主日學紀念禮拜
Chú-ji̍t-o̍h Kì-liām Lé-pài
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳光輝 Tân Kong-hui |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第622號 |
| 日期 | 1937/1 |
| 頁數 | 6 |
白話字（原文數位化）
Chú-ji̍t-o̍h Kì-liām Lé-pài
(Tân Kong-hui)
1937.01 Tē 622 hō p.6
Ki-tok-kàu ê cheng-sîn sī sím-mi̍h? Iâ-so͘ Ki-tok sī sím-mi̍h in-toaⁿ lîm-kàu? Che ta̍k ê īⁿ-kháu tông-im lóng sêng-jīn ū hō͘ lâng thoat-lī choē, beh chhoā lâng kap Siōng-tè koh hô ê Kiù-chú. Chóng-sī goá teh siūⁿ án-ni, kiaⁿ-liáu khah bô kàu-gia̍h. Ū chiah ê thian-chin lān-bān chhut-sì to sī Siōng-tè ê kiáⁿ, siāng ū chu-keh thang ji̍p Siōng-tè ê kok ê sè-hàn pêng-iú, beh pó-hō͘ in, beh kà-sī in, bô beh hō͘ in ê chi̍t ê tì-kàu pìⁿ-chò choē-jîn, che chiàⁿ sī Ki-tok-kàu ê cheng-sîn.
Bô ū sî-kan, tiûⁿ-só͘ ê chó͘-tòng, nî-nî put-liông siàu-liân ti̍t-ti̍t chhut, che sím-mi̍h in-toaⁿ, ū loā phah-piàⁿ teh thoân sià-choē ê tō-lí. Chóng-sī choējîn toè-āu ti̍t-ti̍t chhut, ū cheng-tò͘, ū jiáu-loān…… Che kiám m̄-sī kà-sī lán kan-ta kóng tio̍h tû-khì choē, tio̍h chín-kiù choē-jîn, tī kin-pún hit ê iáu-boē bak-tio̍h choē ê sî, bô si̍t-chāi ê koan-sim, í-ki̍p bô chek-ke̍k ê poê-iúⁿ ê bô-hāu. Kin-pún--ê bô chò, kan-ta tì-ì tī boé-liu, si̍t-chāi bē thang khoàⁿ-kìⁿ hāu-kó. Tī ta̍k ê sè-kiáⁿ nā kó-jiân ū chin-chiàⁿ bat kàu in toā-hàn ê sî, in ê seng-oa̍h, si̍t-chāi thang sióng-siōng hit ê suí beh kàu cháiⁿ-iūⁿ. Lia̍t-uī, mi̍h phoà-khì chiah beh lâi siu-lí, á-sī tio̍h tî-hông hō͘ i bē phoà-khì. Í-keng hoān-choē chiah beh tû, m̄-ta̍t-tio̍h tī hit ê iáu-boē ê tāi-seng, ū chin-chiàⁿ ê koan-sim. Láu-si̍t kóng, lán Ki-tok-kàu beh tit-tio̍h sèng-lī, eng-kai tio̍h tī jî-tông ê toā hoat-kiàn.
Bat tha̍k-tio̍h chi̍t ê teh phì-jū kin-á-ji̍t ê kàu-hoē ê kì-sū. Khoàⁿ-kìⁿ tuì soaⁿ-téng poa̍h chuì-hàn lo̍h-lâi, chiū soan-thoân kìm-chiú; ū chha̍t liàn-lo̍h-lâi, kóng tio̍h siat hêng-bū-só͘; ū phoà-pēⁿ lâng poa̍h-lo̍h-lâi, tio̍h siat pēⁿ-īⁿ; sī toā bô-êng tī siu-lí, thiām chîⁿ tī chit ê siau-ke̍k ê kang. Koh kóng, in thái ē m̄ gia̍h-thâu chhòng chi̍t ê siám-pī, kiám-chhái uî-chhiûⁿ lâi hō͘ bô hit téng hō ê thang liàn lo̍h-lâi. Lán chai lán ê tō-lí m̄-sī kan-ta beh siu-lí hiah ê ū khiah ê, sī beh pó-choân kàu mài ū mâu-pēng chò siāng iàu-kín. Ū lâng chheng Iâ-so͘ sī hó ê i-seng, si̍t-chāi put-chí sek-tòng, in-uī hó ê i-seng m̄-sī kan-ta i-hó lâng ê pēⁿ, sī tî-hông i bô tì-kàn[sic] phoà-pēⁿ, sī ta̍k-hāng chìn-pō͘ ê kin-á-ji̍t só͘ iau-kiû ê.
