Chi̍t tih chi̍t tih ê chuí

文獻資訊

項目 資料
作者 康清塗/郭水龍 Khng Chheng-thô͘/Keh Chuí-lêng
卷期 芥菜子
卷期 第 11 號
日期 1926/12
頁數 11-12

白話字(原文數位化)

“Chi̍t tih chi̍t tih ê chuí”

(21)

Lāu Thó͘-tī bô sìn-iōng

Tī Se̍k-chí-koe, ū chi̍t ê hó-gia̍h lâng sìⁿ Tân, tī kū-nî, i ū chin choē chhek, beh thiò ê sî, ū mn̄g i só͘ ho̍k-sāi ê Thó͘-tī mn̄g khoàⁿ chhek thang thiò á m̄-thang, (hit sî ê kè chi̍t-chhia sī ¥ 112.00) bô ín-poe; kóng m̄-thang, oē khí-kè ín 3 poe. Tân bó͘ chiū bô thiò, kàu koh nn̄g-saⁿ ge̍h-ji̍t, chhek lo̍h-kè; i chiū koh mn̄g khoàⁿ thang thiò mah, nā thang chhiáⁿ ín-poe, Thó͘-tī iū bô ìn; kóng nā oē khí-kè, liân ìn 6 poe; i chiū an-sim kàu kin-nî 6 ge̍h, chhek koh toā loa̍h-kè, chhun bô chi̍t-poàⁿ chîⁿ. Tân bó͘ chin toā siū-khì, chiū ēng hun-chhe kòng Thó͘-tī, soà choè nn̄g-koe̍h, siū-khì kóng, “goá hō͘ lí hāi chi̍t-ē liáu nn̄g-chheng goā-kho͘”. I ê khan-chhiú khoàⁿ chi̍t ē tio̍h chi̍t kiaⁿ, suî-sî chhoā Thó͘-tī khì ji̍p-īⁿ.

Khng Chheng-thô͘.

22.

Má-chó͘ tuh ka-chē.

Nn̄g-nî chêng, tī Gî-lân, ū chi̍t ê lâng miâ Tân Chhiū, i sī châi-sán-ka, teh khui io̍h-tiàm, chin jia̍t-sim pài-pu̍t. I chí-ū siⁿ chi̍t ê hāu-siⁿ 12 hè, chin thiàⁿ-sioh. chin hoaⁿ-hí; bô phah-sǹg ū chi̍t ji̍t i ê kiáⁿ hoat-jia̍t chin kan-khó͘, chiū kín mn̄g sîn-bêng. Má-chó͘ kóng, tē-chú bò iàu-kín, sǹg goá ê sū. Chóng-sī pīⁿ ná siong-tiōng, chiū khì mn̄g i-seng, nā-sī i-seng kóng kè-chèng! Kó-jiân sí-khì, i pē-bú chin siong-pi. Nā-sī hit ê sí ê gín-ná, choân-sin o͘-ba̍k-ba̍k, i ê lāu-pē khoàⁿ liáu chin kî-koài. Ū chi̍t ê lāu-lâng kā i kóng, lí ê kiáⁿ sī hō͘ lâng hē-tio̍h hû chiah oē án-ni, si̍t-chāi chin khó-lîn, m̄-chai thang kiù. I chiū thong chhù-lāi sì-koè chhē, kó-jiân tī Má-chó͘ bīn-chêng ê hiuⁿ-lô͘-té, chhē tio̍h chi̍t-tiuⁿ hû-á. I chiū toā siū-khì chiong Má-chó͘ kap kî-û ê pu̍t, lóng sàu lo̍h thô͘-kha, ēng kha chàm kóng, “goá ta̍k-ge̍h ta̍k nî khai chin-choē chîⁿ teh pài--lín, sī ǹg-bāng lí oē pó-hō͘ goá ê toā-soè, nā sī goá ê gín-ná khì goā-bīn hoān-tio̍h kuí, lí iáu tio̍h pó-hō͘ i, nā-sī pháiⁿ-lâng the̍h hû khǹg tī lí ba̍k-chiu chêng ê hiuⁿ-lô͘, lí bô chí-sī goá tī m̄-chai-iáⁿ, lí sī teh tuh ka-chē mah? Goá ho̍k-sāi lí ū sím-mi̍h lī-ek”. Ná-kóng ná háu, chiū ēng to chám chhuì-chhuì.

Kó-jiân nā ū iáⁿ án-ni, si̍t-chāi Má-chó͘ sī teh tuh-ka-chē.

