數念故吳添友長老
Siàu-liām kò͘ Gô͘ Thiam-iú Tiúⁿ-ló
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 潘毛里 Phoaⁿ Mô͘-lí |
| 卷期 | 台灣教會公報/芥菜子 |
| 卷期 | 第607卷 |
| 日期 | 1935/10 |
| 頁數 | 40 |
白話字（原文數位化）
Siàu-liām kò͘ Gô͘ Thiam-iú Tiúⁿ-ló
1935.10 tē 607 koàn p.40-42
Koà-chhài-chí tē 117 hō
(Phoaⁿ Mô͘-lí)
Lâm-khàm kàu-hoē ê Gô͘ Thiam-iú Tiúⁿ-ló, tī 8 ge̍h 25 ji̍t ū siū Chú kéng-tiàu lī-khui sè-kan tò-khì thian-tông, hióng-siū 81 hè. Gô͘ Tiúⁿ-ló ê choè lâng sī phoh-si̍t tiong-hō͘, tuì kàu-hoē, tuì kok-ka chin chhut-la̍t hōng-sū, ū thâu, ū bé; chin sêng-si̍t, chheng-liâm, chèng-khì, jia̍t-sêng sìn Chú; hō͘ lâng-lâng só͘ siàu-liām, chi̍t-ē thiaⁿ-kìⁿ i lī-khui sè-kan, chin m̄-kam. I 3 hè ê sî chiū bô lāu-pē, tit-tio̍h hiân-bó ê khan-sêng, kàu 9 hè ê sî, ū ji̍p chu-pâng tha̍k-chheh. Kàu 14 hè ê sî, chiū chhut tī siā-hoē lâi tam-tng chi̍t ke ê seng-kè, tiàm tī Lâm- khàm tiàm-á choè sió-khoá ê seng-lí. Kàu 26 hè ê sî, ū choán-gia̍p lâi tī hiān-sî ê só͘-chāi keng-êng lông-gia̍p, ti̍t-ti̍t kàu tī i kè-sin ê ji̍t, choè chi̍t ê tok-lông-ka tī Lâm-khàm.
Lūn Gô͘ Tiúⁿ-ló tuì kok-ka, tuì kàu-hoē, tuì ka-têng ê kòng-hiàn, goá ài pâi-lia̍t tām-po̍h, thang hō͘ lán saⁿ-kap êng-kng Siōng-tè ê miâ.
A. Tuì Kok-ka ê chit-bū. Tī Tè-kok léng Tâi tong-sî, Bêng-tī 29 nî, ū tam-tng Hun-kiat-siú, tī 32 nî ū tong-soán choè Chóng-kiat-siú. 33 nî siū bēng choè Lîm-sî thó͘-tē tiau-cha uí-oân. 34 nî siū soán choè pó-chiàⁿ, (Pó-kah chè-tō͘ tuì chit nî chhòng khí), ti̍t-ti̍t kè-sio̍k kàu tī hiān-kim, lóng m̄-bat làng chām. 38 nî siū bēng choè Lâm-khàm Kong-ha̍k-hāu ha̍k-bū uí-oân. 39 nî siū bēng choè thó͘-tē chéng-lí uí-oân. Tāi-chèng 9 nî, ū tam-tng Khu-chóng-tāi. Tī Tāi-chèng 4 nî, ū chhut-la̍t tàu chio-ho͘ khoàn-bián lâng lâi ka-ji̍p Lâm-khàm Sìn-iōng cho͘-ha̍p, soà siū kéng choè Phêng-tēng uí-oân. Kî-thaⁿ siū cha̍p-goā thoân-thé ê chiok-thok, kóng boē chīn. Tuì tī i ū tiong-si̍t, i ê kang ū kòng-hiàn tī siā-hoē, tì-kàu ū siū Chóng-tok ê piáu-chiong 5 pái. Koh-chài Chóng-bū tiúⁿ-koaⁿ, chiu ti-sū, thiaⁿ-tiúⁿ, kūn-siù, chng-tiúⁿ, kî-thaⁿ kok thoân-thé ê piáu-chiong sò͘ cha̍p pái. Chiah-ê thang chèng-bêng Gô͘ Tiúⁿ-ló ê chīn-tiong pò kok.
