論基督再臨
Lūn Ki-tok Chài-lîm
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳明清 Tân Bêng-chheng |
| 卷期 | 台灣教會公報 |
| 卷期 | 第579卷 |
| 日期 | 1933/6 |
| 頁數 | 12-15 |
白話字（原文數位化）
Lūn Ki-tok Chài-lîm
(Tân Bêng-chheng)
(Chiap chêng-hō tē 15 bīn)
-
- 579 koàn, pp. 12-15
II. Sî-tāi ê hun-piat.
Sèng-keng tuì chit ê “Sî-tāi” ê hun-bêng ; chiū-sī tuì A-tong siū chhòng-chō khí, kàu Khé-sī-lio̍k 21 : 1 ê “Sin ê thiⁿ, sin ê tē”chhut-hiān uî-chí, ē thang hun chò 7 ê sî-tāi(Hut 2 : 7). Ta̍k-ê sî-tāi lóng ēng sím-phoàⁿ lâi soah-boé. Hián-bêng lâng oân-choân sī sit-pāi.
Taⁿ chit 7 ê sî-tāi í-keng keng-koè 5 ê sî-tāi liáu lah. Lán hiān-sî sī oa̍h tī tē 6 sî-tāi ; koh sī tē 6 ê sî-tāi ê lō͘-boé lah ; thang kóng sī tī pài 6 àm (II Pí 3 : 8), tú-tú teh thèng-hāu gī ê ji̍t-thâu (chiū-sī Ki-tok) chhut-hiān. Tē 7 ê sî-tāi ; chiū-sī chheng-nî ông-kok sî-tāi (an-hioh ê sî-tāi, toā lé-pài-ji̍t) í-keng tī ba̍k-chêng teh thèng-hāu lán lah !
Taⁿ ài chiong chit 7 ê sî-tāi lâi hun-piat siá tī ē-té lâi gián-kiù :－
I. A-tong ê sî-tāi
Tuì chhòng-chō A-tong khí, kàu Ná-a ê toā-chuí uî-chí. (Chit ê tiong-kan ū 1650 nî ê kú). Chit ê sî-tāi só͘ iàu-kín ê tāi-chì ū 7 hāng :－
(1) Siōng-tè chhòng-chō thiⁿ-tē bān-mi̍h(Chhòng-sè-kì 1 chiuⁿ).
(2) Chhòng-chō lâng khoán-sit chhin-chhiūⁿ Siōng-tè(Chhòng 2 chiuⁿ).
(3) Sí-chó͘ hoān-choē (Chhòng 3 chiuⁿ).
(4) Jîn-luī khí-thâu thâi-sí lâng (Chhòng 4 chiuⁿ).
(5) Í-lo̍k tit-tio̍h chiap-la̍p chiūⁿ thiⁿ(Chhòng 5 chiuⁿ).
(6) ēng toā-chuí bia̍t-bô pháiⁿ-lâng (Chhòng 6 chiuⁿ).
(7) Ná-a chi̍t ke 8 lâng tit-kiù (Chhòng 7 chiuⁿ).
Chit ê sî-tāi sui-jiân ū le̍k-koè 1600 goā nî ê kú, iáu-kú chí-ū 10 tāi ê lâng nā-tiāⁿ. In-uī hit-sî ê lâng hoè-siū chia̍h chin tn̂g. Nā-sī hiān-kim ê lâng in-uī hām-lo̍h tī choē-ok, bē-thang chhin-chhiūⁿ chá-sî ê lâng hiah tn̂g hoè-siū.
II. Ná-a ê sî-tāi
Tuì toā-chuí khì, kàu A-pek-lia̍p-hán siū-tiàu uî-chí (chit tiong-kan ū 370 nî ê kú). Chit ê sî-tāi só͘ iàu-kín ê tāi-chì ū 4 hāng:－
(1) Toā-chuí liáu-āu, Siōng-tè siat-li̍p sin ê kui-kí lâi tī-lí sè-kan lâng (Chhòng 8,9 chiuⁿ).
(2) Ná-a ê hoān-choē kap chhàm-gú i 3 ê kiáⁿ chiong- lâi beh cháiⁿ-iūⁿ (Chhòng 9 chiuⁿ).
(3)Ná-á 3 ê kiáⁿ：Siám, Hâm, Ngá-hut ê hō͘-è cháiⁿ-iūⁿ (Chhòng 10 chiuⁿ).
