牛
Gû
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 康佳音 Khng Ka-im |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第625號 |
| 日期 | 1937/4 |
| 頁數 | 7-8 |
白話字（原文數位化）
Gû
1937年4月625期 7-8
Kin-nî sī Gû nî, ài lâi kóng tām-po̍h Gû oē.
Gû sī khîn-lô chiông-sūn ê tōng-bu̍t, sī Tâi-oân lông-gia̍p-kài ê kong-lô-chiá. Chóng-sī m̄-chai sī sì kha kng chi̍t ê tō͘, siⁿ chò m̄-hó khoàⁿ ê in-toaⁿ, á-sī cháiⁿ-iūⁿ tī lán ê lí-iâu(俚謠)hán-tit o-ló, khah chē sī ēng gû chò khoàⁿ-khin kap thí-chhiò ê chhâi-liāu.
-
Chē gû ta̍h bô pùn. Gû ê seng-khu chin toā put-chí tìn-tè, m̄-nā án-ni, toā chiah tōng-bu̍t lóng khah bô thoân-thé thóng-chè ê tì-sek, ta̍h pùn ê sî pō͘-tiāu boē hô, hoán-tńg ài sio-ta̍h. Tī hiān-chāi ê kàu-hoē, m̄-sī khiàm-ēng jîn-bu̍t, sī khiàm-ēng ha̍p-it kap saⁿ-thiàⁿ ê cheng-sîn, in-uī sui-bóng ū jîn-bu̍t, iáu-kú nā-sī kiau-ngō͘, kek sin-hūn, bô thiàⁿ-sim, kiat-kio̍k m̄-sī oē hō͘ kàu-hoē hô-pêng kap chìn-pō͘, sī hō͘ kàu-hoē chiâⁿ chò kak-tio̍k(角逐) ê só͘-chāi nā-tiāⁿ.
-
Chi̍t chiah gû khí nn̄g niá phoê. Khoán-thāi ka-kī khah kāu, thāi-gū pa̍t lâng khah po̍k. Só͘-í ū-sî ē seⁿ-chhut put-kīn chêng-lí ê iau-kiû, lán ê kàu-hoē phah-sǹg nā ū ēng sim pí sim ê saⁿ khoán-thāi(hoē-iú tuì thoân-kàu-chiá siong-hō͘-kan) chiū m̄-bián án-ni.
-
Khiâ gû chhoē bô gû. Phah-sǹg m̄-sī cheng-sîn-pīⁿ, iā m̄-sī kiān-bông-chèng(健忘症), sī cheng-sîn hóng-hut ê in-toaⁿ. Sèng-tô͘ ê sìn-gióng léng-tām, pài Siōng-tè giâu-gî Siōng-tè, khoàⁿ bô bêng Iâ-so͘ , iā-sī bô ū chin-kiàm ê chin-lí tui-chhoē ê cheng-sîn.
-
O͘-gû toā iáⁿ. Káⁿ sī ū miâ bô si̍t ê ì-sù, lán ê kàu-hoē tuì siū hùn-heng liáu-āu, ta̍k uī ke-thiⁿ lâng-gia̍h put-chí thang hoaⁿ-hí. Chóng-sī m̄-sī kiû-tō-chiá ê cheng-ka thang hoaⁿ-hí. Siāng iàu-kín tio̍h kàu tī tāi-ke ū tit-kiù ê pîn-kù, nā bô , chiū pìⁿ chò phàⁿ-chîm(蟹) giâ lâng, ēng kàu-hoē chò hiu-khè-só͘ nā-tiāⁿ , bô ì-sù tī-teh.