Iông-ún sè-kiáⁿ chiū-kīn goá…… (Má-khó 10：14). Iâ-so͘ chin-chiàⁿ sī gín-á ê hoat-kiàn-chiá. Tng-sî Hi-lia̍p sī bûn-hoà-tē, iáu-kú i ê hoat-lu̍t ū chi̍t tiâu kóng, “Nā-sī seⁿ cha-bó͘ gín-á m̄-ài chhī, beh hìⁿ-sak bô iàu-kín.” Tī chit khoán ê sî-tāi, Iâ-so͘ kóng ‘iông-ún sè-kiáⁿ chiū-kīn goá’ ‘Nā bô chhin-chhiūⁿ sè-kiáⁿ ê, bē thang ji̍p Siōng-tè ê kok,’ hoat-kiàn sè-kiáⁿ, khoàⁿ-tiōng sè-kiáⁿ kàu án-ni. Hán-tit bô hoaⁿ-hí ê Iâ-so͘, tng tī ha̍k-seng teh kìm gín-á m̄-thang chiū-kīn I ê sî, Sèng-keng kóng Iâ-so͘ toā bô hoaⁿ-hí, in-uī Iâ-so͘ ê thiàⁿ tī-hia, Iâ-so͘ hoat-kiàn gín-á ê kè-ta̍t kàu tī-hia. Kin-á-ji̍t chē chē lâng iōng toā-lâng, eng-hiông teh kà-sī, ū Ná-pho-lûn, Nái-bo̍k, Tong-hiong chiah ê chiong-kun, chóng-sī Iâ-so͘ m̄-sī. I kiò toā-lâng kóng, lín nā bô chhin-chhiūⁿ chit hō gín-á; lāu-toā-lâng ah, lín tio̍h chhin-chhiūⁿ sè-kiáⁿ; chò lāu-pē ê ah, lí tio̍h o̍h lí ê kiáⁿ. Só͘-í tī chit ê Chú-ji̍t-o̍h ê kì-liām-ji̍t, goān lán tāi-ke koh chi̍t-pái lâi siūⁿ chiah ê sè-kiáⁿ, beh koh-khah chhut-la̍t tī in, beh koh-khah koan-sim tī in, ǹg-bāng tī chiah ê sè-kiáⁿ tióng-sêng ê ji̍t, Siōng-tè ê kok beh si̍t-hiān tī in ê tiong-kan.
Bat tha̍k-tio̍h Eng-kok bó͘ chhī ê kong-hn̂g-lāi, ū chi̍t ê Iâ-so͘ ê tang-siōng. Tī chiàⁿ-pêng ū chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná, chhiú the̍h chi̍t luí pek-ha̍p-hoe beh hō͘ Iâ-so͘, iā Iâ-so͘ chhiú hoāⁿ tī i ê thâu-khak téng, koh kap i teh chhiò. Tī tò-pêng ū chi̍t ê ta-po͘ gín-á, siang-chhiú tuì Iâ-so͘ ê chhiú kā giú-teh, lia̍h Iâ-so͘ kim-kim-khoàⁿ. Koh chi̍t ê khah sè-hàn--ê, chiong Iâ-so͘ ê kha-poâⁿ chò chím-thâu teh khin-sang hó-khùn. Iâ-so͘ ê thiàⁿ-sioh, tī chit-ê ū toā piáu-hiān.
