論說：音樂隨筆

Lūn-soat: Im-ga̍k Suî-pit

文獻資訊

項目	資料
作者	無lo̍h名
卷期	台灣教會公報
卷期	第606卷
日期	1935/9
頁數	4

白話字（原文數位化）

Im-ga̍k Suî-pit

1935.09 Tē 606 koàn p.4-5

Im-ga̍k kap kūn-tāi lâng ê seng-oa̍h, put-chí ū bi̍t-chiap ê koan-hē, sī lán lâng ê ji̍t-siông seng-oa̍h, só͘ boē thang bô--tit ê chi̍t-hāng. Lán lâng ê hī-khang put-sî oē thang thiaⁿ-tio̍h sin khoán ê im-ga̍k, tì-kàu su-siúⁿ kám-chêng ke chin hong-hù, ū sin ê koan-liām seⁿ--chhut-lâi.

Im-ga̍k oē hō͘ lâng ū sin ê kám-kak, oē kiong-kip lâng ū koan-liām hong-hù ê chhâi-liāu, che sī sím-mi̍h in-toaⁿ? Chiū-sī hit ê sèng-chit kap lán lâng pún lâi ê sèng-chit ū kiōng-thong ê sèng-chit tī-teh. “Jîn chi chho͘, sèng pún siān.” Lán lâng pún-té ê sèng-chit sī hó, ēng im-ga̍k ê oē lâi kóng, chiū-sī “suí.” Chin hó thiaⁿ ê im-ga̍k, chiū-sī chin suí ê im-ga̍k. Só͘-í lâng ê sim-koaⁿ nā hó, chiū thiaⁿ-tio̍h hó ê im-ga̍k, oē siū kám-hoà, piⁿ-chò chin suí ê sim-koaⁿ, kap im-ga̍k tú-tú oē tiau-hô; si̍t-chāi sī chin bî-biāu ê mi̍h.

Chin, Siān, Bí, chit 3 hāng nā oân-choân ē tit tiau-hô, chiàu i ê te̍k-sèng lâi hoat-hui, chiū lán lâng ê seng-oa̍h ē hiòng-siōng, ē chheng-khì-siùⁿ. Kho-ha̍k iau-kiû “Chin,” chong-kàu iau-kiû “Siān,” gē-su̍t iau-kiû “Bí.” Chit 3 hāng hō͘ lán lâng ê jîn-seng-koan tit-tio̍h chē-chē ê àm-sī, bô hān ê kàu-hùn, lâi tiāⁿ-tio̍h lán lâng ê seng-oa̍h phiau-chún. Te̍k-pia̍t chit ê “Bí” ê seng-oa̍h kap lán ê ji̍t-siông seng-oa̍h chin ū iân. Him-bō͘ “Bí” sī chin lí-sióng, chóng-sī nā khiàm “Chin” kap “Siān” chiū ū guî-hiám-sèng tī-teh. Só͘-í lán lâng ê lí-sióng nā tuì chong-kàu, tō-tek lâi seⁿ-chhut, hit ê suí chiū ū kè-ta̍t, chiu ū lī-ek. Lán lâng ê sim-sèng tuì suí lâi tiau-hô, chiū lán ê kám-chêng ke chin chhin-bi̍t, chin sio-lō͘; só͘-í ē hō͘ lâng seⁿ-chhut tông-chêng ê sim. Hō͘ lâng ê sim-koaⁿ kiat-liân ê mi̍h chiū-sī “ài.” Tī ài ê tiong-kan, lán ē thang hoat-kiàn-tio̍h sûn-chin ê “suí.” Chong-kàu im-ga̍k sī chi̍t hāng chin suí ê mi̍h, nā ū him-bō͘ ì-ài ê lâng, i ê sim-koaⁿ ē chiām-chiām pìⁿ hó, kàu ū chhin-chhiūⁿ pún-lâi ê sèng-chit=”Siān.” Nā ài im-ga̍k ê lâng, iû-goàn ē ài chong-kàu, in-uī chit nn̄g hāng sī chin chiap-kīn ê mi̍h, nā sìn chong-kàu ê lâng iû-goân ài im-ga̍k, chit nn̄g hāng éng-oán ū koan-liân tī-teh.

