讀冊桌
Tha̍k-chheh-toh
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳清義 Tân Chheng-gī |
| 卷期 | 台灣教會報/芥菜子 |
| 卷期 | 第517卷 |
| 日期 | 1928/4 |
| 頁數 | 13-14 |
白話字（原文數位化）
Tha̍k-chheh-toh
Tân Chheng-gī
1928.04.01 517 Koàn (KOÀ-CHHÀI-CHÍ TĒ 26 Hō) p.13-14
Iok-ná Sū-chek ê gián-kiù
Kū-iok-tiong ê sū-chek, choè tē-it toā ê, chiū-sī Iok-ná hō͘ toā-hî thun-lo̍h-khì chit-tiâu. Chú Iâ-so͘ bat 2 pái bêng-bêng kóng, taⁿ Iok-ná oē tú-tio̍h chit ê cho-lān, sī tuì tó-uī lâi? chiū-sī bô sūn-thàn Iâ-hô-hoa Siōng-tè ê bēng-lēng, khì Nî-nî-bî ê siâⁿ, hoán-tńg siám-pī tah-chûn khì Tāi-sit (Tāi-iok Se-pan-gâ). Kàu lō͘-tiong tú-tio̍h hong éng chai-hāi ê guî-hiám, Siōng-tè siū-khì i bô thàn bēng-lēng, thiâu-tî ēng chit ê lâi chek-pī i, chûn-tiong ê lâng lóng m̄-chai, āu-lâi liu-chhiam tit-tio̍h Iok-ná ê sî, chèng-lâng mn̄g i ê iân-kò͘, i bêng-bêng kóng bô ún-khǹg, koh-chài kam-sim hō͘ lâng hiat-lo̍h hái, lâi soah chit hong-éng, kiù-chûn-tiong ê chèng-lâng. Sui-jiân án-ni, Chú iû-goân koán-kò͘ i, pī-pān chi̍t bé toā-hî lâi thun Iok-ná, keng-kè 3 mî-ji̍t, āu-lâi hō͘ toā-hî thò͘-chhut tī hoāⁿ-ni̍h lâi oa̍h, chiū thàn bēng-lēng hù Nî-nî-bî toā-siâⁿ, ēng Siōng-tè ê oē lâi kā chèng-lâng kóng, choân siâⁿ in-uī chit ê hoán-hoé, kàu-bé bián tī hoān-lān.
Iok-ná cháiⁿ-iūⁿ káⁿ uî-ke̍h Iâ-hô-hoa ê bēng-lēng, I sui-jiân choè sian-ti, i ê sim iû-goân o͘-àm, lia̍h choè Siōng-tè oè tī-lí Í-sek-lia̍t ê tiong-kan, boē-oē tī-lí Í-sek-lia̍t ê goā-bīn. Koh-chài chai Siōng-tè sī jîn-chû ê Siōng-tè, ū thun-lún ê sim, boē-oē kàng-chai-ē hō͘ i. Koh-chài kiaⁿ ĪN-pang lâng tit-tio̍h Siōng-tè ê un, só͘-í bô khì chek-pī Nî-nî-bî siâⁿ ê lâng, lâi tah chûn siám-pī khì Tāi-sit.
Taⁿ lūn chit-chân sū, chiàu lâng gián-kiù, ū lâng sìn sī sū-si̍t, ū lâng sìn sī phì-jū, ū lâng kóng sī siáu-soat.
Kho-ha̍k-ka, ài ēng kho-ha̍k hong-hoat lâi kái-koat, soà tì-kàu ū gî-būn ê só͘-chāi, oh-tit sìn ū chit ê tāi-chì. In m̄-sìn ê lí-iû, ū 3 hāng:－
-
Kóng, bô chit-khoán ê toā-hî.
-
Ji̍p-hî ê pak-tó͘-lāi, liáu-āu tek-khak oē hō͘ sng-sò͘ hoà-khì.
-
Hî tī hái ê tiong-kan, beh thái-oē thò͘ tī ta-toē.
