文約翰
Bûn Iok-hàn
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第524卷 |
| 日期 | 1928/11 |
| 頁數 | 3-4 |
白話字（原文數位化）
Bûn Iok-hān
1928.11.01 524 Koàn p.3-4
“In-tián chhiong-moá”
(Soà-chiap chêng-hō tē 5 bīn)
Bûn Io̍k-hān taⁿ í-keng chhéⁿ-gō͘, put-sî teh kî-tó, teh khoàⁿ Sèng-keng. Chóng-sī bô liâm-piⁿ keng-giām tit-kiù ê an-sim. Hoán-tńg nn̄g nî poàⁿ-kú ū siū Mô͘-kuí ê kong-kek chin thiám. Ū-sî i ài chhì Siōng-tè, ài thó sîn-jiah thang khoàⁿ ka-ti ū só͘ kéng--ê; koh teh siūⁿ kiám-chhái bô-iáⁿ ū Siōng-tè, á-sī kiám-chhái Mô͘-hán-be̍k-tek sī kap Iâ-so͘ pîⁿ-pîⁿ hó; koh siūⁿ kiám-chhái i ka-tī ū hoān-tio̍h bē sià-bián-tit ê choē. Koh chi̍t pái Mô͘-kuí kā i kóng tio̍h bē Ki-tok; koh kú-kú kiaⁿ-liáu ka-tī sī chhin-chhiūⁿ Í-sò “bô hoán-hoé ê tē-pō͘.” án-ni chit-hāng hit-hāng ta̍uh -ta̍uh kiáu-jiáu i ê sim. Tī hit tiong-kan iā ū chē-chē Sèng-chheh lâi an-uì i, put-kò sī chiām-sî nā-tiāⁿ, iā liâm-piⁿ ū pa̍t chat “ná chhiuⁿ” teh chha̍k i. Chóng-sī i siông-siông kî-tó, iā khì lé-pài, iā tit-tio̍h chi̍t ē chin hó ê bo̍k-su ê khoàn-bián an-uì. Kî-si̍t i pún-sin sī chin jia̍t-chhiat; nā bô, chiū poàⁿ-tiong-tn̂g í-keng pàng-sak.
Taⁿ beh ín i só͘ kóng tām-po̍h:－
Goá án-ni teh kiaⁿ ka-tī tîm-lûn, ū nn̄g hāng hō͘ goá chin kî-koài: chi̍t hāng sī teh khoàⁿ lāu-lâng teh jiok chit chāi-siⁿ ê bu̍t-chi̍t ná-chún beh siông-siông toà tī-chia; koh chi̍t-ê sī tú-tio̍h sìn-tô͘ teh toā sit-bāng loé-chì, in-uī, sím-mi̍h goā-bīn ê sún-sit. Chú ah! Chiah ê sió-khoá sū, goá ê lêng-hûn teh-beh tîm-lûn!
“Chi̍t chá-khí goá koh teh kî-tó, chit kù siā-ji̍p tī goá, ‘Goá ê in sī kàu-gia̍h’ Chóng-sī hit chi̍t kù kap Í-sò ê bē hoán-hoé, nn̄g hāng chhin-chhiūⁿ phêng-poâⁿ tī goá ê sim; ū-sî chit-ê khah tāng, ū-sî hit-ê. Kàu āu-lâi thiaⁿ-kìⁿ chit kù: ‘Ū goá ê un, lí chiū kàu-gia̍h’. Ke hit jī ‘lī’--jī. iā chit kù ‘Chiū-kīn Goá-ê lâng, Goá koat-toàn bô khì-sak i’: Chit jī ‘koat-toàn’ ê an-uì… ‘lóng m̄ khì-sak, put-koán i só͘ chò.’ Sat-tàn chiū kā goá kóng, ‘Ki-tok m̄-sī chí lí, sī chí pa̍t khoán. ‘ Goá chiū ìn, ‘Sat-tàn’ bô iáⁿ, tī chiah ê oē bô ū lē-goā--ê, sī lâng, chhìn-chhái sím-mi̍h lâng.’ uī-tio̍h chit kù, Sat-tàn kap goá ti̍t-ti̍t saⁿ-chiⁿ, i tī chi̍t thâu, goá tī chi̍t thâu, ná chhin-chhiūⁿ teh poe̍h soh. O-ló Siōng-tè goá iâⁿ.
