毋通相排斥
M̄-thang saⁿ pâi-thek
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 賴仁聲 Loā Jîn-seng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第594卷 |
| 日期 | 1934/9 |
| 頁數 | 3-4 |
白話字（原文數位化）
M̄-thang saⁿ pâi-thek
Chóng-sī tio̍h khioh lâi chò kàm-kài
(Chiap 8 goe̍h tē 2 bīn)
(Loā Jîn-seng)
-
9, no. 594, pp. 3-4
-
Ji̍t-pún Sèng-kiat Kàu-hoē ê iû-lâi: Chit ê sū, tī lán ê Kong-gò bat kóng, lán tī chia bián kóng siông-sè; put-kò kóng kuí-kù chiū hó.
Tuì chit-tia̍p sǹg khí iok 30 goā nî chêng, Ji̍t-pún ū Tiong-tiân Tiōng-tī--sī khì Bí-kok liû-ha̍k. I goân sī Bí-í-bí hoē ê lâng, sī chin jia̍t-sim ê thoân-tō-chiá. I siū-phài khì ke̍k pak ê chhian-tó (千島) hong-bīn thoân-tō, kap Lō͘-se-a kok kéng chiap-chhiok, chiàu i kò-pe̍h kóng, i iā khì bé chhèng, àn-sǹg kóng thoân-tō soà beh tu pak-hoan. Che sī thoân-tō kap ài-kok ê cheng-sîn pēng-hoat. (Che sī kim-ji̍t Sèng-kiat hoē phoà-li̍h ê cheng-sîn tek choè oán-in, che sī goá ê phêng, kiám-chhái chhò iā bô tek-khak). Cheng-sîn chiàu khoàⁿ chin suí. I iā bat uī piān-tō tī lō͘ piⁿ, kap Hoê-siūⁿ sio-phah, tì-kàu hia̍h-thâu chi̍t li̍h, hit ê khî iáu tī-teh. Tuì í-siōng, thang khoàⁿ i ê chêng-jia̍t ê chi̍t pō͘. Chit ê chheng-liân bô kú chiū kap i ê hū-jîn chham-siông. (Hit ê hū-jîn chiū-sī hiān-sî ê hū-jîn ê a-ché), chiū koat-sim khì Bí-kok liû-ha̍k, khì ji̍p Bú-tì Sîn-ha̍k-hāu, hit sî Bú-tì Sian-seⁿ iáu tī-teh.
Kàu ū chi̍t mê, chiàu i só͘ kóng i ū tī siok-sià kî-tó, siū Sèng Sîn chiū koat-ì ài tò-lâi Ji̍t-pún thoân-tō; tò-lâi ê sî iok 30 liân-hoè, kap chi̍t ê goā-kok-lâng miâ カウマン chò-hoé koè-lâi. Khí-thâu sī bô tiâu-kiāⁿ pang-chān kok kàu-hoē, chhiau-oa̍t kàu-phài lâi chò kang, siū ta̍k kàu-hoē ê toā hoan-gêng.
āu-lâi chiū chio-chi̍p tông-chì, tī Tang-kiaⁿ chhī Sin-tiân[sic.] khu chùn-hô-tâi lí-sîn-pó teng 10 hoan-tē.
