Tha̍k-chheh-toh

文獻資訊

項目 資料
作者 陳清義 Tân Chheng-gī
卷期 台灣教會報/芥菜子
卷期 第518卷
日期 1928/5
頁數 13-15

白話字(原文數位化)

Tha̍k-chheh-toh

Tân Chheng-gī

1928.05.01 518 Koàn (KOÀ-CHHÀI-CHÍ TĒ 27 Hō) p.13-15

Ki-tok-tô͘ sìn-gióng ê phài-piat

Ki-tok-kàu tī sè-kan, ji̍t-ji̍t teh chìn-pō͘, tī kok-ka siā-hoē ê tiong-sim, oa̍h-khì siⁿ-khí, í-keng chiàm liáu toā pō͘-hūn ê sè-le̍k, só͘ ǹg-bāng sī ài beh hō͘ toē-bīn-chiūⁿ ê kok, piàn-chiâⁿ choè thian-kok. Chit ê sī chin iàu-kín ê sū, khó-sioh hiān-tāi Ki-tok-tô͘ ê tiong-kan bô it-chīn cha̍p-hun thàu-thiat Ki-tok ê chin-ì, piáu-sī ha̍p-it ê choè kang, tâng tiàm tī Ki-tok Si̍p-jī-kè ê toā-kî-ē, chīn-la̍t khì choè, lâi siu hāu-kó, he sī cháiⁿ-iūⁿ, chiàu lâng teh cha-chhat, sī in-uī kin-á-ji̍t ê Ki-tok-kàu tiong ê sìn-tô͘ in ê sìn-gióng ū koà phài-piat ê sek-chhái, lâi hō͘ i án-ni. Taⁿ hit ê phài-piat sī sím-mi̍h khoán, pâi-lia̍t tī ē-toé:-

  1. Koân-sè-phài. Koân-sè 2 jī, sī sè-kan lâng tē-it ì-hiòng ê bo̍k-tek, iā sī sè-kan lâng só͘ khoa-kháu ê êng-kng, in-uī u koân-sè ê lâng, choè sū chin khoài, lâng-lâng chheng-chàn i. Bat thiaⁿ-kìⁿ tī tuì-hoāⁿ thoân tō-lí ê sian-siⁿ ū-ê toà Koân-sè ê sek-chhái lâi thoân kàu; hoē-goā ê lâng m̄-chai tō-lí ê ì-gī, soà lia̍h kàu-hoē sī choè kok- ka sū-bū ê ki-koan. Só͘-í thiaⁿ tō-lí ê lâng, ài kì chit ê miâ, chhut to-siáu ê iân-kim, piáu-bīn-siōng iā oán-jiân chi̍t ê sìn-chiá chi̍t-iūⁿ. Nā-sī tō-lí sím-mi̍h khoán lóng m̄-chai-iáⁿ, khah thêng uī-tio̍h su-io̍k ê sū lāu-khí, chiū beh tuì kàu-hoē chham-siông, chhē koân-sè chú-gī ê sian-siⁿ, hô͘ ká hó͘-ui, lâi siⁿ-chhut sū-toan, bô kî-koài tuì-hoāⁿ lâng ê oàn-hūn Ki-tok-kàu; soâ giâu-gî thoân-kàu ê sian-siⁿ sī kok-ka só͘ ēng ê khì-khū, ké-choè thoân-kàu ê lâng Chit khoán ê sìn-gióng chiū-sī hō-choè koân-sè-phài ê sìn-gióng.

  2. Bêng-lī-phài. Sè-kài tiong choè tē it lī-hāi--ê, chiū-sī bêng-lī, nn̄g jī, lâng nā siū chit khoán ê bê-he̍k, sim chiū ài iô-tāng. Sio̍k-gú kóng, bêng-kiong lī-só sui-bóng tì-huī ê lâng iā oh-tit thoat-lī, hô-hòng pêng-siông ê lâng. Bat khoàⁿ-kìⁿ ū thoân-kàu ê lâng, him-bō͘ sè-kan bêng-lī, pàng-sak thoân-kàu ê kang, iā bat thiaⁿ-kìⁿ hoē-lāi ê sìn-tô͘ tham sè-kan ê bêng-lī, phau khì sim-tiong ê sìn-gióng. Chit khoán ê sìn-gióng, chiū-sī hō-choè bêng-lī-phài ê sìn-gióng.