Siōng-tè só͘ chhòng-chō toā chū-jiân ê sè-kài sī chin suí, kap gē-su̍t chin ū iân-hūn. Im-ga̍k sī choè tē-it ko-siōng ê gē-su̍t, só͘-í ēng che lâi chàn-bí chō-hoà ê Chú, si̍t-chāi sī chin ha̍p-lí-tek ê sū.

Gē-su̍t-ka chin ài kap chū-jiân kau-poê, chū-jiân ê im-ga̍k kha̍p--tio̍h sim-lai ê khîm-soàⁿ, chiū boē kìm-tit bô chàn-bí Siōng-tè, kap I só͘ chō ê bān-mi̍h. Lâm-hng ê tó-sū, put-sî ū chin suí ê hong-kéng hian-khui tī ba̍k-chiu-chêng. Chin suí ê tó-sū=”Tâi-oân,” ē thang hoat-kiàn-tio̍h im-ga̍k ê pó-khò͘. Sù-kuì long ū im-ga̍k ián-chàu. Tiàm tī to͘-hoē seng-oa̍h ê lâng, nā chi̍t pái khì soaⁿ-kan, chháu-tē-thit-thô, lâi chiap-tio̍h chū-jiân ê hong-kéng, kiám bô ke chin chheng-sóng mah? Soaⁿ--ni̍h ê hoe, khong-tiong ê poe-chiáu, khe-chuí ê siaⁿ-im, bô chi̍t-hāng bô teh huán bêng chō-bu̍t Chú ê ài, bô chi̍t-hāng bô teh o-ló I ê toā koân-lêng. Chin-chiàⁿ suí bô pí!

Nā chin-si̍t ài im-ga̍k ê lâng, tek-khak iû-goân ē hō͘ im-ga̍k ài--tit. Só͘ kóng, só͘ khoàn, só͘ thiaⁿ ta̍k-hāng sī im-ga̍k, su-siúⁿ, kám-chêng, í-ki̍p tuì jîn-seng ê kiàn-kái lóng ū im-ga̍k ê khì-bī tī-teh. Chin ài gián-kiù im-ga̍k ê lâng, tek-khak sī hō͘ im-ga̍k só͘ kám-hoà. Nā ū chīn-sim khì chhoē, tek-khak ē tú-tio̍h; ū him-bō͘ ì-ài, tek-khak ē tit-tio̍h. uī-tio̍h gē-su̍t lâi cheng-chìn, chiah sī hó ê chì-goān. Ko-siōng ê gē-su̍t, tio̍h pun hō͘ pa̍t lâng saⁿ-kap ū hūn, chiah ū ta̍t gián-kiù ê bo̍k-tek. “Hō͘ lâng ê, pí tuì lâng the̍h--ê khah ū hok-khì” (Sù-tô͘ 20:35). Beh pun hō͘ pa̍t lâng, ū-sî tio̍h khiàm ián-chàu-chiá lâi chài-hiān, chiah ē ta̍t bo̍k-tek; só͘-í tit-tio̍h tông-chì ê oān-chō͘ sī chin pit-iàu ê sū. Bô-lūn im-ga̍k-ka, á-sī kàu-hoē ê im-ga̍k thoân-thé, tāi-ke chin saⁿ-hô, ta̍k lâng ê sim-koaⁿ lóng chhin-chhiūⁿ im-ga̍k ē tiau-hô, án-ni chiah ē thang ián-chàu hó thiaⁿ ê im-ga̍k,m̄-nā pún-sin tit-tio̍h lī-ek, soà ē thang pun hō͘ pa̍t lâng. Saⁿ tông-chêng, oān-chō͘, che sī jîn-seng chi̍t-hāng chin suí ê tāi-chì. “Lán kiâⁿ hó m̄-thang sit-chì, in-uī nā bô chi̍h-chām, kàu kî ē siu-sêng” (Ka-lia̍p-thài 6:9). Che sī gián-kiù im-ga̍k ê lâng, só͘ tio̍h phāu ê cheng-sîn.

“Siu-sêng” sī chi̍t hāng ê hoaⁿ-hí, “pun hō͘ lâng” sī koh chi̍t hāng ê hoaⁿ-hí. Lóng-chóng ê hoaⁿ-hí, sī tuì kám-siā, chàn-bí lâi piáu-hiān. Chin ē chong-kàu sìn-gióng ē seⁿ-chhut kám-sia, chàn-bí ê sim. Kám-siā, chàn-bí ê jîn-seng chiah ū tông-pau-ài, siā-hoē hōng sū ê cheng-sîn chhut-hiān. Chong-kàu-bī kap gē-su̍t-bī ê jîn-seng, sī put-chi ū ì-gī, ū kè-ta̍t. Che sī lán lâng ê li-sióng kap hi-bōng, iā-sī jîn-seng ê hēng-hok.

