Sèng-keng

文獻資訊

項目 資料
作者 陳金然 Tân Kim-jiân
卷期 台灣教會公報
卷期 第590卷
日期 1934/5
頁數 10

白話字(原文數位化)

Sèng-keng

1934.05  590 koàn  p.10

(Tân Kim-jiân)

Lūn kin-á-ji̍t ê Sèng-keng, ū Sin-iok, Kū-iok , chóng chheng kiò-chò Sèng-keng. Chit nn̄g jī “Sèng-keng,” tāi-khài sī tuì Eng-gú ê “The Bible” á-sī “Holy Scripture” hoan-e̍k--ê.

Chóng-sī “Bible” sī tuì Hi-lī-nî oē “Ta Biblia” (chheh) the̍h lâi ēng; nā-sī ēng chit kù chò Sèng-keng ê ì-sù, sī ēng tī Kū-iok goā-tián Ben Sirach tì-huī ê chheh ê thâu-sū--nih chò tē-it chá. Kàu Kū Sin-iok ha̍p chò chi̍t pún ê sî, iā iû-goân sī án-ni teh ēng. Chit kù sui-jiân bē thang cha̍p-hun piáu-bêng Sèng-chheh ê ì-sù, iáu-kú kî-si̍t “Bible” tī kin-á-ji̍t sī chiâⁿ-chò “Chheh tiong ê chheh” lah!

“Holy Scripture” sī Hi-lī-nî oē ê “Hogia Grapha,” tú-tú sī Sèng-keng ê ì-sù, chhiáⁿ khoàⁿ Thài 22:29; Khó 12:24; Hān 2:22; Hēng-toān 1:16; Lô 1:2; I Lîm 15:3; Ka 2:8; I Thê 5:18; II Thê 3:16; Kok 2:8; I Pí 1:20, soà pí-kàu Tān 9:2. Kî-thaⁿ tī lán ê Sèng-keng--nih, ū ēng pa̍t ê miâ, teh piáu-bêng Sèng-keng ê ì-sù, chhin-chhiūⁿ kóng “Mô͘-se ê lu̍t-hoat kap hiah-ê sian-ti, í-ki̍p Si-phian” (Lō͘ 24:44), á-sī kan-ta kóng, “Lu̍t-hoat” (Hān 10:34, 12:34, 15:25; I Lîm 14:21). Tuì chiah ê lâi khoàⁿ, tāi-khài sī teh chí Kū-iok.

Taⁿ “Iok”--jī, chiū-sī Hi-lī-nî oē ê “uî-bēng” (Lâi 9:16) ê ì-sù, chóng-sī Kū-iok 70 lâng e̍k (LXX) kap Sin-iok, ū ēng chò “Khè-iok” ê ì-sù. Kàu-hoē ê ēng-gú chiām-chiām teh oāⁿ-chò Lia̍p-teng-oē ê sî, chū-jiân ài hoan-e̍k Hi-lī-nî-oē chò Lia̍p-teng-gú, hit ê gâu chò oē lâi kòng-hiàn chò Ki-tok-kàu iōng-gú ê Tertullian, ū ēng nn̄g kù oē lâi e̍k chit jī “uî-bēng,” chiū-sī “instrumentum” kap “Testamentum.” Chóng-sī tī put-ti-put-kak ê tiong-kan, instrumentum soà bô lâng ēng, chí-ū teh ēng “Testamentum.”

Chit jī “Iok,” khí-thâu sī tuì Siōng-tè ê hong-bīn lâi khoàⁿ ê ì-sù, chiū-sī Siōng-tè èng-ún A-pek-lia̍p-hán soà-kàu Í-sek-lia̍t bîn-cho̍k ê “Iok” (Chhòng 15:10-21, 17:2-14; Chhut 24:7; Sin 9:9) nā-sī che sī kū ê iok. Chóng-sī lán taⁿ ū khah hó ê iok, sī sin--ê, tuì lán ê Chú Iâ-so͘ lâu hoeh lâi siat-li̍p--ê. án-ni lán tuì Iâ-so͘ í-keng tû-khì phè, chiū thang chù-ba̍k lâi khoàⁿ, bián koh hō͘ phè só͘ jia-khàm; chêng ê lâng sim pìⁿ-chò ngē, só͘-í tha̍k Kū-iok ê sî, phè iû-goân tī-teh, nā-sī lán tuì Ki-tok chiū hoè--khì (II Lîm 3:13-16). Só͘-í lán beh tha̍k Kū-iok, taⁿ m̄-thang koh tà phè lâi tha̍k lah! In-uī phè to í-keng tû-khì lah! (āu-hō beh koh chiap-soà).

漢羅(Ùi原文改寫)

聖經

1934.05  590卷  p.10

(陳金然)

論今仔日的聖經,有新約,舊約,總稱叫做聖經。這兩字 「聖經,」大概是對英語的 「The Bible」抑是「Holy Scripture」翻譯--的。

總是「Bible」是對希利尼話 「Ta Biblia」(冊)提來用;但是用這句做聖經的意思,是用佇舊約外典Ben Sirach智慧的冊的頭序--裡做第一早。到舊新約合做一本的時,也猶原是按呢咧用。這句雖然袂通十分表明聖冊的意思,猶過其實「Bible」佇今仔日是成做「冊中的冊」啦!

「Holy Scripture」是希利尼話的 「Hogia Grapha,」拄拄是聖經的意思,請看太22:29;可12:24;翰2:22;行傳1:16;羅1:2;I林15:3;加2:8;I提5:18;II提3:16;各2:8;I彼1:20,紲比較但9:2。其他佇咱的聖經裡,有用別的名,咧表明聖經的意思,親像講「摩西的律法佮遐的先知,以及詩篇」(路24:44),抑是干焦講,「律法」(翰10:34,12:34,15:25;I林14:21)。對遮的來看,大概是咧指舊約。

Taⁿ 「約」--字,就是希利尼話的 「遺命」(來9:16)的意思,總是舊約70人譯 (LXX)佮新約,有用做「契約」的意思。教會的用語漸漸咧換做拉丁話的時,自然愛翻譯希利尼話做拉丁語,彼个gâu做話來貢獻做基督教用語的 Tertullian,有用兩句話來譯這字 「遺命,」就是「instrumentum」佮「Testamentum。」總是佇不知不覺的中間,instrumentum紲無人用,只有咧用「Testamentum。」

這字 「約,」起頭是對上帝的方面來看的意思,就是上帝應允亞伯拉罕紲到以色列民族的 「約」(創15:10-21,17:2-14;出24:7;申9:9)若是這是舊的約。總是咱taⁿ有較好的約,是新--的,對咱的主耶穌流血來設立--的。按呢咱對耶穌已經除去帕,就通注目來看,免閣予帕所遮蓋;前的人心變做硬,所以讀舊約的時,帕猶原佇咧,若是咱對基督就廢--去(II林3:13-16)。所以咱欲讀舊約,taⁿ毋通閣罩帕來讀啦!因為帕都已經除去啦!(後號欲閣接紲)。