論佇家庭中祈禱的力
Lūn tī Ka-têng-tiong Kî-tó ê La̍t
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 陳瓊琚 Tân Khêng-ku |
卷期 | 芥菜子 |
卷期 | 第 17 號 |
日期 | 1927/6 |
頁數 | 6-8 |
白話字(原文數位化)
Lūn tī Ka-têng-tiong Kî-tó ê La̍t
Lūn choè lāu-bú ê lâng hit ê chek-jīm si̍t-chāi sī chin toā. Só͘-í nā bô tit-tio̍h Siōng-chú ê pang-chān, tek-khak bô ǹg-bāng oē sêng-chiū choè lāu-bú hit ê tiōng-tāi ê sú-bēng. Siōng-tè tī Iâ-lī-bí 33: 3, ū èng-ún kóng, “Lí kiû goá, goá tek-khak ìn, chí-sī lí pún-sū, sîn ê ò-biāu boē chhek-to̍k, lín bē-bat thiaⁿ-kìⁿ”. Só͘-í chhin-chhiūⁿ teh chí-hui toā ka-cho̍k ê lāu-bú, ū sî tek-khak ū hit-khoán chīn oh-tit pān-lí ê ke-lāi sū, só͘-í choè lāu-bú ê lâng tek-khak tio̍h khiàm-ēng liāu-lí ke-lāi, tek-tong ê châi-chêng. In-uī ū sî tio̍h ēng tì-sek, thun-lún, thiàⁿ-thàng kap tông-chêng téng-téng, chiū-sī chiàu hit sî hit sî só͘ tio̍h khiàm-ēng ê hoat-tō͘, in-uī ū sî tiāⁿ-tio̍h oē tú-tio̍h chin oh-tit siat-hoat ê só͘-chāi. Chhin-chhiūⁿ tī chit khoán oh siat-hoat ê sî-chūn, lāu-bú sim-koaⁿ tio̍h chheng-chēng, ia̍h tio̍h kín-sīn pún-sin ê kú-chí hêng-tōng, koh tio̍h put-sî ēng tuì Chú lâi kî-tó, in-uī I sī gâu thé-thiap loán-jio̍k ê, gâu pang-chān lâng ê, koh sī gâu uì-an kap gâu siúⁿ-sù tì-sek hō͘ lâng ê Chú. Ū lâng kóng, “Bô kî-tó ê ka-têng sī chhin-chhiūⁿ tī tē-it koâⁿ ê tang-thiⁿ, á-sī tī tē-it àm ê chhù-lāi bô hé chi̍t-iūⁿ. Tī sèng-keng-tiong ū chin-chē uī Siōng-tè tuì lâng li̍p chin hó koh ún-tàng ê iok tī-teh. Chhin-chhiūⁿ tī Ngá-kok 1: 5 kóng, “Lín tiong-kan nā ū lâng khiàm-kheh tì-huī, tio̍h tuì hit ê pe̍h-pe̍h hō͘ chèng lâng, iā bô hiâm lâng ê Siōng-tè kî-kiû, chiū beh hō͘ i”. Koh khoàⁿ Má-thài 11: 28-9 kóng, “Lín kìⁿ-nā tio̍h-boâ taⁿ tāng-tàⁿ ê, tio̍h chiū-kūn goá, goá beh hō͘ lín an-hioh. Goá sim-lāi un-jiû khiam-sùn; lín pē goá ê taⁿ, lâi tuì goá o̍h, chiū lín ê sim-sîn oē tit-tio̍h an-hioh. In-uī goá ê taⁿ sī khoài, goá ê tàⁿ sī khin”. Bô lūn sím-mi̍h lâng nā chiū-kūn Iâ-so͘, m̄ nā boē siū I