B. Tuì Kàu-hoē ê chit-bū. Gô͘ Tiúⁿ-ló goân-lâi sī jia̍t-sim sìn ngó͘-siōng chong-kàu ê lâng, put-chí ū chong-kàu sim. Tī Bêng-tī 23 nî, Lâm-khàm chho͘ siat Ki-tok kàu-hoē ê sî, tuì tī i ê chong-kàu-sim ê piáu-hiān, ū ióng-kám lâi gián-kiù tō-lí. Kàu chai chit ê chong-kàu sī chin ê sî, chiū pàng-khì i chêng só͘ ho̍k-sāi ê, lâi niá-siū Chú ê hok-im. Sui-jiân hō͘ lâng thí-chhiò, lóng bô iô- choah, it-hoat jia̍t-sim; tī Bêng-tī 35 nî siū kéng choè chip-sū, chīn-la̍t tī chip-sū ê kang, chhut-la̍t tī pài-tn̂g ê kái-tiok. Bêng-tī 38 nî siū kéng choè Tiúⁿ-ló, ti̍t-ti̍t kàu tī lîm-chiong ê ji̍t, lóng bô tn̄g-chām. Siông-siông khì hù Tiong-hoē, iā bat khì hù Tāi-hoē, bat I ê lâng lóng o-ló i ê sìn-tek. I kūn nî khah choē hè, hī-khang tāng, só͘-í bô khì hù Tiong-hoē; chóng-sī i lō͘-bé pái ê hù Tiong-hoē sī 7 nî chêng, tú-tú sī i ê hāu-siⁿ Gô͘ Thian-bēng siū siat-li̍p choè Kàu-su ê sî, Siōng-tè ê liap-lí chin kî-biāu.
C. Tuì Ka-têng ê chit-bū. Thang kóng Gô͘ Tiúⁿ-ló ū toā heng-khí ê ka-cho̍k. I tī 3 hè ê sî lāu-pē kè-sin, i ê lāu-pē nn̄g hiaⁿ-tī, chí-ū kìⁿ i chi̍t lâng thang thoân-sû. Tī chit khoán ê sî, tit-tio̍h hiân-bó ê khan-sêng kap Siōng-chú ê tì-ìm, i ū tióng-sêng, kiàn-tì ka-têng. I kap Tiúⁿ-ló-niû kiat-hun í-keng 60 nî kú, lâng teh kóng m̄-bat khoàⁿ-kìⁿ in saⁿ ke-oē, thang kóng chin hô-bok, saⁿ-kap hōng-ióng lāu-bú, iúⁿ-chhī, khan-sêng sī-sè. Saⁿ-kap sìn Chú niá-siū Chú ê un-tián. Tuì in chit khoán oân-boán ê ka-têng, Siōng-tè ū sù in 50 goā ê sī-soè tī in ê sin-piⁿ, 60 nî kú tuì in nn̄g lâng ū thoân, nā hâm goā-sun soà sǹg, ū oá 80 goā lâng. Tuì chiah ê sī-soè, I chin gâu khan-sêng kàu-io̍k, sui-jiân I ê ka-kè m̄-sī hù-jū, iáu-kú gâu chhiâⁿ-tî sī-soè. Toā kiáⁿ, soè kiáⁿ ū siat-hoat soà-chiap i keng-lông. Tē 2 kiáⁿ choè I-seng, tē 3 kiáⁿ choè io̍h-kio̍k-seng pang-chān 2 hiaⁿ. Tē 4 kiáⁿ hiàn hō͘ Chú, hiān-sî tam-jīm Tâi-pak Sîn Ha̍k-hāu kàu-su. Cha-bó͘-kiáⁿ ê tiong-kan. iā chi̍t ê hiàn hō͘ Chú, hiān-sî tī Tām-chuí Lú-ha̍k-īⁿ choè sià-kam, chai-poê lú-chú. Kî-thaⁿ ê sun iā-sī lóng tòng-liông--ê. Toā-sun ū tam-jīm lâm-khàm kàu-hoē ê chip-sū. Toā-kiáⁿ chit-pái ū siū kéng lâi chiap i choè Pó-chiàⁿ. Koh-chài i chin tì-ì ín-chhoā chiah ê sī-soè lâi pài Siōng-tè, put-sî khoà-lū sī-soè ê sìn-tek. Si̍t-chāi thang kóng tuì ka-têng ê chit-bū ū chīn.