(4) Sè-kan lâng sim kiau-ngō͘, ài khí Pa-piat ê thah, Chú phah-loān in ê giân-gú lâi sì-soàⁿ in (Chhòng 11 chiuⁿ).
Chit ê sî-tāi sui-jiân ū le̍k-koè ê nî-sò͘ chí-ū 370 nî; chiū-sī chêng ê sî-tāi ê gō͘-hūn-chi̍t nā-tiāⁿ.
III. A-pek-lia̍p-hán ê sî-tāi
Tuì A-pek-lia̍p-hán siū-tiàu khí, kàu Mô͘-se chhut-sì uî-chí, chit tiong-kan ū 430 nî ê kú (Chhut Ai-ki̍p-kì 12 : 40, 41; Ka-lia̍p-thài 3 : 17). Chit ê sî-tāi só͘ iàu-kín ê tāi-chì, ū 7 hāng:－
(1) A-pek-lia̍p-hán siū-tiàu lâi thàn Iâ-hô-hoa (Chhòng 12 chiuⁿ).
(2) A-pek-lia̍p-hán tuì sìn tit-tio̍h chheng chò gī (Chhòng 15 chiuⁿ).
(3) A-pek-lia̍p-hán hiàn i ê kiáⁿ Í-sat hō͘ Chú (Chhòng 22 chiuⁿ).
(4) Í-sat chhoā bó͘ ê sū (Chhòng 24 chiuⁿ).
(5) Ngá-kok bāng-kìⁿ ū lâu-thui tuì tē thàu kàu thiⁿ (Chhòng 28 chiuⁿ).
(6) Iok-sek chi̍t-sì-lâng lóng sī teh piàn-bêng Ki-tok ê sū (Chhòng 37－50 chiuⁿ).
(7) Mô͘-se chhut-sì liáu-āu, oá-khò ka-tī ê khuì-la̍t, ài kiù Siōng-tè ê peh-sìⁿ (Chhòng 1－6 chiuⁿ).
IV. Mô͘-se ê sî-tāi
Tuì Mô͘-se chhut-sì khí, kàu Tāi-pi̍t ông chē-uī uî-chí, hit ê tiong-kan ū 590 nî ê kú. Chit ê sî-tāi só͘ iàu-kín ê tāi-chì, ū 8 hāng : －
(1) Í-sek-lia̍t thoat-chhut Hoat-ló ê chhiú, lī-khui Ai-ki̍p kok (Chhut 12 chiuⁿ).
(2) Í-sek-lia̍t kàu Se-nái-soaⁿ, Siōng-tè siúⁿ-sù lu̍t-hoat, hoē-bō͘ ê sū (Chhut 19 chiuⁿ).
(3) Í-sek-lia̍t lī-khui Se-nái-soaⁿ, kàu Iok-tàn. Só͘ le̍k-koè khòng-iá ê lō͘-chām, ū 38 nî ê kú (Bîn-sò͘-kì 1－36 chiuⁿ).
(4) Í-sek-lia̍t kàu Iok-tàn ê tang-pêng. Mô͘-se sí tī Pí-sū-ka ê soaⁿ-thâu (Sin 34 chiuⁿ).
(5) Iok-su-a chhoā peh-sèⁿ koè Iok-tàn-hô, thâi-iâⁿ Ka-lâm, pun hiah ê thó͘-tē hō͘ ta̍k chi-phài (Sū 1－24 chiuⁿ).
(6) Siōng-tè siat-li̍p Sū-su lâi tī-lí peh-sìⁿ, nā-sī chit tiong-kan peh-sìⁿ hoān-choē, toā soe-thè ê sî-tāi (Sū 1－21 chiuⁿ).
(7) Iâ-hô-hoa kéng Sat-bó-ní chò Sian-ti ; Í-sek-lia̍t kéng Sò-lô chò in ê ông (I Sat 1－15 chiuⁿ).
(8) Iâ-hô-hoa ēng iû boah Tāi-pi̍t, hō͘ i tāi-seng le̍k-koè kan-khó͘, āu-lâi uī Chú thâi-iâⁿ chèng tuì-te̍k.