In-uī chit 3 hāng, só͘-í chiong Iok-ná ê sū-chek, lia̍h choè sī siáu-soat. Chin khó-sioh, chit-khoán ê giàu-gî, thang kóng sī m̄-bat chō-hoà ê Chú ê kî-biāu. Siōng-tè ê toā koân-lêng, chit ê bô hêng ê Sîn-koân, beh thài-oē ēng kho-ha̍k tēng-lē lâi kái-koat.
Iok-ná hō͘ toā-hî thun-lo̍h pak-tó͘ sī chhut-tī Siōng-tè ê bēng-lēng, beh thái-oē ēng siông-lí lâi kái-koat. Siōng-tè pau-hâm bān-ū Ú-tiū kan ê bān-mi̍h, lóng sī tuì I chi̍t kù oē lâi chiâⁿ. Kiám boē-oē kiâⁿ Iok-ná ê sū-chek mah?
Chiàu siông-lí lâi kóng, hái-tiong ê toā-hî siông-siông bat hō͘ kiâⁿ chûn ê lâng khoàⁿ-kìⁿ. Chhin-chhiūⁿ Keng-hî, soa-hî téng, ū kuí-nā tn̄g tn̂g, thái-oē bô chi̍t ê toā-hî. ēng sū-si̍t ê lâi kóng, tī 1858 nî, ū chi̍t-chiah chûn, keng-kè Tē-tiong hái, ū chi̍t-ê chuí-siú hut-jiân bô kín-sīn poa̍h-lo̍h hái, hō͘ soa-hî thun-lo̍h-khì; hit-sî chûn-tiong ê chèng-lâng, ēng chhèng phah khì, hit-bé soa-hî liâm-piⁿ sí, lia̍h lâi phoà-khui, hō͘ i thun-lo̍h-khì ê chuí-siú, kèng-jiân koh-oa̍h.
āu-lâi chit ê lâng khì ta̍k só͘-chāi ián-soat chit chân-sū, soà ín soa-hî lâi choè chèng. Tuì án-ni lâi khoàⁿ, thang chai Iok-ná hō͘ toā-hî thun-lo̍h pak-tó͘ ê sū, si̍t-chāi m̄-sī kî-koài, sui-jiân chit ê chuí-siú tiàm tī hî ê pak-tó͘-lāi, bô chhin-chhiūⁿ Iok-ná 3 mî-ji̍t ê kú, iáu-kú thang chai, lâng tī hî ê pak-tó͘-lāi, bô tek-khak suî-sî sí, iā ū thang pó-choân sìⁿ-miā, pīⁿ-thâng tī lâng ê tn̂g-á-lāi, ná-kú ná-choē, m̄-bat thiaⁿ-kìⁿ hō͘ sng-sò͘ hoà-khì, sui-jiân pīⁿ-thâng kap lâng bô tâng-luī, seng-lí put-tông, chóng-sī Siōng-tè oē bēng-lēng chit-khoán ê thâng, oa̍h tī lâng ê tn̂g-á-lāi, cháiⁿ-iūⁿ boē-oē bēng-lēng lâng oa̍h tī hî ê pak-tó͘-tiong mah?
Lūn thò͘ tī ta-toē chit-chân sū, beh thái-oē chai m̄-sī Siōng-tè ê bēng-lēng, chit bé toā-hî iû-lâi kūn tī hoāⁿ-piⁿ ûn-ûn thò͘ i chhut mah?
Koh-chài Iâ-so͘ tuì chit-chân sū, iā kong-jīn i, koh-chài ín-khí lâi choè i 3 ji̍t koh-oa̍h ê kan-chèng; nā-sī chit-ê tāi-chì m̄-sī chin--ê, Chú Iâ-so͘ kiám beh sêng-jīn i, lâi bê-he̍k āu-sè-tāi ê lâng. KOh-chài Chú-chêng 3 pah nî, tī A-le̍k-san-tāi-siâⁿ, 70 lâng hoan-e̍k Kū-iok Sèng-keng. Chit ê Iok-ná-su jīn-choè ū thang pó-lâu ê kè-ta̍t. Chit 70 lâng kiám bô khoà-lū kàu chia mah? Tuì án-ni lâi khoàⁿ, Iok-ná ê sū-chek, m̄-thang khoàⁿ-choè sī siáu-soat, boē-oē sìn tit, si̍t-chāi thang sìn, m̄-bián giâu-gî.
