兒童教育ê一方向
Jî-tông Kàu-io̍k ê Chi̍t-hong-hiòng
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 王守勇 Ông Siú-ióng |
卷期 | 台南府城教會報 |
卷期 | 第510卷 |
日期 | 1927/9 |
頁數 | 11 |
白話字(原文數位化)
Jî-tông Kàu-io̍k ê Chi̍t-hong-hiòng
1927.09 510 koàn p.11-12
(Ông Siú-ióng)
Gín-á ū nn̄g khoán ê sèng, á-sī kóng ū nn̄g khoán ê kheng-hiòng (tendency). Chiū-sī ū oē o̍h--tit ê sèng (learned tendency) kap boē-oē o̍h--tit ê sèng, (unlearned tendency). Nā oāⁿ oē lâi kóng, chiū-sī gín-á ū tio̍h kà kap m̄- bián kà ê sèng tī-teh. Phì-lūn lâi kóng, gín-á chhut-sì liáu-āu, bô kú chiū oē hiáu suh-leng, lāu-bú kiám ū kà i tio̍h cháiⁿ-iūⁿ suh? I lóng m̄-bián lâng kà, chhut-sì chiū oē-hiáu. Ché chiū-sī boē- oē kà--tit ê sèng. Koh chi̍t hāng chiū-sī tio̍h kà, chiah oē-hiáu. Chhin-chhiūⁿ o̍h tha̍k-chheh, o̍h siá-jī, o̍h sǹg-siàu, che lóng tio̍h kà chiah oē-hiáu. Só͘-í kàu-io̍k ê gī-bū chiū-sī tī-chia. Tio̍h poê-iúⁿ chit-khoán oē kà--tit ê sèng, hō͘ i tit-tio̍h hoat-ta̍t, thang lâi tit oân- choân, chiū-sī lâng ê pún-hūn.
Taⁿ beh kà gín-á tio̍h koh chai nn̄g hāng sī iàu-kín, chiū-sī uī-tì (situation) kap Hoán-èng (response). Phì-jū lâi kóng, lán khoàⁿ ko͘-koe-á hē tī nâ-á-lāi ê sî, che chiū-sī uī-tì. Taⁿ chiong chit chiah koe-á-kiáⁿ kā i pàng chhut-lâi, koh iā bí tī i ê bīn-chêng ê sî, chit chiah koe- á-kiáⁿ ê uī-tì chiū-sī khiā tī bí ê thâu- chêng. Taⁿ chit-chiah koe-á-kiáⁿ, sui- bóng bô lâng kà i tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chia̍h bí, iáu-kú ka-kī oē-hiáu teh khí lâi chia̍h, che chiū-sī Hoán-èng. Á-sī kóng gín-á nā hō͘ Lâu-bó phō tī heng-chêng ê sî, i ê uī-tè chiū-sī tī nn̄g lia̍p leng ê sin- piⁿ, só͘-í àⁿ-lo̍h khì suh chiū-sī kiò-choè Hoán-èng. Lán chai kó͘-chá Bēng-chú ê lāu-bú, saⁿ-pái soá só͘-chāi lâi kà kiáⁿ, chiū-sī teh soat-bêng uī-tì kap Hoán- èng ê lē.
Taⁿ lán ê bo̍k-tek chiū-sī Chong- kàu Kàu-io̍k. Nā-sī án-ni, Chong-kàu tio̍h cháiⁿ-iūⁿ kà? Tio̍h ín-chhoā gín-á bat Siōng-tè, kap kà-sī chióng-chióng ê tō-lí sī iàu-kín, m̄-kú koh-khah iàu-kín ê chiū-sī Chong-kàu-tek ê uī-tì. Tio̍h hō͘ gín-á ū ki-hoē thang saⁿ-kap hūn tī Chong-kàu, tio̍h ín-chhoā in lâi hù Chú- ji̍t-o̍h, hō͘ in ū hūn tī lé-pài, á-sī tī chong-kàu chi̍p-hoē ê sî, tio̍h hō͘ gín-á ū hūn chiah oē ēng-tit. Tuì Chong-kàu ê uī-tì, hō͘ gín-á ū ki-hoē thang hoán- èng in ê chong-kàu sim. Lán ê kàu-hoē khah-siông toā-lâng chhoā gín-á lâi lé- pài, chit khoán goá siūⁿ chin hó, in-uī hō͘ gín-á kap toā-lâng pîⁿ-pîⁿ ū hūn tī lé-pài. Sui-bóng gín-á tō-lí thiaⁿ m̄-bat, m̄-kú in ê chong-kàu sim ê hoán-èng bô khah-su toā-lâng. Chhiáⁿ tāi-ke thiàⁿ gín-á, tì-ì gín-á, ín-chhoā gín-á lâi ji̍p Siōng-tè ê kok, hō͘ in thang siū Chú chiok-hok. Che sī Chú só͘ hoaⁿ-hí.
漢羅(Ùi原文改寫)
兒童教育ê一方向
1927.09 510卷 p.11-12
(王守勇)
囡仔有兩款ê性,抑是講有兩款ê傾向(tendency)。就是有會學--得ê性(learned tendency)佮boē會學--得ê性,(unlearned tendency)。若換話來講,就是囡仔有著教佮m̄免教ê性 tī-teh。譬論來講,囡仔出世了後,無久就會曉suh乳,老母敢有教伊著怎樣suh?伊攏m̄免人教,出世就會曉。這就是boē會教--得ê性。Koh一項就是著教,才會曉。親像學讀冊、學寫字、學算數,這攏著教才會曉。所以教育ê義務就是tī chia。著培養這款會教--得ê性,hō͘伊得著發達,thang來得完全,就是人ê本份。
今beh教囡仔著koh知兩項是要緊,就是「位置」(situation)佮「反應」(response)。譬如來講,咱看ko͘-koe-á下tī籃仔內ê時,這就是「位置」。今將這隻雞仔子kā伊放出來,koh iā米tī伊ê面前ê時,這隻雞仔子ê位置就是企 tī米的頭前。今這隻雞仔子,雖罔無人教伊著怎樣食來,iáu-kú家己會曉teh起來食,這就是「反應」。抑是講囡仔若hō͘老母抱tī胸前ê時,伊ê「位置」就是tī兩粒乳ê身邊,所以àⁿ 落去suh就是叫做「反應」。咱知古早孟子ê老母,三擺徙所在來教子,就是teh說明「位置」佮「反應」ê例。
今咱ê目的就是宗教教育。若是án-ni,宗教著怎樣教?著引chhoā囡仔bat上帝,佮教示種種ê通理是要緊,m̄-kú koh較要緊ê就是「宗教性ê位置」。著hō͘囡仔有機會thang相佮份tī宗教,著引chhoā in來赴主日學,hō͘ in有份tī禮拜,抑是tī宗教集會ê時,著hō͘囡仔有份才會用得。Tuì宗教ê位置,hō͘囡仔有機會thang反應in ê宗教心。咱ê教會較常大人chhoā囡仔來禮拜,這款我想真好,因為hō͘囡仔佮大人平平有份tī禮拜。雖罔囡仔道理聽m̄-bat,m̄-kú in ê宗教心ê反應無較輸大人。請逐家疼囡仔,致意囡仔,引chhoā囡仔來入上帝ê國,hō͘ in thang受主祝福。這是主所歡喜。