思想
Su-siúⁿ
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第520卷 |
| 日期 | 1928/6 |
| 頁數 | 1-3 |
白話字（原文數位化）
Su-siúⁿ
Sòng Ú Chheng-kiat
1928.06.01 519 Koàn p.1-3
Goá ē thang choan-kang sì-kè khì tī lán Tâi-oân kàu-hoē tiong, taⁿ í-keng nî-poàⁿ khah ke. ài chiong só͘ kám-kak-tio̍h kuí-nā hāng kì chò chham-khó.
Lūn Sèng-keng. In-uī lán Tâi-oân kàu-hoē hoaⁿ-hí ēng Lô-má-jī, só͘-í ē hián tha̍k Sèng-keng ê hoē-iú á-sī thiaⁿ-tō-chiá ê gia̍h-sò͘ ún-tàng khah-iâⁿ chē-chē ēng Hàn-bûn ê kàu-hoē--ê. Chóng-sī m̄-chai lán ê kàu-hoē ū pó-sioh Sèng-keng bô? ū ēng i chò lō͘-teng bô? ū èng-iōng bô? Chiàu-khoàⁿ chē-chē siàu-liân lâng sio̍k tī tē-jī, tē-saⁿ, tē-sì tāi ê sìn-tô͘ iáu chin chheⁿ. Sèng-keng só͘ kì ê lâng in m̄-bat, hiah ê kà-sī bô sím-mi̍h bat, bē-hiáu gián-kiù. Khah hán-tit tú-tio̍h lâng teh chiong Sèng-keng ê būn-tê lâi thó-lūn, sī ná schún bô teh siūⁿ bô teh him-bō͘. Koh chi̍t hāng, goá kiàn chhut-goā ū toà chē-chē chheh hō͘ hoē-iú thang khoàⁿ á-sī bé, kî-tiong ū gián-kiù Sèng keng ê chheh, chóng-sī chit k．oân chió lâng ài.
Chú-ji̍t-o̍h taⁿ siat khah kú, tha̍k Sèng-keng ê ha̍k-seng ún-tàng ū khah-chē, tio̍h soà ài ke-thiⁿ khah chē lâng chai-iáⁿ thang kà Sèng-keng cho͘. Kàu-hoē ê sian-siⁿ ū teh chún-pī hoē-iú chò chit hō ê kang á bô? iū-koh chi̍t hāng ài mn̄g: kò-jîn ū hit ê ji̍t-ji̍t khoàⁿ Sèng-keng ê si̍p-koàn á bô? Kiaⁿ-liáu bô loā-chē. Nā ta̍k ji̍t tī Ka-têng lé-pài tha̍k Sèng-keng bô làng, sǹg sī chin hó. Chóng-sī che bē pí-tit lán suî-lâng ka-tī khoàⁿ. Ū sím-mi̍h pē-bó teh ín-chhoā i ê kiáⁿ ta̍k ji̍t án-ni khoàⁿ chi̍t chām bô? M̄-thang gō͘-kái, m̄-sī kóng chi̍t ji̍t tha̍k chi̍t tiám cheng kú chhin-chhiūⁿ sian-siⁿ teh kà lán án-ni. M̄-sī Sī ta̍k ji̍t chhú kuí chat chò bí-niû. Kuí-cha̍p nî chêng ū Se-kok jia̍t-sim ê lâng siat chi̍t ê Sèng-chheh-hoē (khí-thâu miâ-kiò “Gín-ná ê Sèng-chheh-hoē” Children’s Scripture Union); bo̍k-tek sī pang-chān siàu-liân-lâng chiâⁿ ta̍k ji̍t khoàⁿ Sèng-keng ê si̍p-koàn, ū ēng Sin-iok chi̍t pún chiap-soà tha̍k, jiân-āu Kū-iok tiah chām tha̍k, hān chi̍t ji̍t 10-20 chat nā-tiāⁿ. Koh ū khó͘ khǹg tha̍k-chiá ta̍k-ji̍t tio̍h kéng chi̍t chat á chi̍t kù chò iàu-tiám lâi khǹg sim-lāi. Tuì chit ê hoat-tō͘ lâng tit-tio̍h lī-ek bē chió. Hit ê hoē ū soà thoân tī pa̍t kok. Hiān-sî Lîm Ko͘-niû kap goá ū tuì Tn̂g-soaⁿ chiap-tio̍h hit hō ê pe̍h-oē toaⁿ kin-nî ê gia̍h, muí tiuⁿ nn̄g chiam. Nā ū lâng ài ēng chhiáⁿ lâi thó, chóng-sī nā the̍h tio̍h li̍p-chì beh tha̍k chiah ū lō͘-ēng, kan-ta the̍h toaⁿ sī bô lō͘-ēng.
