沉地。
龜裂] [ Tîm-toē.[ku-li̍h]
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳添旺 Tân Thiam-ōng |
| 卷期 | 芥菜子 |
| 卷期 | 第 19 號 |
| 日期 | 1927/8 |
| 頁數 | 13 |
白話字（原文數位化）
Tîm-toē. [ku-li̍h]
Tân Thian-ōng kì.
Lī Lâm-khàm ū chi̍t-phò͘ ê hn̄g, sī keh-piah-khiⁿ, toē-hō-miâ Tân-chhù-khiⁿ oá tī khiⁿ-thâu ê toē. Chit ê khiⁿ chá sī Tân-sìⁿ lâi khai-khún, só͘-í hō chit ê miā, taⁿ mā iáu sī sìⁿ Tân tī hia, iā ū chhut-sū, koh ū chîⁿ chhut-teng, taⁿ ū ná sit-pāi.
Kūn ji̍t lâng teh hán toē-tîm lo̍h-khì, chin-choē lâng khì khoàⁿ, koaⁿ-thiaⁿ iā khì khàm-giām.
Tī 6 ge̍h 10 hō ē-po͘ goá kap Gô͘ Hông-chhun i-seng iā chiū poah-kang khì kā i khoàⁿ-bāi, ní-bûn put-jû gán-kiàn, chin-chiàⁿ ū chhin-chhiūⁿ tîm-toē ê khoán.
Chit ê só͘-chāi sī Tân Lín hiaⁿ ê, tú tī i ê chhù sī chiu-uî chiâu tín-tāng, chhù-toē kap piah lóng li̍h chin toā-li̍h, gîm-chio̍h lóng pit, ū ê tn̄g-choè-koe̍h; hiān-sî lâng m̄-káⁿ toà tī chhù-lāi, tī tiûⁿ-tiâⁿ tah liâu-á teh tiàm.
Bīn-chek soaⁿ kap chhân ū gō͘-kah toē í-siōng lóng tín-tāng li̍h-hûn tī bô àn-sǹg ài liáu chin-choē chîⁿ, in-uī lóng sī chi̍t lâng ê nā-tiāⁿ.
Chiàu in só͘-chai iáⁿ chim-chiok kóng, tú tī toā chūn hō͘ soah, thâu ji̍t bô hō͘ chiū-sī 12 hō lé-pài) chiū khoàⁿ tio̍h li̍h-hûn, in chiū kín ēng lâng khì cheng, bô chhái-kang, āu-lâi ná toā li̍h, kàu chí kūn nn̄g saⁿ ji̍t chiah choè-chi̍t ē tîm-lo̍h-khì, in teh chim-chiok chi̍t-ji̍t kē ū chhit-chhioh.
Hiān-sî tuì soaⁿ kiâⁿ-hûn ū Tâi-oân chi̍t-lí-lō͘ í-siōng, thu̍t siōng-koân ê só͘-chāi ū nn̄g-tn̄g chó-iū, lap kui choā lo̍h khì ū 20 tn̄g í-chiūⁿ ê khoah.
Toē-sè sī soaⁿ-phiâⁿ, sió-khoe-piⁿ ê chhân ū tām-po̍h làm-á-chhân, nā tuì ē-bīn lâi kā i khoàⁿ sī pang-soaⁿ, in-uī lâm-á ū tām-po̍h chek-koân, ū kiâⁿ-hûn; m̄-kú kàu téng-bīn khoàⁿ ū tîm kui-kau, chhin-chhiūⁿ ē-toé ū nǹg-khang, khang-khak si̍h chi̍t-kau, (miâ kóng lak-kám) goā-iân soaⁿ bô kiâⁿ, tuì tiong-ng tn̄g-chām si̍h lo̍h khì, án-ni sǹg sī tîm-toē ê khoán, chit-chūn mā iáu teh si̍h.
