最善的知己

Choè-siān ê Ti-kí

文獻資訊

項目	資料
作者	周天來 Chiu Thian-lâi
卷期	台灣教會報
卷期	第519卷
日期	1928/6
頁數	9-10

白話字（原文數位化）

Choè siān ê Ti-kí

Chiu Thian-lâi

1928.06.01 519 Koàn p.9-10

Tit-tio̍h ti-kí ê pêng-iú khah iâⁿ chhin hiaⁿ-tī (Chim-giân 18：24).

Lâng uī-tio̍h pêng-iú hiàn sèⁿ-miā, thiàⁿ bô ū pí chit-ê khah toā--ê (Iok-hān 15：13).

Bat ū chi̍t pái tī So͘-kek-lân ê só͘-chāi, tú-tn̄g hioh-joa̍h ê sî, ū chi̍t ha̍k-seng tńg-khì i ê pún só͘-chāi hioh-khùn. Ū chi̍t ji̍t hit ê ha̍k-seng chhut-khì hái-piⁿ kiâⁿ-iû, chhiú-ni̍h ū the̍h chi̍t pún chheh, chē tī chháu-soaⁿ-po͘-téng teh tha̍k. Hut-jiân ū khoàⁿ-kìⁿ chi̍t ê lâng lo̍h-khì hái-ni̍h soé seng-khu. Tú-tn̄g i tiàm tī khah guî-hiám ê só͘-chāi teh soé, hit ê ha̍k-seng ū kā i chù-ì tio̍h kín siám-pī; nā-sī hit ê lâng bô beh thiaⁿ, chò i iû-goân tī hia teh soé. Ha̍k-seng teh tha̍k-chheh, thâu-khak ná kia̍h-khí-lâi khoàⁿ, thêng tiap-á-kú tú-hó i àⁿ-lo̍h khoàⁿ-chheh ū hiah-kú ê sî, koh kia̍h-thâu lâi khoàⁿ, í-keng bô khoàⁿ-kìⁿ teh soé seng-khu ê lâng. Ha̍k-seng liâm-piⁿ thǹg-pak-theh thiàu-lo̍h hái, lâi chhē só͘ bô khoàⁿ-kìⁿ ê lâng; kàu bé ū kiù i oa̍h, pún-sin chiū sí.

Taⁿ, lán siông-siông bat thiaⁿ-kìⁿ chhin-chhiūⁿ chit khoán ê siau-sit, si̍t-chāi hō͘ lán put-chí siū kám-kek. Sè-kan ê lâng, tāi-ke saⁿ kau-poê, ū lâng bat tī put-chí hó ê ti-kí chhin-jia̍t ê kau-poê, chheng-khì ê sim-liām, saⁿ-thiàⁿ ê chêng; si̍t-chāi ū boē thang pun-khui-tit ê só͘-chāi. Sim-koaⁿ só͘ khǹg, ta̍k-hāng só͘ choè, lóng-chóng sio chai-iáⁿ, saⁿ koàn-kò͘, hû-chhî; tâng iu-būn, tâng hoaⁿ-hí, tâng khoài-lo̍k; só͘-í kiò-choè ti-kí ê pêng-iú chiū-sī chit-ê.