Tuì téng-bīn só͘ siá, thang chai Siōng-tè cháiⁿ-iūⁿ teh khoán-thāi I ê soán-bîn ; chiū-sī Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ. Khoàⁿ Chhòng-sè-kì, thang chai in ê siū kéng-soán ; khoàⁿ Chhut Ai-ki̍p-kì, thang chai in ê tit-kiù ; khoàⁿ Lī-bī-kì, thang chai in ū tit-tio̍h kà-sī ; khoàⁿ Bîn-sò͘-kì, thang chai in siū-chhì ê sū ; khoàⁿ Sin-bēng kì, thang chai in pī-pān beh ji̍p Ka-lâm ê sū ; khoàⁿ Iok-su-a-kì, thang chai in kó-jiân ū tit-tio̍h Ka-lâm ê hó thó͘-tē ; khoàⁿ Sū-su-kì, thang chai in ê toā soe-thè ê sū ; kàu Sat-bó-ní ê sî, thang khoàⁿ-chhut in ê kok ū koh heng-khí. Chóng-sī liáu-āu in-uī Sò-lô ông ê in-toaⁿ, kok ū koh soe-thè. Kàu Tāi-pi̍t chē-uī ê sî, kok chiah koh tit-tio̍h chín-heng.
V. Tāi-pi̍t ê sî-tāi
Tuì Tāi-pi̍t chē-uī khí, kàu Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ siū-lia̍h uî-chí, hit tiong-kan ū 400 nî ê kú. Chit ê sî-tāi só͘ iàu-kín ê tāi-chì, ū 8 hāng :-
(1) Tāi-pi̍t sui-jiân siū Sò-lô khún-tio̍k, iáu-kú siū Chú ê pì-iū, āu-lâi tit-tio̍h chò Iû-tāi chi-phài ê ông (I Sat).
(2) Tāi-pi̍t āu-lâi tī Iâ-lō͘-sat-léng tit-tio̍h li̍p chò Í-sek-lia̍t 12 chi-phài ê ông (II Sat 1-10 chiuⁿ; I Tāi 13-19 chiuⁿ) .
(3) Tāi-pi̍t kàu tiong-liân ê sî, in-uī hoān-choē ê in-toaⁿ, i ê ka-têng kap kok-ka ū le̍k-koè chē-chē ê kan-khó͘ (II Sat 11-24 chiuⁿ; I Tāi 20-29 chiuⁿ).
(4) Tāi-pi̍t ê kiáⁿ Só-lô-bûn chē-uī, chò Í-sek-lia̍t hâng-ngó͘ ê ông. I ê kok toā heng. Khó-sioh kàu boé uî-poē Chú ê tō-lí (I Ông 1-11 chiuⁿ; II Tāi 1-9 chiuⁿ).
(5) Só-lô-bûn koè-sin liáu-āu, Í-sek-lia̍t ū hun chò nn̄g kok. Pak, chò Í-sek-lia̍t; Lâm, chò Iû-tāi (I Ông 12 chiuⁿ; II Tāi 10 chiuⁿ).
(6) Pak-pêng ê Í-sek-lia̍t kok, hiah ê ông lóng kiâⁿ pháiⁿ. Lâm-pêng ê Iû-tāi kok, hiah ê ông khah chē iā-sī kiâⁿ pháiⁿ; chí-ū kuí-nā ê ông chīn-sim ho̍k-sāi Chú (I Ông 12 chiuⁿ kàu II Ông 25 chiuⁿ; II Tāi 10-26 chiuⁿ).
(7) Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ tāi-seng siū-lia̍h khì A-su̍t-kok. āu-lâi Iû-tāi-kok ê peh-sìⁿ iā siū-lia̍h khì Pa-pí-lûn-kok. Pa-pí-lûn tng-sî ê ông, chiū-sī Nî-pò͘-kah-nî-sat (II Ông 17, 24, 25 chiuⁿ; II Tāi 36 chiuⁿ).
(8) Tng hit-sî Chú ū kéng-tiàu kuí-nā ê Sian-ti, chiū-sī Í-lī-a, Í-lī-sa, Í-sài-a, Iâ-lī-bí chiah ê (I Ông 17 chiuⁿ kàu II Ông 13 chiuⁿ kap Í-sài-a, Iâ-lī-bí ê chheh ).
VI. īⁿ-pang ê sî-tāi
Tuì Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ siū-lia̍h khì pa̍t kok khí, kàu Ki-tok chài-lîm uî-chí. Só͘-í chit ê sî-tāi kàu kin-á-ji̍t iáu- boē moá. Chit ê sî-tāi thang koh hun-piat chò 3 chām :-
-
Iâ-so͘ boē chhut-sì í-chêng ê sî-tāi (chit ê tiong-kan ū 560 nî ê kú).
