雜錄 黃香的目屎
Cha̍p-lio̍k N̂g Hiong ê Ba̍k-sái
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 林金柱 Lîm Kim-thiāu |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第609卷 |
| 日期 | 1935/12 |
| 頁數 | 14 |
白話字（原文數位化）
Cha̍p-lio̍k
II.N̂g Hiong ê Ba̍k-sái
1935.12 tē 609 koàn p.14-15
(Lîm Kim-thiāu)
Kò͘ N̂g Hiong sī Kū-siâⁿ Kàu-hoē choè chho͘ ê sìn-chiá, chiū-sī khai-ki-chó͘. 43 hoè ê sî, in-uī sió-tī ài kā lâng thau khan gû; sui-jiân hiaⁿ-tī hun-ki, iáu-kú lâng beh khan i ê gû tú siàu. Pún-sin seⁿ chò sió ki-kut, ēng bú-le̍k tòng lâng bē tiâu, chiū siūⁿ pō͘ khì Kî-āu thiaⁿ tō-lí, khò se-iûⁿ lâng ê sè-thâu, keng-koè chi̍t-nî kú pêng-an. A. D. 1872 nî chhoā Lí Hiu Bo̍k-su lâi siat kàu-hoē tī hiān-sî ê Kū-siâⁿ; siâⁿ-lāi Kiā-kha Koan-im-têng biō ê tò-pêng soè chi̍t khám tiàm chū-chi̍p. Hit-sî ài khò-sè ê lâng chin chē lâi thiaⁿ. Tâng-nî 9 goe̍h 15 ji̍t, chí-ū N̂g Hiong chi̍t lâng niá sé-lé, kî-thaⁿ bô chi̍t-ê ū sêng-si̍t hoán-hoé ê sim, tì-kàu kàu-hoē bô hó bêng-bōng, bē heng-ōng; tòng bô 5 nî chiū koaiⁿ--khí-lâi.
Taⁿ N̂g Hiong ta̍k lé-pài tio̍h kiâⁿ-phò͘ goā lō͘ khì Kî-āu, Lâm-á-kheⁿ, á-sī Hōng-soaⁿ sì-kè lé-pài; keng-koè 27 nî kú bô ià-siān, bô pàng-soah. Chit chng ê tiong-kan chí-ū i chi̍t lâng sìn Chú, m̄-chai tú-tio̍h loā-chē ê khún-tio̍k huí-pòng; chin gâu jím-nāi, bô lia̍h án-ni chò kan-khó͘. Hoán-tńg it-seng só͘ bē thang pàng-sim--ê sī Kū-siâⁿ bô lâng beh thàn tō-lí, bó͘ kiáⁿ bô lâng beh toè i ê kha-pō͘.
Tè-kok léng-tâi ê sî, kìⁿ-nā niá sé-lé ê sìn-tô͘ pun chi̍t ki thih-ìn ê chhiam-á chò chèng-kù. N̂g Hiong lâu ba̍k-sái, in-uī i ê kiáⁿ-sun m̄ sìn chiah bô thang tit-tio̍h chit ê hok-khì. Léng-tâi āu Kam Bo̍k-su sì-kè sûn-sī sìn-tô͘. Ū chi̍t-ji̍t kap N̂g Lêng-kia̍t Sian-siⁿ lâi kàu i ê chhù, kìⁿ bīn ê sî N̂g Hiong ti̍t-ti̍t háu. Bo̍k-su mn̄g i kóng háu mi̍h tāi ? Chiū ìn kóng, “Sī goá chit ê m̄-chiâⁿ lâng iáu tī-teh lín chiah beh lâi saⁿ-kap chhoē”, nā bô chiū bo̍k-su ê kha-pō͘ bē koh ta̍h tio̍h chit ê só͘-chāi. Í-āu N̂g Hiong ê sìn-gióng ná chìn-pō͘, siàu-liām i ê kiaⁿ-sun ê chêng ná chhiat, chiū ēng chióng-chióng ê hoat-tō͘ chióng-lē, khó͘-khǹg in tio̍h sìn Chú. Nā hoaⁿ-hí kap i khì lé-pài ê lâng chiū kā in tàu chhoā gín-ná, nā m̄ sūn-thàn--ê chiū kap in khah téng-chin.
