聖冊佮人生

Sèng-chheh kap jîn-seng

文獻資訊

項目	資料
作者	溫榮春 Un En̂g-chhun
卷期	台灣教會公報/芥菜子
卷期	第622號
日期	1937/1
頁數	27-29

白話字（原文數位化）

Sèng-chheh kap jîn-seng

Un En̂g-chhun

1937年1月622期      27-29

“iā chai lí tuì sè-hàn í-keng bat hiah ê Sèng-chheh, chiū-sī hō͘ lí ū tì-huī, tuì sìn Ki-tok Iâ-so͘ lâi tit-tio̍h kiù--ê. Kìⁿ-nā hō͘ Siōng-tè be̍k-sī ê keng, iā ū lī-ek tī kà-sī , tī tok-chek hō͘ lâng kui-chèng, ín-chhoā lâng o̍h gī-lí, hō͘ ho̍k-sāi Siōng-tè ê lâng liān-ta̍t piān-piān lâi kiâⁿ lóng-chóng ê hó-sū”(2 Thê-mô͘-thài 3:15─17).

Í-chêng Eng-kok ê 文豪カーライルtuì Sèng-chheh bat án-ni kóng, “ Sèng-chheh sī ko-kuì ê chheh, bān lâng ê chheh”; si̍t-chāi tī chit sè-chiūⁿ bô ū pí chit ê Sèng-chheh khah ko-kuì ê chheh. Sèng-chheh sī bān lâng ê sîn-lêng ê bí-niû ê chheh. Chit pún Sèng-chheh sī ha̍k-chiá ê chheh , sī ha̍k-seng ê chheh, iā-sī lông-hu lia̍h-hî lâng ê chheh, sī ta-po͘ lâng ê chheh, iā sī hū-lú ê chheh, sī Se-iûⁿ ê chheh, siāng-sî iā-sī Tang-iûⁿ ê chheh. Sèng-chheh sī kó͘-chá ê chheh, iā-sī hiān-kim ê chheh; siāng-sî iā-sī bī-lâi ê chheh. Sèng-chheh chhin-chhiūⁿ エベレスト秀峰ê koân koh chheng-siù; siāng-sî chhin-chhiūⁿ 大平洋 ê chhim koh khoah. oē ín-chhoā lâng kàu tī Siōng-tè kok ê Sèng-chheh koàn-chhoàn sî-tāi; chhiau-oa̍t jîn-chéng kap kok-kèng(國境), chhiau-oa̍t tē-uī, kai-kip, chit-gia̍p, só͘-í kiò-choè bān lâng ê chheh. Sèng-chheh sī thang pí-phēng Soān-chio̍h(金剛石) ê toā chio̍h-gâm, chin-chu ê só-liān, Sèng Sîn ê pó-kiàm. Ki-tok-tô͘ beh keng-kè chit o͘-àm ê khó͘-hái, só͘ tio̍h ēng ê hái-tô͘(海圖), kiâⁿ thiⁿ-lō͘ ê chí-lâm-chiam.

ài-kok-chiá ê 金玉科條, choè gín-á ê hoaⁿ-hí , lāu-lâng ê an-uì, chheng-liân ê chí-chiam. Pīⁿ-thiàⁿ ê lâng kap lô-khó͘ ê lâng tuì Sèng-chheh tit-tio̍h an-uì kap bián-lē. Tú-tio̍h chhì-liān ê lâng, tuì pún-su hoat-kiàn-tio̍h iâⁿ chhì-liān ê pì-koat. Lîm-chiong ê lâng, tuì Sèng-keng tit-tio̍h oa̍h-oa̍h éng-oán ê ǹg-bāng , kap choa̍t-tuì-tek ê pêng-an. Só͘-í lán tio̍h tha̍k, gián-kiù , sìn , thang tit éng-seng.

Sèng-chheh thang kóng sī “seng-gâi ê chheh”(生涯の書). Sèng-keng teh kà-sī lán sím-mi̍h? Ū chi̍t-uī ê 先哲 bat kóng, “Sèng-chheh, tuì chit khoán ê chheh lí bat thiaⁿ-kìⁿ bô? Pún-su ê tù-chiá sī Siōng-tè pún-sin; chit pún chheh ê tiōng-iàu ê hāng-bo̍k, chiū-sī lūn Siōng-tè kap lâng , chín-kiù , siⁿ kap sí, chiū-sī éng-oa̍h kap éng-oán ê bia̍t-bô ê sū.”

Eng-kok ê Lú-ông bat kóng, “Goá sui-bóng sit-lo̍h ìn-tō͘(Eng-kok ê si̍t-bîn-toē), iā m̄-kam sit-lo̍hシエクスビヤkap i só͘ tù ê chheh”. Chóng-sī Sèng-chheh pí 文豪シエクスビヤsó͘ tù ê chheh khah kuì-tiōng, in-uī Siōng-tè tuì jîn-luī choè toā ê 贈物. “Sèng-chheh” ê lāi-bīn , ū un-tián kap chin-lí moá-moá tī-teh.