-
Chheⁿ-mê gû m̄-bat hó͘. Kiám-chhái sī iú-ióng bû-bô͘(有勇無謀) ê ì-sù. Ki-tok-tô͘ tī sè-kan tio̍h ū lí-tì, lâi hun-pia̍t chiah ê sîn kap kiâⁿ-chò ê sī-hui. Sè-kan ū chē-chē Mô͘-kuí kap choē-ok, só͘-í tio̍h tì-ì chheng-khì ka-tī. Iâ-so͘ kóng, Goá chhe lín sī chhin-chhiūⁿ Iûⁿ ji̍p tī chhâi-lông; só͘-í tio̍h tì-sek chhin-chhiūⁿ choâ……
-
Gû siaⁿ bé kiò. Kóng-oē bô sè-jī un-sûn; ū-ê hoē-iú kiám-chhái iáu oē chhoh pháiⁿ chhuì, gâu lé-mē lâng. ǹg-bāng Sin-nî oāⁿ sin ê chhuì thang o-ló Chú; hiah ê siū chiù-chó͘ ê chi̍h tio̍h kap Tû-se̍k(除夕) chò hoé tû-khì.
-
Gô͘ Gû chhoán-goe̍h(吳牛喘月) bô tám-liōng. Chò Ki-tok-tô͘ kiaⁿ lâng chhiò, m̄-káⁿ pò͘-tō kóng tō-lí pun lâng thiaⁿ. ǹg-bāng sin-nî tit-tio̍h Sèng Sîn siúⁿ-sù lán sîn-lêng ê chi̍h hō͘ lán hó-táⁿ jīn Ki-tok, pìⁿ-chò oa̍h-chuí kang-hô.
-
Gû phīⁿ m̄ lêng beh khiú gû-boé. Ha̍p-lí ê sū m̄ chò, lóng sī beh chò bô lí--ê lâi jiá chai-hō. Hoān-sū bô lūn thoân-thé á-sī kò-jîn lóng tio̍h chiàu hoat-tō͘; bû-sī tō-tek kap kui-kí ê lâng, tek-khak tú-tio̍h hit ê kan-khó͘. Tuì chit-ê só͘ siⁿ-chhut ê siong-hûn m̄-sī hiah khoài bô khì.
-
Lâng sim-koaⁿ gû pak-tó͘. Sim-koaⁿ sī lâng--ê, lí-khì bêng chai. Chóng-sī tham-io̍k bû-tō͘, thun chia̍h pa̍t-lâng ê châi-sán. Lia̍h thun lio̍k-kok(吞六國) chò eng-hiông, bē kì-tit sī pà-tō(霸道). Siā-hoē ni̍h ū chē-chē chà-khi hoâiⁿ-niá ê sū-kiāⁿ, lóng sī chit khoán lâng sim-koaⁿ gû pak-tó͘ ê koài-bu̍t ê sán-bu̍t.
-
Sim-koaⁿ khah toā gû-hì. ài tó͘-phok, beh chhái-phiò(彩票) hit khoán lâng ê sim-lí sú-tú sī án-ni. Chóng-sī tio̍h kì-tit chò lâng iàu-kín tio̍h an-ki í sū-bēng(安居以俟命), m̄-thang hêng-hiám í hiau-hēng(行險以僥倖).
-
Lám gû kāu sái-jiō. Kàu-hoē lāi nā ū chit khoán hoē-iú chin huì-khì, léng-sim hán-tit lâi lé-pài. Koh koāⁿ chi̍t ki chhuì phoe-phêng bo̍k-su án-choáⁿ, thoân-tō án-choáⁿ; tiúⁿ-ló án-choáⁿ, kàu-hoē án-choáⁿ. Chóng-sī lóng m̄ bat siūⁿ pún-sin án-choáⁿ; chit khoán hoē-iú khah hó tio̍h chia̍h Kiān-uī kò͘-tn̂g-oân á-sī Sîn-thong-sán. ǹg-bāng kin-nî khah ióng sin-miā, thang ke-thiⁿ kàu-hoē ê khuì-la̍t.
-
Lāu gû tô chhia-āu. Chin chē kàu-hoē, te̍k-pia̍t chháu-tē kàu-hoē khah chē lâng lâi hù lé-pài bô sím-mi̍h hù sî-kan. Chin bô sî-kan koan-liām; bō-lūn sím-mi̍h sū sî-kan tio̍h chun-siú chhiat-chhiat m̄-thang ū lāu gû tô chhia-āu ê thé-thài.
iū-koh kàu-hoē hiān-sî sī tng oa̍h-tāng, ū chē-chē sū-bū hoē-iú tio̍h chìn-chêng tàu oān-chō͘. Khoàⁿ kàu-hoē chhin-chhiūⁿ ka-tī ê , bô sioh tio̍h-boâ, án-ni lán ê kàu-hoē chiah oē heng-khí. Só͘-í ia̍h bo̍h-tit o̍h lāu-gû tô chhia-āu, tio̍h ióng-io̍k chìn-chêng.