Gín-á si̍t-chāi sī toā-lâng chiàu-kò͘, poê-iúⁿ--ê, ū iáⁿ chin thang kā i kiong-hí, chóng-sī chi̍t-bīn gín-á si̍t-chāi chin khó-lîn. I ê hoa̍t-phoat bô tàng hoat-hui, bô tú-hó ê só͘-chāi thang thit-thô, koh sńg-liáu seng-khu nā lah-sap, chiū siū mē, ū sî siū phah. Tī hoé-chhia-lāi kiám ū khah kē ê í-á, peh lâu-thui mā tio̍h hoa̍h toā-lâng ê kha-pō͘, beh chia̍h-pn̄g ū loā-chē kháu-chàu pī-pān te̍k-pia̍t ê í-toh, nā bô, sī chhin-chhiūⁿ beh tiàu ām. Gín-á kiám m̄-sī bûn-hoà ê tiong-kè-chiá, siat-sú ū chit sî-tāi ê gín-á lóng bô chi̍t ê siū kàu-ióng, kiám m̄-sī hi-seng koè-khì só͘ kiat-chiâⁿ ê bûn-hoà, kiaⁿ-liáu chek-sî pìⁿ-chò goân-sí sî-tāi.
Siōng-tè ê kiáⁿ ê chiah ê sè-kiáⁿ, kiám bô ū koân-lī thang hióng-siū khah koan-sim ê kàu-io̍k. Kin-á-ji̍t chē-chē Chú-ji̍t-o̍h, ah, he hū-jîn-lâng ê sū, siàu-liân lâng ê tāi-chì, tiúⁿ-ló, chip-sū bô teh chhap, kiám-chhái iā ū thoân-kàu-chiá kóng, lán iáu pa̍t hāng kang. Chóng-sī Iâ-so͘ khoàⁿ-tiōng sè-kiáⁿ kàu án-ni……
Sím-mi̍h sī hó ê thó͘-tē? Tuì sim-lí-ha̍k-chiá ê hoat-piáu só͘ chai-iáⁿ, gín-á kàu chhit, peh hoè ê tiong-kan só͘ thiaⁿ-kìⁿ, só͘ khoàⁿ-kìⁿ ê put-chí ū kì-ek, jú ū hoè, i só͘ tit ê pí-kàu-tek khah su. Iâ-so͘ iā-chéng ê phì-jū lâi èng-iōng tī-chia, chiū-sī gín-á ê sim-koaⁿ chiàⁿ-chiàⁿ sī hó ê thó͘-tē, ū-iáⁿ toā-lâng lâi tit-tio̍h tō-lí ê bē chió, m̄-kú kî-si̍t iā chin chió. Goā-chē lâng teh pò͘-tō, hāu-kó chin sió-khoá, koh khah-siông bē thang kàu tī chin ê hoán-hoé, tú-tio̍h chhì-liān chiū seⁿ-khí gî-ngái. Hoán-bīn tuì sè-hàn chiū bat tō-lí ê, kiám-chhái ū-sî siū ín-iú, iáu-kú chiâm-chāi ì-sek beh phû-khí-lâi, chhin-chhiūⁿ ū chi̍t ê sian-seⁿ kóng Ki-tok-kàu-tek ê kái-sim, sī tuì chiâm-chāi ì-sek. Lán kiám-m̄ chhut-la̍t tī chit hō hó ê thó͘-tē ê kang-tiâⁿ.
Á-sī lán koh siūⁿ sìn-tô͘ sī chò ê, á-sī tióng-sêng ê. Lán kiám ē siūⁿ tit chi̍t pái ê soat-kàu chiū ē thang chō-chhut chi̍t ê sìn-tô͘. Lán Lâm-pō͘ Kàu-hoē téng-ē-po͘ ê chū-chi̍p, á-sī pò͘-tō, ē thang khoàⁿ-kìⁿ ke-thiⁿ loā-chē sin ê hoē-iú. Lâng sī tuì gín-á, chheng-liân, chòng-liân tī sin-thé, tī cheng-sîn teh seng-tióng. Thian-chin lān-bān ê gín-á, in ê pún-lêng-tek í-keng sī Siōng-tè ê kiáⁿ ê, kiám m̄ eng-kai kap jio̍k-thé pêⁿ-pêⁿ beh chiām-chiām chiâⁿ-chò suí ê Ki-tok-tô͘.
