Ha̍p-sî ê Jî-tông-cheh

文獻資訊

項目 資料
作者 落伍生 Lo̍k-ngó͘-seng
卷期 台灣教會公報
卷期 第582卷
日期 1933/9
頁數 7

白話字(原文數位化)

Ha̍p-sî ê Jî-tông-cheh

1933.09 (582Koàn) p.7

Lo̍k-ngó͘-seng

(Chiap 8 goe̍h hō, tē 14 bīn)

III. Tāi-ài ê Jî-tông-cheh

Kì-tit kuí-nî chêng Thài-tiân Chóng-tok lâi Tâi-oân chiū-jīm ê sî, tī koaⁿ-bîn iàn-toh-chiūⁿ ê tap-sû, ū kóng, ‘’Goá lâi bô toà sím-mi̍h, sī beh ēng pe̍h-choá ê chú-gī tī lí Tâi-oân.’’ Siūⁿ chit ê pe̍h-choá chèng-tī, tek-khak ū toā chō-chiū tī Tâi-oân ê bîn-chèng. Tâi-oân pún-lâi sī chi̍t ê ū miâ-siaⁿ suí-suí ê tó-sū, koh tit-tio̍h Chóng-tok ēng pe̍h-choá, bô su-phian oán-tāi gán-kong ê chèng-chhek lâi tī-lí, chiū tī Tâi-oân bîn-cho̍k ê tō-tek-siōng, tì-sek-siōng,seng-oa̍h-siōng, tek-khak ū kái-chō kap chhòng-sin. Hō͘ toà tī che Bí-tó ê jîn-bîn, i ê seng-oa̍h kin-kì ē tit chiām chìn-ji̍p tī kian-kò͘. Chóng-tok tap-sû ê boé-toāⁿ, koh ū kóng, ‘’ Goān chīn-chêng chiông-lí(盡情從理), choán-hō uî-hok(轉禍為福).’’ Si̍t-chāi nā ē án-ni, chiū tāi-ke tek-khak bô oh-tit thé-giām Hông-siōng it-sī tông-jîn ê cheng-sîn, lâi sit7-hiān tāi-ài(大愛) ê pe̍h-choá chú-gī.

In-uī chē koân-uī--ê, nā kó-chin ē piàn-thiàⁿ ê hêng-uî, hong-hoà siā-hoē,chhoā kui chèng-tō, phoà-tû bê-sìn, chè-chí peh-sìⁿ ê chhiâ-hoâ, hō͘ peh-sìⁿ ê la̍t ū thang hioh-khùn, lâi tì-ì tī kà-sī ióng-io̍k ê tō-lí, chiū bûn-bêng thang chìn-pō͘, peh-sìⁿ ê seng-oa̍h, ū khoài-lo̍k ê lī-ek, ū sím-mi̍h chai-hō ah ! chē koân-uī ê, ū thiàⁿ peh-sìⁿ ê sim, peh-sìⁿ ū ǹg hó ê chì, chiū kok ē tit tiông-tī kui-an lah.

Chá Tek-kok hông-tè uī-liâm tē 2, tī kok-chèng bô êng ê sî, koh ē tī thè-tiâu ê sî, kàu tī i ê ke-têng, kap i ê ài-chú chò ke-têng kàu-io̍k iû-hì. ēng ka-tī chò bé, kah kiáⁿ khiâ-bé ; chit ê kiáⁿ chiū-sī tī Au-chiàn ê sî, tī chiàn-tiûⁿ siōng, hián-hiān i ê tì-ióng(智勇), bô͘-lio̍k(謀略), hián-lō͘ thâu-kak (顯露頭角), tī Au-chiu chiàn-tiûⁿ-siōng ê Tek-hông thài-chú lah.

iū-koh Bí-kok ê Tāi-chóng-thóng Lîm Khéng(林肯)--sì, muí-ji̍t tiāⁿ-tio̍h thiu-chhut 30 hun cheng ê sî-kan, kap i só͘ thiàⁿ ê kiáⁿ chò-phoāⁿ thit-thô, in-uī i ēng ài chō-chiū ke-têng, ēng thiàⁿ ióng-io̍k jî-lú, bo̍k-koài i ê kok siōng-hā ē hô-hia̍p, chiū i ê bûn-bêng chhiong-sēng, pù-ū iâⁿ-koè sè-kài.

Taⁿ chèng-hú koaⁿ-oân, bô hiâm lō͘-tô͘ oán-sia̍p, tuì Loē-tē lâi Tâi-oân chò peh-sìⁿ ê chí-tō-chiá, ì-sù sī ài kái-chō Tâi-oân ê siā-hoē, kám-hoà Tâi-oân ê jîn-bîn, hō͘ i kàu tī bûn-bêng ê só͘-chāi, si̍t-chāi thang khim-poē. Thiaⁿ-kìⁿ kóng Loē-tē lâng , tī nî, tī cheh,boē-bat chò kiû sîn mn̄g pu̍t chéng-chéng, bê-sìn ê kí-tōng, iā hán-tit ngiâ-sîn sài-hoē lâi hoa-huì chi̍t-sián gō͘-lìn. Kan-ta chhut-la̍t kiû kàu-io̍k hoat-tat, kho-ha̍k chìn-pō͘,kim-chîⁿ hù-jū, cheng-sîn chhiong-moá, bo̍k-koài i ē cheng-cheng ji̍t-siōng, chiū lán Tâi-oân siā-hoē chiàu-kū ê tîm-chi̍p pì-that (沉寂閉塞)lah.

