五旬節前的聖神佮以後的聖神
Gō͘-sûn-choeh chêng ê Sèng-sîn kap Í-āu ê Sèng-sîn
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳清忠 Tân Chheng-tiong |
| 卷期 | 芥菜子 |
| 卷期 | 第 19 號 |
| 日期 | 1927/8 |
| 頁數 | 3-8 |
白話字（原文數位化）
Gō͘-sûn-choeh chêng ê Sèng-sîn kap Í-āu ê Sèng-sîn
Bô-lūn sím-mi̍h sî-tāi, bô lūn sím-mi̍h só͘-chāi, Sèng-sîn bô ū nn̄g ê, sī kan-ta chi̍t ê nā-tiāⁿ.
Chóng-sī nā tha̍k Sèng-keng lán chiū oē chai. Gō͘-sûn-choeh chêng ê Sèng-sîn kap Gō͘-sûn-choeh āu ê Sèng-sîn ū koh-iūⁿ, oán-jiân ná pia̍t-bu̍t ê koh-iūⁿ, i ê si̍t-chit (實質) chhiáⁿ chit piⁿ, nā lūn i ê oa̍h-tāng, i ê khuì-la̍t si̍t-chāi ū thian-tē hūn-nî (天地雲泥) ê chha. Chú kóng “Lâng nā chhuì-ta tio̍h chiū-kūn goá lim, sìn goá ê lâng, teh-beh chiàu Sèng-keng só͘ kóng, chiâⁿ-choè oa̍h ê chuí-choâⁿ, tuì lāi-bīn ti̍t-ti̍t chhèng chhut--lâi”. Chit kù oē sī chí-khí sìn I ê lâng só͘ beh tit-tio̍h ê Sèng-sîn, chóng-sī Chú bē siū êng-kng, só͘-í Sèng-sîn bē kàng-lîm”.
Tī Kū-iok su tiong, bô lūn tī sím-mi̍h só͘-chāi, thang khoàⁿ-kìⁿ Sèng-sîn ê oa̍h-tāng, Chú lo̍h sè-kan í-āu koh khah sī án-ni. Nā sī án-ni siáⁿ-sū kóng “Sèng-sîn iáu-bē lîm-kàu?” Che put-kò sī chí Kū-iok sî-tāi ê Sèng-sîn, nā kap Gō͘-sûn-choeh ê Sèng-sîn saⁿ-pí, oán-jiân sī chhin-chhiūⁿ bô chi̍t-iūⁿ, só͘-í chiah án-ni kóng.
Nā-sī án-ni saⁿ-tāng chi̍t ê Sèng-sîn, cháiⁿ-iūⁿ ū cheng-chha? Chit ê cheng-chha ê pì-bi̍t choân-jiân sī koan-hē tī koh-oa̍h ê Chú ê Jîn-sèng (人性) Gō͘-sûn-choeh chêng ê Sèng-sîn sī choè phó͘-piàn-tek (普遍的) chhiau-oa̍t-tek (超越的) Siōng-tè ê tāi-lêng (大靈) chóng-sī í-āu ê Sèng-sîn sī koan-hē tī LÂNG ê Iâ-so͘, choè koh-oa̍h ê Chú ê lêng lâi, só͘-í ū chin thang kiaⁿ ê khuì-la̍t tī-teh.
Choè choân-lêng choân-tì ê Sîn, beh kiù sè-kan lâng sī boē-oē. Cháiⁿ-iūⁿ? In-uī siuⁿ koân, lī lâng siuⁿ hn̄g, boē-tit thang tông-chêng tông-kám ê in-toaⁿ. Só͘-í Siōng-tè uī-tio̍h beh kiù choē-jîn, ko͘-put-chiong tio̍h tāi-seng chiâⁿ choē-jîn ê hêng-thé chiah oē ēng-tit.
Choè chhiau-oa̍t(chiau-oa̍t), phó͘-phiàn(phó͘-piàn) ê Siōng-tè ê Sèng-sîn, boē tit thang tiàm tī loán-jio̍k ê lâng ê sim-lāi, lâi saⁿ-kap khiā-khí, lâi an-uī in, lâi hō͘ in chheng-khì-siùⁿ, só͘-í tio̍h tán kàu choè LÂNG ê Iâ-so͘ ê Sîn lâi, chiah oē thang tit-tio̍h ū la̍t ê oa̍h-tāng.
Só͘-í nā lī-khui koh-oa̍h hiān-chāi ê Ki-tok lâi beh siūⁿ Sèng-sîn sī boē ēng-tit.
I. Kū-iok tiong só͘ khoàⁿ-kìⁿ ê Sèng-sîn:-
(1) “Ke̍k khí-thâu Siōng-tè chhòng-chō thiⁿ toē, Toē sī khang-khang, chhim-ian o͘-àm, Siōng-tè ê Sîn ūn-tōng tī chuí-bīn”. (Chhòng-sè-kì 1: 1).