Put-koán ēng sím-mi̍h hoat-tō͘, lán chò sìn-tô͘ nā m̄-sī kò-jîn ēng Sèng-keng lâi iúⁿ-chhī sim-sîn, chiū bē-ē ióng-kiāⁿ, bē-ē tí-tng Mô͘-kuí.
Kà Pe̍h-oē-jī. Chiàu khoàⁿ chē-chē pē-bó m̄-nā bô kà kiáⁿ bat Sèng-keng, iā bô kà i bat jī-bó. Ū-ê lóng pàng hō͘ Chú-ji̍t-o̍h, chi̍t lé-pài chi̍t tiám cheng kú. Ū-ê kóng thèng-hāu kong-ha̍k-hāu chut-gia̍p chiah kà. He, beh chiong sè-kan ê ha̍k-būn chò tāi-seng, Siōng-tè ê kà-sī chò boé-āu! Í-keng ji̍p-kàu ê hiaⁿ-ché ah, lín ê gín-ná hān kàu 8, 9 hoè chiū tio̍h lóng tha̍k Sèng-keng lah! Lín nā beh lia̍h chò iàu-kín, chiū ē. Khiok kàu-hoē ê sian-siⁿ chia̍p-chia̍p sûn hoē-iú, m̄-nā hó kau-poê koh kiò lāi-bīn ê sī-sè suî-ê tha̍k-chheh hō͘ i thiaⁿ, tī hit hō só͘-chāi che sī khah khoài chiâⁿ.
Kà Gín-ná ê Kî-tó. Che kiám m̄-sī lāu-bó thâu chi̍t hāng ê hok-khì, thang chhoā chiah ê sè-hàn--ê ka-tī chhin-kīn Chú? Chóng-sī bat àm-chīⁿ mn̄g kàu-hoē-lāi siū sé-lé ê gín-ná, ū-ê cha̍p-kàu-hoē-lāi siū sé-lé ê gín-ná, ū-ê cha̍p-goā hoè, “Lí ka-tī ū kî-tó bô?” Chē-chē kóng, “Bô”; ū-ê kóng, “Bē hiáu-tit”; ū-ê kóng, “Chia̍h-pn̄g chiū ū.” Chit ê chia̍h-pn̄g kî-tó sī hó, gín-ná tuì sè-hàn chiah ē koàn-sì, nā-sī iáu ài ke chi̍t khoán. Chiū-sī gín-ná tú ē kóng-oē ê sî, lāu-bó á-sī lāu-pē chá-khí khí-lâi, àm-sî khì khùn ê sî, kiò i tī sin-piⁿ liām nn̄g saⁿ kù té-té ê kî-tó kù hō͘ i kèng-khiân toè liām. án-ni hō͘ i o̍h. Kàu lî-lî-á khah toā-hàn, kiò i ta̍k ji̍t ka-tī án-ni. Pē-bó tio̍h chim-chiok; nā bô, gín-ná ài bē kì-tit. Chóng-sī m̄-thang hiâm i, tio̍h ài i lia̍h-chò hok-khì.
Ū-ê teh kóng ‘bē hiáu-tit’, káⁿ-sī in-uī bô án-ni kà, in chiū ka-tī phah-sǹg ‘kî-tó’ sī chí lāu-pē á-sī sian-siⁿ chò lé-pài kî-tó khah tn̂g hit khoán nā-tiāⁿ. Taⁿ hit khoán in sè-hàn ê sî bián o̍h.
Lūn Chheng-liân. Hiān-sî ta̍k-ê teh chhut-goā bô-lūn lâm-lú. Ū-ê khì tha̍k-chheh, ū-ê thàn-chia̍h. Ū-sî ha̍k-hāu ê tâng-phoāⁿ bô lâng bat Chú, khì thàn-chia̍h iā ū chéng-chéng ê guî-hiám. Ū chi̍t-ê chò lāu-bó--ê kā goá kóng, i ū-sî poàⁿ-mê khùn-chhéⁿ teh thè chhut-goā kiáⁿ-jî kî-tó. Ū-ê ná chún bô lia̍h chò iàu-kín, kiáⁿ chhut-goā bô toà Sèng-chheh, pē-bó iā bô pò hū-kīn ê kàu-hoē chai-iáⁿ thang chiàu-kò͘, iā bô chim-chiok i ê tâng-phoāⁿ. Che kiám m̄-sī chin kî-koài? Hòng-tōng kiáⁿ beh chò i hòng-tōng éng ū, nā-sī ū-ê m̄-sī án-ni, sī chò m̄-chai lō͘ bô bo̍k-chiá ê iûⁿ-á nā-tiāⁿ.