  3. Kám-chêng-phài. Lán lâng tī kok-ka siā-hoē ê kau-chè-siōng, beh piáu-sī chhin-bi̍t ê ì-sù, chiū-sī kám-chêng, in-uī jîn-luī m̄-sī chháu-ba̍k, sī kám-chêng ê tōng-bu̍t, kap lâng óng-lâi, ì-khì oē siong-tâu, sim-sim oē siong-ìn. Só͘-í tī kàu-hoē ê tiong-kan, ū chi̍t khoán lâng lâi sìn tō-lí, siông-siông tuì hó kám-chêng ín-chhoā choē-choē lâng lâi thiaⁿ tō-lí, khiok ū-ê tuì án-ni lâi bêng-pe̍k tō-lí ū, iā ū-ê bô bêng-pe̍k tō-lí, khah thêng uī-tio̍h kám-chêng-siōng ê sū chiū kap kàu-hoē hun-lī. Chit khoán ê sìn-gióng hō-choè kám-chêng-phài ê sìn-gióng.

  4. Bê-sìn-phài. Bê-sìn ê ok-si̍p-koàn, ta̍k kok lóng ū, tī Tâi-oân iā chin heng-sēng. Chhin-chhiūⁿ pok-koà, siòng-miā, hong-suí. pài ngó͘-siōng, che lóng sī bê-sìn. Lán Ki-tok-kàu ê sìn-tô͘, ū-ê bê-sìn tī Ló-kun chin chhim, sui-jiân pài Siōng-tè, iáu-kú pàng boē lī; ū-ê soà ēng chit khoán ê sim-lí lâi sìn Siōng-tè. Khoán-thāi Siōng-tè choè bû-hêng ê ngó͘-siōng, put-kò pí ngó͘-siōng khah toā, só͘-í nā beh khiā-thiāu, chiūⁿ-niû, song-hí-sū téng, chiū ài chhiáⁿ Thoân-kàu-su lâi choè kuí-kù pêng-an ê kî-tó, in-uī kiaⁿ-liáu bô kî-tó, oē hoān-tio̍h soah-khì, boē pêng-an. Chit khoán ê sìn-gióng, chiū-sī bê-sìn-phài ê sìn-gióng.

  5. Hoâi-gî-phài. Tī kàu-hoē tiong, sìn-chiá ê sim, kok iú put-tông, bat khoàⁿ-kìⁿ ū-ê sìn tō-lí kú-kú, bô-léng bô-jia̍t, chhin-chhiūⁿ lâ-lun-sio ê chuí. Gián-kiù i ê sim-lí, tuì Siōng-tè chhián sìn, tuì Chú Iâ-so͘ bô cha̍p-hun sìn-thàn.Thian-tông, tē-ge̍k, m̄-chai ū á-bô, Sèng Sîn ê kám-hoà, sū-iú sū-bû, án-ni hō͘ sim siⁿ-khí giâu-gî, chhin-chhiūⁿ chá-sî To-má ê khoán-khiok, chit khoán ê sìn-gióng, hō-choè hoâi-gî-phài ê sìn-gióng.

  6. Gián-kiù-phài. Hiān-kim ê sè-kài, bu̍t-chit bûn-bêng, kho-ha̍k hoat-tián, sū-sū ài chhú kong-khai ê gián-kiù. Ki-tok-kàu ê sìn-tô͘ siū liáu chit khoán ê éng-hióng, iā siⁿ-khí ài cha-chhat ê gán-kong, chhú gián-kiù ê thài-tō͘, hō͘ Ki-tok-kàu ê chin-lí khah hián-lō͘. In-uī Ki-tok ê tō-lí sī chheng kó͘ bô koé-oāⁿ, bān sè siông sin, jú gián-kiù jú ū kè-ta̍t, chit khoán ê sìn-gióng, hō-choè gián-kiù-phài ê sìn-gióng.