(2) Iâ-hô-hoa kóng, Lâng í-keng… hòng-chhiòng su-io̍k. Goá ê sîn tek-khak bô beh éng-éng tiàm tī in ê sim lāi (Chhòng-sè-kì 6: 3).
(3) “Iâ-hô-hoa chē hûn lîm-kàu kap Mô͘-se kóng oē, chiong Mô͘-se siū ê Sîn siúⁿ-sù chhit-cha̍p tiúⁿ-ló. Jiân-āu Sîn hioh in, in ū thàn Sîn teh kóng……” (Bîn-sò͘-kì 11: 25).
(4) “Iâ-hô-hoa ê Sîn kám-tōng goá lâi kóng; goá chhuì só͘ kóng, chiū-sī I ê oē”. (Sat-bó͘-ní II 23: 2).
(5) “Siōng-tè ah! Kiû lí kā goá chhòng-chō chheng-khì ê sim; hō͘ goá ê sim-chì oāⁿ sin kian-kò͘. M̄-thang koáⁿ goá lī Lí ê bīn-chêng; iā m̄-thang hō͘ Sèng-sîn lī-khui goá”. (Si-phian 51: 10).
(6) “Goá khì tah-lo̍h chiū oē chiū ê siám-pī Lí ê sîn”? (Si-phian 139: 7).
(7) “Goá ê lô͘-po̍k Tāi-pi̍t, goá í-keng chhē tio̍h, goá ēng goá ê Sèng ê iû boah i” (Si-phian 89: 20).
(8) “Siū boah-iû ê lâng kóng, Chú Iâ-hô-hoa ēng sîn kám-hoà goá; ēng(誤植êng) iû boah goá; hō͘ goá thoân kok-im hō͘ sòng-hiong ê lâng thiaⁿ.”……
(9) “Chiah ê peh-sìⁿ uî-ke̍h, hō͘ Sèng-sîn hoân-ló; só͘-í Iâ-hô-hoa khoàⁿ i chhin-chhiūⁿ kiû-siû lâi kóng i” (Í-sài-a 63: 10).
(10) “I ê Sîn kám-tōng goá, hō͘ goá khiā-chāi kā goá kóng, Lí tio̍h ji̍p chhù, koaiⁿ mn̂g m̄-thang chhut lâi” (Í-se-kiat 3: 24).
(11) “Goá siúⁿ-sù in chit-iūⁿ ê sim, hō͘ in koé-oāⁿ in ê sim-sîn, tû-khì in ê ngī-sim, ēng sim ê Sîn siúⁿ-sù in” (Í-se-kiat 11: 24).
(12) “ēng goá ê sîn hō͘ lín, hō͘ lín thàn goá ê lé-gî, siú goá ê hoat-tō͘” (Í-se-kiat 38: 27).
(13) “Goá bô koh pàng-sak in, ēng Sèng-sîn siúⁿ-sù in, hō͘ in chai Goá sī in ê Siōng-tè” (Í-se-kiat 39: 29).
(14) “Boa̍t-ji̍t, Goá beh chiong Goá ê Sîn siúⁿ-sù bān-lâng, hō͘ lín ê hāu-siⁿ cha-bó͘-kiáⁿ kóng bē-lâi ê tāi-chì, siàu-liân lâng khoàⁿ-kìⁿ koh-iūⁿ ê hêng-siōng lāu-lâng bāng-kìⁿ bāng” (Iok-ní 2: 28).
II. Sin-iok tiong só͘ khoàⁿ-kìⁿ ê Sèng-sîn:-
A. Gō͘-sûn-choeh chêng, -
(1) “In-uī i tī Chú ê bīn-chêng beh choè toā, phû-tô-chiú kap it-chhè ê chiú lóng bô lim; tuì lāu-bú ê thai chiū hō͘ Sèng-sîn chhiong-moá” (Lō͘-ka 1: 15).
(2) “Thiⁿ-sài in i kóng, Sèng-sîn beh lîm-kàu lí, chì-koâiⁿ-ê ê koân-lêng beh tì-ìm lí; (Tâng: 35).
(3) “Thiⁿ khui, Siōng-tè ê Sîn chhin-chhiūⁿ chíⁿ-áⁿ kàng-lîm tī i ê téng-bīn”. (Má-thài 3: 16).
(4) “Hit sî Iâ-so͘ hō͘ Sèng-sîn chhoā kàu khòng-iá, beh siū Mô͘-kuí ê chhì”. (Mái-thài 4: 1).
(5) “Iâ-so͘ tī Sèng-sîn ê koân-lêng tò-tńg khì Ka-lī-lī. I ê miâ-siaⁿ piàn-thoân tī sì-uî ê toē-hng”. (Lō͘-ka 4: 14).
(6) “Hong chhut-chāi i chhe, lí thiaⁿ i ê siaⁿ, m̄-chai i tuì tá-lo̍h lâi, tá-lo̍h khì; kìⁿ-nā tuì Sèng-sîn siⁿ ê ia̍h sī án-ni” (Iok-hān 3: 8).