Koh…hiah ê chhài-tiàm! Tâi-oân siā-hoē bêng-ū ê lâng kàu sím-mi̍h sî beh hùn-khí chhut-thâu toā hoán-tuì khui chhài-tiàm ah?
Lūn Hū-jîn pò͘-tō. Chi̍t hāng goá chin him-bō͘ chin ì-ài, chiū-sī tī ta̍k kàu-hoē hiah ê ji̍p-kàu ê chí-moē kap Chú li̍p-iok, muí goe̍h-ji̍t khoàⁿ kuí pái beh nn̄g saⁿ-ê chò-hoé khì chio pa̍t lâng. “He, goán bē hiáu kóng.” Kiám-chhái bē, kiám-chhái ē. Chóng-sī khì pún ke-chhī á-sī pún chng á-sī keh-piah chng tio̍h ū tiāⁿ-tio̍h sūn-sū) chio lâng lâi lé-pài-tn̂g, che lín ē. iā lín án-ni teh sūn Chú ê bēng-lēng (Má-thài 28：19)， chiū Chú káⁿ ē soà khui lín ê chhuì hō͘ lín ē hiáu kóng I ê thiàⁿ. Chhiáⁿ chhì-khoàⁿ-māi. Tāi-seng chò kî-tó-hoē chiah khì koh-khah hó. Chit khoán goá khah hán-tit tú-tio̍h. Nā ū siat ê só͘-chāi, chhiáⁿ ēng lín ê kui-kí kap keng-giām siá lo̍h Pò lâi kó͘-bú pa̍t lâng, hó m̄?
Taⁿ goá só͘ khì ê kàu-hoē khah chē sī tī Tâi-lâm khu kap Ka-gī khu, iū-koh toà chit uī nn̄g saⁿ-ji̍t, hit uī nn̄g saⁿ lé-pài, án-ni sió-khoá bat nā-tiāⁿ. Koh goá chai lán ê hoē-iú chē-chē sī bô ha̍k-būn ê lâng, iā chē-chē si̍t-chāi bô-êng; hū-jîn-lâng in-uī kiam chò hn̂g-ni̍h ê kang, chiū chhù-lāi ê kang bē-ē chiu-chì. Sui-sī án-ni, téng-bīn hiah ê hó ê sū lán tio̍h ǹg-bāng, m̄-sī lóng bē. Tâi-oân sio̍k-gú kóng, “Boeh chiū ē.” Chú Iâ-so͘ teh mn̄g lán suî-lâng, “Lí ū thiàⁿ Goá bô?” Thang ké hit ê sio̍k-gú lâi kóng, “Thiàⁿ chiū ē.”