Gín-ná tī siā-hoē sī siāng nńg-chiáⁿ ê, siāng pit-iàu lâng ê pang-chān ê, iā sī siāng ū chiong-lâi ê ǹg-bāng ê. Chhut-miâ ê soat-kàu-ka ブルツクス kóng, “Pang-chān gín-á ê, chiū-sī pang-chān jîn-luī, nā bô tī gín-á ê sî lâi pang-chān, bô ū sím-mi̍h khah tú-hó ê ki-hoē thang pang-chān jîn-luī.” Iâ-so͘ kóng, “Chiap-la̍p chì bî-sè ê, chiū-sī chiap-la̍p Goá.” Lán bô m̄ thiàⁿ Iâ-so͘, bô m̄ thiàⁿ jîn-luī só͘-í tī sè-kiáⁿ ê koan-sim sī lán tuì Siōng-chú î-it ê chīn-tiong. Goá tiāⁿ-tiāⁿ siūⁿ, lán teh kiû Siōng-tè ê kok lîm-kàu, m̄-kú siat-sú ta̍k ji̍t chhin-chhiūⁿ Gō͘-sûn-cheh, 3000 lâng lâi hoán-hoé, iáu-kú muí-ji̍t chha-put-to 150 bān (chiàu lâng hoat-piáu ê choân sè-kài ê thóng-kè) teh chhut-sì ê gín-á, kàu bān-bān nî kiám m̄-sī iû-goân bē thang si̍t-hiān. Chhut-miâ ê Sian-seⁿ ベソチヤミソキード kóng, “Nā kan-ta koan-sim tī sè-kiáⁿ, m̄-bián chi̍t sè-kí ē thang si̍t-hiān sin ê thiⁿ sin ê sim.” Iâ-so͘ kóng nā bô chhin-chhiūⁿ sè-kiáⁿ--ê bē-ē ji̍p Siōng-tè ê kok, si̍t-chāi in sī thian-kok ê tē-it iàu-sò͘, kan-ta toā-lâng ê kàu-hoē bē kè-sio̍k. Kin-á-ji̍t ê kok-bîn kàu-io̍k chin tì-ì, iōng gī-bū ê teh poê-iúⁿ tē-jī tāi ê kok-bîn. Nā kan-ta tiàu toā-lâng lâi tha̍k, m̄-chai ē àn-choáⁿ ho͘N2?
Lán khoàⁿ-tio̍h sè-kiáⁿ bô m̄ kó͘-chui, in sī thiàⁿ ê hoà-sin, chheng-pe̍h ê ài tī in ê sim-lāi, chit khoán ê thang thiàⁿ, choè kīn tī in sī thiàⁿ ê hoà-sin, chheng-pe̍h ê ài tī in ê sim-lāi, chit khoán ê thang thiàⁿ, choè kīn tī Siōng-tè ê sûn-choân ê, in-uī Siōng-tè thiàⁿ in, lán iû-goân beh chiàu-kò͘ in. Iâ-so͘ kóng, Kìⁿ-nā hō͘ chì-bî-sè ê chi̍t-ê siū that-gāi, lêng-khó͘ ēng toā chio̍h-bō lâi tiàu tī ām-kún lâi thiām tī chhim-hái. ēng toā chio̍h-bō lâi thiām-lo̍h chhim-hái, sī tng-sî Hi-lia̍p só͘ ēng ke̍k tāng hoān-lâng ê hêng-hoa̍t, Iâ-so͘ khoàⁿ that-gāi chì bî-sè ê chi̍t-ê sī kap che siāng khoán. Iâ-so͘ koh kóng, Kan-ta ēng chi̍t poe léng-chuí hō͘ chiah ê sè-kiáⁿ ê chi̍t-ê lim ê, koat-toàn boē sit-lo̍h i ê siúⁿ (Má-thài 10: 42). Goān lán tāi-ke ēng toā chio̍h-bō chò kàm-kài, koh ē kì-tit sī chiap-la̍p-tio̍h Iâ-so͘, tī lán ta̍k lâng ū koh chi̍t-hoan tuì jî-tông ê chong-kàu kàu-io̍k, lâi ka-poē í-siōng ê chhut-la̍t, sī sim só͘ goān.