(7) “Só͘-í goá kā lín kóng, kìⁿ-nā choē-ok pòng-to̍k lóng beh sià-bián i; to̍k-to̍k pòng-to̍k Sèng-sîn ê, bô beh sià-bián i”. (Má-thài 12: 31).
(8) “Tng hit sî Iâ-so͘ tī Sèng-sîn khoài-lo̍k, kóng Pē-ah, thiⁿ-toē ê Chú, goá o-ló lí”. (Lō͘-ka 10: 21).
(9) “Nā-sī lín siū sàng-kau ê sî, bo̍h-tit khoà-lū beh cháiⁿ-iūⁿ kóng, á-sī kóng sím-mi̍h oē; in-uī só͘ tio̍h kóng ê, beh tī hit-sî siúⁿ-sù lín. In-uī m̄-sī lín ka-kī kóng, sī lín ê Pē ê Sîn tiàm tī lín teh kóng”. (Má-thài 10: 19).
(10) “To̍k-to̍k goá nā khò Siōng-tè ê Sîn koáⁿ-kuí, chiū Siōng-tè ê kok í-keng kàu lín lah”. (Má-thài 12: 28).
(11) “iā goá beh chhe goá ê Pē só͘ èng-ún ê kàu tī lín, chóng-sī lín tio̍h tiàm tī chit ê siâⁿ, thèng-hāu tuì téng-bīn lo̍h lâi ê koân-lêng chhin-chhiūⁿ saⁿ kā lín chhēng”. (Lō͘-ka 24: 49).
(12) “Só͘-í lín tio̍h khì chio bān peh-sìⁿ lâi choè ha̍k-seng, kā in kiáⁿ soé-lé, hō͘ in kui tī Pē, Kiáⁿ, Sèng-sîn ê miâ”. (Má-thài 28: 19).
(13) “Goá ia̍h beh tuì Pē kiû chiū I beh ēng koh chi̍t ê Pó-huī-su hō͘ lín, hō͘ I éng-oán kap lín toà; chiū-sī chin-lí ê Sîn; sè-kan só͘ boē chiap-la̍p ê, in-uī bô khoàⁿ-kìⁿ I, koh m̄-bat I; to̍k-to̍k lín bat I; in-uī I kap lín saⁿ-kap toà, koh beh tiàm tī lín”. (Iok-hān 14: 16-17).
(14) Nā-sī Pó-huī-su, chiū-sī Sèng-sîn, Pē tī goá ê miâ só͘ beh chhe ê, I beh chiong it-chhè ê sū kà-sī lín, koh beh hō͘ lín kì-tit goá it-chhè só͘ kā lín kóng ê”. (Iok-hān 14: 26).
(15) “Nā-sī Pó-huī-su, chiū-sī chin-lí ê Sîn, tuì Pē chhut ê, goá tuì Pē beh chhe I chiū-kūn lín, I nā kàu, beh uī-tio̍h goá choè kan-chèng”. (Iok-hān 15: 26).
(16) “Nā-sī goá chiong si̍t-chêng kā lín kóng; Goá khì, sī choè lín ê lī-ek; goá bô khì Pó-huī-su bô lâi chiū-kūn lín, nā khì, chiū beh chhe I chiū-kīn lín. I kàu tek-khak ēng choē, ēng gī, ēng sím-phoàⁿ, lâi chí-chèng sè-kan”. (Iok-hān 16: 7).
(17) “Goá iáu ū choē-choē hāng beh kā lín kóng, to̍k-to̍k lín hiān-kim tng boē khí. Kàu chin-lí ê Sîn lâi, I beh chhoā lín ji̍p tī it-chhè ê chin-lí; in-uī I m̄-sī beh pîn ka-kī lâi kóng: sī chiong I só͘ beh thiaⁿ-kìⁿ ê lâi kóng; koh beh ēng teh beh lâi ê sū pò lín”. (Iok-hān 16: 12).
(18) “Iâ-so͘ koh kā in kóng, goān lín pêng-an; goá chhe lín, chhin-chhiūⁿ Pē ū chhe goá. Í-keng kóng chit ê oē, chiū tuī in pûn khuì kóng, Lín siū Sèng-sîn……”. (Iok-hān 20: 21).
(19) “M̄-thang lī-khui Iâ-lō͘-sat-léng, tio̍h thèng-hāu Pē só͘ èng-ún ê, chiū-sī lín bat tuì goá thiaⁿ-kìⁿ ê; in-uī Iok-hān ēng chuí kiâⁿ soé-lé; to̍k-to̍k lín, koh bô kuí-ji̍t, beh tī Sèng-sîn siū soé”. (Sù-tô͘ 1: 4-5).
(20) “To̍k-to̍k Sèng-sîn kàu tī lín ê sî, lín beh tit-tio̍h châi-lêng”. (Sù-tô͘ 1: 8).