Bat ū lâng uī-tio̍h ti-kí ê pêng-iú lâi hi-seng i ê ta̍k-hāng, sīm-chì iā bat thoè pêng-iú sit-lo̍h sìⁿ-miā. Chit ê chiū-sī pêng-iú kau-poê choè tē-it toā ê saⁿ-thiàⁿ; hit ê un-chêng éng-kiú thang siàu-liām bô boē kì-tit. Chóng-sī bat ū lâng, sui-jiân m̄-sī ti-kí ê pêng-iú, iáu-kú ū lâng thoè i sí, chiū tek-khak chin siū toā kám-kek, éng-kiú kì-liām i ê thiàⁿ-thàng bô soah. Chhin-chhiūⁿ án-ni, sè-kan ê lâng, ū lâng bat ū chiah-ni̍h hó ê ti-kí, si̍t-chāi sī chin hēng-hok. Chóng-sī ti-kí ê pêng-iú, chhin-chhiūⁿ chit khoán ê bô loā-choē, iā oē thang ta̍k-hāng thoè lán siat-hoat, tit-tio̍h cha̍p-hun boán-chiok ê, iā sī chió. Tit-tio̍h hó ê ti-kí, sī lâng it-seng ê hēng-hok. Se-iûⁿ ê sio̍k-gú ū chi̍t kù teh kóng, “A man is known by the commpany he keeps.” (Lâng tuì só͘ kau-poê ê pêng-iú, chiū thang chai i sī sím-mi̍h khoán ê lâng). Ū lâng kau-poê pháiⁿ ê pêng-iú, lí hiaⁿ, goá tī, lim-thîn, kòng-phah, chiú-sek hòng-chhiòng, pháiⁿ-kiáⁿ lōng-tōng, kàu-bé kui tī bia̍t-bô. Ū lâng tit-tio̍h put-chí hó ê pêng-iú, jîn-keh hiòng-siōng siong-sìn siong-chō͘, chiâⁿ-choè siān-liông ê jîn-bu̍t, chit-sì-lâng ê hok-khì.

Chóng-sī lâng sui-jiân ū hó ê ti-kí, iáu-kú boē thang cha̍p-hun tit-tio̍h boán-chiok. Ti-kí ê pêng-iú kiám put-sî kun-suî tī lán ê sin-piⁿ? Ti-kí ê pêng-iú hō͘ lán tit-tio̍h bu̍t-chit-tek ê seng-oa̍h hù-jū, kiám iû-goân hō͘ lán tit-tio̍h cheng-sîn-tek ê hù-jū? Kiám bān-sū lóng thoè lán siat-hoat, thò-tòng, sim-koaⁿ pêng-an, chū-chāi hoaⁿ-hí? Iu-būn kan-khó͘, ut-chut, kan-lân, kiám lóng thoè lán tam-tng, kiám lóng oē hō͘ lán ê sim-koaⁿ pêng-an? Ti-kí ê pêng-iú siat-sú thoè lán sí, lán kiám tuì án-ni tit-tio̍h éng-oán boē sí, an-choân, thò-tòng, pêng-an, hok-khì?

Ū lâng tī sè-kan kau-poê pêng-iú bô kàu-gia̍h oē hō͘ i boán-chiok, só͘-í chiong i só͘ ài--ê, só͘ lia̍h-choè ū chhù-bī--ê, lâi choè i it-seng ê hó pêng-iú. Ū lâng tuì bûn-ha̍k ū chhù-bī, chiū it-seng ì-hiòng tī hit ê, chiong hit ê choè i ê pêng-iú; ū lâng chiong gē-su̍t choè i ê pêng-iú chiah ê lóng sī ǹg-bāng tuì án-ni, ē hō͘ i ê sim-koaⁿ tit-tio̍h boán-chiok, khah iâⁿ ta̍k-hāng. Chóng-sī koh siūⁿ khah chin, chiū chai chiah ê si̍t-chāi iû-goân boē thang cha̍p-hun ti̍t-tio̍h an-sim li̍p-bēng. Ū lâng tuì chit-ê kàu-boé iû-goân bô boán-chiok, tì-kàu iàm-sè chū-sat; chit ê kiò-chò bûn-ha̍k á-sī gē-su̍t ê tiòng-to̍k.

Lán tī Kū-iok bat tha̍k-tio̍h Iok-pek ê kò͘-sū. Iok-pek tú-tio̍h hui-siông ê chhám-kéng, i 3 ê pêng-iú kiat-kio̍k ū siáⁿ hoat-tō͘ thang hō͘ i tit-tio̍h chi̍t-sut-á ê pêng-an hoaⁿ-hí á-bô? Hoán-tńg ū-ê hiâm i, giâu-gî i tek-khak ū chò sím-mi̍h pháiⁿ; só͘-í chiah oē tì-kàu án-ni, Si̍t-chāi sè-kan ê pêng-iú ū sî kiám-chhái oē hō͘ lán tit-tio̍h chi̍t-sut-á ê an-uì, chóng-sī boē hō͘ lán tit-tio̍h lāi-sim ê chiâu-pī ê hoaⁿ-hí khoài-lo̍k, chit ê sī chin bêng.