ê kū-choa̍t, hoán-tńg bô lūn kiû sím-mi̍h, I lóng beh siúⁿ-sù--i. Ū chi̍t só͘-chāi chi̍t ê lāu-bú siⁿ saⁿ ê kiáⁿ, ta̍k ê chin gâu koh siān-liông, ke-lāi put-sî to chin hô-pêng, ia̍h gín-ná chin sūn-thàn pē-bú ê, koh hiaⁿ-tī tāi-ke put-chí saⁿ-thiàⁿ. Chi̍t-ji̍t ū chi̍t-uī pa̍t ê hū-jîn-lâng lâi thàm i, soà mn̄g khoàⁿ i ê ke-têng cháiⁿ-iūⁿ tāi-ke oē hiah-ni̍h hô-hia̍p? Hit ê hū-jîn-lâng thêng tiap-á-kú chiū ìn i kóng, bô lūn sím-mi̍h tāi-chì i lóng sī kiû Siōng-chú ê pang-chān nā-tiāⁿ. Koh chi̍t ê lē, chiū-sī tī Pak-hái-tō ū chi̍t tiâu koe, kóng-khí ū chi̍t ê Chheng-liân, khah chá tiàm tī Sîn-hō͘ ê sî, ia̍h i ū chi̍t ê pêng-iú chin ài chia̍h chiú, koh gâu chau-that phái-khoán-thāi i ê bó͘, chóng-sī i ê hū-jîn-lâng sī chin jia̍t-sim ê Ki-tok sìn-chiá, só͘-í chin un-jiû koh sui-sī tuì hit-khoán lām-sám choè ê tiōng-hu, i ia̍h sī chin thiàⁿ i, kèng i, koh gâu sūn-thàn i. Só͘-í khoàⁿ tio̍h hit ê bó͘ hó lú-tek, chiū chin kám-sim ia̍h soà sim-lāi siūⁿ kóng, káⁿ sī nā sìn Ki-tok-kàu ê lâng lóng sī án-ni. Tuì i tńg-lâi Pak-hái-tō liáu-āu, chiū siⁿ-chhut ài gián-kiù Ki-tok-kàu ê sim. Só͘-í siông-siông khì lé-pài-tn̂g thiaⁿ tō-lí, koh put-sî khì Bo̍k-su ê chhù thit-thô. Khoàⁿ tio̍h hit ê Bo̍k-su niû ia̍h-sī chin chhin-chhiat koh jia̍t-sim; in-uī Bo̍k-su niû sui-bóng kiáⁿ-jî choē, iáu-kú put-sî tuì chit ê chheng-liân chin hó-lé khoán-thāi i. Só͘-í toā-toā siū kám-kek, āu-lâi hoán-hoé koé-pìⁿ choè chin jia̍t-sim ê sìn-tô͘, koh ū koan-hē chē-chē khoán ê chû-siān sū-gia̍p ia̍h chin chhut-la̍t tī kàu-hoē. Taⁿ chit ê lâng oē chiâⁿ-choè sìn-chiá, hit ê in-toaⁿ chiū-sī uī-tio̍h khoàⁿ-kìⁿ i ê pêng-iú ài hòng-tōng, ia̍h phái khoán-thāi i ê bó͘, chóng-sī i ê bó͘ iû-goân sī ēng un-jiû, hô-pêng ê cheng-sîn lâi sūn-thàn tiōng-hu, lóng m̄-bat ēng ngó͘-ge̍k ê oē lâi ìn i ê tiōng-hu, kap koh khoàⁿ tio̍h Bo̍k-su niû ê gâu liāu-lí hiah-ni̍h choē ê kiáⁿ-jî, koh gâu tī-lí hiah-ni̍h toā ê ka-cho̍k, che lóng sī tuì tī kî-tó ê la̍t kap