Khó-sioh bô lâng ài chiū-kīn kng, chí-ū tē-jī sim-pū kap tē-la̍k hāu-seⁿ bat kap i khì chi̍t poàⁿ pái. N̂g Hiong ta̍k lé-pài chá-khí boē chia̍h-pn̄g, tē-it chá chiū kàu Lâm-á-kheⁿ lé-pài-tn̂g. Khah siông Lé-pài-tn̂g ê mn̂g boē khui, chiū tī mn̂g-kháu thî-khàu lâu ba̍k-sái kî-kiû Siōng-tè kiù i chi̍t ke chhut sí ji̍p oa̍h. Tng-sî N̂g Lêng-kia̍t Sian-siⁿ-niû chhin-chhiat thāi-gū, ta̍k chá-khí nā chú-se̍k, chiū siūⁿ-tio̍h N̂g Hiong ún-tàng í-keng lâi tī Lé-pài-tn̂g ê mn̂g-kháu thî-khàu, chiū khì khui mn̂g ēng tō-lí saⁿ an-uì, chhiáⁿ i kap in chia̍h chá-tǹg. N̂g Hiong ê ba̍k-sái tih tâm Iâ-so͘ ê kha,chiū kám-kek Lâm-á-kheⁿ ê Sian-siⁿ í-ki̍p Tióng-chip. Tī A. D. 1903 nî, N̂g Lêng-kia̍t Sian-siⁿ chiū-jīm Bo̍k-su āu, lâi siat Hok-im-tn̂g tī N̂g Hiong ê chhù. Só͘-í tuì A. D. 1904 nî khí, Kū-siâⁿ Kàu-hoē chiū sêng-li̍p ka-kī chū-chi̍p. Kám-siā Thiⁿ-pē, N̂g Hiong ê hi-bōng chiâⁿ lah ! iáu-kú ū thang 7 nî kú tī iù-iù ê Kū-siâⁿ Kàu-hoē chò goân-ló, tuì án-ni i ê tē-jī kiáⁿ, tē-la̍k kiáⁿ kap soah-boé kiáⁿ ê ka-cho̍k iā chiām-chiām tī sìn-gióng ê lō͘; í-goā chng-tiong iā ū 10 goā lâng lâi sìn tō-lí. Chiàu lán siūⁿ, N̂g Hiong tio̍h kám-siā Siōng-tè kóng, “Chú ah ! Taⁿ thang pàng Lí ê lô͘-po̍k an-jiân koè-sì.”
Chóng-sī kàu beh sí ê sî, iáu-kú teh khoà-lū chiah ê m̄-sìn ê kiáⁿ-sun, só͘-í kiò in tāi-ke lâi tī bîn-chhn̂g piⁿ, lâu chi̍t-kù uî-giân kóng, “Lín nā thàn tō-lí chiū beh chhin-chhiūⁿ thiⁿ-chheⁿ hái-soa ê bō͘-sēng, nā m̄ sūn-thàn beh chhin-chhiūⁿ hō͘ lâng chhò-liáu ê tek-pìⁿ, tek-thâu-soaⁿ.” Chiū tī A. D. 1910 nî 10 goe̍h 17 ji̍t pia̍t-sè, hióng-siū 82 hoè. Khó-kèng ! N̂g Hiong ê sìn-gióng ! Khó-uì ! N̂g Hiong ê uî-giân kàu kin-á-ji̍t lóng tù-hiān. Tē-jī kiáⁿ kap sim-pū siāng chá sìn tō-lí, kàu kin-á-ji̍t i ê kiáⁿ-sun siāng heng-ōng. Ū khí-kho ha̍k-sū N̂g Tong-siōng kun, ū Tiúⁿ-ló N̂g Tong-kì kun, ū bī-lâi ê Bo̍k-su N̂g Tong-sek kun; í-goā ū lâm-lú chip-sū kuí-nā miâ.
