方言的研究
Hong-giân ê Gián-kiù
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳思聰 Tân Su-chhong |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第515卷 |
| 日期 | 1928/2 |
| 頁數 | 3-5 |
白話字（原文數位化）
Hong-giân ê Gián-kiù
Tân Su-chhong
1928.02.01 515 Koàn p.3-5
III. Pó-lô ê kóng hong-giân
Pó-lô kóng hong-giân pí Ko-lîm-to ê sìn-tô͘ khah-chē (I Lîm 14：18). Chóng-sī Pó-lô bô lia̍h kóng hong-giân chò Siōng-tè in-sù. Pó-lô m̄-bat khó͘-khǹg hong-giân ê lâng tio̍h khoa-kháu i ê hong-giân, iā m̄-bat chi̍t pái khó͘-khǹg bē kóng hong-giân ê, tio̍h tì-ì kiû kóng hong-giân. Hoán-tńg kéng-kài chèng-lâng m̄-thang chhò-gō͘.
Pó-lô khoàⁿ kóng hong-giân, m̄-sī tuì sìn ê lâng chò kan-chèng, sī tuì m̄-sìn ê (I Lîm 14：22). Pó-lô lia̍h jîn-ài pí kóng hong-giân khah-hó. I kóng nā bô jîn-ài, hong-giân ū sím-mi̍h lī-ek? (I Lîm 13：1). Pó-lô lia̍h thoân-tō pí kóng hong-giân khah-toā (1 Lím 14：1-5). Kóng gō͘ kù kà-sī ê oē, iâⁿ-koè kóng bān-kù ê im-gú (I Lîm 14：19). Pó-lô chiong hong-giân pâi-lia̍t tī un-sù ê boé-á, hián-bêng hong-giân m̄-sī toā iàu-kín ê sū.
IV. Kóng hong-giân tio̍h chiàu kui-kí
-
Kóng hong-giân, tio̍h choan-choan uī tio̍h chō-chiū lâng ê bo̍k-tek, tek-khak tio̍h ū lâng hoan-e̍k (I Lîm 14：1－13).
-
Nā bô lâng hoan-e̍k, chiū m̄-thang kóng (I Lîm 14：13, 22).
-
Nā ū lâng hoan-e̍k, siāng-chē thang hō͘ saⁿ ê lâng kóng iā tio̍h chiàu kui-kí, lûn-liû kóng, m̄-thang loān-loān kóng (I Lîm 14：27).
-
Sèng Sîn ê koân-lêng nā tī kàu-hoē tiong chhut-hiān, chiū m̄-thang hòng-sù; sit-liáu chū-chè ê koân, lâi tì-kàu bô an-chēng, bô kui-kí, hun-bê, tian-tó (I Lîm 14：15, 19, 20, 23, 25, 30, 34).
-
Hū-jîn-lâng kám-chêng khoài hoat, tī kàu-hoē tiong tek-khak tio̍h tiām-tiām (I Lîm 14：34, 35). Pó-lô ē kóng án-ni, bô m̄-sī tī Ko-lîm-to hū-lú ê tiong-kan, kóng hong-giân ê sî, ū hián-chhut bô ha̍p-gî ê sū.
-
Kóng hong-giân nn̄g, saⁿ lâng; m̄-thang siāng chi̍t-sî loān-loān kóng (I Lîm 14：27). Tio̍h lûn-liû chiah thang kóng (I Lîm 14：31).
-
Nā ū hūn-loān ê sū, che m̄-sī tuì Sèng Sîn chhut (I Lîm 14：32). Hoān-sū tio̍h ài chiàu kui-kí, chiàu chhù-sū (I Lîm 14：40).
Chhì-mn̄g Tiuⁿ Pa-ná-pa kàu-phài ê kóng hong-giân, ū chiàu Sèng-keng chit khoán ê kui-kí teh kóng á-bô?
V. Gâu kóng hong-giân ê kàu-hoē sī siāng-pháiⁿ ê kàu-hoē
Chhâ-khó Ko-lîm-to ê Kàu-hoē, kóng hong-giân siāng-chē, iáu-kú m̄-sī siōng-chìn ê kàu-hoē, iā m̄-sī tō-tek kap lâng ê pí-phēng-tit ê kàu-hoē, hoán-tńg sī siāng-pháiⁿ ê kàu-hoē. Ū káu hāng ê pháiⁿ; khiàm chi̍t hāng, chiū cha̍p-chn̂g pháiⁿ, si̍t-chāi khó-lîn:－
-
Sī kiat-tóng (1－3 chiuⁿ; 1：11; 3; 3, 4).