“Chóng-sī ū chi̍t ji̍t, goá teh koè chhân-hn̂g, sim-lāi iáu-boē lóng pêng-an, chit kù hut-jiân-kan kha̍p-tio̍h goá ê sim: ‘Lí ê gī sī tī thiⁿ-ni̍h.’ Goá ê sim-ba̍k chiū khoàⁿ-kìⁿ Iâ-so͘ Ki-tok tī Siōng-tè ê chiàⁿ-pêng. Goá ê gī sī tī-hia. án-ni put-lūn goá sī sím-mi̍h khoán, Siōng-tè bē ē kóng I khiàm-ēng goá ê gī, in-uī sī tī-hia, tī I ê bīn-chêng. Goá bêng-pe̍k m̄-sī goá ê hó-sim hō͘ goá ê gī khah hó, m̄-sī goá ê pháiⁿ-sim hō͘ goá ê gī khah pháiⁿ…in-uī goá ê gī sī tī Ki-tok pún-sìn, chā-ji̍t kin-á-ji̍t tâng chi̍t-iūⁿ, ti̍t kàu tāi-tāi. Taⁿ goá ê thih-liān tuì goá ê kha lak--khì, goá tuì khó͘-thàng siū tháu-pàng. Goá tńg-khì chhù khoài-lo̍k, in-uī Siōng-tè ê thiàⁿ kap in-tián. Kàu chhù chiū chhoē khoàⁿ hit kù ū tī Sèng-keng bô. Chhoē bô, goá ê sim tām-po̍h lak-kē, chiū hō͘ goá kì-tit ‘I tuì Siōng-tè thoè lán chiâⁿ-choè tì-huī, koh choè gī…’ I Ko-lîm-to 1:30.”
Hit chi̍t sî í-āu, Bûn Iok-hān khiok m̄-sī m̄-bat hō͘ Mô͘-kuí kiáu-jiáu, chóng-sī khah chió. Tī pa̍t ji̍t tī ‘Thian-lō͘ Le̍k thêng’ i só͘ kóng Chiong-bông-siâⁿ, Thoân-tō, Iu-ut ê Thô͘-khut, Sek-sī ê chhù, A-pho-lûn, Si̍p-jī-kè, chē-chē sī chiàu i pún-sìn só͘ keng-giām.
Í-keng chai-iáⁿ Siōng-tè ê chín-kiù, tī 1655 nî, i kap kàu-hoē sio-liân siū chìm-lé. Koè kuí-nā nî kiò i tī hoē-tiong tio̍h kóng tām-po̍h khoàn-bián, í-āu i chiū sì-kè thoân tō. I kóng thâu nn̄g nî i siông-siông teh kóng lâng ê choē kap in ê guî-hiám, koh nn̄g nî (in-uī ka-tī ke-thiⁿ keng-giām) chiū kóng Ki-tok ê kang-tiâⁿ. Í-āu koh chìn-pō͘, chiū thoân sìn-tô͘ kap Ki-tok sio-liân ê ò-biāu. I kóng i m̄ ài kap pa̍t lâng piān-lūn hit sî-tāi ê chē-chē lân-tê, sī kan-ta siⁿ-khí saⁿ-chiⁿ. “Nā tuì goá ê soat-kàu ū lâng chhéⁿ-gō͘, jiân-āu tò-thè, goá thang láu-si̍t kóng, sit-lo̍h in pí khoàⁿ goá só͘ ê kiáⁿ chi̍t-ê hō͘ lâng kng khì tâi, sī koh-khah hoân-ló. Goá toā-toā ì-ài khì tī siāng o͘-àm ê só͘-chāi thoân. Teh soat-kàu ê sî, goá si̍t-chāi toā khó͘-thàng, sī teh siⁿ-kiáⁿ ti Siōng-tè. Nā bô kong-hāu, goá bē ē boán-chiok.”
Chit ê pó͘-tiáⁿ--ê teh chò thoân-tō, ū lâng ēng pháiⁿ oē huí-pòng. Kî-tiong chi̍t hāng, hiâm i sī hoān-tio̍h tē chhit kài. Lūn chit hāng, i ēng tāng-tāng chiù-choā kóng chit khoán ê pháiⁿ i éng m̄-bat.