bô-í-tiong ê kám-hoà la̍t só͘-tì. Koh-chài kóng khí ū chi̍t ê lāu-bú ū chi̍t ê cha-bó͘-kiáⁿ ji̍p kuí-nā keng ha̍k-hāu lóng poàⁿ-lō͘ hō͘ lâng koáⁿ chhut-khì, in-uī sī sèng-chit chin m̄ hó, koh ha̍k-hāu ê sêng-chek chin phái. āu-lâi i ê lāu-bú koh chim-chiok siūⁿ chiū hō͘ i ji̍p Ki-tok-kàu ê lú-ha̍k-hāu. Chóng-sī i iû-goân sī lóng m̄ ài thiaⁿ sian-siⁿ ê bēng-lēng, m̄ siú hāu-kui, put-sî kap pêng-iú oan-ke. Só͘-í sian-siⁿ ia̍h siūⁿ bô hoat-tō͘ chiah kiò i ê lāu-bú lâi chhoā i tńg-khì. Chit ê lāu-bú chhoā i tńg-khì liáu-āu kan-ta khan i ji̍p khì chi̍t keng pâng-keng-lāi, ēng un-sûn pek-chhiat ê oē khó͘-khǹg i, koh tiàm tī hit keng pāng-lāi iok oá saⁿ-tiám-cheng kú jia̍t-sim kî-tó kiû Siōng-tè hō͘ i ê cha-bó͘-kiáⁿ oē hoán-hoé. Chit ê cha-bó͘-gín-ná khí-thâu iû-goân sī pàng-goā-goā lóng bô teh siūⁿ, chóng-sī kàu-bé khoàⁿ tio̍h i ê lāu-bú hiah-nih pek-chhiat teh thoè i kî-tó, só͘-í siū kám-tōng chiah hoán-hoé jīn-choē, āu-lâi ū pìⁿ choè chi̍t ê siān-liông ê cha-bó͘-gín-ná. Só͘-í Sèng-keng kóng nā ū sìn kiû chiū oē tit-tio̍h. Taⁿ lán tuì keng-giām chai-iáⁿ lāu-bú uī-tio̍h kiáⁿ-jî hit-ê kan-khó͘ kàu cháiⁿ-iūⁿ. Ū sî cheng-sîn-chiūⁿ ê kan-khó͘ sī pí siáu-thé ê kan-khó͘ kuí-nā pē khah chhám. Phí-jū lâi kóng, chhin-chhiūⁿ ū hit- khoán tú chhut-sì chi̍t-nn̄g ge̍h-ji̍t ê gín-ná lâi tú-tio̍h thian-jiân-tāu (small-pox) ê sî, lāu-bú thiaⁿ-kìⁿ soè-kiáⁿ khàu ê siaⁿ kap khoàⁿ tio̍h i ê kan-khó͘, si̍t-chāi hit-tia̍p lāu-bú ê sim-koaⁿ sī pí hō͘ lâng ēng chiam á-sī ēng chǹg-á teh kā i ui khah kan-khó͘. Só͘-í chhin-chhiūⁿ tī chit-khoán guî-hiám kan-khó͘ ê sî, choè lāu-bú ê lâng nā oē hiáu pek-chhiat kî-tó, Siōng-tè tek-khak oē pang-chān--i, in-uī nā khoàⁿ Í-sài-a 65: 24, chiū chai, tī chia Siōng-tè í-keng ū kap lâng li̍p-iok kóng, “In bē kiû goá, Goá èng-giām i ê só͘ kiû; khui-chhuì ê sî Goá í-keng àⁿ-lo̍h lâi thiaⁿ”. Tī ka-têng tiong kám-hoà gín-ná ê la̍t choè tē-it kú-tn̂g kap tē-it toā ê sī lāu-bú. Bí-kok ū chi̍t ê chhut-miâ ê lāu