B. Gō͘-sûn-choeh āu, -
(1) “Gō͘-sûn-choeh ê kî í-keng kàu, in lóng chū-chi̍p tī chi̍t só͘-chāi. Hut-jiân tuì thiⁿ ū siaⁿ chhin-chhiūⁿ toā-hong teh chhe, chhiong-moá in só͘ chē kui keng ê chhù. Chiū ū teh hun-khui ê chi̍h, hut-jiân hō͘ in khoàⁿ-kìⁿ, chhin-chhiūⁿ hé ê chi̍h, hioh tī ta̍k-lâng ê téng-bīn. In lóng siū Sèng-sîn chhiong-moá, chiah khui chhuì kóng pa̍t-iūⁿ ê khiuⁿ-kháu, sī chiàu Sèng-sîn só͘ siúⁿ-sù in kóng ê”. (Sù-tô͘ 2: 1-4).
(2) “I kì-jiân hō͘ Siōng-tè ê chiàⁿ-chhiú kú I koâiⁿ-koâiⁿ, koh tuì Pē siū só͘ èng-ún ê Sèng-sîn, chiū chiong chi̍t ê kàng-lo̍h, chiū-sī lín só͘ khoàⁿ-kìⁿ, só͘ thiaⁿ-kìⁿ ê”. (Sù-tô͘ 2: 33).
(3) “Pí-tek hit-sî hō͘ Sèng-sîn chhiong-moá”. (Sù-tô͘ 4: 8).
(4) “Kî-tó soah, chū-chi̍p ê só͘-chāi toā tín-tāng; chèng-lâng lóng siū Sèng-sîn chhiong-moá, hó-táⁿ kóng Siōng-tè ê tō-lí”. (Sù-tô͘ 4: 31).
(5) “Pí-tek kóng, A-ná-nî-a, siáⁿ-sū Sat-tàn chhiong-moá lí ê sim lâi phiàn Sèng-sîn…Lí m̄-sī phiàn lâng, chiū-sī phiàn Siōng-tè”. (Sù-tô͘ 5: 3).
(6) “In í-keng lo̍h khì, chiū thoè in kî-tó, hō͘ in siū Sèng-sîn……Tuì án-ni kā in hoāⁿ chhiú, in chiū siū Sèng-sîn”. (Sù-tô͘ 8:15).
(7) “Pí-tek iáu-kú teh kóng chiah ê oē ê sî, Sèng-sîn kàng-lîm tī kìⁿ-nā thiaⁿ tō-lí ê lâng. Hōng kat-lé ê sìn-tô͘, kap Pí-tek saⁿ-kap lâi ê, in-uī Sèng-sîn ê siúⁿ-sù ia̍h kàng-lo̍h tī goā-pang lâng, chiū lóng kî-koài”. (Sù-tô͘ 10: 44-46).
(8) “In ho̍k-sāi Chú kìm-chia̍h ê sî, Sèng-sîn kóng. Tio̍h kā goá hun-phài Pa-ná-pa Sò-lô, lâi chiâⁿ goá tiàu in khì tam-tng ê kang. Tuì án-ni kìm-chia̍h kî-tó, ēng chhiú hoāⁿ in chiū chhe in khì”. (Sù-tô͘ 13: 2-3).
(9) “Ha̍k-seng moá sim hoaⁿ-hí, koh hō͘ Sèng-sîn chhiong-moá” (Sù-tô͘ 13: 52).
(10) “In-uī Sèng-sîn bat kìm in thoân tō-lí tī A-se-a……Iâ-so͘ ê sîn m̄-chún”…
(11) “To̍k-to̍k Siōng-tè ê sîn nā khiā-khí tī lín, chiū lín bô tiàm tī jio̍k-thé, sī tiàm tī Sîn; bô ū Ki-tok ê Sîn ê, m̄-sī I ê lâng” (Lô-má 8: 9).
(12) “Sèng-sîn ka-kī kap lán ê sîn saⁿ-kap kan-chèng lán choè Siōng-tè ê kiáⁿ” (Lô-má 8: 16).
(13) “Koh Sèng-sîn iā chhin-chhiūⁿ án-ni hû-chhî lán ê nńg-chiáⁿ”. (Lô-má 8: 26).
(14) “Nā-sī lán só͘ tit-tio̍h m̄-sī sè-kan ê Sîn, chiū-sī tuì Siōng-tè lâi ê Sîn, beh hō͘ lán chai Siōng-tè só͘ pe̍h-pe̍h só͘ siúⁿ-sù lán ê”. (Ko-lîm-to I 2: 12).
(15) “Kiám m̄-chai lín sī Siōng-tè ê tiān, Siōng-tè ê sîn tiàm tī lín lāi-bīn mah?” (Ko-lîm-to I 3: 16).
(16) “Hō͘ Siōng-tè ê Sîn kám-tōng lâi kóng ê, bô lâng kóng, Iâ-so͘ sī thang chiù-chó͘; nā m̄-sī hō͘ Sèng-sîn kám-tōng ê, iā bô lâng oē kóng, Iâ-so͘ sī Chú”. (Ko-lîm-to I 12: 3).
(17) “Taⁿ Chú chiū-sī hit ê Sîn; Chú ê Sîn tī hit uī, hit uī chiū chū-uî”. (Ko-lîm-to II 3: 17).