Ū kuí-nā hāng thang hō͘ lán siàu-liām i :--
(1) Jia̍t-sim sìn Chú. Gô͘ Tiúⁿ-ló m̄-bat hioh-khùn lé-pài-ji̍t téng ē-po͘ ê chū-hoē, nā ū hioh-khùn, sī chhut-goā á-sī sin-khu bô sóng-khoài. Siông-siông kap thoân-kàu-chiá khì pò͘-tō, i khah-siông sī ēng Sèng-si lâi thoân tō-lí. Chin gâu thé-thiap thoân-kàu-chiá, nā bat khì Lâm-khàm tam-jīm ê thoân-tō-chiá, chiū lóng chai i ê thiàⁿ-sim.
(2) Chheng-khì sim-koaⁿ. Jia̍t-sim sìn Chú ê kiat-kó, ū hō͘ i ê sim-koaⁿ chheng-khì, i lóng sī kóng-chhut hó-oē, goá lâi Lâm-khàm thâu-bé 5 nî kú, m̄-bat thiaⁿ-kìⁿ i kóng chho͘-ló͘ ê oē, bô tuì kóng-oē lâi poa̍h-tó. Gô͘ Tiúⁿ-ló si̍t-chāi ū sûn-kiat kap bí-lē tī siā-hoē jîn-kûn-tiong, bô m̄ chhiau-koè chèng-lâng. Ta̍k lâng him-soān i ê chheng-khì-siùⁿ.
(3) Siōng-tè chīn-tiong ê lô͘-po̍k. Gô͘ Tiúⁿ-ló chin gâu tàu pang-chān kàu-hoē ê kang. Choè Tiú-ló iā hoaⁿ-hí tàu pang-chān chip-sū ê kang. Chin khek-kí, kam-goān kàng-kē, lâi ho̍k-sāi lâng, só͘ choè ū lī-ek lâng. Khoàⁿ sè-jîn teh iau, teh chhuì-ta, siông-siông chiong Chú ê tō-lí hō͘ lâng lim, hō͘ lâng chia̍h. Thang kóng i sī Chú só͘ thiàⁿ ê sin-niû.
(4) Gâu hêng-hàu i ê lāu-bú. Goá ū thiaⁿ lâng kóng, Lâm-khàm ū chhut nn̄g ê hàu-chú, chi̍t-ê sī Gô͘ Tiúⁿ-ló, koh chi̍t-ê sī Tiuⁿ Chip-sū. I siông-siông tī kiáⁿ-sun ê bīn-chêng, lâi kóng-bêng i ê lāu-bú ê sū, khoàn-bián in lâi siàu-liām i. Gô͘ Tiúⁿ-ló chit khoán ê sìn-tô͘, ū tit-tio̍h Chú toā chiok-hok i, hō͘ i tn̂g-hè-siū, tit-tio̍h kì-liām Soān-chio̍h-hun ê ji̍t-chí. Koh i ê sī-soè lóng ū tè i ê kha-pō͘ ho̍k-sāi Siōng-tè. Thang kóng i sī Chú ê sin-niû, lāi-goā lóng suí, tī chá-chá chiū hō͘ Iâ-so͘ koè-tiāⁿ, kàu tī 8 ge̍h 25 ji̍t chiū hō͘ Iâ-so͘ chhoā-khì. I beh kè-sì ê sî lóng bô khoà-lū, in-uī sè-kan ê sū i lóng chhòng bêng-pe̍k, chhuì lóng sī kóng téng-bīn ê sū, kha phoat-lâi phoat-khì, lâng mn̄g i kán beh án-ni, i kóng Iâ-so͘ kap goá tī-teh, Sèng Sîn kap goá tī-teh, goá teh kiâⁿ lō͘ beh lâi khì thian-tông, choân-jiân bô chi̍t-sut-á ê iu-chhiû. Si̍t-chāi chin kám-siā Siōng-tè ê só͘-chāi.