-
Iâ-so͘ tī sè-kan ê sî-tāi.
-
Kàu-hoē sî-tāi.
Tē 2 kap tē 3 ê sî-tāi, iā thang chheng chò “Ki-tok ê sî-tāi,”(ū keng-koè 1900 goā nî kú lah). Lán hiān-sî só͘ tiàm chit ê sî-tāi, chiū-sī sio̍k tī kàu-hoē sî-tāi, á-sī kóng, “In-tián sî-tāi.”In-uī hiān-sî sī “siū chiap-la̍p ê sî, chín-kiù ê ji̍t”(II Ko-lîm-to 6 : 2).
Chit ê ĪN-pang ê sî-tāi só͘ iàu-kín ê tāi-chì, ū 6 hāng :-
(1) Iû-thài-kok ê peh-sìⁿ í-keng siū-lia̍h khì Pa-pí-lûn moá 70 nî kú, chiàu Sèng-keng ê chhàm-gú, hō͘ hiah ê peh-sìⁿ tò-tńg khì in ê pún só͘-chāi (Tān 9:12; Iâ 25:11, 12, 29:10).
(2) Tng hit-sî, iā ū Sian-ti kuí-nā lâng, chiū-sī Í-se-kiat, Tān-í-lí, Hap-ki, Sat-ka-lī-a, Má-lia̍p-ki chiah ê.
(3) Tī chit ê Īⁿ-pang ê sî-tāi, chiàu Tān-í-lí ê chhàm-gú, kó-jiân ū kuí-nā kok chiap-soà lâi koán hat chit ê sè-kài; chiū-sī Pa-pí-lûn-kok, Bí-thài, Pa-se, Hi-lia̍p (Ngá-hoan). Lô-má chiah ê kok (Tān-í-lí 2,7 chiuⁿ).
(4) Tng Lô-má-kok teh koán-hat ê sî-tāi, Iâ-so͘ chò Kiù-chú lâi kàng-seng tī Iû-thài- tē (Lō͘ 2:1).
(5) Iâ-so͘ thè ū choē ê lâng sí, koh-oa̍h chiūⁿ-thiⁿ liáu-āu, Sèng Sîn kàng-lîm tī chit tē-chiūⁿ, lâi kiàn-li̍p kàu-hoē. Keh 40 nî liáu-āu, Iâ-lō͘-sat-léng siū Lô-má peng bia̍t-bô; chiū-sī tī A. D. 70 nî. Iû-thài lâng siū sì-soàⁿ tī lia̍t-pang (Hēng-toān 1,2 chiuⁿ).
(6) Hiān-kim iáu-sī sio̍k ĪN-pang ê sî-tāi. Chit ê sî-tāi sī soà kàu kàu-hoē (chèng sèng-tô͘) siū chiap-la̍p chiūⁿ khong-tiong ngiâ-chih Chú hit-sî chiah soah (I Thiap 4:16-18).
VII. Chheng-nî ông-kok sî-tāi
Tuì Ki-tok ê tē-siōng chài-lîm khí, kàu sin ê thiⁿ, sin ê tē chhut-hiān uî-chí. Chit ê sî-tāi ū 1000 nî ê kú, chit ê sî-tāi só͘ iàu-kín ê sū, ū 6 hāng :-
(1) Tuì kàu-hoē siū chiap-la̍p chiūⁿ khong-tiong ê sî khí, kàu tī Chú Iâ-so͘ kap chèng sèng-tô͘ lo̍h-lâi tē-chiūⁿ kiàn-siat chheng-nî pêng-an kok ê ū toā hoān-lān, koh tī hit-sî beh ū ké ki-tok chhut-hiān. (Lūn chiah ê tāi-chì, āu-lâi ē koh kóng-khí).
(2) Chú Iâ-so͘ beh kap sèng-tô͘ tuì khong-tiong lîm-kàu tē-chiūⁿ, lâi bia̍t-bô ké ki-tok, siat-li̍p chheng nî ê pêng-an-kok; tī Iâ-lō͘-sat-léng ê sèng-siâⁿ, chip-chiáng kong-gī ê koân-pèng lâi koán-hat bān peh-sìⁿ (Thài 24:29, 30: Lō͘ 21:25-28; Khé 19:11-21, 20:1-5; Sài 2:2, 11:6-13).