(東京市神田區駿河台裏神保町十番地), āu-lâi in tiāⁿ ka-tī kóng sī tī Sîn ê chhân, Sîn pó-hō͘ ê teng, koh sī Si̍p-jī-kè ê hoan-tē lâi chò khí tiám, sī chin hó ê tiāu-thâu. Tī-hia siat thoân-tō koán, bô hō-chò kàu-phài, kàu iok 15, 6 nî chêng chiah sêng-li̍p chò Sèng-kiat-phài. Chiū oāⁿ hit ê kin-kù tē lâi hiān-sî ê Tang-kiaⁿ chhī Tiàⁿ-kiô khu pek-bo̍k Sèng-chheh ha̍k-īⁿ. Hit ê tē chin khoah, ū kiàn-tì ha̍k-īⁿ, káng-tn̂g, siok-sià, pò-siā chē-chē tī-hia chò chóng pún-san, sì-koè kóng ta̍t ū 50 bān. Kàu-hoē siat iok 400, thoân chin khoan. Pak Bí, Lâm Bí, Lâm-iûⁿ, Boáu-chiu, Tiâu-sián lóng ū in ê kàu-hoē. Niá Sé-lé sò͘ muí-nî iok 2000, hiàn-kim 30 goā bān. Tī Ji̍t-pún hiān-chāi chìn siāng-kín ê kàu-hoē. Í-siōng sī in ê khí-goân kap chìn-pō͘ ê kín, thang o-ló.
- Phoà-li̍h ê oán-in. (Che sī goá tuì it-poaⁿ khak-si̍t ê chêng-pò͘, kap goá ê koan-chhat).
(a) Chit ê kàu-phài sī cha̍p-chéng kàu-phài lâi ha̍p-chiâⁿ--ê. Chiàu goá só͘ chai, ū Bí-í-bí, cho͘-ha̍p, Tiúⁿ-ló, Kiù-sè-kun, Ná-sat-le̍k, chū-iû Bí-í-bí, Ji̍t-pún thoân-tō-tuī, án-ni cha̍p thàu-làu ê kàu-hoē. Kàu-lí chhú Bí-í-bí-hoē, chèng-tī chhú Kàm-tok chè. Pò͘-tō chhú Kiù-sè-kun. Che sī bô thang hiâm, m̄-kú iā-sī chò in pheng-li̍h ê chi̍t oán-in.
(b) Tuì iok 6, 7 nî chêng, in ê kàu-hoē ke tit-tio̍h chi̍t ê toā jîn-bu̍t, chiū-sī Kim-sim thong-lûn. Chit lâng ji̍p in ê kàu-phài, chek-sî kàu-phài lāi hun chò nn̄g hē, ū lâng kóng chit lâng chin hó, ū lâng kóng chit lâng m̄ hó. Chóng-sī Tiong-tiâu kàm-tok choa̍t-tuì kóng chit ê lâng hó, bān-sū chiong i chò kò͘-būn. Tuì hit sî chiū chú-tiuⁿ “Pah-bān kiù-lêng ūn-tōng”, soà te̍k-pia̍t ko-tiuⁿ Chú chài-lîm. Soan-giân kóng tī chit 3 kuí nî lāi, Chú beh chài-lîm kīn, iā Sèng-kiat hoē tio̍h kiù chi̍t-pah bān lâng, á-sī kóng chē kàu bē sǹg-tit ê lâng. Tuì án-ni choân-hoē chhin-chhiūⁿ teh kún. Chóng-sī chi̍t bīn léng-chēng-phài, chin bô sim-sek. Keh kuí-nā nî āu, Chú beh koh lâi, Pah-bān kiù-lêng bô si̍t-hiān, Kim-sim--sī, kóng i sin-thé kīn-lâi ê kong-kek, chiū thè-chit khì chēng-ióng.
