製鹽工業
Chè iâm kang-ia̍p
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 張基全 Tiuⁿ Ki-choân |
卷期 | 台灣教會報/芥菜子 |
卷期 | 第515卷 |
日期 | 1928/2 |
頁數 | 20 |
白話字(原文數位化)
Chè-iâm Kang-gia̍p
(Soà-chiap Tē 22 hō ê Koà-chhài-chí)
Tiuⁿ Ki-choân
1928.02.01 515 Koàn (KOÀ-CHHÀI-CHÍ TĒ 24 Hō) p.20
Hiān-sî tiàm-thâu teh boē hit-khoán it-téng iâm ê phín-chit sī iâm-hoà so͘-táⁿ (NaCl) 90% í-siōng ê mi̍h, í-hā ta̍k-téng kiám 5%, iā ta̍k téng ê iâm lóng iáu ū tām-po̍h Magnesium (khó͘-thó͘) ê hoà-lia̍p mi̍h; chit hāng sī khó͘, só͘-í nā beh tit-tio̍h hit-khoán boē khó͘ ê iâm, tio̍h chiong iâm khì kā i sio; iâm nā kè sio, khó͘-thó͘ oē pìⁿ-choè sng-hoà, khó͘-thó͘ ê hoà-lia̍p mi̍h, (MgOMgCl). Chit hāng mi̍h boē iûⁿ, só͘-í iâm nā kè-sio kè, chiū oē khó͘ ê sêng-hun pìⁿ-choè boē-khó͘ ê sêng-hun. Chiàu lán só͘ chai, lán ê chi̍h oē chai bī ê kám-kak, sī in-uī mi̍h kìⁿ-tio̍h chuí, á-sī chhuì-noā, iûⁿ--khì, pìⁿ-choè iûⁿ-e̍k, chiah lâi chhì-kek lán ê bī-kak soè-pau, lán chiah chai bī-sò͘, iâm kè-sio ê, kiò-choè sio-iâm, chit khoán iâm pí phó͘-thong ê iâm ke put-chí kuì.
iâm ê lō͘-ēng: Chiong iâm lâi hoà-ha̍k èng-iōng chè-chō tit chin-choē khoán ê io̍h-phín. Taⁿ chiong kî-tiong tiōng-iàu ê kì tī ē-toé:-
iâm-sng, khok-sèng so͘-táⁿ (NaOH) thoàⁿ-sng so-táⁿ, tiōng-chô, bông-siau (choè po-lê teh ēng), iâm-hoà a-iân, seng-hóng, kî-thaⁿ chè-chō sat-bûn iā ū ēng--tio̍h, siù-phî pó-chûn iōng, chia̍h iōng, sīⁿ bah-luī iōng, chin-choē kóng boē-liáu, kiaⁿ-liáu siuⁿ-tn̂g, iâm 5 hù-sán-bu̍t tī-chia bô beh kì-chài. (Oân).
漢羅(Ùi原文改寫)
製鹽工業
(續接第22號的 芥菜子)
張基全
1928.02.01 515卷(芥菜子第24號) p.20
現時店頭teh袂彼款一等鹽的品質是鹽化蘇打(NaCl) 90%以上的物,以下逐等減5%,也逐等的鹽攏猶有淡薄Magnesium (苦土) 的 hoà-lia̍p物;這項是苦,所以若欲得著彼款袂苦的鹽,著將鹽去共伊燒;鹽若過燒,苦土會變做酸化,苦土的 hoà-lia̍p物,(MgOMgCl)。這項物袂溶,所以鹽若過燒過,就會苦的成分變做袂苦的成分。照咱所知,咱的舌會知味的感覺,是因為物見著水,抑是喙瀾,溶--去,變做溶液,才來刺激咱的味覺細胞,咱才知味素,鹽過燒的,叫做燒鹽,這款鹽比普通的鹽加不止貴。
鹽的路用:將鹽來化學應用製造得真濟款的藥品。Taⁿ將其中重要的記佇下底:-
鹽酸,khok性蘇打 (NaOH) 碳酸蘇打,tiōng-chô,bông-siau (做玻璃teh用),鹽化a-iân,seng-hóng,其他製sat-bûn也有用--著,siù-phî保存用,食用,sīⁿ肉類用,真濟講袂了,驚了傷長,鹽的副產物佇遮無欲記載。(完)。