chèng-tī-ka ū ēng i ê sió-toān hō͘ lâng siá. Chiàu hit ê sió-toān lāi-bīn ū chi̍t-chat kóng-khí hit ê lāu chêng-ti- ka iáu tī siàu-liân teh hō͘ lâng chhiàⁿ ê sî-chūn, chi̍t pái hō͘ i ê chú-lâng kiò i tio̍h koāⁿ chin-chē ê gûn kàu chi̍t ê só͘-chāi; só͘-í i chiū suî-sî khiâ bé ti̍t-ti̍t pháu kàu beh kè tō͘-chûn ê khoe-piⁿ teh tán chûn ê sî. Tī hia tú-tio̍h chi̍t ê toā chhì-liān, chiū-sī i sim-lāi teh siūⁿ kóng, “Goá nā ū chiah-ê gûn beh boé khah suí khah choē ê thit-thô chûn mā oē, á-sī ēng chiah-ê gûn the̍h cháu lâi khì pa̍t-kok beh choè sím-mi̍h sū-gia̍p mā oē. Chóng-sī teh siūⁿ hit sî sim-lāi hut-jiân ná chhin-chhiūⁿ khoàⁿ-kìⁿ i chû-ài koh chhim-sìn ê lāu-bú, tī i ê kha-thâu-u-téng hē chi̍t pún Sèng-chheh teh kî-tó ê khoán, só͘-í suî-sî kám-kak tio̍h i pún-sin sim-lāi ū bô chèng-ti̍t phái ê liām-thâu tī-teh, chai i ū m̄ tio̍h suî-sî koé-oāⁿ hit ê phái ê liām-thâu, koh soà kín the̍h hiah-ê gûn kàu chú-lâng só͘ hoan-hù ê só͘-chāi. Taⁿ chit ê lâng sī in-uī ū thàn lāu-bú ê kà-sī kap i ê chhim-sìn, tì-kàu āu-lâi oē chiâⁿ-choè chi̍t ê chhut miâ ê chèng-tī-ka. Siat-sú i hit-sî nā bô kám-kak tio̍h lāu-bú tī chhù-ni̍h teh thoè i kî-tó tek-khak oē choè put-hoat, koh kàu-bé m̄-nā boē oē choè chhut-miâ ê chèng-tī-ka, hoán-tńg oē tú-tio̍h chhiⁿ-chhám ê sū. Só͘-í án-ni hō͘ lán chai-iáⁿ lūn lāu-bú kî-tó ê la̍t sī chin toā. Lán sìn Chú ê ka-têng beh ióng-io̍k kiáⁿ-jî ê lāu-bú, choè tē-it iáu-kín tek-khak tio̍h tāi-seng ín-chhoā kiáⁿ-jî lâi sūn-thàn Siōng-tè. Koh pún-sin tio̍h jia̍t-sim put-sî thoè soè-kiáⁿ kiû Siōng-tè ê pang-chān. Nā ū soè-kiáⁿ ê lāu-bú lóng tio̍h ū khiân-sêng ê sim, liáu-kái i pún-sin sī teh thoè Siōng-tè iúⁿ-chhī kiáⁿ-jî, só͘-í ta̍k-hāng tio̍h un-sûn thàn Chú ê bēng-lēng lâi ín-chhoā--in chiah ū ha̍p-gî.
漢羅(Ùi原文改寫)
論佇家庭中祈禱的力