Nā lūn-kàu Loē Tâi jîn ê chìn-ji̍p tiong-téng ha̍k-hāu ê pí-lu̍t, Pún-tó lâng óng-óng bē-ē tit-tio̍h cha̍p-ê ê chi̍t nn̄g ê, kiám-chhái gî tông-kio̍k ê chip phian-kiàn, goá khiok bô kā i lia̍h-chò lóng-chóng sī án-ni. In-uī Loē-tē lâng tuì-tiōng jî-lú kàu-io̍k, i it-seng ê sim-hiat chū-chi̍p tī che. Lán Pún-tó lâng chiū m̄-sī án-ni, chē-chē lâng lia̍h ngiâ-sîn sài-hoē chò êng-kng, khang-khang phoà-huì hoeh-koāⁿ tit--lâi ê kim-chîⁿ, chiū jî-lú tē-moē ê ha̍k-gia̍p lia̍h-chò bô iàu-kín, it-tek it-sit ê sî ,sêng-pāi ê kiok-biān hun-bêng lah. kó͘-chá oē ū kóng, thaⁿ-san chi-se̍k khó-í kong-ge̍k, thaⁿ-san chi-se̍k khó-í uî-chhok(他山之石可以攻玉,他山之石可以為錯). Che beh àn-choáⁿ-iūⁿ kóng ? Chiū-sī lán lâng nā ē lia̍h-tn̂g pó͘-té ; pa̍t-lâng ê m̄-hó, lán ín-chò kàm-kài, pa̍t-lâng ê hó--chhù, lán ēng chò bō͘-hoān, chiū sio̍k-gú só͘ kóng, kéng hó ê lâi thàn. Si̍t-chāi nā ē án-ni, chiah bē ko͘-hū-tio̍h lán siⁿ-chò lâng, tit chheng-chò Ki-tok-tô͘, lâi thê-chhiòng jî-tông chō-chiū, kap Jî-tông-cheh ê kî-bāng.

漢羅(Ùi原文改寫)

合時的兒童節

1933.09(582卷)p.7

落伍生

(接8月號,第14面)

III.大愛的兒童節

記得幾年前太田總督來台灣就任的時,佇官民宴桌上的答詞,有講,「我來無帶啥物,是欲用白紙的主義佇你台灣。」想這个白紙政治,的確有大造就佇台灣的民政。台灣本來是一个有名聲媠媠的島嶼,閣得著總督用白紙,無私偏遠大眼光的政策來治理,就佇台灣民族的道德上、智識上、生活上,的確有改造佮創新。予蹛佇這美島的人民,伊的生活根據會得漸進入佇堅固。總督答詞的尾段,閣有講,「願盡情從理(盡情從理),轉禍為福(轉禍為福)。」實在若會按呢,就大家的確無學得體驗皇上一視同仁的精神,來實現大愛(大愛) 的白紙主義。

因為坐高位--的,若果真會變疼的行為,風化社會,chhoā歸正道,破除迷信,制止百姓的奢華,予百姓的力有通歇睏,來致意佇教示養育的道理,就文明通進步,百姓的生活,有快樂的利益,有啥物災禍矣!坐高位--的,有疼百姓的心,百姓有向好的志,就國會得重佇歸安lah。

早德國皇帝威廉第2,佇國政無閒的時,閣會佇退朝的時,到佇伊的家庭,佮伊的愛子做家庭教育遊戲。用家己做馬,kah囝騎馬;這个囝就是佇歐戰的時,佇戰場上,顯現伊的智勇(智勇),謀略(謀略),顯露頭殼(顯露頭角),佇歐洲戰場上的德皇太子lah。

又閣美國的大總統林肯(林肯)--氏,每日定著抽出30分鐘的時間,佮伊所疼的囝做伴thit-thô,因為伊用愛造就家庭,用疼養育兒女,莫怪伊的國上下會合諧,就伊的文明昌盛,富有贏過世界。

今政府官員,無嫌路途遠涉,對內地來台灣做百姓的指導者,意思是愛改造台灣的社會,感化台灣的人民,予伊到佇文明的所在,實在通欽佩。聽見講內地人,佇年,佇節,袂捌做求神問佛種種,迷信的舉動,也罕得迎神賽會來花費一sián五lìn。干焦出力求教育發達、科學進步、金錢富裕、精神充滿,莫怪伊會 蒸蒸日上,就咱台灣社會照舊的沉寂閉塞(沉寂閉塞)lah。

若論到內台人的進入中等學校的比率,本島人往往袂會得著十个的一兩个,kiám-chhái gî童局的chip偏見,我卻無共伊掠做攏總是按呢。因為內地人對重兒女教育,伊一生的心血聚集佇這。咱本島人就毋是按呢,濟濟人掠迎神賽會做榮光,空空破費血汗得--來的金錢,就兒女弟妹的學業掠做無要緊,一得一失的時,成敗的局面分明lah。古早會有講,他山之石可以攻玉,他山之石可以為錯(他山之石可以攻玉,他山之石可以為錯)。這欲按怎樣講?就是咱人若會掠長捕短;別人的毋好,咱引做鑑戒,別人的好--處,咱用做模範,就俗語所講,揀好的來趁。實在若會按呢,才袂辜負著咱生做人,得稱做基督徒,來提倡兒童造就,佮兒童節的期夢。