(18) “Hit ê siúⁿ-sù lín Sèng-sîn koh chhut-la̍t kiâⁿ chiah ê koân-lêng tī lín tiong-kan ê, sī tuì lín thàn lu̍t-hoat lâi kiâⁿ, á-sī tuì lín thiaⁿ lâi sìn mah?”. (Ka-lia̍p-thài 3: 5).
(19) “Taⁿ goá kóng, lín tio̍h chiàu Sîn lâi kiâⁿ, chiū bô chiâⁿ jio̍k-thé ê su-io̍k”. (Ka-lia̍p-thài 5: 16).
(20) “Lán nā chiàu Sîn lâi oa̍h, tio̍h chiàu Sîn lâi kiâⁿ”. (Ka-lia̍p-thài 5: 26).
(21) “Tuì I ê Sîn, ēng koân-lêng hō͘ lín sim-lāi ióng-kiāⁿ”. (Í-hu̍t-só͘ 3: 16).
(22) “Tì-ì siú Sèng-sîn só͘ siúⁿ-sù ê ha̍p-it”. (Í-hu̍t-só͘ 4: 3).
(23) “Sî-sî tī Sèng-sîn lâi kî-tó”. (Í-hu̍t-só͘ 6: 18).
(24) Sèng-sîn kau-thong. (Hui-li̍p-pí 2: 1).
(25) “ēng Siōng-tè ê Sîn lâi ho̍k-sāi”. (Hui-li̍p-pí 3: 3).
(26) “ēng Sèng-sîn só͘ siúⁿ-sù ê hoaⁿ-hí”. (I Thiap-sat 1: 6).
(27) “M̄-thang phah-hoa Sèng-sîn”. (I Thiap-sat 5: 19).
(28) “In-uī Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù lán ê, m̄-sī kiâⁿ-hiâⁿ ê sim-sîn, chiū-sī koân-lêng, jîn-ài siú-kí ê sim-sîn”. (Thê-mô͘-thài II 1: 7).
(29) “Lín uī-tio̍h Ki-tok ê miâ hō͘ lâng mē, ū hok-khì; in-uī ēng-kng ê Sîn, chiū-sī Siōng-tè ê Sîn, an-hioh tī lín”. (Pí-tek I 4: 13).
(30) “Só͘ thiàⁿ ê hiaⁿ-tī ah, chiah ê sîn m̄-thang lóng-chóng sìn, to̍k-to̍k tio̍h chhì-giām chiah ê sîn sī tuì Siōng-tè á m̄ sī; in-uī ū choē-choē ké sian-ti chhut lâi ji̍p sè-kan. Lín tuì chit ê bat Siōng-tè ê Sîn”. (Iok-hān I 4: 1-2).
(31) “I í-keng ēng I ê Sîn siúⁿ-sù lán, lán tuì án-ni chai lán tiàm tī I, iā I tiàm tī lán”. (Iok-hān I 4: 13).
(32) “Tī Chú ê ji̍t, goá hō͘ Sîn kám-tōng, thiaⁿ-kìⁿ tī goá ê āu-bīn ū toā siaⁿ chhin-chhiūⁿ hō-thâu……(Khé-sī-lio̍k 1: 10).
(33) “Ū hī-khang ê tio̍h thiaⁿ Sèng-sîn kā chiah ê kàu-hoē só͘ kóng ê”. (Khé-sī-lio̍k 2: 7).
(34) “Goá thiaⁿ-kìⁿ tuì thiⁿ ū siaⁿ kóng, Lí tio̍h siá i. Taⁿ í-āu tī Chú lâi sí ê sí-lâng ū hok-khì: Sèng-sîn kóng, Sī-lah, hō͘ in soah in ê tio̍h-boâ, lâi an-hioh, in só͘ choè ê kang iā tè in”. (Khé-sī-lio̍k 14: 13).
(35) “Goá siū Sèng-sîn kám-tōng ê sî, Thiⁿ-sài chhoā goá kàu chi̍t ê soaⁿ chin koâiⁿ chin toā, chí-sī goá Sèng ê Iâ-lō͘-sat-léng ê toā-siaⁿ. Siōng-tè hō͘ i tuì thiⁿ lo̍h lâi”. (Khé-sī-lio̍k 21: 10).
(36) “Sèng-sîn kap sin-niû kā lâng kóng, Lâi; thiaⁿ-kìⁿ i ê siaⁿ ê lâng ia̍h tio̍h kā lâng kóng, Lâi”. (Khé-sī-lio̍k 22: 17).
Í-siōng tuì Kū-iok kàu Sin-iok ê lō͘-bé lâi tuì pí chim-chiok tha̍k liáu, khàm chheh, ba̍k-chiu pàng-khoeh lâi siūⁿ, chiū nn̄g-pêng koh-iūⁿ ê só͘-chāi, bêng-bêng oē khoàⁿ-kìⁿ. Chiū-sī Kū-iok sî-tāi ê Sèng-sîn, choân-jiân sī sio̍k tī goā-tek (外的), chhiau-oa̍t-tek (超越的); Sin-iok sî-tāi ê Sèng-sîn sī tò-péng, sī sio̍k tī lāi-chāi-tek (內在的). Jîn-keh-tek (人格的). Hit ê khoán-sit, oán-jiân ná khong-tiong piàn-piàn teh chiò ê kng-soàⁿ, nā keng-kè âng-sek ê po-lê-thang, ji̍p chhù lāi, chhù-lāi hut-jiân piàn-choè huih sek chit-iūⁿ.