漢羅（Ùi原文改寫）
思想
宋Ú清潔
1928.06.01 519卷p.1-3
我會通專工四界去佇咱台灣教會中，taⁿ已經年半較加。愛將所感覺著幾若項記做參考。
論聖經。因為咱台灣教會歡喜用羅馬字，所以會曉讀聖經的會友抑是聽道者的 額數穩當較贏濟濟用漢文的教會--ê。總是毋知咱的教會有保惜聖經無？有用伊做路燈無？有應用無？照看濟濟少年人屬佇第二，第三，第四代的信徒猶真生。聖經所記的人in毋捌，遐的教示無啥物捌，袂曉研究。較罕得拄著人teh將聖經的問題來討論，是那準無teh想無teh欣慕。閣一項，我kiàn出外有帶濟濟冊予會友通看抑是買，其中有研究聖經的冊，總是這款少人愛。
主日學taⁿ設較久，讀聖經的學生穩當有較濟，著紲愛加添較濟人知影通教聖經組。教會的先生有teh準備會友做這號的工抑無？又閣一項愛問：個人有彼个日日看聖經的習慣抑無？驚了無偌濟。若逐日佇家庭禮拜讀聖經無làng，算是真好。總是這袂比得咱隨人家己看。有啥物爸母teh引chhoā伊的囝逐日按呢看一chām無？毋通誤解，毋是講一日讀一點鐘久親像先生teh教咱按呢。毋是是逐日取幾節做米糧。幾十年前有西國熱心的人設一个聖冊會 (起頭名叫「囡仔的聖冊會」Children’s Scripture Union)；目的是幫贊少年人成逐日看聖經的習慣，有用新約一本接續讀，然後舊約摘chām讀，限一日10-20節nā-tiāⁿ。閣有苦勸讀者逐日著揀一節抑一句做要點來囥心內。對這个法度人得著利益袂少。彼个會有紲傳佇別國。現時林姑娘佮我有對唐山接著彼號的白話單今年的額，每張兩chiam。若有人愛用請來討，總是若the̍h著立志欲讀才有路用，干焦the̍h單是無路用。
不管用啥物法度，咱做信徒若毋是個人用聖經來養飼心神，就袂會勇健，袂會抵擋魔鬼。
教白話字。照看濟濟爸母毋但無教囝捌聖經，也無教伊捌字母。有的攏放予主日學，一禮拜一點鐘久。有的講聽候公學校卒業才教。彼，欲將世間的學問做代先，上帝的教示做尾後！已經入教的兄姊ah，恁的囡仔限到8，9歲就著攏讀聖經lah！恁若欲掠做要緊，就會。卻教會的先生chia̍p-chia̍p巡會友，毋但好交陪閣叫內面的序細隨个5讀冊予伊聽，佇彼號所在這是較快成。
教囡仔的祈禱。這kiám毋是老母頭一項的福氣，通chhoā chiah 的細漢--ê家己親近主？總是捌暗靜問教會內受洗禮的囡仔，有的十外歲，「你家己有祈禱無？」濟濟講，「無」；有的講，「袂曉得」；有的講，「食飯就有。」這个食飯祈禱是好，囡仔對細漢才會慣勢，若是猶愛加一款。就是囡仔拄會講話的時，老母抑是老爸早起起來，暗時去睏的時，叫伊佇身邊念兩三句短短的祈禱句予伊敬虔綴念。按呢予伊學。到lî-lî-á較大漢，叫伊逐日家己按呢。父母著斟酌；若無，囡仔愛袂記得。總是毋通嫌伊，著愛伊掠做福氣。
有的 teh講「袂曉得」，敢是因為無按呢教，in就家己拍算「祈禱」是指老爸抑是先生做禮拜祈禱較長彼款nā-tiāⁿ。Taⁿ彼款in細漢的時免學。
論青年。現時逐个teh出外無論男女。有的去讀冊，有的趁食。有時學校的同伴無人捌主，去趁食也有種種的危險。有一个做老母--ê共我講，伊有時半暝睏醒teh替出外囝兒祈禱。有的那準無掠做要緊，囝出外無蹛聖冊，爸母也無報附近的教會知影通照顧，也無斟酌伊的同伴。這kiám毋是真奇怪？放蕩囝欲做伊放蕩éng有，若是有的毋是按呢，是做毋知路無牧者的羊á nā-tiāⁿ。
閣…遐的菜店！台灣社會名譽的人到啥物時欲奮起出頭大反對開菜店ah？
論婦人佈道。一項我真欣慕真意愛，就是佇逐教會遐的入教的姊妹佮主立約，每月日看幾擺欲兩三个做伙去招別人。「彼，阮袂曉講。」檢采袂，檢采會。總是去本街市抑是本庄抑是隔壁庄著有定著順序)招人來禮拜堂，這恁會。也恁按呢teh順主的命令(馬太28：19)，就主敢會紲開恁的喙予恁會曉講伊的疼。請試看覓。代先做祈禱會才去閣較好。這款我較罕得拄著。若有設的所在，請用恁的規矩佮經驗寫落報來鼓舞別人，好毋？
Taⁿ我所去的教會較濟是佇台南區佮嘉義區，又閣蹛這位兩三日，彼位兩三禮拜，按呢小可捌nā-tiāⁿ。閣我知咱的會友濟濟是無學問的人，也濟濟實在無閒；婦人人因為兼做園裡的工，就厝內的工袂會周至。雖是按呢，頂面遐的好的事咱著向望，毋是攏袂。台灣俗語講，「Boeh就會。」主耶穌teh問咱隨人，「你有疼我無？」通假彼个俗語來講，「疼就會。」