-
Sī îm-loān (5：1 chat).
-
Sī sio-kò (6：1 chat).
-
Lām-sám chia̍h chè ngó͘-siōng ê mi̍h (8：10 chat).
-
Bô-lé, si̍t-lo̍h lé-pài ê kèng-khiân (11 chiuⁿ).
-
Ta̍k lâng kò͘ ka-tī (12 chiuⁿ).
-
Bô jîn-ài (13 chiuⁿ).
-
Loān-loān kóng hong-giân (14 chiuⁿ).
-
Tō-lí thoân chhò-gō͘ (15 chiuⁿ).
án-ni khoàⁿ, kóng hong-giân jú chē, kàu-hoē jú hú-pāi. Si̍t-chāi bô kè-ta̍t.
VI. Kóng hong-giân, chiàu khoàⁿ sī siâ-sîn lâi bē-he̍k lâng.
- Hān 4：1 chat. Só͘ thiàⁿ ê hiaⁿ-tī ah! Chiah ê sîn m̄-thang lóng-chóng sìn, to̍k-to̍k tio̍h chhì-giām chiah ê sîn sī tuì Siōng-tè á m̄-sī; in-uī ū chē chē ké sian-ti, chhut-lâi ji̍p sè-kan. 2. Ko-lîm-to 11：3, 4, kóng, “Chóng-sī goá kiaⁿ-liáu lín ê sim-su pāi-hoāi, bô sûn-choân chheng-kiat lâi ǹg Ki-tok, chhin-chhiūⁿ choâ ēng i ê khuí-khiat ín-iú Hā-oa chi̍t-iūⁿ. Nā ū lâng lâi thoân pa̍t ê Iâ-so͘, goán só͘ boē-bat thoân--ê, á-sī lín siū-tio̍h koh-iūⁿ ê sîn, chêng só͘ boē-bat siū-tio̍h--ê, á-sī koh-iūⁿ ê hok-im, chêng só͘ boē-bat sêng-siū ê, lí iông-ún i, hó (14 chat). Che iā bô thang kî-koài, in-uī Sat-tàn iā ka-tī chng-chò kng-bêng ê thiⁿ-sài. Só͘-í i ê chhe-ēng, chng chhin-chhiūⁿ gī ê chhe-ēng, che iā m̄-sī toā-sū. In ê kiat-kio̍k, beh chiàu in ê só͘ kiâⁿ.
Chit kuí chat kà-sī lán, tio̍h tî-hông ké sian-ti; thoân koh-iūⁿ ê kàu--ê. Ū lâng teh kóng, Pa-ná-pa phài nā-sī ké--ê, cháiⁿ-iūⁿ sìn ê lâng hiah jia̍t-sim. Chhiáⁿ khoàⁿ Lô-má 10：2 chat: “In-uī goá uī-tio̍h in chò kan-chèng, in ǹg Siōng-tè ū jia̍t-sim, chóng-sī bô chiàu chin ê tì-sek: “In-uī in m̄-bat Siōng-tè ê gī, ài li̍p ka-tī ê gī, chiū bô hâng-ho̍k Siōng-tè ê gī.” Tuì án-ni khoàⁿ, bêng-bêng sī teh kéng-séng, lán m̄-thang siū bê-he̍k.
Lia̍t-uī ah! Tuì kū-nî lâi, Pa-ná-pa chit ê kàu-phài thoân-ji̍p lán Tâi-oân, i ê te̍k-tiám choan-choan sī kóng hō͘ lâng ē kóng hong-giân chò iàu-kín. Chit hō kóng hong-giâu, hō͘ lán khoàⁿ-chhut in ê só͘ kóng só͘ kiâⁿ, chē-chē kap sèng-keng bô ha̍p. Taⁿ beh kóng bô ha̍p ê só͘-chāi:－
-
Sèng-keng chiong hong-giân pâi tī un-sù boé-āu, lâi hián-bêng hong-giân m̄-sī toā iàu-kín--ê. In ēng hong-giân pâi tī un-sù ê thâu, lia̍h-chò chin iàu-kín--ê. Che kap Sèng-keng bô ha̍p.
-
Sèng-keng hián-bêng chē-chē sìn-tô͘, siū Sèng Sîn chhiong-moá, bô kóng hong-giân. Pa-ná-pa phài kóng, bô kóng hong-giân, chiū bô siū Sèng Sîn chhiong-moá ê chèng-kù, ēng án-ni phiàn lâng. Che kap Sèng-keng bô ha̍p.