Í-siōng só͘ lūn ê phài-piat, choè-hō͘ lán thang chhu--ê, chiū-sī gián-kiù-phài ê sìn-gióng. Lán nā chin-sim gián-kiù Sèng-keng, oē pang-chān lán bêng-pe̍k sim-sin-siōng ê sū, hō͘ lán ê sìn-gióng khah kian-kò͘ khiā-chāi, boē iô-tāng, chiâⁿ-choè kian-kò͘ chin-si̍t ê Ki-tok tô͘.

漢羅(Ùi原文改寫)

讀冊桌

陳清義

1928.05.01 518卷(芥菜子第27號) p.13-15

基督徒信仰的派別

基督教佇世間,日日teh進步,佇國家社會的中心,活氣生起,已經佔了大部分的勢力,所向望是愛欲予地面上的國,變成做天國。這个是真要緊的事,可惜現代基督徒的中間無一盡十分透徹基督的真意,表示合一的做工,同踮佇基督十字架的 大旗下,盡力去做,來收效果,he是怎樣,照人teh查察,是因為今仔日的基督教中的信徒in 的信仰有掛派別的色彩,來予伊按呢。Taⁿ彼个派別是啥物款,排列佇下底:-

1.       權勢派。權勢2字,是世間人第一意向的目的,也是世間人所誇口的榮光,因為有權勢的人,做事真快,人人稱讚伊。捌聽見佇對岸傳道理的先生有的帶權勢的色彩來傳教;會外的人毋知道理的意義,紲掠教會是做國家事務的機關。所以聽道理的人,愛記這个名,出多少的緣金,表面上也宛然一个信者一樣。若是道理啥物款攏毋知影,較thêng為著私慾的事lāu-khí,就欲對教會參詳,揣權勢主義的先生,狐假虎威,來生出事端,無奇怪對岸人的怨恨基督教;soà僥疑傳教的先生是國家所用的器具,假做傳教的人這款的信仰就是號做權勢派的信仰。

2.       名利派。世界中做第一厲害--ê,就是名利,兩字,人若受這款的迷惑,心就愛搖動。俗語講,名kiong利só雖罔智慧的人也oh得脫離,何況平常的人。捌看見有傳教的人,欣慕世間名利,放拺傳教的工,也捌聽見會內的信徒貪世間的名利,拋去心中的信仰。這款的信仰,就是號做名利派的信仰。

3.       感情派。咱人佇國家社會的交際上,欲表示親密的意思,就是感情,因為人類毋是草木,是感情的動物,佮人往來,意氣會相投,心心會相印。所以佇教會的中間,有一款人來信道理,常常對好感情引chhoā濟濟人來聽道理,卻有的對按呢來明白道理有,也有的無明白道理,較thêng為著感情上的事就佮教會分離。這款的信仰號做感情派的信仰。

4.       迷信派。迷信的惡習慣,逐國攏有,佇台灣也真興盛。親像卜卦,相命,風水。拜偶像,這攏是迷信。咱基督教的信徒,有的迷信佇老君真深,雖然拜上帝,iáu-kú放袂離;有的紲用這款的心理來信上帝。款待上帝做無形的偶像,不過比偶像較大,所以若欲徛柱,上樑,喪喜事等,就愛請傳教師來做幾句平安的祈禱,因為驚了無祈禱,會犯著煞氣,袂平安。這款的信仰,就是迷信派的信仰。

5.       懷疑派。佇教會中,信者的心,各有不同,捌看見有的信道理久久,無冷無熱,親像lâ-lun-sio 的水。研究伊的心理,對上帝淺信,對主耶穌無十分信趁。天堂,地獄,毋知有抑無,聖神的感化,事有事無,按呢予心生起僥疑,親像早時多馬的款曲,這款的信仰,號做懷疑派的信仰。

6.       研究派。現今的世界,物質文明,科學發展,事事愛取公開的研究。基督教的信徒受了這款的影響,也生起愛查察的眼光,取研究的態度,予基督教的真理較顯露。因為基督的道理是千古無改換,萬世常新,愈研究愈有價值,這款的信仰,號做研究派的信仰。

以上所論的派別,做予咱通取--ê,就是研究派的信仰。咱若真心研究聖經,會幫贊咱明白心身上的事,予咱的信仰較堅固徛在,袂搖動,成做堅固真實的基督徒。