Kng-soàⁿ pîⁿ-pîⁿ sī chi̍t ê, iáu-kú nā keng-kè Chú ê po-lê-thang ji̍p lâi ê sî, chiū hit ê kng-soàⁿ hut-jiân piàn choè teh to̍h ê hé-iām, piàn-choè oē hō͘ sí-lâng koh-oa̍h ê lêng-le̍k (靈力) lâi oa̍h-tāng.
Só͘-í kū-choa̍t koh-oa̍h ê Ki-tok, chiūⁿ thiⁿ ê Ki-tok ê lâng só͘ kiò choè Sèng-sîn ê, chiū-sī Kū-iok-tek (舊約的), si-jîn-tek (詩人的), choân-jiân bô ū hō͘ jîn-lêng koh-oa̍h ê la̍t tī-teh.
To̍k-to̍k Iâ-so͘ tuì Pē-kiû, só͘ chhe ê Sèng-sîn; kap tuì I ê miâ lâi ê, chiū-sī Sin-iok ê Sèng-sîn, lán bián tiû-tû thang toàn-giân I sī khuì-la̍t oa̍h-miā ê Sîn.
漢羅（Ùi原文改寫）
五旬節前的聖神佮以後的聖神
無論甚物時代，無論甚物所在，聖神無有兩个，是kan-ta一个nā-tiāⁿ。
總是若讀聖經咱就會知。五旬節前的聖神佮五旬節後的聖神有各樣，宛然ná 別物的各樣，伊的實質(實質)請這邊，若論伊的活動，伊的氣力實在有天地雲泥(天地雲泥) 的差。主講「人若嘴乾著就近我啉，信我的人，teh欲照聖經所講，成做活的水泉，對內面直直chhèng出--來」。這句話是指起信伊的人所欲得著的聖神，總是主袂受榮光，所以聖神袂降臨」。
佇舊約書中，無論佇甚物所在，通看見聖神的活動，主落世間以後閣較是按呢。若是按呢啥事講「聖神猶未臨到？」這不過是指舊約時代的聖神，若佮五旬節的聖神相比，宛然是親像無一樣，所以才按呢講。
若是按呢相同一个聖神，怎樣有精差？這个精差的祕密全然是關係佇閣活的主的人性(人性)五旬節前的聖神是做普遍tek (普遍的)超越tek (超越的)上帝的大靈(大靈)總是以後的聖神是關係佇人的耶穌，做閣活的主的靈來，所以有真通驚的氣力佇teh。
做全能全智的神，欲救世間人是袂會。怎樣？因為siuⁿ懸，離人siuⁿ遠，袂得通同情同感的因端。所以上帝為著欲救罪人，姑不將著代先成罪人的形體才會用得。
做超越，普遍的上帝的聖神，袂得通tiàm佇軟弱的人的心內，來相佮徛起，來安慰in，來予in清氣相，所以著等到做人的耶穌的神來，才會通得著有力的活動。
所以若離開閣活現在的基督來欲想聖神是袂用得。
I、舊約中所看見的聖神：-
(1) 「極起頭上帝創造天地，地是空空，深淵烏暗，上帝的神運動佇水面」。(創世記1：1)。
(2)耶和華講，人已經…放縱私慾。我的神的確無欲永永tiàm佇in 的心內(創世記6：3)。
(3) 「耶和華坐雲臨到佮摩西講話，將摩西受的神賞賜七十長老。然後神歇in，in有趁神teh講……」(民數記11：25)。
(4) 「耶和華的神感動我來講；我喙所講，就是伊的話」。(撒母耳II 23：2)。
(5) 「上帝ah！求你共我創造清氣的心；予我的心志換新堅固。毋通趕我離你的面前；也毋通予聖神離開我」。(詩篇51：10)。
(6) 「我去tah-lo̍h就會就會閃避你的神」？(詩篇139：7)。
(7) 「我的奴僕大衛，我已經揣著，我用我的聖的油抹伊」(詩篇89：20)。
(8) 「受抹油的人講，主耶和華用神感化我；用油抹我；予我傳國音予sòng-hiong 的人聽。」……
(9) 「chiah的百姓違逆，予聖神煩惱；所以耶和華看伊親像仇讎來講伊」(以賽亞63：10)。
(10) 「伊的神感動我，予我徛在共我講，你著入厝，關門毋通出來」(以西結3：24)。
(11) 「我賞賜in這樣的心，予in改換in的心神，除去in的硬心，用心的神賞賜in」(以西結11：24)。