Taⁿ Sèng-chheh ê lāi-bīn ū 3 hāng ê iàu-kín ê kà-sī tī-teh:─

1. Chhòng-chō thiⁿ-toē bān-mi̍h ê Chú-cháiⁿ sī î-it ê Siōng-tè, iā-sī lán jîn-luī ê Pē Siōng-tè ; in-uī jîn-luī ê sí-chó͘ sī I chhòng-chō--ê. Taⁿ chit ê chū-jiân-ū ê Siōng-tè sī oa̍h-oa̍h--ê, tuì téng-bīn teh chhui-pek lán ê Siōng-tè. Lán tuì Siōng-tè ê Kiáⁿ Iâ-so͘ Ki-tok, ū thang khoàⁿ-kìⁿ Siōng-tè ê bû-hān ê thiàⁿ-thàng, kap moá-moá ê un-tián.

II. Sèng-chheh kà-sī lán lóng ū choē tī-teh, “Lóng bô gī-lâng, liân chi̍t ê to-bô?”(Lô-má 3:10).

Sèng-chheh sī teh pek lán tio̍h jīn-choē, pò lán chai jîn-luī ê guî-ki kap kiat-kio̍k tio̍h bia̍t-bô. Che sī khiā tī gī kap sèng-ê ê bīn-chêng ê tong-jiân ê 歸結.

III. Sèng-chheh teh kà-sī lán chín-kiù ê oa̍h-lō͘; che sī pún-sin choè toā ê sù-bēng. “In-uī Siōng-tè chiong to̍k-siⁿ ê Kiáⁿ siúⁿ-sù sè-kan, hō͘ kìⁿ-nā sìn I ê lâng boē tîm-lûn oē tit-tio̍h éng-oa̍h; I thiàⁿ sè-kan kàu án-ni.”(Iok-hān 3:16). “Lín káng-kiù chiah ê Sèng-keng, in-uī phah-sǹg hit tiong-kan lín ū éng-oa̍h, iā uī-tio̍h goá choè kan-chèng ê chiū-sī chiah ê Sèng-chheh.”(Iok-hān 5:39). Sèng-chheh iā thang kóng sī uī Chú teh choè kan-chèng ê chheh, só͘-í Sèng-chheh ê chun-kuì kap chin ké, sī chāi tī-chia.

Sèng-chheh sī Siōng-tè ê oē. Sèng-chheh ê tiong-sim, chiū-sī Siōng-tè ê oē ê kū-thé-hoà(具体化) ê Ki-tok, á-sī kóng 受肉 ê Ki-tok.

Beh khui chit pún chheh ê só-sî, sī Ki-tok kap I ê Si̍p-jī-kè . Sèng-chheh thang kóng, chiū-sī beh khui jîn-seng kap ú-tiū só͘ ū ê pì-bi̍t só-sî.

Í-siōng goá tāi-lio̍k ū kóng-khí Sèng-chheh kap jîn-seng ê koan-hē, kap Sèng-chheh lāi 3 hāng ê iàu-kín ê kà-sī.

Taⁿ lán tuì chit ê kuì-tiōng ê Sèng-chheh , èng-kai tio̍h àn cháiⁿ-iūⁿ choè?

1. Lán tio̍h ēng kèng-khiân kap sīn-tiōng, khiam-pi ê thài-tō͘ lâi tha̍k, chhâ-khó. ēng kî-tó lâi tha̍k, ēng sìn-sim lâi tha̍k, chiū oē tit-tio̍h toā heng-thong(Si-phian 119:11). “Goá chiong Lí ê giân-gú khǹg tī sim-lāi, bián tit goá tek-choē lí”……(119:7). “Goá thiàⁿ-sioh Lí ê lu̍t-hoat kàu cháiⁿ-iūⁿ ah! Goá mî-ji̍t chēng-chēng siūⁿ”.

2. Lán tio̍h si̍t-hêng Sèng-chheh ê kà-sī. Kìⁿ-nā thiaⁿ Goá chiah ê oē lâi kiâⁿ--ê, beh pí-phēng tì-sek ê lâng khí i ê chhù tī chio̍h-poâⁿ-téng; hō͘ lo̍h toā-chuí kàu, hong chhe chhiong tio̍h hit keng chhù iā bô tó; in-uī toē-ki tī chio̍h-poâⁿ0téng. Kìⁿ-nā thiaⁿ Goá ê oē bô kiâⁿ--ê……chiū tó; koh i ê tó sī siong-tiōng(Má-thài 7:24─27). “Lín tio̍h choè si̍t-hêng tō-lí--ê, m̄-sī kan-ta thiaⁿ--ê lâi ka-kī phiàn”(Ngá-ko 1:22).