漢羅（Ùi原文改寫）
主日學記念禮拜
(陳光輝)
1937.01 第622號p.6
基督教的精神是甚物？耶穌基督是甚物因端臨到？這逐个異口同音攏承認有予人脫離罪，欲chhoā人佮上帝閣和的救主。總是我咧想按呢，驚了較無夠額。有遮的天真浪漫出世都是上帝的囝，上有資格通入上帝的國的細漢朋友，欲保護in，欲教示in，無欲予in的一个致到變做罪人，這正是基督教的精神。
無有時間，場所的阻擋，年年不良少年直直出，這甚物因端，有偌拍拚咧傳赦罪的道理。總是罪人綴後直直出，有爭鬥，有擾亂……這敢毋是教示咱干焦講著除去罪，著拯救罪人，佇根本彼个猶未沐著罪的時，無實在的關心，以及無積極的培養的無效。根本--的無做，干焦致意佇尾溜，實在袂通看見效果。佇逐个細囝若果然有真正捌到in大漢的時，in的生活，實在通想像彼个媠欲到怎樣。列位，物破去才欲來修理，抑是著持防予伊袂破去。已經犯罪才欲除，毋值著佇彼个猶未的代先，有真正的關心。老實講，咱基督教欲得著勝利，應該著佇兒童的大發見。
捌讀著一个咧譬喻今仔日的教會的記事。看見對山頂跋醉漢落來，就宣傳禁酒；有賊輾落來，講著設刑務所；有破病人跋落來，著設病院；是大無閒佇修理，填錢佇這个消極的工。閣講，in thái會毋攑頭創一个閃避，檢采圍牆來予無彼等號的通輾落來。咱知咱的道理毋是干焦欲修理遐的有隙的，是欲保全到莫有毛病做上要緊。有人稱耶穌是好的醫生，實在不止適當，因為好的醫生毋是干焦醫好人的病，是持防伊無致到破病，是逐項進步的今仔日所要求的。
容允細囝就近我…….(馬可10：14)。耶穌真正是囡仔的發見者。當時希臘是文化地，猶過伊的法律有一條講，「若是生查某囡仔毋愛飼，欲挕拺無要緊。」佇這款的時代，耶穌講「容允細囝就近我」 「若無親像細囝的，袂通入上帝的國，」發見細囝，看重細囝到按呢。罕得無歡喜的耶穌，當佇學生咧禁囡仔毋通就近伊的時，聖經講耶穌大無歡喜，因為耶穌的疼佇遐，耶穌發見囡仔的價值到佇遐。今仔日濟濟人用大人，英雄咧教示，有Ná-pho-lûn，乃木，東鄉遮的將軍，總是耶穌毋是。伊叫大人講，恁若無親像這號囡仔；老大人啊，恁著親像細囝；做老爸的啊，你著學你的囝。所以佇這个主日學的紀念日，願咱大家閣一擺來想遮的細囝，欲閣較出力佇in，欲閣較關心佇in，向望佇遮的細囝長成的日，上帝的國欲實現佇in的中間。
捌讀著英國某市的公園內，有一个耶穌的銅像。佇正爿有一个查某囡仔，手提一蕊百合花欲予耶穌，也耶穌手按佇伊的頭殼等，閣佮伊咧笑。佇倒爿有一个查埔囡仔，雙手對耶穌的手共揪咧，掠耶穌金金看。閣一个較細漢--的，將耶穌的跤盤做枕頭咧輕鬆好睏。耶穌的疼惜，佇這个有大表現。
囡仔實在是大人照顧，培養--的，有影真通共伊恭喜，總是一面囡仔實在真可憐。伊的活潑無當發揮，無拄好的所在通thit迌，閣耍了身軀若垃圾，就受罵，有時受拍。佇火車內敢有較低的椅仔，peh樓梯嘛著伐大人的跤步，欲食飯有偌濟口灶備辦特別的椅桌，若無，是親像欲吊頜。囡仔敢毋是文化的中繼者，設使有這時代的囡仔攏無一个受教養，敢毋是犧牲過去所結成的文化，驚了即時變做原始時代。
上帝的囝的遮的細囝，敢無有權利通享受較關心的教育。今仔日濟濟主日學，啊，彼婦人人的事，少年人的代誌，長老，執事無咧插，檢采也有傳教者講，咱猶別項工。總是耶穌看重細囝到按呢……..