(3) Chi̍t chheng-nî ê tiong-kan, Sat-tàn beh siū-lia̍h hiat-lo̍h tī bô-té-kheⁿ (chhim-ian). Tē-chiūⁿ só͘ ū ê chiù-chó͘ beh pìⁿ-chò chiok-hok (Khé 20:1-6; Sài 35:1, 2, 7, 55:12, 13).
(4) Chi̍t chheng nî moá liáu-āu, Sat-tàn chiām-sî beh siū tháu-pàng, chiū chhut-lâi bê-he̍k tē-chiūⁿ sì-hng ê lia̍t-pang, lâi uî-khùn Iâ-lō͘-sat-léng siâⁿ, hit-sî chiū ū hoé tuì thiⁿ kàng-lo̍h lâi bia̍t in. āu-lâi chiū siū hoat-lo̍h hoé kap jiû-n̂g ê ô͘, éng-oán siū hêng-hoa̍t (Khé 20:7-10).
(5) āu-lâi Chú chiū siat-li̍p chi̍t ê pe̍h-sek toā ê chō-uī lâi sím-phoàⁿ sí-lâng (Khé 20:11-15).
(6) Chiah ê tāi-chì liáu-āu, beh ū sin ê thiⁿ, sin ê tē, sin ê Iâ-lō͘-sat-léng chhut-hiān lâi chò sèng-tô͘ éng-oán ê khiā-ke (Sài 65:17; II Pí 3:13; Khé 21:1-5).
Tuì téng-bīn só͘ siá chiah ê sî-tāi ê tiong-kan, só͘ le̍k-koè--ê, í-keng ū 5 chheng 9 pah goā nî, beh kàu 6 chheng nî. Sèng-keng kóng, “Chú khoàⁿ chi̍t-chheng nî chhin-chhiūⁿ chi̍t-ji̍t”(II Pí 3:8). Chú Iâ-hô-hoa chiong 6 ji̍t lâi chhòng-chō thiⁿ, tē, bān-hāng mi̍h, kàu tē 7 ji̍t soah, lâi an-hioh. Só͘-í Sèng-keng siông-siông ēng 7 chò oân-choân ê sò͘. Tuì A-tong siū chhòng-chō khí, kàu hiān-kim í-keng le̍k-koè oá 6 chheng nî, chiū-sī oá 6 ji̍t ê kú. Kàu tē 7 chheng nî, chiū-sī pêng-an ê toā an-hioh-ji̍t. Kū-iok sî-tāi í-keng ū le̍k-koè 4 chheng nî; chiū-sī tuì pài-it kàu pài-sì. Sin-iok sî-tāi tú-tú sī tuì pài-gō͘ chá-khí chiap-khí, só͘-í Sin-iok ê tiong-kan ta̍uh-ta̍uh kì kóng, hiān-kim sī boa̍t-sè (Hi 1:2, 9:26; I Pí 1:20). Sin-iok sî-tāi iā í-keng le̍k-koè 1930 goā nî kú. Só͘-í thang kóng hiān-kim sī tī pài 6 àm lah.
(Boē-oân).