3. Lán tio̍h chiàu Sèng-chheh lâi kà-sī pa̍t-lâng. oa̍h-miā ê chheh (Sèng-chheh) m̄-thang khǹg tiâu. Tio̍h chiong chit ê Chin-lí lâi thoân hō͘ pa̍t-lâng ; in-uī lán ê tông-pau iáu chin-choē teh tîm-lûn lah. “Hoan-hù lí tio̍h thoân tō-lí, bô-lūn tek-sî put-tek-sî tio̍h choan-bū I, ēng pah-poaⁿ ê khoan-iông kà-sī lâi chek-pī, kéng-kài, khoàn-bián”(2 Thê-mô͘-thài 4:2).

4. Lán tio̍h chiong Sèng-chheh lâi choè kiàm kap tuì-te̍k saⁿ kau-chiàn. Iâ-so͘ 40 ji̍t-mî siū-chhì kap Mô͘-kuí kau-chiàn ê sî, ēng sím-mi̍h lâi 擊退sat-tàn? Chiū-sī 3 pái to ēng Siōng-tè ê oē(Sèng-chheh), lâi iâⁿ sat-tàn. “In-uī Siōng-tè ê Tō sī oa̍h--ê, sī ū kong-hāu--ê, pí it-chhè siang-bīn lāi ê kiàm khah lāi; hoān-nā hûn kap sîn, kut-chat kap kut-chhé bô m̄ chhì-ji̍p phoà-khui, sim-lāi chiah ê liām-thâu kap chù-ì iā bô m̄ kàm-chhat”(Hi-pek-lâi 4:12).

5. Tio̍h o̍h Sèng-chheh-lāi ê chú-jîn-kong(主人公) ê Iâ-so͘ Ki-tok , I chiah sī oân-choân ê jîn-keh-chiá. Lán tio̍h o̍h Chú ê hó bô͘-iūⁿ, lâi tè Chú ê kha-pō͘ kiâⁿ, chiū oē êng-kng kui tī Siōng-tè.

英國の名將 ネルソン提督tī hái-chiàn ê sî, tha̍k Sù-tô͘ Hêng-toān 27:29, lâi tit-tio̍h toā sèng-lī. スタンダード石油會社ê siā-oân, tha̍k Chhut Ai-ki̍p-kì ê Mô͘-se ê kò͘-sū, ēng lō͘-tek[sic] choè chûn, ēng le̍k-chhiⁿ kap chio̍h-iû lâi kô͘……āu-lâi tī hit toē-hng kó-jiân hō͘ i hoat-kiàn tio̍h chio̍h-iû ê 油床. Tuì án-ni lâi khoàⁿ, lán tuì chit ê Sèng-chheh-lāi lâi o̍h, á-sī hoat-kiàn-tio̍h chióng-chióng ê ha̍k-būn; chhin-chhiūⁿ 航海術、石油之所在地(地質學)、天文學、考古學、文學、歷史學、政治法律學,及至經濟學、神學……Chóng-sī lán beh tha̍k Sèng-keng m̄-sī iàu-kín 研究téng-bīn só͘ pâi-lia̍t ê ha̍k-bûn, chiū-sī beh hoat-kiàn-tio̍h oa̍h-oa̍h ê Ki-tok, choè tē-it iàu-kín.

漢羅（Ùi原文改寫）

聖冊佮人生

溫榮春

1937年1月622期      27-29

「也知你對細漢已經捌遐的聖冊，就是予你有智慧，對信基督耶穌來得著救--的。見若予上帝默示的經，也有利益佇教示，佇督責予人歸正，引chhoā人學義理，予服侍上帝的人練達便便來行攏總的好事」(2提摩太3：15─17)。

以前英國的文豪カーライル對聖冊捌按呢講，「聖冊是高貴的冊，萬人的冊」；實在佇這世上無有比這个聖冊較高貴的冊。聖冊是萬人的神靈的米糧的冊。這本聖冊是學者的冊，是學生的冊，也是農夫掠魚人的冊，是查埔人的冊，也是婦女的冊，是西洋的冊，siāng時也是東洋的冊。聖冊是古早的冊，也是現今的冊；siāng時也是未來的冊。聖冊親像エベレスト秀峰的權閣清秀；siāng時親像大平洋的深閣闊。會引chhoā人到佇上帝國的聖冊貫串時代；超越人種佮國境，超越地位，階級，職業，所以叫做萬人的冊。聖冊是通比並璇石(金剛石)的大石岩，珍珠的鎖鏈，聖神的寶劍。基督徒欲經過這烏暗的苦海，所著用的海圖，行天路的指南針。