Taⁿ í-keng 5 nî chò thoân-tō, ū chi̍t ji̍t tú tī chháu-tē ê só͘-chāi beh chò lé-pài ê sî, chiū hō͘ lâng the̍h khu-ín-chn̄g lâi kā i toà khì. Che tī 1660 nî, hit sî 33 hoè. Kò i ê in-toaⁿ, chiū-sī i bô chiàu pún-kok kok-kàu ê hoat-tō͘: ka-tī bô khì kok-kàu ê lé-pài-tn̂g, iū-koh chū-chi̍p lâng tī pa̍t-uī teh lé-pài. Che hit sî ū kìm! I lio̍h á chai lâng teh-beh lâi lia̍h, chóng-sī i m̄ cháu, kiaⁿ-liáu hō͘ sin-thiaⁿ ê lâng sit-táⁿ. Taⁿ chit chân bián siông-sè kóng, chóng-sī ū koaiⁿ tī Bedford ê kaⁿ 12 nî kú; in-uī i koat-toàn m̄ kóng i m̄ soat-kàu. Tiàm tī kaⁿ-ni̍h ê sî, i put-sî teh kóng Hok-im ê sū hō͘ lâng thiaⁿ, koh ū tù kuí nā pún chheh, “In-tián chhiong-moá” chāi-lāi. iū-koh kò͘-kaⁿ--ê khoàⁿ i sī chhin-chhiūⁿ Iok-sek, chiū chiong kaⁿ-lāi ê tāi-chì kau-tāi i. M̄-nā án-ni, chiū ta̍uh-ta̍uh hō͘ i chhut kaⁿ khì pò͘-tō. Chóng-sī chū-jiân iā ū chin chē kan-khó͘. In-uī chin-chiàⁿ bô chū-iû, koh hit sî ê kaⁿ-ga̍k chin bô oē-seng. iū-koh i sī sàn-hiong lâng, i ê hū-jîn-lâng kap sì ê gín-ná bô thang chia̍h: hit chūn bē ē pó͘-tiáⁿ--tit, i chiū o̍h chò ê-toà lâi thàn tām-po̍h. Hiah ê hoē-iú put-chí kèng-thiàⁿ i, chóng-sī in chē-chē sī sàn koh hō͘ lâng khún-tio̍k.
Kàu tī 1672 nî, lâng koh thè i chhut-thâu, i chiū chhut kaⁿ; in chiū tit-tio̍h ka-tī ê lé-pài-tn̂g, iā i chò in ê bo̍k-su. Kàu hit-sî chin chē lâng bat i. Tng i tī Lûn-tun teh soat-kàu ê sî, bat ū 3000 lâng chū-chi̍p teh thiaⁿ. iū-koh tī lé-pài ê ji̍t í-goā, bat ū chheng-goā lâng tī thiⁿ-kng teh chū-chi̍p. I soà sì-kè khì teh an-uì, iā teh hō͘ lâng hô-pêng. Hit 12 nî chhut kaⁿ liáu, ū koh koaiⁿ kuí-nā goe̍h-ji̍t, tī sî thâu-chi̍t ê teh tù “Thian-lō Le̍k-thêng”:i boē sí ê tāi-seng, ū siau cha̍p-bān pún.
(āu pái koh chiap-soà)
漢羅（Ùi原文改寫）
文約翰
1928.11.01 524卷 p.3-4
「恩典充滿」
(續接前號第5面)