Hiān-sî i ê kiáⁿ-sun kiōng 144 miâ ê seng-chûn-chiá. Tióng-pâng 18 miâ, jī-pâng 48 miâ, saⁿ-pâng 6 miâ, sì-pâng bô, gō͘-pâng 24 miâ, goā-sun 9 miâ. Tē 1, 3, 4 bô sìn tō-lí, kàu-taⁿ kīn tī bia̍t-bô; kî-thaⁿ lóng ū thàn tō-lí. In ê heng-soe lóng sī chiàu in sìn ê hūn-liōng, èng-giām N̂g Hiong ê uî-giân.
漢羅（Ùi原文改寫）
雜錄
II.黃香的目屎
1935.12 第609卷 p.14-15
(林金柱)
故黃香是舊城教會最初的信者，就是開基祖。43歲的時因為小弟愛共人偷牽牛，雖然兄弟分居，猶過人欲牽伊的牛拄數。本身生做小枝骨，用武力擋人袂牢，就想步去旗後聽道理，靠西洋人的勢頭，經過1年久平安。A. D. 1872年chhoā李庥牧師來設教會佇現時的舊城；城內崎跤觀音亭廟的倒爿稅1坎店聚集。彼時愛靠勢的人真濟來聽。同年9 月15日，只有黃香1人領洗禮，其他無 1个有誠實反悔的心，致到教會無好名望，袂興旺，擋無5年就關--起-來。
今黃香逐禮拜著行舖路去旗後，楠仔坑抑是鳳山四界禮拜；經過27 年久無厭siān，無放煞。這庄的中間只有伊1人信主，毋知拄著濟的窘逐誹謗；真gâu忍耐，無掠按呢做艱苦。反轉一生所袂通放心--的是舊城無人欲趁道理，某囝無人欲綴伊的跤步。
帝國領台的時，見若領洗禮的信徒分1枝鐵印的籤仔做証據。黃香流目屎，因為伊的囝孫毋信才無通得著這个福氣。領台後甘牧師四界巡視信徒。有1日佮黃能傑先生來到伊的厝，見面的時黃香直直吼。牧師問伊講吼乜代? 就應講：「是我這个毋成人猶佇--leh恁才欲來揣」，若無就牧師的跤步袂閣踏著這个所在。以後黃香的信仰那進步，數念伊的囝孫的情那切，就用種種的法度獎勵，苦勸in著信主。若歡喜佮伊去禮拜的人就共in鬥chhoā囡仔，若毋順趁--的就佮in較頂真。
可惜無人愛就近光，只有第2新婦佮第6後生捌佮伊去1半擺。黃香逐禮拜早起袂食飯，第一早就到楠仔坑禮拜堂。較常禮拜堂的門袂開，就佇門口啼哭流目屎祈求上帝救伊一家出死入活。當時黃能傑先生娘親切待遇，逐早起若煮熟，就想著黃香穩當已經來佇禮拜堂的門口啼哭，就去開門用道理相安慰，請伊佮in食早頓。黃香的目屎滴澹耶穌的跤，就感激楠仔坑的先生以及長執。佇A. D. 1903年，黃能傑先生就任牧師後，來設福音堂佇黃香的厝。所以對A. D.1904年起，舊城教會就成立家己聚集。感謝天父，黃香的希望成--lah！猶過有通7 年久佇幼幼舊城教會做元老，對按呢伊的第2囝、第6囝佮煞尾囝的家族也漸漸佇信仰的路；以外庄中也有10外人來信道理。照咱想，黃香著感謝上帝講：「主--ah！今通放你的奴僕安然過世。」
總--是到欲死的時，猶過teh 掛慮遮的毋信的囝孫，所以叫 in逐家來佇眠床邊，留1句遺言講：「恁若趁道理就欲親像天星海沙的茂盛，若毋順趁欲親像予人剉了的竹柄、竹頭山。」就佇A. D. 1910 年10 月17日別世，享壽82歲。可敬！黃香的信仰！可慰！黃香的遺言到今仔日攏著現。第2囝佮新婦上早信道理，到今仔日伊的囝孫上興旺。有齒科舉士黃東尚君，有長老黃東紀君，有未來的牧師黃東錫君；以外有男女執事幾若名。
現時伊的囝孫共144名个生存者。長房18名，二房48名，三房6名，四房無，五房24名，外孫9名。第1、3、4無信道理，到今近佇滅無；其他攏有趁道理。In的興衰攏是照in信的份量，應驗黃香的遺言。