愛國家的金玉科條，做囡仔的歡喜，老人的安慰，青年的指針。病痛的人佮勞苦的人對聖冊得著安慰佮勉勵。拄著試煉的人，對本書發見著贏試煉的祕訣。臨終的人，對聖經得著活活永遠的向望，佮絕對的的平安。所以咱著讀，研究，信，通得永生。

聖冊通講是「生涯的冊」(生涯の書)。聖經咧教示咱甚物？有一位的先哲捌講，「聖冊，對這款的冊你捌聽見無？本書的著者是上帝本身；這本冊的重要的項目，就是論上帝佮人，拯救，生佮死，就是永活佮永遠的滅無的事。」

英國的女王捌講，「我雖罔失落印度(英國的殖民地)，也毋甘失落シエクスビヤ佮伊所著的冊」。總是聖冊比文豪シエクスビヤ所著的冊較貴重，因為上帝對人類最大的贈物。「聖冊」的內面，有恩典佮真理滿滿佇咧。

Taⁿ聖冊的內面有3項的要緊的教示佇咧：─

1. 創造天地萬物的主宰是唯一的上帝，也是咱人類的父上帝；因為人類的始祖是伊創造--的。Taⁿ這个自然-有的上帝是活活--的，對頂面咧催逼咱的上帝。咱對上帝的囝耶穌基督，有通看見上帝的無限的疼痛，佮滿滿的恩典。

II. 聖冊教示咱攏有罪佇咧，「攏無義人，連一个都無？」(羅馬3：10)。

聖冊是咧逼咱著認罪，報咱知人類的危機佮結局著滅無。這是徛佇義佮聖的的面前的當然的歸結。

III. 聖冊咧教示咱拯救的活路；這是本身最大的使命。「因為上帝將獨生的囝賞賜世間，予見若信伊的人未沉淪會得著永活；伊疼世間到按呢。」(約翰3：16)。「恁講究遮的聖經，因為拍算彼中間恁有永活，也為著我做干證的就是遮的聖冊。」(約翰5：39)。聖冊也通講是為主咧做干證的冊，所以聖冊的尊貴佮真假，是在佇遮。

聖冊是上帝的話。聖冊的中心，就是上帝的話的具体化的基督，抑是講受肉的基督。

欲開這本冊的鎖匙，是基督佮伊的十字架。聖冊通講，就是欲開人生佮宇宙所有的祕密鎖匙。

以上我大略有講起聖冊佮人生的關係，佮聖冊內3項的要緊的教示。

Taⁿ咱對這个貴重的聖冊，應該著按怎樣做？

1. 咱著用敬虔佮慎重，謙卑的態度來讀，查考。用祈禱來讀，用信心來讀，就會得著大亨通(詩篇119：11)。「我將你的言語囥佇心內，免得我得罪你」……(119：7)。「我疼惜你的律法到怎樣啊！我暝日靜靜想」。

2. 咱著實行聖冊的教示。見若聽我遮的話來行--的，欲比並智識的人起伊的厝佇石磐頂；雨落大水到，風吹沖著彼間厝也無倒；因為地基佇石磐頂。見若聽我的話無行--的……就倒；閣伊的倒是傷重(馬太7：24─27)。「恁著做實行道理--的，毋是干焦聽--的來家己騙」(雅歌1：22)。

3. 咱著照聖冊來教示別人。活命的冊(聖冊)毋通囥牢。著將這个真理來傳予別人；因為咱的同胞猶真濟咧沉淪啦。「吩咐你著傳道理，無論得時不得時著專務伊，用百般的寬容教示來責備，警戒，勸勉」(2提摩太4：2)。

4. 咱著將聖冊來做劍佮對敵相交戰。耶穌40日暝受試佮魔鬼交戰的時，用甚物來擊退撒旦？就是3擺都用上帝的話(聖冊)，來贏撒旦。「因為上帝的道是活--的，是有功效--的，比一切雙面利的劍較利；凡若魂佮神，骨節佮骨髓無毋刺入剖開，心內遮的念頭佮注意也無毋鑑察」(希伯來4：12)。

5. 著學聖冊內的主人公的耶穌基督，伊才是完全的人格者。咱著學主的好模樣，來綴主的跤步行，就會榮光歸佇上帝。

英國の名將ネルソン提督佇海戰的時，讀使徒行傳27: 29，來得著大勝利。スタンダード石油會社的社員，讀出埃及記的摩西的故事，用蘆竹做船，用瀝青佮石油來糊……後來佇彼地方果然予伊發見著石油的油床。對按呢來看，咱對這个聖冊內來學，抑是發見著種種的學問；親像航海術、石油之所在地(地質學)、天文學、考古學、文學、歷史學、政治法律學，及至經濟學、神學……總是咱欲讀聖經毋是要緊研究頂面所排列的學門，就是欲發見著活活的基督，做第一要緊。