漢羅（Ùi原文改寫）
讀冊桌
陳清義
1928.04.01 517卷(芥菜子第26號) p.13-14
約拿事蹟的研究
舊約中的事蹟，最第一大的，就是約拿予大魚吞落去這條。主耶穌捌2擺明明講，taⁿ約拿會拄著這个遭難，是對佗位來？就是無順趁耶和華上帝的命令，去尼尼微的城，反轉閃避搭船去Tāi-sit (大約西班牙)。到路中拄著風湧災害的危險，上帝受氣伊無趁命令，刁持用這个來責備伊，船中的人攏毋知，後來抽籤得著約拿的時，眾人問伊的緣故，伊明明講無隱囥，閣再甘心予人hiat落海，來煞這風湧，救船中的眾人。雖然按呢，主猶原管顧伊，備辦一尾大魚來吞約拿，經過3暝日，後來予大魚吐出佇岸裡來活，就趁命令赴尼尼微大城，用上帝的話來共眾人講，全城因為這个反悔，到尾免佇患難。
約拿怎樣敢違逆耶和華的命令，伊雖然做先知，伊的心猶原烏暗，掠做上帝會治理以色列的中間，袂會治理以色列的外面。閣再知上帝是仁慈的上帝，有吞忍的心，袂會降災厄予伊。閣再驚異邦人得著上帝的恩，所以無去責備尼尼微城的人，來搭船閃避去Tāi-sit。
Taⁿ論這chân事，照人研究，有人信是事實，有人信是譬喻，有人講是小說。
科學家，愛用科學方法來解決，紲致到有疑問的所在，oh得信有這个代誌。In毋信的理由，有3項：－
1. 講，無這款的大魚。
2. 入魚的腹肚內，了後的確會予酸素化去。
3. 魚佇海的中間，欲thái會吐佇乾地。
因為這3項，所以將約拿的事蹟，掠做是小說。真可惜，這款的僥疑，通講是毋捌造化的主的奇妙。上帝的大權能，這个無形的神權，欲thài會用科學定例來解決。
約拿予大魚吞落腹肚是出佇上帝的命令，欲thái會用常理來解決。上帝包含萬有宇宙間的萬物，攏是對伊一句話來成。Kiám袂會行約拿的事蹟mah？
照常理來講，海中的大魚常常捌予行船的人看見。親像鯨魚，鯊魚等，有幾若丈長，thái會無一个大魚。用事實的來講，佇1858年，有一隻船，經過地中海，有一個水手忽然無謹慎跋落海，予鯊魚吞落去；彼時船中的眾人，用銃拍去，彼尾鯊魚連鞭死，掠來破開，予伊吞落去的水手，竟然閣活。
後來這个人去逐所在演說這chân事，紲引鯊魚來做證。對按呢來看，通知約拿予大魚吞落腹肚的事，實在毋是奇怪，雖然這个水手踮佇魚的腹肚內，無親像約拿3暝日的久，iáu-kú通知，人佇魚的腹肚內，無的確隨時死，也有通保全性命，病蟲佇人的腸仔內，ná久ná濟，毋捌聽見予酸素化去，雖然病蟲佮人無同類，生理不同，總是上帝會命令這款的蟲，活佇人的腸仔內，怎樣袂會命令人活佇魚的腹肚中mah？
論吐佇乾地這chân事，欲thái會知毋是上帝的命令，這尾大魚游來近佇岸邊勻勻吐伊出mah？
閣再耶穌對這chân事，也公認伊，閣再引起來做伊3日閣活的干證；若是這个代誌毋是真--的，主耶穌kiám欲承認伊，來迷惑後世代的人。閣再主前3百年，佇亞力山大城，70人翻譯舊約聖經。這个約拿書認罪有通保留的價值。這70人kiám無掛慮到遮mah？對按呢來看，約拿的事蹟，毋通看做是小說，袂會信得，實在通信，毋免僥疑。