-
Sèng-keng kóng hong-giân, tio̍h chiàu Sèng-keng kóng hong-giân ê kui-kí. Pa-ná-pa kàu-hoē bô chiàu Sèng-keng ê kui-kí, lām-sám kóng hong-giân. Che kap Sèng-keng bô ha̍p.
-
Sèng-keng kì-chài hong-giân sī tuì m̄-sìn ê kóng. Pa-ná-pa phài tuì í-keng sìn ê kóng. Che kap Sèng-keng bô ha̍p.
-
Ko-lîm-to kàu-hoē ê hong-giân, kap Gō͘-sûn-cheh ê hong-giân, nā bô koh iūⁿ, chiū Ko-lîm-to kàu-hoē ê hong-giân, choân-jiân m̄-sī hong-giân, in-uī put-sêng oē. Che bô ha̍p.
-
Sù-tô͘ kóng hong-giân, sī chhoā hiah ê iáu-boē sìn Iâ-so͘ ê Iû-thài lâng khì sìn. Pa-ná-pa ê kóng hong-giân, sī chhoā í-keng sìn Iâ-so͘ ê koh khì sìn. Che bô ha̍p.
-
Sú-tô͘ kóng hong-giân, sī chhoā boē siū sé ê khì siū sé. Pa-ná-pa ê kóng hong-giân, sī chhoā í-keng sé-liáu ê koh khì sé. Sèng-keng kóng sé-lé sī chi̍t-ê, in kuí-nā ê. án-ni bô ha̍p.
-
Sèng-keng kì-chài lâng m̄-thang koáⁿ-kín kā lâng hoāⁿ-chhiú. Pa-ná-pa phài chit-sî sìn, chit-sî chiū hoāⁿ-chhiú, hō͘ lâng chò tiúⁿ-ló, chip-sū. Che toā phah-loān kàu-hoē kap Sèng-keng bô ha̍p.
-
In teh kā lâng kiâⁿ sé-lé, kóng tek-khak tio̍h chìm kui seng-khu chiah ē tit-kiù; koh sé-lé ê sî bô hōng Pē, Kiáⁿ, Sèng Sîn ê miâ kā lâng kiâⁿ sé-lé. Che kap Sèng-keng bô ha̍p.
-
Sèng-keng kì-chài Sèng Sîn ê siúⁿ-sù sī ha̍p-it, chiâⁿ-chò chi̍t ê kiat-liân ê kàu-hoē. Tiuⁿ Pa-ná-pa kàu-hoē bô-lūn siat tī tó-uī, kiat-kio̍k saⁿ-chiⁿ, kiat-tóng, pun-li̍h, bô khoàⁿ-chhut heng-ong kàu-hoē ê koé-chí, hoán-tńg chhin-chhiūⁿ Ko-lîm-to kàu-hoē ū saⁿ-chiⁿ sio-kò, kiat-tóng, í-siōng 9 hāng ê pè-hāi.
Chú Iâ-so͘ kóng, tuì i ê koé-chí thang bat i ê chhiū, si̍t-chāi sī án-ni. Chhiáⁿ tāi-ke thè chiah ê siū-bê ê lâng kî-tó.
漢羅（Ùi原文改寫）
方言的研究
陳思聰
1928.02.01 515卷p.3-5
III.保羅的講方言
保羅講方言比哥林多的信徒較濟(I林14：18)。總是保羅無掠講方言做上帝恩賜。保羅毋捌苦勸方言的人著誇口伊的方言，也毋捌一擺苦勸袂講方言的，著致意求講方言。反轉警戒眾人毋通錯誤。
保羅看講方言，毋是對信的人做干證，是對毋信的 (I林14：22)。保羅掠仁愛比講方言較好。伊講若無仁愛，方言有啥物利益？(I林13：1)。保羅掠傳道比講方言較大(I林14：1-5)。講五句教示的話，贏過講萬句的音語(I林14：19)。保羅將方言排列佇恩賜的尾á，顯明方言毋是大要緊的事。