甚物是好的土地？對心理學者的發表所知影，囡仔到七，八歲的中間所聽見，所看見的不止有記憶，愈有歲，伊所得的比較的較輸。耶穌掖種的譬喻來應用佇遮，就是囡仔的心肝正正是好的土地，有影大人來得著道理的袂少，毋過其實也真少。偌濟人咧佈道，效果真小可，閣較常袂通到佇真的反悔，拄著試煉就生起疑ngái。反面對細漢就捌道理的，檢采有時受引誘，猶過潛在意識欲浮起來，親像有一个先生講基督教tek的改心，是對潛在意識。咱敢毋出力佇這號好的土地的工程。
抑是咱閣想信徒是做的，抑是長成的。咱敢會想得一擺的說教就會通造出一个信徒。咱南部教會頂下晡的聚集，抑是佈道，會通看見加添偌濟新的會友。人是對囡仔，青年，壯年佇身體，佇精神咧生長。天真浪漫的囡仔，in的本能的已經是上帝的囝的，敢毋應該佮肉體平平欲漸漸成做媠的基督徒。
囡仔佇社會是上軟茈的，上必要人的幫贊的，也是上有將來的向望的。出名的說教家ブルツクス講，「幫贊囡仔的，就是幫贊人類，若無佇囡仔的時來幫贊，無有甚物較拄好的機會通幫贊人類。」耶穌講，「接納至微細的，就是接納我。」咱無毋疼耶穌，無毋疼人類所以佇細囝的關心是咱對上主唯一的盡忠。我定定想，咱咧求上帝的國臨到，毋過設使逐日親像五旬節，3000人來反悔，猶過每日差不多150萬(照人發表的全世界的統計) 咧出世的囡仔，到慢慢年敢毋是猶原袂通實現。出名的先生ベソチヤミソキード講，「若干焦關心佇細囝，毋免一世紀會通實現新的天新的心。」耶穌講若無親像細囝--的袂會入上帝的國，實在in是天國的第一要素，干焦大人的教會袂繼續。今仔日的國民教育真致意，用義務的咧培養第二代的國民。若干焦召大人來讀，毋知會按怎ho͘N2？
咱看著細囝無毋古椎，in是疼的化身，清白的愛佇in的心內，這款的通疼，做近佇in是疼的化身，清白的愛佇in的心內，這款的通疼，做近佇上帝的純全的，因為上帝疼in，咱猶原欲照顧in。耶穌講，見若予至微細的一个受窒礙，寧可用大石磨來吊佇頷頸來填佇深海。用大石磨來填落深海，是當時希臘所用極重犯人的刑罰，耶穌看窒礙至微細的一个是佮這siāng款。耶穌閣講，干焦用一杯冷水予遮的細囝的一个啉的，決斷袂失落伊的賞 (馬太10：42)。願咱大家用大石磨做鑑戒，閣會記得是接納著耶穌，佇咱逐人有閣一番對兒童的宗教教育，來加倍以上的出力，是心所願。