敬老
Kèng-ló
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳清義 Tân Chheng-gī |
| 卷期 | 台灣教會公報/芥菜子 |
| 卷期 | 第594卷 |
| 日期 | 1934/9 |
| 頁數 | 22-23 |
白話字（原文數位化）
Kèng-ló
(Tân Chheng-gī)
Lī-bī-kì 19 chiuⁿ 32 chat
- 9, no. 594, pp. 22-23
“Kìⁿ-tio̍h pe̍h-thâu-mn̂g ê lâng tio̍h khí-lâi khiā, kèng i sī lāu-toā, lâi kèng-uì lín ê Siōng-tè; Goá Iâ-hô-hoa ê bēng-lēng án-ni.”
Sèng-keng ê kà-sī chheng choè oân-choân, in-uī ū ta̍k khoán ê kà-sī tī-teh. M̄-nā kà-sī lâng pài Siōng-tè, sìn Iâ-so͘, kiù-lêng sio̍k-choē nā-tiāⁿ, lēng-goā ū kà-sī chin-choē khoán, kóng boē chīn. Taⁿ chit chat ê kà-sī, sī kóng lâng tio̍h chun-kèng lāu-toā ê ì-sù, chiàu Iû-thài ê kui-kú, nā ū chi̍t ê pe̍h thâu-mn̂g--ê ji̍t-lâi, siàu-liân lâng tio̍h khí kèng, chit ê chiū-sī chin-kèng ê ì-sù. Ū-ê kóng, chit ê lāu-lâng bô hak7-būn, chin chho͘-ló͘, bô miâ-siaⁿ, beh cháiⁿ-iūⁿ chun-kèng i? Put-koán i sím-mi̍h khoán, tio̍h chun-kèng i, in-uī ū thang hō͘ lâng chun-kèng ê só͘-chāi. Goá ài kóng 3 hāng.
-
I ū pêng-sò͘ ê khoán thang chun-kèng i. In-uī ū kè-khì ê keng-giām, iat-le̍k kap kiàn-bûn. Sui-bóng bô tha̍k-chheh, iā chū-jiân ū chit chióng ê tì-sek. Khoàⁿ Iok-pek-kì 12 chiuⁿ 12 chat, Nî-ge̍h nà chhim, tì-huī ná toā, hè-siū ná tn̂g, kiàn-sek nà koâiⁿ. án-ni thang chai, lāu-lâng ū chi̍t chióng pêng-sò͘ ê keng-giām, iat-le̍k, kiàn-bûn thang kóng. Lí ài chai Hâm hong saⁿ nî ê sū, thang mn̄g i, i oē kā lí kóng; lí ài chai 50 nî chêng Hoat-kok phah Tâi-oân ê sū, kàu-hoē tú-tio̍h toā khún-tio̍k ê sū, thang mn̄g i, i oē kā lí kóng. Só͘-í siàu-liân lâng tio̍h kèng-tiōng lāu-lâng, m̄-thang khoàⁿ-khin i.
-
I ū hiān-kim ê khoán thang chun-kèng. I ê thâu-mn̂g pe̍h, (khiok hiān-kim ū chin-choē lāu-lâng thâu-mn̂g o͘, khah choē lóng sī ní--ê), bīn-phê jiâu, ka-chiah-phiaⁿ khiau, kiâⁿ lō͘ bān-bān, chhiú kia̍h koái-á, chin ū thang khó-kèng ê khì-siōng. Se-iûⁿ ū chi̍t ê hông-lú, ū chhut-lâi kiâⁿ-iûⁿ, tī lō͘-nih ê tiong-kan khoàⁿ-kìⁿ chi̍t ê lāu-lâng, ū lâng mn̄g i kóng, Lí káⁿ chim chit ê lāu-lâng mah, nā káⁿ, goá sàng lí kim chap kho͘. Hông-lú ìn kóng, Lí iông-ún goá kā lí chim chhuì hó mah? Lāu-lâng ìn kóng, Hó. Hông-lú chiū kā i chim-chhuì, soà the̍h kim sî-piò-á sàng i. Khó-kiàn chit ê hông-lú bô khoàⁿ-khin lāu-lâng, jî-chhiáⁿ koh kèng i, lán lâng tio̍h o̍h chit khoán.
-
I chiong-lâi ê khoán thang chun-kèng. In-uī i kūn-chok-kó͘, kui sian, tī sè-kan bô loā-kú, put-chí oē hō͘ lâng khim-kèng. Khoàⁿ Thoân-tō 12 chiuⁿ 2-7 chat, só͘ kóng bô liâu ê kéng-siōng, lâi kā i soat-bêng.
Í-keng kàu hit-sî, ji̍t, ge̍h, chhiⁿ-sîn, tek-khak o͘-àm, bô kng, o͘-hûn jia, toā-hō͘ lîm-lî. Chit ê ì-sù chiū-sī chí chiong-lâi sí-lâng ê ji̍t, ia̍h chhin-chhiūⁿ án-ni.
oē-bō--ê put-chí chió. Chit ê ì-sù, chiū-sī chì lāu-lâng chhuì-khí chió. Khiok hiān-kim ê lāu-lâng chhuì-khí chin suí, lóng iáu tī-teh, chin chéng-choê. Chit ê sī Khí-kho i-su ê khuì-la̍t, m̄-sī thian-jiân ê chhuì-khí.