(c) Koh chi̍t hāng chin lī-hāi ê goân-in, chiū-sī Kàm-tok-niû siū àn-chhiú lé. In hit ê hoē, hū-jîn-lâng siū àn-chhiú-lé sī chin chē. Chóng-sī chit ê Kàm-tok-niû pí in a-ché ê jîn-keh (chêng ê Tiong-tiân hu-jîn) sī chha chin-hn̄g, che sī kàu-phài tiong ê it-poaⁿ-phêng, tuì siū àn-chhiú-lé āu án ū koân. Kàm-tok khoàⁿ i chin jia̍t-sim, gâu kìm-chia̍h kî-tó, chiū sū-sū ài thiaⁿ i ê chhuì. Kàm-tok-niû soà û-giân kóng, Chhú-khì Sèng Sîn beh toā kàng-lîm tī Sèng-kiat-hoē, só͘-í taⁿ im-ga̍k kap tha̍k-chheh lóng m̄-bián, chí-ū ē-hiáu kî-tó chiū hó. Chit ê soeh chi̍t-ē chhut, tng-thâu toā siū táⁿ-tek--ê, chiū-sī Kàm-tok kap chiân hu-jîn ê to̍k-seⁿ-kiáⁿ. Bí-kok ê im-ga̍k ha̍k-sū Tiong-tiân Ú-hō͘ (中田羽後) ê im-ga̍k sī Sèng-kiat-hoē siū Sèng Sîn ê chó͘-tòng. Tuì án-ni Tiong-tiân Ú-hō͘ tio̍h chū-koat, só͘-í iok 4 nî chêng, Tiong-tiân Ú-hō͘ chhiat-tn̄g pē-kiáⁿ kàu-hoē ê chêng, toàn-jiân sî-chit, chhut-khì chò ke-thâu chi̍t ê pêng-siông ê ga̍k-su. Koh chìn chi̍t pō͘, chiū siu-gia̍p ê ha̍k-khò bô tiōng, chí-ū kî-tó chiū hó. Ū lú siu-ióng-seng kî-tó kàu cheng-sîn īⁿ-chōng, Kàm-tok-niû kóng sī toā siū Sèng-sîn. Chhia-tiân phài kóng, he bē-sái-tit, kóng lâng èng-kai tio̍h tha̍k-chheh, ū chhâi-liāu ê jia̍t chiah ē kú, bô chhâi-liāu ê kan-jia̍t ē piak-phoà. Siu-ióng nî-kan nn̄g nî, Kàm-tok-niû kóng m̄-bián, nā ē-hiáu kìm-chia̍h kî-tó ū jia̍t-sim 3 goe̍h ji̍t mā hó. Tuì án-ni Hok-im-sài lām chō, ti̍t-ti̍t phài chhut-khì, ti̍t-ti̍t siat kàu-hoē, chóng-sī tio̍h ē kì-tit chit-khoán bô Sîn-ha̍k sò͘-ióng, Sèng-chheh tì-sek, Bo̍k-hoē hâm-ióng ê chheng-liân lâm-lú, tī ha̍k-īⁿ kìm-chia̍h kî-tó, toā-siaⁿ âu-kiò chiū chhut-khì, bián loā kù hit ê jia̍t-sêng bô khì, kàu-hoē iân-lō͘ siat, iân-lō͘ siu khí-lâi. Lâi Tâi-oân iā-sī án-ni, siat chē-chē uī, siu chē-chē uī, in bô chek-jīm kám, só͘-í bô lia̍h chò iàu-kín. Nā-sī lán Tiúⁿ-ló-hoē bô hiah khoài khì siat kàu-hoē, iā it-tàn nā siat iā m̄-ài suî-piān siu. Léng-chēng phài ê toā hoán-tuì, che iā-sī chin lī-hāi ê piak-li̍h oán-in.