(12) 「用我的成予恁，予恁趁我的禮儀，守我的法度」(以西結38：27)。
(13) 「我無閣放sak in，用聖神賞賜in，予in知我是in的上帝」(以西結39：29)。
(14) 「末日，我欲將我的神賞賜萬人，予恁的後生查某囝講袂來的代誌，少年人看見各樣的形象老人夢見夢」(約珥 2：28)。
II. 新約中所看見的聖神：-
A、五旬節前，-
(1) 「因為伊佇主的面前欲最大，葡萄酒佮一切的酒攏無啉；對老母的胎就予聖神充滿」(路加1：15)。
(2) 「天使in伊講，聖神欲臨到你，至懸的權能欲致蔭你；(Tâng：35)。
(3) 「天開，上帝的神親像井áⁿ降臨佇伊的頂面」。(馬太3：16)。
(4) 「彼時耶穌予聖神chhoā到曠野，欲受魔鬼的刺」。(馬太4：1)。
(5) 「耶穌佇聖神的權能倒轉去加利利。伊的名聲遍傳佇四圍的地方」。(路加4：14)。
(6) 「風出在伊差，你聽伊的聲，毋知伊對tá-lo̍h來，tá-lo̍h去；見若對聖神生的亦是按呢」(約翰3：8)。
(7) 「所以我共恁講，見若罪惡謗瀆攏欲赦免伊；獨獨謗瀆聖神的，無欲赦免伊」。(馬太12：31)。
(8) 「當彼時耶穌佇聖神快樂，講父ah，天地的主，我呵咾你」。(路加10：21)。
(9) 「若是恁受送交的時，莫得掛慮欲怎樣講，抑是講甚麼話；因為所著講的，欲佇彼時賞賜恁。因為毋是恁家己講，是恁的父的神tiàm佇恁teh講」。(馬太10：19)。
(10) 「獨獨我若靠上帝的神趕鬼，就上帝的國已經到恁lah」。(馬太12：28)。
(11) 「也我欲差我的父所應允的到佇恁，總是恁著tiàm佇這个城，聽候對頂面落來的權能親像衫共恁穿」。(路加24：49)。
(12) 「所以恁著去招萬百姓來做學生，共in囝洗禮，予in歸佇父，囝，聖神的名」。(馬太28：19)。
(13) 「我亦欲對父求就伊欲用閣一个保惠師予恁，予伊永遠佮恁蹛；就是真理的神；世間所未接納的，因為無看見伊，閣毋捌伊；獨獨恁捌伊；因為伊佮恁相佮蹛，閣欲tiàm佇恁」。(約翰14：16-17)。
(14)若是保惠師，就是聖神，父佇我的名所欲差的，伊欲將一切的事教示恁，閣欲予恁記得我一切所共恁講的」。(約翰14：26)。
(15) 「若是保惠師，就是真理的神，對父出的，我對父欲差伊就近恁，伊若到，欲為著我做干證」。(約翰15：26)。
(16) 「若是我將實情共恁講；我去，是做恁的利益；我無去保惠師無來就近恁，若去，就欲差伊就近恁。伊到的確用罪，用義，用審判，來指正世間」。(約翰16：7)。
(17) 「我猶有濟濟項欲共恁講，獨獨恁現今當未起。到真理的神來，伊欲chhoā恁入佇一切的真理；因為伊毋是欲憑家己來講：是將伊所欲聽見的來講；閣欲用teh欲來的事報恁」。(約翰16：12)。
(18) 「耶穌閣共in講，願恁平安；我差恁，親像父有差我。已經講這个話，就對in歕氣講，恁受聖神……」。(約翰20：21)。
(19) 「毋通離開耶路撒冷，著聽候父所應允的，就是恁捌對我聽見的；因為約翰用水行洗禮；獨獨恁，閣無幾日，欲佇聖神受洗」。(使徒1：4-5)。
(20) 「獨獨聖神到佇恁的時，恁欲得著才能」。(使徒1：8)。
B。五旬節後，-
(1) 「五旬節的期已經到，in攏聚集佇一所在。忽然對天有聲親像大風teh吹，充滿in所坐規間的厝。就有teh分開的舌，忽然予in看見，親像火的舌，歇佇逐人的頂面。In攏受聖神充滿，才開嘴講別樣的腔口，是照聖神所賞賜in講的」。(使徒2：1-4)。
(2) 「伊既然予上帝的正手舉伊高高，閣對父受所應允的聖神，就將這个降落，就是恁所看見，所聽見的」。(使徒2：33)。
(3) 「彼得彼時予聖神充滿」。(使徒4：8)。
(4) 「祈禱煞，聚集的所在大振動；眾人攏受聖神充滿，好膽講上帝的道理」。(使徒4：31)。
(5) 「彼得講，亞拿尼亞，啥事撒旦充滿你的心來騙聖神…你毋是騙人，就是騙上帝」。(使徒5：3)。
(6) 「In已經落去，就替in祈禱，予in受聖神……對按呢共in按手，in就受聖神」。(使徒8：15)。