IV. 講方言著照規矩
1. 講方言，著專專為著造就人的目的，的確著有人翻譯(I林14：1－13)。
2. 若無人翻譯，就毋通講(I林14：13，22)。
3. 若有人翻譯，siāng濟通予三个人講也著照規矩，輪流講，毋通亂亂講(I林 14：27)。
4. 聖神的權能若佇教會中出現，就毋通放肆；失了自制的權，來致到無安靜，無規矩，昏迷，顛倒(I林14：15，19，20，23，25，30，34)。
5. 婦人人感情快發，佇教會中的確著恬恬(I林14：34，35)。保羅會講按呢，無毋是佇哥林多婦女的中間，講方言的時，有顯出無合宜的事。
6. 講方言兩，三人；毋通siāng一時亂亂講(I林14：27)。著輪流才通講(I林 14：31)。
7. 若有混亂的事，這毋是對聖神出(I林 14：32)。凡事著愛照規矩，照次序(I林 14：40)。
試問張巴拿巴教派的講方言，有照聖經這款的規矩teh講抑無？
V. Gâu講方言的教會是siāng歹的教會
查考哥林多的教會，講方言siāng濟，iáu-kú毋是上進的教會，也毋是道德佮人的比並得的教會，反轉是siāng歹的教會。有九項的歹；欠一項，就十chn̂g歹，實在可憐：－
1. 是結黨(1－3章；1：11；3；3，4)。
2. 是淫亂(5：1節)。
3. 是相告(6：1節)。
4. Lām-sám食祭偶像的物(8：10節)。
5. 無禮，失落禮拜的敬虔(11章)。
6. 逐人顧家己(12章)。
7. 無仁愛(13章)。
8. 亂亂講方言(14章)。
9. 道理傳錯誤(15章)。
按呢看，講方言愈濟，教會愈腐敗。實在無價值。
VI. 講方言，照看是邪神來bē-he̍k人。
- 翰4：1節。所疼的 兄弟ah！Chiah 的神毋通攏總信，獨獨著試驗chiah 的神是對上帝抑無是；因為有濟濟假先知，出來入世間。2. 哥林多11：3，4，講，「總是我驚了恁的心思敗壞，無純全清潔來向基督，親像蛇用伊的詭詰引誘夏娃一樣。若有人來傳別的耶穌，阮所袂捌傳--ê，抑是恁受著各樣的神，前所袂捌受著--ê，抑是閣樣的福音，前所袂捌承受的，你容允伊，好(14節)。這也無通奇怪，因為撒旦也家己裝做光明的天使。所以伊的差用，裝親像義的差用，這也毋是大事。In 的結局，欲照in 的所行。
這幾節教示咱，著持防假先知；傳各樣的教--ê。有人teh講，巴拿巴派若是假--ê，怎樣信的人hiah熱心。請看羅馬10：2節：「因為我為著in做干證，in向上帝有熱心，總是無照真的智識：「因為in毋捌上帝的義，愛立家己的義，就無降服上帝的義。」對按呢看，明明是teh警醒，咱毋通受迷惑。
列位ah！對舊年來，巴拿巴這个教派傳入咱台灣，伊的特點專專是講予人會講方言做要緊。這號講方言，予咱看出in 的所講所行，濟濟佮聖經無合。Taⁿ欲講無合的所在：－
1. 聖經將方言排佇恩賜尾後，來顯明方言毋是大要緊--ê。In用方言排佇恩賜的頭，掠做真要緊--ê。這佮聖經無合。
2. 聖經顯明濟濟信徒，受聖神充滿，無講方言。巴拿巴派講，無講方言，就無受聖神充滿的證據，用按呢騙人。這佮聖經無合。
3. 聖經講方言，著照聖經講方言的規矩。巴拿巴教會無照聖經的規矩，lām-sám講方言。這佮聖經無合。
4. 聖經記載方言是對毋信的講。巴拿巴派對已經信的講。這佮聖經無合。
5. 哥林多教會的方言，佮五旬節的方言，若無閣樣，就哥林多教會的方言，全然毋是方言，因為不成話。這無合。
6. 使徒講方言，是chhoā遐的猶未信耶穌的猶太人去信。巴拿巴的講方言，是chhoā已經信耶穌的閣去信。這無合。
7. 使徒講方言，是chhoā袂受洗 的去受洗。巴拿巴的講方言，是chhoā已經洗了的閣去洗。聖經講洗禮是一个，in幾若个。按呢無合。
8. 聖經記載人毋通趕緊共人按手。巴拿巴派這時信，這時就按手，予人做長老，執事。這大拍亂教會佮聖經無合。
9. In teh共人行洗禮，講的確著浸規身軀才會得救；閣洗禮的時無奉父，囝，聖神的名共人行洗禮。這佮聖經無合。
10. 聖經記載聖神的賞賜是合一，成做一个結連的教會。張巴拿巴教會無論設佇佗位，結局相爭，結黨，分裂，無看出興旺教會的果子，反轉親像哥林多教會有相爭相告，結黨，以上9項的弊害。
主耶穌講，對伊的果子通捌伊的樹，實在是按呢。請大家替chiah的受迷的人祈禱。