漢羅（Ùi原文改寫）
論基督再臨
(陳明清)
(接前號第15面)
1933.06. 579卷，pp. 12-15
II. 時代的分別。
聖經對這个「時代」的分明；就是對亞當受創造起，到啟示錄21 ：1的「新的天，新的地」出現為止，會通分7个時代(弗2 ：7)。逐个時代攏用審判來煞尾。顯明人完全是失敗。
Taⁿ這7个時代已經經過5个時代了lah。咱現時是活佇第6時代；閣是第6个時代的路尾lah ；通講是佇拜6暗(II比3 ：8)，拄拄teh聽候義的日頭(就是基督)出現。第7个時代；就是千年王國時代(安歇的時代，大禮拜日)已經佇目前teh聽候咱lah ！
Taⁿ愛將這7 的時代來分別寫佇下底來研究：－
I. 亞當的時代
對創造亞當起，到挪亞的大水為止。(這个中間有1650年的久)。這个時代所要緊的代誌有7項：－
(1)上帝創造天地萬物(創世記1章)。
(2)創造人款式親像上帝(創2章)。
(3)始祖犯罪(創3章)。
(4)人類起頭刣死人(創4章)。
(5)以諾得著接納上天(創5章)。
(6)用大水滅無歹人(創6章)。
(7)挪亞一家8人得救(創7章)。
這个時代雖然有歷過1600外年的久，iáu-kú只有10代的人nā-tiāⁿ。因為彼時的人歲壽食真長。若是現今的人因為陷落佇罪惡，袂通親像早時的人hiah長歲壽。
II. 挪亞的時代
對大水去，到亞伯拉罕受召為止(這中間有370年的久)。這个時代所要緊的代誌有4項：－
(1)大水了後，上帝設立新的規矩來治理世間人(創8，9章)。
(2)挪亞的犯罪佮讖語伊3个囝將來欲怎樣(創9章)。
(3)Ná-a 3个囝：閃，含，雅弗的後裔怎樣(創10章)。
(4)世間人心驕傲，愛起巴別的塔，主拍亂in 的言語來四散in (創11章)。
這个時代雖然有歷過的年數只有370年；就是前个時代的五份一nā-tiāⁿ。
III.亞伯拉罕 的時代
對亞伯拉罕受召起，到摩西出世為止，這中間有430年的久(出埃及記12 ：40，41；加拉太3 ：17)。這个時代所要緊的代誌，有7項：－
(1)亞伯拉罕受召來趁耶和華(創12章)。
(2)亞伯拉罕對信得著稱做義(創15章)。
(3)亞伯拉罕獻伊的囝以撒予主(創22章)。
(4)以撒娶某的事(創24章)。
(5)雅各夢見有樓梯對地透到天(創28章)。
(6)約瑟一世人攏是teh辯明基督的事(創37－50章)。
(7)摩西出世了後，倚靠家己的氣力，愛救上帝的百姓(創1－6章)。
IV. 摩西的時代
對摩西出世起，到大衛王坐位為止，彼个中間有590年的久。這个時代所要緊的代誌，有8項：－
(1)以色列脫出法老的手，離開埃及國 (出12章)。
(2)以色列到西奈山，上帝賞賜律法，會幕的事(出19章)。
(3)以色列離開西奈山，到約旦。所歷過曠野的路站，有38年的久(民數記1－36章)。
(4)以色列到約旦的東爿。摩西死佇Pí-sū-ka 的山頭(申34章)。
(5)約書亞chhoā百姓過約旦河，刣贏迦南，分遐的土地予逐支派(士1－24章)。
(6)上帝設立士師來治理百姓，若是這中間百姓犯罪，大衰退的時代(士1－21章)。
(7)耶和華揀撒母耳做先知；以色列揀掃羅做in 的王(I撒 1－15章)。
(8)耶和華用油抹大衛，予伊代先歷過艱苦，後來為主刣贏眾對敵。
對頂面所寫，通知上帝怎樣teh款待伊的選民；就是以色列百姓。看創世記，通知in 的受揀選；看出埃及記，通知in 的得救；看利未記，通知in有得著教示；看民數記，通知in受試的事；看申命記，通知in備辦欲入迦南的事；看約書亞記，通知in果然有得著迦南的好土地；看士師記，通知in 的大衰退的事；到撒母耳的時，通看出in 的國有閣興起。總是了後因為掃羅王的因端，國有閣衰退。到大衛坐位的時，國才閣得著振興。
V. 大衛的時代
對大衛坐位起，到以色列百姓受掠為止，彼中間有400年的久。這个時代所要緊的代誌，有8項：-
(1) 大衛雖然受掃羅窘逐，iáu-kú受主的庇佑，後來得著做猶大支派的王(I撒)。
(2) 大衛後來佇耶路撒冷得著立做以色列12支派的王(II 撒1-10章；I大13-19章) 。
(3) 大衛到中年的時，因為犯罪的因端，伊的家庭佮國家有歷過濟濟的艱苦(II 撒 11-24章；I大 20-29章)。