文約翰 taⁿ已經醒悟，不時teh祈禱，teh看聖經。總是無連鞭經驗得救的安心。反轉兩年半久有受魔鬼的攻擊真忝。有時伊愛試上帝，愛討神跡通看家己有所揀--ê；閣teh想檢采無影有上帝，抑是檢采Mô͘-hán-be̍k-tek是佮耶穌平平好；閣想檢采伊家己有犯著袂赦免得的罪。閣一擺魔鬼共伊講著賣基督；閣久久驚了家己是親像以掃「無反悔的地步。」按呢這項彼項ta̍uh -ta̍uh攪擾伊的心。佇彼中間也有濟濟聖冊來安慰伊，不過是暫時nā-tiāⁿ，也連鞭有別節「ná鎗」teh鑿伊。總是伊常常祈禱，也去禮拜，也得著一下真好的牧師的勸勉安慰。其實伊本身是真熱切；若無，就半中堂已經放拺。
Taⁿ欲引伊所講淡薄：－
我按呢teh驚家己沉淪，有兩項予我真奇怪：一項是teh看老人teh jiok這在生的物質那準欲常常蹛佇遮；閣一个是拄著信徒teh大失望餒志，因為，啥物外面的損失。主ah！chiah 的小可事，我的靈魂teh欲沉淪！
「一早起我閣teh祈禱，這句射入佇我，「我的恩是夠額」總是彼一句佮以掃的未反悔，兩項親像phêng盤佇我的心；有時這个較重，有時彼个。到後來聽見這句：「有我的恩，你就到額」。加彼字「離」字。也這句「就近我的人，我決斷無棄捒伊」：這字「決斷」的安慰… 「攏毋棄捒，不管伊所做。」撒旦就共我講，「基督毋是指你，是指別款。」我就應，「撒旦無影，佇chiah 的話無有例外--ê，是人，凊彩啥物人。」為著這句，撒旦佮我直直相爭，伊佇一頭，我佇一頭，那親像teh poe̍h索。呵咾上帝我贏。
「總是有一日，我teh過田園，心內猶未攏平安，這句忽然間kha̍p著我的心：你的義是佇天裡。我的心目就看見耶穌基督佇上帝的正爿。我的義是佇遐。按呢不論我是啥物款，上帝袂會講伊欠用我的義，因為是佇遐，佇伊的面前。我明白毋是我的好心予我的義較好，毋是我的歹心予我的義較歹…因為我的義是佇基督本信，昨日今仔日同一樣，直到代代。Taⁿ我的鐵鏈對我的腳落--去，我對苦痛受tháu放。我轉去厝快樂，因為上帝的疼佮恩典。到厝就揣看彼句有佇聖經無。揣無，我的心淡薄落kē，就予我記得伊對上帝替咱成做智慧，閣做義…I哥林多前書1：30。」
彼一時以後，文約翰卻毋是毋捌予魔鬼攪擾，總是較少。佇別日佇「天路歷程」伊所講Chiong-bông城，傳道，Iu-ut 的 Thô͘-khut，Sek-sī 的厝，A-pho-lûn，十字架，濟濟是照伊本身所經驗。
已經知影上帝的拯救，佇1655年，伊佮教會相連受浸禮。過幾若年叫伊佇會中著講淡薄勸勉，以後伊就四界傳道。伊講頭兩年伊常常teh講人的罪佮in 的危險，閣兩年(因為家己加添經驗)就講基督的工程。以後閣進步，就傳信徒佮基督相連的奧妙。伊講伊毋愛佮別人辯論彼時代的濟濟難題，是干焦生起相爭。「若對我的說教有人醒悟，然後倒退，我通老實講，失落in比看我所的囝一个予人扛去埋，是閣較煩惱。我大大意愛去佇siāng烏暗的所在傳。Teh說教的時，我實在大苦痛，是teh生囝佇上帝。若無功效，我袂會滿足。」
這个補鼎--ê teh做傳道，有人用歹話譭謗。其中一項，嫌伊是犯著第七誡。論這項，伊用重重咒誓講這款的歹伊永毋捌。
Taⁿ已經5年做傳道，有一日拄佇草地的所在欲做禮拜的時，就予人the̍h khu-ín-chn̄g來共伊帶去。這佇1660年，彼時33歲。告伊的因端，就是伊無照本國國教的法度：家己無去國教的禮拜堂，又閣聚集人佇別位teh禮拜。這彼時有禁！伊略仔知人teh欲來掠，總是伊毋走，驚了予先聽的人失膽。Taⁿ這chân免詳細講，總是有關佇Bedford 的監12年久；因為伊決斷毋講伊毋說教。踮佇監裡的時，伊不時teh講福音的事予人聽，閣有著幾若本冊，「恩典充滿」在內。又閣顧監--ê看伊是親像約瑟，就將監內的代誌交代伊。毋但按呢，就ta̍uh-ta̍uh予伊出監去佈道。總是自然也有真濟艱苦。因為真正無自由，閣彼時的監獄真無衛生。又閣伊是散凶人，伊的婦人人佮四个囡仔無通食：彼陣袂會補鼎--得，伊就學做鞋帶來趁淡薄。遐的會友不止敬疼伊，總是in濟濟是散閣予人窘逐。
到佇1672年，人閣替伊出頭，伊就出監；in就得著家己的禮拜堂，也伊做in 的牧師。到彼時真濟人捌伊。當伊佇倫敦teh說教的時，捌有3000人聚集teh聽。又閣佇禮拜的日以外，捌有千外人佇天光teh聚集。伊紲四界去teh安慰，也teh予人和平。彼12年出監了，有閣關幾若月日，佇時頭一个teh著 「天路歷程」：伊袂死的代先，有銷十萬本。
(後擺閣接續)