kàu-hoē it-tì, スムブソンPhok-sū ū án-ni kóng, “Goá bat khì sàn-pō͘ tī chi̍t ê chin suí ê chhiū-nâ. Chhiū-ba̍k hoat-siⁿ saⁿ-lī ū siong-tong ê hn̄g, chhiū-oāiⁿ ti̍t-ti̍t tàm--lo̍h-lâi, chhiū-phoê sī chho͘-chho͘. Kàu ná koân, chiū chhiū-ki lóng hoat saⁿ-chhím; koh khah koân khí-khì chiū koh khah ām, lóng hoat saⁿ-chhím; chiâⁿ-chò chi̍t ê chin suí ê toā chhù-koà. Goá chiū siūⁿ-tio̍h lán ê kàu-hoē kiám m̄-sī án-ni? Lī thô͘ khah kīn, hiah ê chhiū-oāiⁿ saⁿ-lī chin hn̄g; ná kīn-oá thiaⁿ khí-khì, chiū ná san chiap-oá; kàu-bé chiâⁿ-chò suí ê chhù-koà. Tī ē-bīn, thang hō͘ lâng hióng-siū i ê ìm-ńg hioh-khùn ê hok-khì.” Kàu-hoē iā sī án-ni, sī chò ià-siān ê lêng-hûn ê an-hioh só͘, hō͘ in ū kng-kng thiⁿ-téng ê ǹg-bāng tī-teh. Che sī lán ê gī-bū.
漢羅（Ùi原文改寫）
基督的教會
1937年5月626期 1-3
基督佇世間的時代，見若猶太人所蹛的地方，攏有in的會堂。In佇會堂內敬拜上帝，讀舊約的聖經佮咱現在的禮拜堂差不多siāng款的路用。論到「教會」。(原文意思是「上帝所揀召出來的人，所聚集的會」)。這兩字，佇新約聖冊有兩項的意義：─
(1)是指一定--的：親像耶路撒冷的教會。腓立比的教會。羅馬的教會彼款。就是指一間的教會：佇新約真濟按呢記。
(2)是指無一定--的：親像行傳14：23，「逐个教會」；2帖撒羅尼迦1：4，「佇上帝遮的教會」；羅馬16：4，「外邦的眾教會。」又閣以弗所批內的意思，是天頂地上一切的基督徒，攏集中佇基督的內面，成做伊的身體，稱做教會。這是總合倚起來的意思。
保羅先生佇弗4：1─7，11─16；遐咧論伊對教會的觀念有兩項：─
(1)教會是基督的身體。保羅先生代先勸信徒佇日常的生活中著合佇所受的召，凡事謙遜，溫柔，用吞忍，佇仁愛相寬容；以及用和平相結聯。伊叫信徒著相連絡的理由：因為體一个，神一个，向望一个，主一个，信一个，上帝一个，做眾人的父，佇萬有的頂面，貫串佇萬有，踮佇萬有--的。這種連絡的教會觀，實在無有比佇遮較確切較明瞭--的。
(2)信徒是基督的四肢百體。一个人有頭，的確著有身軀；有身軀，自然著有四肢百體。教會也是按呢。教會既然是基督的身體，就基督當然是教會的頭。教會中各部分的職份，親像使徒，先知，傳福音--的，牧師，先生等，攏總是照基督所予伊逐人的恩賜。就是欲予逐人盡in的才能，來起造基督的教會。愛建設一个健全的教會，的確著各个信徒對佇真理有同一樣的信仰，對佇基督有充分的認識。毋通閣做親像囡仔，予風俗習慣來搖動伊的心靈。又閣教會全體攏用疼心。「對佇基督，全身結合連絡，就是對百節的相接應，逐體該然的運動，致到教會全體那長大。」對反來講，教會的各職員佮眾會友，若無同心合一，用基督的心做心，就的確成做枯焦，失落功用啦！
對佇基督的教會這个問題，愛閣來議論兩項：─
I. 教會的組織。
教會是一種，屬佇靈的團體。對同心同德的基督徒來合成--的。In組織的理由，是服從教會的頭─基督的命令。就是愛達到佇發展人類最懸的理想。也就是欲建設上帝國佇地上。卻有人咧想佇聖經內無有基督吩咐伊的學生組織教會的明文；就反對組織教會。總是咱著留心來看馬太18：17，基督講，「共教會講。」對這句，咱通知基督已經暗暗有表示伊的學生組織教會的意思啦。所以時機到啦，使徒就趁基督的旨意佮眾會友佇耶路撒冷建立第一早的教會。
對彼霎到taⁿ，已經有1900外年，佇通世界中，繼續耶路撒冷來組織教會--的，實在算袂了。咱讀教會的歷史，以及觀察現時的教會，其中雖然有經過濟濟窘逐，總是教會猶原佇咧，也日日那加添。對按呢看，無論chī-chuī，若反對組織教會--的，其實是咧反對上帝的旨意啦。聖經講，「因為這个計謀，這个所做，若出佇人，的確欲敗壞；若出佇上帝，恁就袂敗壞in；閣驚了恁也是佮上帝交戰(行傳5：38，39)」。
II. 教會的工作
論到教會的工作，有對內佮對外，兩方面佇咧。
(A) 對內的方面：(1)舉行聖禮典，就是洗禮佮聖餐。若無教會，就欲thài-ē執守這个禮數，到耶穌閣臨到咧？所以組織教會的要素，就是欲保持主所交託的聖禮典。(2)敬拜天爸。教會所看-做最高的職務，就是引chhoā眾人公同禮拜，佮上帝親密的契合，以及講解聖經遐的。這款論禮拜的精神佮儀式，佇聖經有教示咱真明白。(3)訓練會友。宗教的訓練，關係佇信徒佮囡仔的智育，德育，群育的生活不止大─親像主日學，聖冊研究會，修養會，少年團，青年會，共勵會等等，攏是教會應該有的活動。
(B)對外的方面：(1)傳播福音。耶穌捌對學生講，「恁去普天下傳福音予萬百姓」(可16：15)。可見教會的使命，是在佇搜揣拯救遠近失落的人，予in來信基督的福音。(2)建設慈善的事業。教會的使命，除宣傳福音以外，也著為著個人，社會佮國家來圖謀利益：親像減輕百姓的痛苦，加添人生的福氣，破除社會的歹風俗，促進人類間的諒解……種種；教會應該著遵照基督「四界行，做好事」(行 10：38)彼个原則，來表現基督奉仕的精神。
結尾來講，教會是「真理的柱石佮地基」(I提3：15)。
著保守聖神所指示咱彼个「一」--字(弗4：4)的真理；若袂通保守予伊合做一个，就的成做機械式的教會啦！
論教會一致，スムブソン博士有按呢講，「我捌去散步佇一个真媠的樹林。樹木發生相離有相當的遠，樹椏直直頕--落-來，樹皮是粗粗。到那懸，就樹枝攏發相chhím；閣較懸起去就閣較am，攏發相chhím；成做一个真媠的大厝蓋。我就想著咱的教會敢毋是按呢？離土較近，遐的樹椏相離真遠；那近倚聽起去，就那 相接倚；到尾成做媠的厝蓋。佇下面，通予人享受伊的蔭影歇睏的福氣。」教會也是按呢，是做厭siān的靈魂的安歇所，予in有光光天頂的向望佇咧。這是咱的義務。