(7) 「彼得iáu-kú teh講遮的話的時，聖神降臨佇見若聽道理的人。奉割禮的信徒，佮彼得相佮來的，因為聖神的賞賜亦降落佇外邦人，就攏奇怪」。(使徒10：44-46)。
(8) 「In服事主禁食的時，聖神講。著共我分派巴拿巴Sò-lô，來成我召in去擔當的工。對按呢禁食祈禱，用手hoāⁿ in就差in去」。(使徒13：2-3)。
(9) 「學生滿心歡喜，閣予聖神充滿」(使徒13：52)。
(10) 「因為聖神捌禁in傳道理佇亞西亞……耶穌的神毋准」…
(11) 「獨獨上帝的神若徛起佇恁，就恁無tiàm佇肉體，是tiàm佇神；無有基督的神的，毋是伊的人」(羅馬8：9)。
(12) 「聖神家己佮咱的神相佮干證咱做上帝的囝」(羅馬8：16)。
(13) 「閣聖神也親像按呢扶持咱的軟chiáⁿ」。(羅馬8：26)。
(14) 「若是咱所得著毋是世間的神，就是對上帝來的神，欲予咱知上帝所白白所賞賜咱的」。(哥林多I 2：12)。
(15) 「Kiám毋知恁是上帝的殿，上帝的神tiàm佇恁內面mah？」(哥林多I 3：16)。
(16) 「予上帝的神感動來講的，無人講，耶穌是通咒詛；若毋是予聖神感動的，也無人會講，耶穌是主」。(哥林多I 12：3)。
(17) 「Taⁿ主就是彼个神；主的神佇彼位，彼位就chū-uî」。(哥林多II 3：17)。
(18) 「彼个賞賜恁聖神閣出力行chiah的權能佇恁中間的，是對恁趁律法來行，抑是對恁聽來信mah？」。(加拉太3：5)。
(19) 「Taⁿ我講，恁著照神來行，就無成肉體的私慾」。(加拉太5：16)。
(20) 「咱若照神來活，著照神來行」。(加拉太5：26)。
(21) 「對伊的神，用權能予恁心內勇健」。(以弗所3：16)。
(22) 「致意守聖神所賞賜的合一」。(以弗所 4：3)。
(23) 「時時佇聖神來祈禱」。(以弗所6：18)。
(24) 聖神交通。(腓立比2：1)。
(25) 「用上帝的神來服事」。(腓立比3：3)。
(26) 「用聖神所賞賜的歡喜」。(I帖撒1：6)。
(27) 「毋通拍hoa聖神」。(I帖撒5：19)。
(28) 「因為上帝所賞賜咱的，毋是驚惶的心神，就是權能，仁愛守己的心神」。(提摩太II 1：7)。
(29) 「恁為著基督的名予人罵，有福氣；因為用光的神，就是上帝的神，安歇佇恁」。(彼得I 4：13)。
(30) 「所疼的兄弟ah，chiah的神毋通攏總信，獨獨著試驗chiah的神是對上帝抑毋是；因為有濟濟假先知出來入世間。恁對這个捌上帝的神」。(約翰I 4：1-2)。
(31) 「伊已經用伊的神賞賜咱，咱對按呢知咱tiàm佇伊，也伊tiàm佇咱」。(約翰I 4：13)。
(32) 「佇主的日，我予神感動，聽見佇我的後面有大聲親像號頭……(啟示錄1：10)。
(33) 「有耳孔的著聽聖神共遮的教會所講的」。(啟示錄2：7)。
(34) 「我聽見對天有聲講，你著寫伊。Taⁿ以後佇主來死的死人有福氣：聖神講，是lah，予in soah in的著磨，來安歇，in所做的工也綴in」。(啟示錄14：13)。
(35) 「我受聖神感動的時，天使chhoā我到一个山真懸真大，指示我聖的耶路撒冷的大聲。上帝予伊對天落來」。(啟示錄21：10)。
(36) 「聖神佮新娘共人講，來；聽見伊的聲的人亦著共人講，來」。(啟示錄22：17)。
以上對舊約到新約的路尾來對比斟酌讀了，蓋冊，目睭放khoeh來想，就兩爿各樣的所在，明明能看見。就是舊約時代的聖神，全然是屬佇外tek (外的)，超越tek(超越的)；新約時代的聖神是倒péng，是屬佇內在tek(內在的)。人格tek(人格的)。彼个款式，宛然ná空中遍遍teh照的光線，若經過紅色的玻璃窗，入厝內，厝內忽然變做血色這樣。
光線平平是一个，iáu-kú若經過主的玻璃窗入來的時，就彼个光線忽然變做teh to̍h 的火燄，變做會予死人閣活的靈力(靈力)來活動。
所以拒絕閣活的基督，上天的基督的人所叫做聖神的，就是舊約tek(舊約的)，詩人tek(詩人的)，全然無有予人靈閣活的力佇teh。
獨獨耶穌對父求，所差的聖神；佮對伊的名來的，就是新約的聖神，咱免躊躇通斷言伊是氣力活命的神。