漢羅（Ùi原文改寫）
毋通相排斥
總是著抾來做鑑戒
(接 8月第2面)
(賴仁聲)
1934.9，no.594，pp.3-4
- 日本聖潔教會的由來：這个事，佇咱的公報捌講，咱佇遮免講詳細；不過講幾句就好。
對這霎算起約30外年前，日本有中田重治--氏去美國留學。伊原是美以美會的人，是真熱心的傳道者。伊受派去極北的千島方面傳道，佮露西亞國境接觸，照伊告白講，伊也去買銃，按算講傳道紲欲誅北番。這是傳道佮愛國的精神並發。(這是今日聖潔會破裂的精神tek做遠因，這是我的評，檢采錯也無的確)。精神照看真媠。伊也捌為辯道佇路邊，佮和尚相拍，致到額頭一裂，彼个疧猶佇teh。對以上，通看伊的情熱的一步。這个青年無久就佮伊的婦人參詳。(彼个婦人就是現時的婦人的阿姊)，就決心去美國留學，去入Bú-tì神學校，彼時Bú-tì先生猶佇teh。
到有一暝，照伊所講伊有佇宿舍祈禱，受聖神就決意愛倒來日本傳道；倒來的時約30年歲，佮一个外國人名カウマン做伙過來。起頭是無條件幫贊各教會，超越教派來做工，受逐教會的大歡迎。
後來就招集同志，佇東京市東京市神田區駿河台裏神保町十番地，後來in定家己講是佇神的田，神保護的燈，閣是十字架的番地來做起點，是真好的兆頭。佇遐設傳道館，無號做教派，到約15，6年前才成立做聖潔派。就換彼个根據地來現時的東京市Tiàⁿ-kiô區pek-bo̍k聖冊學院。彼个地真闊，有建置學院，講堂，宿舍，報社濟濟佇遐做總本山，四界講值有50萬。教會設約400，傳真寬。北美，南美，南洋，滿洲，朝鮮攏有in的教會。領洗禮數每年約2000，獻金30外萬。佇日本現在進上緊的教會。以上是in的起源佮進步的緊，通呵咾。
- 破裂的遠因。(這是我對一般確實的情報，佮我的觀察)。
(a)這个教派是十種教派來合成--的。照我所知，有美以美，組合，長老，救世君，拿撒勒，自由美以美，日本傳道隊，按呢cha̍p thàu-làu的教會。教理取美以美會，政治取監督制。佈道取救世軍。這是無通嫌，毋過也是做in 崩裂的一遠因。
(b)對約6，7年前，in的教會加得著一个大人物，就是金森通倫。這人入in的教派，即時教派內分做兩系，有人講這人真好，有人講這人毋好。總是中田監督絕對講這个人好，萬事將伊做顧問。對彼時就主張「百萬救靈運動」，紲特別高張主再臨。宣言講佇這3幾年內，主欲再臨近，也聖潔會著救一百萬人，抑是講濟到袂算得的人。對按呢全會親像teh滾。總是一面冷靜派，真無心適。隔幾若年後，主欲閣來，百萬救靈無實現，金森--氏，講伊身體近來的攻擊，就退辭去靜養。
(c)閣一項真厲害的原因，就是監督娘受按手禮。In彼中會，婦人人受按手禮是真濟。總是這个監督娘比in阿姊的人格(前的中田夫人)是差真遠，這是教派中的一般評，對受按手禮後那有權。監督看伊真熱心，gâu禁食祈禱，就事事愛聽伊的喙。監督娘紲預言講，此去聖神欲大降臨佇聖潔會，所以今音樂佮讀冊攏毋免，只有會曉祈禱就好。這个說一下出，當頭大受打擊--的，就是監督佮前夫人的獨生囝。美國的音樂學士中田羽後的音樂是聖潔會受聖神的阻擋。對按呢中田羽後著自決，所以約4年前，中田羽後切斷父囝教會的情，斷然辭職，出去做街頭一个平常的樂師。閣進一步，就修業的學課無重，只有祈禱就好。有女修養生祈禱到精神異狀，監督娘講是大受聖神。車田派講，彼袂使得，講人應該著讀冊，有材料的熱才會久，無材料的乾熱會煏破。修養年間兩年，監督娘講毋免，若會曉禁食祈禱有熱心3月日嘛好。對按呢福音使濫造，直直派出去，直直設教會，總是著會記得這款無神學素養，聖冊智識，牧會涵養的青年男女，佇學院禁食祈禱，大聲喉叫就出去，免偌久彼个熱誠無去，教會沿路設，沿路收起來。來台灣也是按呢，設濟濟位，收濟濟位，in無責任感，所以無掠做要緊。若是咱長老會無遐快去設教會，也一旦若設也毋愛隨便收。冷靜派的大反對，這也是真厲害的爆裂遠因。