Khng Chheng-thô͘

(23)

Hiān-pò

Kūn-lâi Chi-ná chiàn-loān ê sî, ū chi̍t ê bé-peng, hōng kong-sū, ài kàu bó͘ só͘-chāi, lō͘-tiong tú-tio̍h chi̍t ê lāu-lâng chhoā chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná, bīn-māu put-chí suí, chit ê bé-peng siâ-sim hoat-tōng, bēng-lēng i thêng kha, kā lāu-lâng kóng “Lí sī thàm-cheng ū choē”, āu-lâi chiū sió-khoá chhiò kóng, “goá khó-lîn lí sī lāu-lâng, put-jím chiong lí sàng kàu koaⁿ pān-choē; chóng-sī chit ê cha-bó͘ gín-ná, tio̍h tè goá kàu phian-phiah ê só͘-chāi, ū oē beh kā i kóng, lí tiàm chia thèng-hāu, m̄-thang tè goá khì, kā i kóng tio̍h thiaⁿ goá ê oē, nā bô beh ēng chhèng phah-sí--lí”. Cha-bó͘ gín-ná ko͘-put-chiong thàn i, bé-peng chiū ēng bé-soh pa̍k tī ka-kī ê poàⁿ-io, tú teh thǹg saⁿ, ia̍h kah cha-bó͘ gín-ná thǹg saⁿ, koh kiò i chiong só͘ giâ ê hō͘-soàⁿ thián-khui, bô phah-sǹg hō͘-soàⁿ chi̍t ē thián, bé tio̍h chi̍t kiaⁿ, khí-kha chiū pháu, thâu-khak giâ-koâin, ti̍t khì, kàu nn̄g lí goā lō͘ chiah thêng. Chiong chit ê bé-peng ti̍t-thoa ti̍t-khì, chhoè kàu liù-phê liù-khò͘, huih lâu huih tih, khuì to beh choa̍t khì, jîn-su(sū) put-séng. Hit ê lāu-lâng chin hoaⁿ-hí, chhoā hit ê cha-bó͘ gín-ná kín-khì, thoat-lī chai-ē.

“Lâng hāi lâng thiⁿ m̄-khéng, Thiⁿ hāi lâng tī ba̍k-chêng”. Chit-kù ê só͘ kóng, pò-èng chin kín, thian-lí hiān-pò.

Keh Chuí-lêng.

漢羅(Ùi原文改寫)

「一滴一滴的水」

(21)

老土地無信用

佇汐止街,有一个好額人姓陳,佇舊年,伊有真濟粟,欲thiò 的時,有問伊所服事的土地問看粟通thiò 抑毋通,(彼時的價一車是¥ 112.00)無允杯;講毋通,會起價允 3杯。陳某就無thiò,到閣兩三月日,粟落價;伊就閣問看通thiò mah,若通請允杯,土地又無應;講若會起價,連應 6杯;伊就安心到今年6月,粟閣大落價,chhun無一半錢。陳某真大受氣,就用煙吹kòng土地,紲做兩koe̍h,受氣講,「我予你害一下了兩千外箍」。伊的牽手看一下著一驚,隨時chhoā 土地去入院。

康清塗。

(22)

媽祖tuh ka-chē。

兩年前,佇宜蘭,有一个人名陳樹,伊是財產家,teh開藥店,真熱心拜佛。伊只有生一个後生12歲,真疼惜。真歡喜;無拍算有一日伊的囝發熱真艱苦,就緊問神明。媽祖講,弟子無要緊,算我的事。總是病ná傷重,就去問醫生,但是醫生講過症!果然死去,伊爸母真傷悲。但是彼个死的囡仔,全身烏墨墨,伊的老爸看了真奇怪。有一个老人共伊講,你的囝是予人hē著符才會按呢,實在真可憐,毋知通救。伊就通厝內四界揣,果然佇媽祖面前的香爐底,揣著一張符仔。伊就大受氣將媽祖佮其餘的佛,攏掃落土跤,用跤chàm講,「我逐月逐年開真濟錢teh拜--恁,是向望你會保護我的大細,若是我的囡仔去外面患著鬼,你猶著保護伊,但是歹人提符囥佇你目睭前的香爐,你無指示我佇毋知影,你是teh tuh ka-chē mah?我服事你有啥物利益」。Ná講ná吼,就用刀斬碎碎。

果然若有影按呢,實在媽祖是teh tuh-ka-chē。

康清塗

(23)

現報

近來支那戰亂的時,有一个馬兵,奉公事,愛到某所在,路中拄著一个老人chhoā一个查某囡仔,面貌不止媠,這个馬兵邪心發動,命令伊停跤,共老人講「你是探偵有罪」,後來就小可笑講,「我可憐你是老人,不忍將你送到官辦罪;總是這个查某囡仔,著綴我到偏僻的所在,有話欲共伊講,你踮遮聽候,毋通綴我去,共伊講著聽我的話,若無欲用槍拍死--你」。查某囡仔姑不將趁伊,馬兵就用馬索縛佇家己的半腰,拄 teh thǹg 衫,也kah 查某囡仔thǹg 衫,閣叫伊將所giâ 的雨傘展開,無拍算雨傘一下展,馬著一驚,起跤就跑,頭殼giâ懸,直去,到兩里外路才停。將這个馬兵直拖直去,chhoè到liù皮liù褲,血流血滴,氣都欲絕去,人事不省。彼个老人真歡喜,chhoā彼个查某囡仔緊去,脫離災厄。

「人害人天毋肯,天害人佇目前」。這句的所講,報應真緊,天理現報。

郭水龍。