(Khng Ka-im siá).
漢羅（Ùi原文改寫）
牛
1937年4月625期 7-8
今年是牛年，愛來講淡薄牛話。
牛是勤勞從順的動物，是台灣農業界的功勞者。總是毋知是四跤扛一个肚，生做毋好看的因端，抑是怎樣佇咱的俚謠罕得呵咾，較濟是用牛做看輕佮恥笑的材料。
-
濟牛踏無糞。牛的身軀真大不止鎮地，毋但按呢，大隻動物攏較無團體統制的智識，踏糞的時步調未和，反轉愛相踏。佇現在的教會，毋是欠用人物，是欠用合一佮相疼的精神，因為雖罔有人物，猶過若是驕傲，激身分，無疼心，結局毋是會予教會和平佮進步，是予教會成做角逐的所在nā-tiāⁿ。
-
一隻牛起兩領皮。款待家己較厚，待遇別人較薄。所以有時會生出不近情理的要求，咱的教會拍算若有用心比心的相款待(會友對傳教者相互間)就毋免按呢。
-
騎牛揣無牛。拍算毋是精神病，也毋是健忘症，是精神恍惚的因端。聖徒的信仰冷淡，拜上帝僥疑上帝，看無明耶穌，也是無有真劍的真理追揣的精神。
-
烏牛大影。敢是有名無實的意思，咱的教會對受奮興了後，逐位加添人額不止通歡喜。總是毋是求道者的增加通歡喜。上要緊著到佇大家有得救的憑據，若無，就變做冇蟳(蟹)夯人，用教會做休憩所nā-tiāⁿ，無意思佇咧。
-
青盲牛毋捌虎。檢采是有勇無謀的意思。基督徒佇世間著有理智，來分別遮的神佮行做的是非。世間有濟濟魔鬼佮罪惡，所以著致意清氣家己。耶穌講，我差恁是親像羊入佇豺狼；所以著智識親像蛇……
-
牛聲馬叫。講話無細膩溫純；有的會友檢采猶會chhoh歹喙，gâu詈罵人。向望新年換新的喙通呵咾主；遐的受咒詛的舌著佮除夕做伙除去。
-
吳牛喘月無膽量。做基督徒驚人笑，毋敢佈道講道理分人聽。向望新年得著聖神賞賜咱神靈的舌予咱好膽認基督，變做活水江河。
-
牛鼻毋拎欲揪牛尾。合理的事毋做，攏是欲做無理--的來惹災禍。凡事無論團體抑是個人攏著照法度；無視道德佮規矩的人，的確拄著彼个艱苦。對這个所生出的傷痕毋是遐快無去。
-
人心肝牛腹肚。心肝是人--的，理氣明知。總是貪慾無度，吞食別人的財產。掠吞六國做英雄，袂記得是霸道。社會裡有濟濟詐欺橫領的事件，攏是這款人心肝牛腹肚的怪物的產物。
-
心肝較大牛肺。愛賭博，欲彩票彼款人的心理sú-tú是按呢。總是著記得做人要緊著安居以俟命，毋通行險以僥倖。
-
荏牛厚屎尿。教會內若有這款會友真費氣，冷心罕得來禮拜。閣捾一支喙批評牧師按怎，傳道按怎；長老按怎，教會按怎。總是攏毋捌想本身按怎；這款會友較好著食健胃顧腸丸抑是神通散。向望今年較勇身命，通加添教會的氣力。
-
老牛逃車後。真濟教會，特別草地教會較濟人來赴禮拜無甚物赴時間。真無時間觀念；無論甚物事時間著遵守切切毋通有老牛逃車後的體態。
又閣教會現時是當活動，有濟濟事務會友著進前鬥援助。看教會親像家己的，無惜著磨，按呢咱的教會才會興起。所以亦莫得學老牛逃車後，著踴躍進前。
(康佳音寫)。