Tiàm thang-á teh thau khoàⁿ--ê lóng o͘-àm. Chit ê ì-sù sī chí lāu-lâng ê ba̍k-chiu ô khoàⁿ-kìⁿ, boē bêng.
Koe-lō͘ ê mn̂g í-keng koaiⁿ. Chit ê ì-sù chí lāu-lâng ê chhuì ha̍p-oá.
Bô thiaⁿ-kìⁿ oē[sic.]-bō ê siaⁿ. Chit ê ì-sù. sī chí lāu-lâng chia̍h mi̍h bô siaⁿ, sī ēng mauh--ê, m̄-sī ēng pō͘--ê.
Teh khùn thiaⁿ-kìⁿ chiáu-á háu chiū khí-lâi. Chit ê ì-sù sī chí lāu-lâng chá-chá chiū khí-lâi.
Gûn-liān í-keng tn̄g-khì. Chit ê ì-sù sī chí lāu-lâng lêng-chûn-kut ê soàⁿ tēng-khì.
Kim-poâⁿ í-keng huí-hoāi. Chit ê í-sù sī chí lāu-lâng tit beh kūn bō͘-liân.
Chuí-choâⁿ piⁿ ê chuí-tháng í-keng phoà, chíⁿ-téng ê ka-lak iā phah pháiⁿ. Chit ê ì-sù chiū-sī lāu-lâng teh-beh sí.
Taⁿ khoàⁿ chiah ê kéng-hóng, chin thang khim-kèng. Lâng pún-jiân ēng thô͘ lâi choè, sí chiū kui thó͘. Lâng ê lêng-hûn sī Siōng-tè hō͘ i, sí liáu ia̍h kui Siōng-tè
Ta̍k lâng kàu bé, oē chhin-chhiūⁿ lāu-lâng, só͘-í m̄-thang khoàⁿ-khin, tio̍h chun-kèng i.
漢羅（Ùi原文改寫）
敬老
(陳清義)
利未記 19章32節
- 9，no. 594，pp. 22-23
「見著白頭毛的人著起來徛，敬伊是老大，來敬畏恁的上帝；我耶和華的命令按呢。」
聖經的教示稱做完全，因為有逐款的教示佇teh。毋若教示人拜上帝，信耶穌，救靈贖罪若定，另外有教示真濟款，講袂盡。今這節的教示，是講人著尊敬老大的意思，照猶太的規矩，若有一个白頭毛--的入來，少年人著起敬，這个就是尊敬的意思。有的講，這个老人無學問，真粗魯，無名聲，欲怎樣尊敬伊？不管伊甚物款，著尊敬伊，因為有通予人尊敬的所在。我愛講3項。
-
伊有平素的款通尊敬伊。因為有過去的經驗，閱歷佮見聞。雖罔無讀冊，也自然有這種的智識。看約伯記12章12節，年月那深，智慧那大，歲壽那長，見識那懸。按呢通知，老人有一種平素的經驗，閱歷，見聞通講。你愛知咸豐三年的事，通問伊，伊會共你講；你愛知50年前法國拍台灣的事，教會拄著大窘逐的事，通問伊，伊會共你講。所以少年人著敬重老人，毋通看輕伊。
-
伊有現今的款通尊敬。伊的頭毛白，(卻現今有真濟老人頭毛烏，較濟攏是染--的)，面皮皺，尻脊骿曲，行路慢慢，手攑拐仔，真有通可敬的氣象。西洋有一个皇女，有出來行遊，佇路裡的中間看見一个老人，有人問伊講，你敢唚這个老人mah，若敢，我送你金十箍。皇女應講，你容允我共你唚喙好mah？老人應講，好。皇女就共伊唚喙，紲提金時錶仔送伊。可見這个皇女無看輕老人，而且閣敬伊，咱人著學這款。
-
伊將來的款通尊敬。因為伊近作古，歸仙，佇世間無偌久，不止話予人欽敬。看傳道12章2-7節，所講無聊的景象，來共伊說明。
已經到彼時，日，月，星辰，的確烏暗，無光，烏雲遮，大雨淋漓。這个意思就是指將來死人的日，亦親像按呢。
挨磨--的不止少。這个意思，就是指老人喙齒少。卻現今的老人喙齒真媠，攏猶佇teh，真整齊。這个是齒科醫師的氣力，毋是天然的喙齒。
踮窗仔teh偷看--的攏烏暗。這个意思是指老人的目睭無看見，袂明。
街路的門已經關。這个意思指老人的喙合徛。
無聽見挨磨的聲。這个意思。是指老人食物無聲，是用卯--的，毋是用哺--的。
Teh睏聽見鳥仔哮就起來。這个意思是指老人早早就起來。
銀鍊已經斷去。這个意思是指老人龍船骨的線碇去。
金盤已經毀壞。這个意思是指老人得欲近暮年。
水泉邊的水桶已經破，井頂的加轆也拍歹。這个意思就是老人teh-欲死。
今看遮的景況，真通欽敬。人本然用土來做，死就歸土。人的靈魂是上帝予伊，死了亦歸上帝
逐人到尾，話親像老人，所以毋通看輕，著尊敬伊。