(4) 大衛的囝所羅門坐位，做以色列行伍的王。伊的國大興。可惜到尾違背主的道理(I王1-11章；II大 1-9章)。
(5) 所羅門過身了後，以色列有分做兩國。北，做以色列；南，做猶大(I王12章；II 大 10章)。
(6) 北爿的以色列國，遐的王攏行歹。南爿的猶大國，遐的王較濟也是行歹；只有幾若的王盡心服事主(I王 12章到II王 25章；II 大 10-26章)。
(7) 以色列百姓代先受掠去亞述國。後來猶大國的百姓也受掠去巴比倫國。巴比倫當時的王，就是Nî-pò͘-kah-nî-sat (II王17，24，25章；II大36章)。
(8) 當彼時主有揀召幾若的先知，就是以利亞，以利沙，以賽亞，耶利米才的 (I王17章到II王13章佮以賽亞，耶利米的冊)。
VI. 異邦的時代
對以色列百姓受掠去別國起，到基督再臨為止。所以這个時代到今仔日猶袂滿。這个時代通閣分別做3 chām ：-
1. 耶穌袂出世以前的時代(這个中間有560年的久)。
2. 耶穌佇世間的時代。
3. 教會時代。
第2佮第3个時代，也通稱做「基督的時代，」(有經過1900外年久lah)。咱現時所tiàm這个時代，就是屬佇教會時代，抑是講，「恩典時代。」因為現時是「受接納的時，拯救的日」(哥林多後書6 ：2)。
這个異邦的時代所要緊的代誌，有6項：-
(1) 猶太國的百姓已經受掠去巴比倫滿70年久，照聖經的讖語，予遐的百姓倒轉去in 的本所在(但9：12；耶 25：11，12，29：10)。
(2) 當彼時，也有先知幾若人，就是以西結，但以理，Hap-ki，撒迦利亞，Má-lia̍p-ki chiah 的。
(3) 佇這个異邦的時代，照但以理的讖語，果然有幾若國接續來管轄這个世界；就是巴比倫國，Bí-thài，巴西，希臘(Ngá-hoan)。羅馬chiah 的國(但以理2，7章)。
(4) 當羅馬國teh管轄的時代，耶穌做救主來降生佇猶太地(路2：1)。
(5) 耶穌替有罪的人死，閣活上天了後，聖神降臨佇這地上，來建立教會。隔40年了後，耶路撒冷受羅馬兵滅無；就是佇A.D. 70年。猶太人受四散佇列邦(行傳1，2章)。
(6) 現今猶是屬異邦的時代。這个時代是紲到教會(正聖徒)受接納上空中迎接主彼時才煞(I帖4：16-18)。
VII. 千年王國時代
對基督的地上再臨起，到新的天，新的地出現為止。這个時代有1000年的久，這个時代所要緊的事，有6項：-
(1) 對教會受接納上空中的時起，到佇主耶穌佮眾聖徒落來地上建設千年平安國的有大患難，閣佇彼時欲有假基督出現。(論chiah 的代誌，後來會閣講起)。
(2) 主耶穌欲佮聖徒對空中臨到地上，來滅無假基督，設立千年的平安國；佇耶路撒冷的聖城，執掌公義的權柄來管轄萬百姓(太24：29，30：路21：25-28；啟19：11-21，20：1-5；賽 2：2，11：6-13)。
(3) 一千年的中間，撒旦欲受掠hiat落佇無底坑(深淵)。地上所有的咒詛欲變做祝福(啟20：1-6；賽35：1，2，7，55：12，13)。
(4) 一千年滿了後，撒旦暫時欲受tháu放，就出來迷惑地上四方的列邦，來圍困耶路撒冷城，彼時就有火對天降落來滅in。後來就受發落火佮琉磺的 ô͘，永遠受刑罰(啟20：7-10)。
(5) 後來主就設立一个白色大的座位來審判死人(啟20：11-15)。
(6) Chiah 的代誌了後，欲有新的天，新的地，新的耶路撒冷出現來做聖徒永遠的徛家 (賽 65：17；II比3：13；啟21：1-5)。
對頂面所寫chiah 的時代的中間，所歷過--的，已經有5千9百外年，欲到6千年。聖經講，「主看一千年親像一日」(II比3：8)。主耶和華將6日來創造天，第，萬項物，到第7日煞，來安歇。所以聖經常常用7做完全的數。對亞當受創造起，到現今已經歷過倚6千年，就是倚6日的久。到第7千年，就是平安的大安息日。舊約時代已經有歷過4千年；就是對拜一到拜四。新約時代拄拄是對拜五早起接起，所以新約的中間ta̍uh-ta̍uh記講，現今是末世(希1：2，9：26；I比1：20)。新約時代也已經歷過1930外年久。所以通講現今是佇拜6暗lah。
(袂完)。