Lâng kóng, kiat-hiong bē-lâi sian iú-tiāu, tī kū-le̍k saⁿ-ge̍h chhoe, chheng-thian pe̍k-ji̍t chhut lô chuí moá khoe-thiâu, sī lâu pe̍h-lô ê chuí, āu-lâi tiau-cha chiū-sī hit khoe-toé tuì soaⁿ ê lâu-chhut ê lô-chuí; che iā put-chí hi-hán.
Koh khoàⁿ i hū-kūn ê keh-piah-soaⁿ, chá-sî iû-goân bat kiâⁿ-hûn ê khoán, in-uī ū soaⁿ-khàm, chit-pái sī put-chí toā siong-tiōng.
Bān-hāng beh piàn-oāⁿ liáu chîⁿ hō͘ lâng chin oh-ge̍h-biāu; khoe-piⁿ chhân hō͘ chuí lâu-khì sī sù-siông thiaⁿ-kìⁿ; soaⁿ-kiⁿ chhân-toē tîm-lo̍h-khì che sī hi-hán.
Lâng tiàm sè-kan tio̍h khoàⁿ-phoà, m̄-bián siūⁿ kò͘-chip, châi-sán, koân-sè, chú-sun koân-uī bô chi̍t-hāng oē kú-tn̂g, chí-ū Chú ê tō-lí, chin-si̍t un-jiû, khiam-sùn, hó tek-hēng, gâu thiàⁿ-lâng lâi êng-kng Chú chiah sī kú-tn̂g.
漢羅（Ùi原文改寫）
沉地。[龜裂]
陳添旺記。
離Lâm-khàm有一phò͘的遠，是隔壁坑，地號名陳厝坑倚佇坑頭的地。這个坑早是陳姓來開墾，所以號這个命，taⁿ嘛猶是姓陳佇遐，也有出事，閣有錢出丁，taⁿ有ná失敗。
近日人teh喊地沉落去，真濟人去看，官廳也去勘驗。
佇6月10號下晡我佮吳逢春醫生也就撥工去共伊看bāi，耳聞不如眼見，真正有親像沉地的款。
這个所在是陳恁兄的，拄佇伊的厝是周圍chiâu振動，厝地佮壁攏裂真大裂，gîm石攏pit，有的斷做koe̍h；現時人毋敢蹛佇厝內，佇場埕搭寮仔teh tiàm。
面積山佮田有五甲地以上攏振動裂痕佇無按算愛了真濟錢，因為攏是一人的 nā-tiāⁿ。
照in所知影斟酌講，拄佇大陣雨煞，頭日無雨就是12號禮拜)就看著裂痕，in就緊用人去cheng，無彩工，後來ná大裂，到止近兩三日才做一下沉落去，in teh斟酌一日低有七呎。
現時對山行痕有台灣一哩路以上，thu̍t siōng懸的所在有兩丈左右，lap規choā落去有20丈以上的闊。
地勢是山坪，小溪邊的田有淡薄湳仔田，若對下面來共伊看是崩山，因為湳仔有淡薄積懸，有行痕；m̄-kú到頂面看有沉規溝，親像下底有nǹg空，空殼si̍h一溝，(名講落kám)外緣山無行，對中央斷chām si̍h落去，按呢算是沉地的款，這陣嘛猶teh si̍h。
人講，吉凶袂來先有調，佇舊曆三月初，青天白日出濁水滿溪條，是流白濁 的水，後來調查就是彼溪底對山的流出的濁水；這也不止稀罕。
閣看伊附近的隔壁山，早時猶原捌行痕的款，因為有山崁，這擺是不止大傷重。
萬項欲變換了錢予人真oh-ge̍h-biāu；溪邊田予水流去是四常聽見；山墘田地沉落去這是稀罕。
人tiàm世間著看破，毋免想固執，財產，權勢，子孫懸位無一項會久長，只有主的道理，真實溫柔，謙遜，好德行，gâu疼人來榮光主才是久長。