(Boē-oân)

漢羅（Ùi原文改寫）

最善的知己

周天來

1928.06.01 519卷p.9-10

得著知己的 朋友較贏親兄弟(箴言18：24)。

人為著朋友獻性命，疼無有比這?較大--ê (約翰15：13)。

捌有一擺佇蘇格蘭的所在，拄tn̄g歇熱的時，有一學生轉去伊的本所在歇睏。有一日彼个學生出去海邊行遊，手裡有the̍h一本冊，坐佇草山埔頂teh讀。忽然有看見一个人落去海裡洗身軀。拄tn̄g伊踮佇較危險的所在teh洗，彼个學生有共伊注意著緊閃避；若是彼个人無欲聽，做伊猶原佇遐teh洗。學生teh讀冊，頭殼ná kia̍h起來看，停tiap-á久拄好伊àⁿ落看冊有hiah久的時，閣kia̍h頭來看，已經無看見teh洗身軀的人。學生連鞭褪剝裼跳落海，來揣所無看見的人；到尾有救伊活，本身就死。

Taⁿ，咱常常捌聽見親像這款的消息，實在予咱不止受感激。世間的人，大家saⁿ交陪，有人捌佇不止好的知己親熱的交陪，清氣的心念，相疼的情；實在有袂通分開得的所在。心肝所囥，逐項所做，攏總相知影，saⁿ眷顧，扶持；同憂悶，同歡喜，同快樂；所以叫做知己的朋友就是這个。

捌有人為著知己的朋友來犧牲伊的逐項，甚至也捌替朋友失落性命。這个就是朋友交陪做第一大的相疼；彼个恩情永久通數念無袂記得。總是捌有人，雖然毋是知己的朋友，iáu-kú有人替伊死，就的確真受大感激，永久紀念伊的疼痛無煞。親像按呢，世間的人，有人捌有chiah-ni̍h好的知己，實在是真幸福。總是知己的朋友，親像這款的無偌濟，也會通逐項替咱設法，得著十分滿足的，也是少。得著好的知己，是人一生的幸福。西洋的俗語有一句teh講，「A man is known by the commpany he keeps。」(人對所交陪的朋友，就通知伊是啥物款的人)。有人交陪歹的朋友，你兄，我弟，啉thîn，摃拍，酒色放縱，歹囝浪蕩，到尾歸佇滅無。有人得著不止好的朋友，人格向上相信相助，成做善良的人物，這世人的福氣。

總是人雖然有好的知己，iáu-kú袂通十分得著滿足。知己的朋友kiám不時跟隨佇咱的身邊？知己的朋友予咱得著物質的的生活富裕，kiám猶原予咱得著精神的的富裕？Kiám萬事攏替咱設法，妥當，心肝平安，自在歡喜？憂悶艱苦，鬱卒，艱難，kiám攏替咱擔當，kiám攏會予咱的心肝平安？知己的朋友設使替咱死，咱kiám對按呢得著永遠袂死，安全，妥當，平安，福氣？

有人佇世間交陪朋友無夠額會予伊滿足，所以將伊所愛--ê，所掠做有趣味--ê，來做伊一生的好朋友。有人對文學有趣味，就一生意向佇彼个，將彼个做伊的朋友；有人將藝術做伊的朋友chiah 的攏是向望對按呢，會予伊的心肝得著滿足，較贏逐項。總是閣想較真，就知chiah 的實在猶原袂通十分得著安心立命。有人對這个到尾猶原無滿足，致到厭世自殺；這个做文學抑是藝術的中毒。

咱佇舊約捌讀著約伯的故事。約伯拄著非常的慘境，伊3个朋友結局有啥法度通予伊得著一屑仔的平安歡喜抑無？反轉有的嫌伊，僥疑伊的確有做啥物歹；所以才會致到按呢，實在世間的朋友有時檢采會予咱得著一屑仔的安慰，總是袂予咱得著內心的齊備的歡喜快樂，這个是真明。

(袂完)