論做老母的人彼个責任實在是真大。所以若無得著上主的幫贊,的確無向望會成就做老母彼个重大的使命。上帝佇耶利米33:3,有應允講,「你求我,我的確應,指示你本事,神的奧妙袂測度,恁未捌聽見」。所以親像teh指揮大家族的老母,有時的確有彼款盡oh得辨理的家內事,所以做老母的人的確著欠用料理家內,得當的才情。因為有時著用智識、吞忍、疼痛佮同情等等,就是照彼時彼時所著欠用的法度,因為有是定著會拄著真oh得設法的所在。親像佇這款oh設法的時陣,老母心肝著清靜,也著謹慎本身的舉止行動,閣著不時用對主來祈禱,因為伊是gâu體貼軟弱的,gâu幫贊人的,閣是gâu 慰安佮gâu賞賜智識予人的主。有人講,「無祈禱的家庭是親像佇第一寒的冬天,抑是佇第一暗的厝內無火一樣。佇聖經中有真濟位上帝對人立真好閣穩當的約佇teh。親像佇雅各1:5講,「恁中間若有人欠缺智慧,著對彼个白白予眾人,也無嫌人的上帝祈求,就欲予伊」。閣看馬太11:28-9講,「恁見若著磨擔重擔的,著就近我,我欲予恁安歇。我心內溫柔謙遜;恁pē我的擔,來對我學,就恁的心神會得著安歇。因為我的擔是快,我的擔是輕」。無論啥物人若就近耶穌,毋但袂受伊的拒絕,反轉無論求啥物,伊攏欲賞賜--伊。有一所在一个老母生三个囝,逐个真gâu閣善良,家內不時都真和平,也囡仔真順趁父母的,閣兄弟大家不止相疼。一日有一位別的婦人人來探伊,紲問看伊的家庭怎樣大家會遐爾和協?彼个婦人人停tiap-á久就應伊講,無論啥物代誌伊攏是求上主的幫贊nā-tiāⁿ。閣一个例,就是佇北海道有一條街,講起有一个青年,較早踮佇神戶的時,也伊有一个朋友真愛食酒,閣gâu蹧躂歹款待伊的某,總是伊的婦人人是真熱心的基督信者,所以真溫柔閣雖是對彼款lām-sám做的丈夫,伊也是真疼伊、敬伊,閣gâu順趁伊。所以看著彼个某好女德,就真感心也紲心內想講,敢是若信基督教的人攏是按呢。對伊轉來北醫了後,就生出愛研究基督教的心。所以常常去禮拜堂聽道理,閣不時去牧師的厝thit-thô。看著彼个牧師娘也是真親切閣熱心;因為牧師娘雖罔囝兒濟,iáu-kú不時對這个青年真好禮款待伊。所以大大受感激,後來反悔改變做真熱心的信徒,閣有關係濟濟款的慈善事業也真出力佇教會。今這个人會成做信者,彼个因端就是為著看見伊的朋友愛放蕩,也歹款待伊的某,總是伊的某猶原是用溫柔、和平的精神來順趁丈夫,攏毋捌用忤逆的話來應伊的丈夫,佮閣看著牧師娘的 gâu料理遐爾濟个囝兒,閣gâu治理遐爾大的家族,這攏是對佇祈禱的力佮無意中的感化力所致。閣再講起有一下老母有一个查某囝入幾若間學校攏半路予人趕出去,因為是性質真毋好,閣學校的成績真歹。後來伊的老母閣斟酌想就予伊入基督教的女學校。總是伊猶原是攏毋愛聽先生的命令,毋守校規,不時佮朋友冤家。所以先生也想無法度才叫伊的老母來chhoā伊轉去。這个老母chhoā伊轉去了後kan-ta牽伊入去一間房間內,用溫純迫切的話苦勸伊,閣踮佇彼間房內約倚三點鐘久熱心祈禱求上帝予伊的查某囝會反悔。這个查某囡仔起頭猶原是放外外攏無teh想,總是到尾看著伊的老母遐爾迫切teh替伊祈禱,所以受感動才反悔認罪,後來有變做一个善良的查某囡仔。所以聖經講若有信求就會得著。今咱對經驗知影老母為著囝兒彼个艱苦到怎樣。有時精神上的艱苦是比siáu體的艱苦幾若倍較慘。譬喻來講,親像有彼款tú出世一兩月日的囡仔來拄著天然豆 (small-pox) 的時,老母聽見細囝哭的聲佮看著伊的艱苦,實在彼tia̍p老母的心肝是比予人用針抑是用鑽仔 teh 共伊ui較艱苦。所以親像佇這款危險艱苦的時,做老母的人若會曉迫切祈禱,上帝的確會幫贊--伊,因為若看以賽亞65:24,就知,佇遮上帝已經有佮人立約講,「In 未求我,我應驗伊的所求;開喙的時我已經àⁿ落來聽」。佇家庭中感化囡仔的力做第一久長佮第一大的是老母。美國有一个出名的老政治家有用伊的小傳予人寫。照彼个小傳內面有一節講起彼个老政治家猶佇少年teh予人chhiàⁿ 的時陣,一擺予伊的主人叫伊著koāⁿ真濟的銀到一个所在;所以伊就隨時騎馬直直跑到欲過渡船的溪邊teh等船的時。佇遐拄著一个大試煉,就是伊心內teh想講「我若有遮个銀欲買較媠較濟的 thit-thô 傳嘛會,抑是用遮个銀提走來去別國欲做啥物事業嘛會。總是teh想彼時心內忽然若親像看見伊慈愛閣深信的老母,佇伊的跤頭u頂hē一本聖冊teh祈禱的款,所以隨時感覺著伊本身心內有無正直歹的念頭佇teh,知伊有毋著隨時改換彼个歹的念頭,閣紲緊提遐的銀到主人所吩咐的所在。今這个人是因為有趁老母的教示佮伊的深信,致到後來會成做一个出名的政治家。設使伊彼時若無感覺著老母佇厝裡teh替伊祈禱的確會做不法,閣到尾毋但袂會做出名的政治家,反轉會拄著淒慘的事。所以按呢予咱知影論老母祈禱的力是真大。咱信主的家庭欲養育囝兒的老母,做第一要緊的確著代先引chhoā囝兒來順趁上帝。閣本身著熱心不時替細囝求上帝的幫贊。若有細囝的老母攏著有虔誠的心,了解伊本身是teh替上帝養飼囝兒,所以逐項著溫純趁主的命令來引chhoā--in才有合宜。