漢羅（Ùi原文改寫）

音樂隨筆

1935.09 第606卷 p.4-5

音樂佮近代人的生活，不止有密接的關係，是咱人的日常生活，所袂通無得的咱人的耳空不時會通聽著新款的音樂，致到思想感情加真豐富，有新的觀念生出來。

音樂會予人有新的感覺，會給人有觀念豐富的材料，這是甚物因端？就是彼个性質佮咱人本來的性質有共通的性質佇--teh。「人之初，性本善。」咱人本底的性質是好，用音樂的話來講，就是「媠」。真好聽的音樂，就是真媠的音樂。所以人的心肝若好，就聽著好的音樂，會受感化，變做真媠的心肝，佮音樂拄拄會調和；實在是真妙的物。

真、善、美這3項若完全會得調和，照伊的特性來發揮，就咱人的生活會向上，會清氣相。科學要求「真」，宗教要求「善」，藝術要求「美」。這3項予咱人的人生觀得著濟濟的暗示，無限的教訓，來定著咱人的生活標準。特別這個「美」。的生活佮咱的日常生活真有緣。欣慕「美」是真理想，總是若欠「真」佮「善」就有危險性佇--teh。所以咱人的理想若對宗教道德來生出，彼个媠就有價值，就有利益。咱人的心性對媠來調和，就咱的感情加真親密，真燒lo̍h；所以會予人生出同情的心。予人的心肝結連的物就是「愛」。佇愛的中間，咱會通發見著純真的「媠」。宗教音樂是一項真媠的物，若有欣慕意愛的人，伊的心肝會漸漸變好，到有親像本來的性質=「善」。若愛音樂的人，猶原會愛宗教，因為這兩項是真接近的物，若信宗教的人猶原愛音樂，這兩項永遠有關連佇--teh。

上帝所創造大自然的世界是真媠，佮藝術真有緣份。音樂是最第一高尚的藝術，所以用這來讚美造化的主，實在是真合理的事。

藝術家真愛佮自然交陪，自然的音樂磕--著心內的琴線，就袂禁得無讚美上帝，佮伊所造的萬物。南方的島嶼不時有真媠的風景掀開佇目睭前。真媠的島嶼=「台灣」，會通發見著音樂的寶庫。四季攏有音樂演奏。踮佇都會生活的人，若一擺去山間，草地thit迌，來接著自然的風景，敢無加真清爽--mah？山--裡的花空中的飛鳥，溪水的聲音，無一項無teh顯明造物主的愛，無一項無teh呵咾伊的大權能。真正媠無比！

若真實愛音樂的人，的確猶原會予音樂愛--得。所講、所看、所聽逐項是音樂，思想，感情，以及對人生的見解攏有音樂的氣味佇--teh。真實研究音樂的人，的確是予音樂所感化。若有盡心去揣，的確會拄著；有欣慕意愛，的確會得著。為著藝術來精進，才是好的意願。高尚的藝術，著分予別人相佮有份，才有值研究的目的。「予人的，比對人提--的較有福氣」﹙使徒20:35﹚。欲分予別人，有時欠演奏者來再現，才會達目的；所以得著同志的援助是真必要的事。無論音樂家，抑是教會的音樂團體，大家真相和，逐人的心肝攏親像音樂會調和，按呢才會通演奏好聽的音樂，毋若本身得著利益，紲會通分予別人。相同情，援助，這是人生一項真媠的事誌。「咱行好毋通失志，因為若無折chām，到期會收成」﹙加拉太6:9﹚。這是研究音樂的人，所著抱的精神。

「收成」是一項的歡喜，「分予人」是閣一項的歡喜。攏總的歡喜，是對感謝，讚美來表現。真的宗教信仰會生出感謝，讚美的心。感謝，讚美的人生才有同胞愛，社會奉事的精神出現。宗教味佮藝術味的人生，是不止有意義，有價值。這是咱人的理想佮希望，也是人生的幸福。