Lâng chi̍t-ē thiaⁿ-kìⁿ i sí, chin m̄-kam, chèng-gī it-koat, chiū phah 4 tè chio̍h-pi lâi chhāi tī i ê bōng-nih, choè kú-tn̂g ê kì-liām. Chng-tiúⁿ chi̍t tè siá kóng, Hōng-kong chì-sêng (奉公至誠). Pó-kah liân-ha̍p-hoē chi̍t tè siá kóng, Khek-chit liâm-chèng (克職廉正). Sìn-iōng cho͘-ha̍p chi̍t tè siá kóng, Sí-chiong it-koàn (始終一貫). Lâm-khàm kàu-hoē chi̍t tè siá kóng, uî Chú tiong-po̍k (為主忠僕). I si̍t-chāi oē kham-tit siū chit 4 khoán ê chheng-ho͘.
Tī 9 ge̍h 3 ji̍t ū kò-pia̍t-sek, ū koaⁿ-thiaⁿ, bîn-kan, í-ki̍p kàu-hoē kui-nā pah lâng lâi hoē-chòng, ū choē-choē lâng tha̍k tiàu-sû, iā ū tiàu-tiān kuí-nā cha̍p tiuⁿ. Tuì Tâi-pak hong-bīn ū kuí-nā ê bo̍k-su lâi hoē-chòng. Uí Pí-tek Bo̍k-su, Sîn Ha̍k-hāu, ha̍k-seng lóng ū pī-pān tiàu-sû lâi ai-tiàu. Lán ū chit khoán sian-poè lâi chō-chiū chit chām ê hó le̍k-sú tī kàu-hoē, chin-chiàⁿ sī êng-kng ê só͘-chāi. Taⁿ i iáu ū Tiúⁿ-ló-niû kap uî-cho̍k, ǹg-bāng Siōng Chú an-uì in, thâu kàu bé, gâu tè in ê sī-toā ê kha-pō͘ lâi kiâⁿ thiⁿ-lō͘.
漢羅（Ùi原文改寫）
數念故吳添友長老
1935.10 第607卷 p.40-42
芥菜子第117號
(潘毛里)
南崁教會的吳添友長老，佇8 月25日有受主揀召離開世間倒去天堂，享壽81歲。吳長老的做人是樸實忠厚，對教會、對國家真出力奉事，有頭、有尾，真誠實清廉、清氣，熱誠信主；予人人所數念，一下聽見伊離開世間，真毋甘。1 3歲的時就無老爸，得著賢母的牽成，到9 歲的時，有入書房讀冊。到14 歲的時就出佇社會來擔當1家的生計，踮佇南崁店仔做淡薄的生理。到26歲的時，有轉業來佇現時的所在經營農業，直直到佇伊過身的日，做1个篤農家佇南崁。
論吳長老對國家、對教會、對家庭的貢獻，我愛排列淡薄，通予咱相佮榮光上帝的名。
A.對國家的職務。佇帝國領台當時，明治29年，有擔當分結守，佇32年有當選做總結守。33年受命做臨時土地調查委員。34年受選做保正，（保甲制度對這年創起），直直繼紲到佇現今，攏毋捌踉站。38年受命做南崁公學校學務委員。39年受命做土地整理委員。大正9年，有擔當區總代。佇大正4年，有出力鬥招呼勸勉人來加入南崁信用組合，紲受揀做評訂委員。其他受10外團体的囑託，講袂盡。對佇伊有忠實，伊的工有貢獻佇社會，致到有總督的表彰5擺。閣再總務長官、州知事、廳長、郡守、庄長、其他各團体的表彰數10擺。遮的通證明吳長老的盡忠報國。
B.對教會的職務。吳長老原來是熱心信偶像宗教的人，不止有宗教心。佇明治23年，南崁初設基督教會的時，對佇伊的宗教心的表現，有勇敢來研究道理。到知這个宗教是真的時，就放棄伊前所服事的，來領受主的福音。雖然予人恥笑，攏無搖泏，益發熱心；佇明治35年受揀做執事，盡力佇執事的工，出力佇拜堂的改築。明治38年受揀做長老，直直到佇臨終的日，攏無斷站。常常去赴中會，也捌去赴大會，捌--伊的人攏呵咾伊的信德。伊近年較濟歲，耳空重，所以無去赴中會；總--是伊路尾擺的赴中會是7年前，拄拄是伊的後生吳天命受設立做教師的時，上帝的攝理真奇妙。
C.對家庭的職務。通講吳長老有大興起的家族。伊佇3歲的時老爸過身，伊的老爸兩兄弟，只有見伊1人通傳嗣。佇這款的時，得著賢母的牽成佮上主的致蔭，伊有長成，建置家庭。伊佮長老娘結婚已經60年久，人teh講毋捌看見in相加話。通講真和睦，相佮奉養老母，養飼牽成序細。相佮信主領受主的恩典。對in這款完滿的家庭，上帝有賜in 50外个序細佇in的身邊，60年久對in兩人有傳，若含外孫紲算，有倚80外人。對遮的序細，伊真gâu牽成教育，雖然伊的家計毋是富裕，猶過gâu成持序細。大囝細囝有設法紲接伊耕農。第2囝做醫生，第3囝做藥局生幫贊二兄。第4囝獻予主，現時擔任台北神學校教師。查某囝的中間也1个獻予主，現時佇淡水女學院做舍監，栽培女子。其他的孫也是攏棟樑--的。大孫有擔任南崁教會的執事。大囝這擺有受揀來接伊做保正。閣再伊真致意引chhoā遮的序細來拜上帝，不時掛慮序細的信德。實在通講對家庭的職務有盡。
有幾若項通予 咱數念伊：--
1.熱心信主。吳長老毋捌歇睏禮拜日頂e晡的聚會，若有歇睏，是出外抑是身軀無爽快。常常佮傳教者去佈道，伊較常是用聖詩來傳道理。真gâu体貼傳教者，若捌去南崁擔任的傳道者，就攏知伊的疼心。
2.清氣心肝。熱心信主的結果，有予伊的心肝清氣，伊攏是講出好話，我來南崁頭尾5年久，毋捌聽見伊講粗魯的話，無對講話來跋倒。吳長老實在有純潔佮美麗佇社會人群中，無毋超過眾人。逐人欣羨伊的清氣相。
3.上帝盡忠的奴僕。吳長老真gâu鬥幫贊教會的工。做長老也歡喜鬥幫贊執事的工。真克己，甘願降低來服事人，所做有利益--人。看世人teh枵，teh喙礁，常常將主的道理予人啉，予人食。通講伊是主所疼的新娘。
4.Gâu行孝伊的老母。我有聽人講，南崁有出2个孝子，1个是吳長老，閣1个是張執事。伊常常佇子孫的面前，來講明伊的老母的事，勸勉in來數念--伊。吳長老這款的信徒，有得著主大祝福--伊，予伊長歲壽，得著紀念鑽石婚的日子。閣伊的序細攏有綴伊的跤步服事上帝。通講伊是主的新娘，內外攏媠，佇早早就予耶穌過訂，到佇8月25日就予耶穌娶去。伊欲過世的時攏無掛慮，因為世間的事伊攏創明白，喙攏是講頂面的事，跤phoat來phoat去，人問伊kán欲按呢，伊講耶穌佮我佇--leh，聖神佮我佇--leh，我teh行路欲來去天堂，全然無chi̍t屑仔的憂愁。實在真感謝上帝的所在。
人一下聽見伊死，真毋甘，眾議一決，就扑四塊石碑來chhāi佇伊的墓--裡，做久長的紀念。庄長1塊寫講「奉公至誠」。保甲聯合會1塊寫講「克職廉正」。信用組合1塊寫講「始終一貫」。南崁教會1塊寫講「為主忠僕」。伊實在會堪得受這4款的稱呼。
佇9月3日有告別式，有官廳、民間、以及教會幾若百人來會葬，有濟濟人讀弔詞，也有弔電幾若十張。對台北方面有幾若个牧師來會葬。韋彼得牧師、神學校學生攏有備辦弔詞來哀弔。咱有這款先輩來造就這站的好歷史佇教會，真正是榮光的所在。今伊猶有長老娘佮遺族，向望上主安慰--in，頭到尾，gâu綴in的序大的跤步來行天路。