媽祖飛行
Má-chó͘ hui-hêng
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 張金波 Tiuⁿ Kim-pho |
| 卷期 | 芥菜子 |
| 卷期 | 第 10 號 |
| 日期 | 1926/11 |
| 頁數 | 9-10 |
白話字（原文數位化）
Má-chó͘ hui-hêng.
Sì nî chêng Ji̍t-ji̍t sin-pò kì-chāi tī Káu-tōng-ia̍h hū-kūn “Bí-jîn hui-hêng”. Goá khoàⁿ liáu kî-koài teh siūⁿ ná ū Bí-kok lâng tiàm hia hui-hêng, kàu tha̍k chi̍t-piàn liáu, chiū chai sī chi̍t ê siàu-liân ê hū-jîn-lâng, teh kè a-iân-soaⁿ kiô, kàu kiô-tiong, hut-jiân tī tuì-bīn ū thô͘-thoàⁿ-chhia kín-kín teh lâi, chin guî-hiám bô teh siám, put-tek-í thiàu-lo̍h kiô kha; kai-chài chhiú kia̍h hō͘-soàⁿ, só͘-í bān-bān tuī-lo̍h nn̄g-tn̄g chhim ê kiô-kha bô siong-hāi; chiah hō choè “Bí-jîn hui-hêng”.
Kin-nî la̍k-ge̍h poeh-ji̍t Má-chó͘ iā tī chia hui-hêng! Chit-tiâu kiô tī Kâu-tōng thêng-chhia tiûⁿ kuí-nā pah-pō͘, goân-chiân sī choè thoàⁿ-khòng ê lō͘-ēng, kūn-lâi kái-choè peh-sìⁿ kau-thong ê kiô. Chóng-sī chit-tiâu kiô kū-kū bô ún-tàng, chiū tuì pa̍t-uī koh chō sin ê thih-kiô. Tī la̍k-ge̍h poeh-ji̍t beh khai-thong-sek, tāi-ke beh choè lāu-jia̍t, chiū gī-tiāⁿ sūn chit ê ki-hoē lâi ngiâ Má-chó͘, ǹg-bāng oē khah lāu-jia̍t. Hit-ji̍t ngiâ Má-chó͘ iû-goân tuì kū ê kiô keng-kè, chit-tiâu kiô tn̂g iok ū nn̄g-pah chhioh, lī chuí-bīn iok ū jī-cha̍p chhioh, hit-sî ū kuí nā pah lâng tè Má-chó͘ sì-koè ûn, ēng saⁿ-pé kiō toé la̍k-sian Má-chó͘, tī thāu-chêng sī lô-kó͘-tīn, chú-tē, gē-koh lóng kè kiô, Má-chó͘ kap suî-hiuⁿ ê, ū sì-gō͘-cha̍p lâng. Kàu kiô-tiong hut-jiân kiô ê thih-soàⁿ tn̄g chi̍t-poàⁿ, Má-chó͘ kap suî-hiuⁿ ê lâng choè chi̍t ē piàⁿ-lo̍h kiô-ē, tī chuí-bīn phû-lā-sa̍h, ū ê tîm lo̍h chuí, ū ê tī ta-toē kiò-khó͘ liân-thian, hiān-sí chi̍t ê ,tāng-siong, la̍k lâng, khin-siong put-chí choē, saⁿ-téng sîn-kiō chhuì-chhuì--chhuì, m̄-chai kiù lâng ê Má-chó͘ tī tó-uī! Kai-chài hit-sî ū kéng-koaⁿ, chòng-teng, jîn-bîn lóng tī hia kín-kín khì kiù--in. Má-chó͘ hō͘ chuí lâu kè saⁿ ê khut, nn̄g-ê loà, peh boē khí, tē-chú chiah kín khì kiù--in. Kim-pâi, thâu-khoe, i-chiûⁿ lóng bô khì. Pak-káng Má-chó͘ kha-kut tn̄g chi̍t-ki, Kiⁿ-á-liâu-má, bīn-phê liù chit-niá, chng-bîn chin put-hēng, sí-siong bián kóng koh pê-kêng: thiaⁿ-kìⁿ kóng pê Kiⁿ-á-liâu-má ê bīn-phê cha̍p-goā-kho͘, pê Pak-káng-má chi̍t-ki kha jī-saⁿ-cha̍p-kho͘, sîn-kiō kuí-ná pah-kho͘. Beh kiû pêng-an, hoán-tńg tú-tio̍h chai-hāi.
Tī nn̄g-nî chêng Kim-pau-lí lâng ngiâ Má-chó͘ iā sí kuí-nā cha̍p lâng. Chhin-chhiūⁿ chit-khoán ê lē, chat-chat boē tit-thang siá.
Tuì che-sū thang chai;－
-
Má-chó͘ bô lêng-siàⁿ.
-
Ngiâ-chhiáⁿ ê lâng ū chai-hāi.
-
Hòⁿ-sū ê lâng beh chioh Má-chó͘ ê la̍t hō͘ toē-hng hoat-ta̍t, kî-si̍t sī hāi toē-hng sit-pāi.
-
ài tuì lāu-jia̍t lâi chhú ka-kī ê lī-ek--ê, tio̍h chhim-chhim kéng-kài.
漢羅（Ùi原文改寫）
媽祖飛行。
四年前日日新報記載佇猴洞驛附近「美人飛行」。我看了奇怪teh想ná有美國人踮遐飛行，到讀一遍了，就知是一个少年的婦人人，teh過a-iân-soàⁿ 橋，到橋中，忽然佇對面有土炭車緊緊teh來，真危險無地閃，不得已跳落橋跤；佳哉手kia̍h雨傘，所以慢慢墮落兩丈深的橋跤無傷害；才號做「美人飛行」。
今年六月八日媽祖也佇遮飛行！這條橋佇猴洞停車場幾若百步，goân-chiân是做炭礦的路用，近來改做百姓交通的 橋。總是這條橋舊舊無穩當，就對別位閣造新的鐵橋。佇六月八日欲開通式，大家欲做鬧熱，就議定順這个機會來迎媽祖，向望會較鬧熱。彼日迎媽祖猶原對舊的橋經過，這條橋長約有兩百尺，離水面約有二十尺，彼時有幾若百人綴媽祖四界ûn，用三把轎貯六身媽祖，佇頭前是鑼鼓陣、子弟、藝閣攏過橋，媽祖佮隨香的，有四、五十人。到橋中忽然橋的鐵線斷一半，媽祖佮隨香的人做一下piàⁿ落橋下，佇水面浮lā-sa̍h，有的沉落水，有的佇焦地叫苦連天，現死一个，重傷，六人，輕傷不止濟，三頂神轎碎碎碎，毋知救人的媽祖佇佗位！佳哉彼時有警官、壯丁、人民攏佇遐緊緊去救--in。媽祖予水流過三个窟，兩个瀨，peh袂起，弟子才緊去救--in。金牌、頭盔、衣裳攏無去。北港媽祖跤骨斷一枝，庚仔寮媽，面皮liù一領，庄民真不幸，死傷免講閣賠窮：聽見講賠庚仔寮媽的面皮十外箍，賠北港媽一枝跤二、三十箍，神轎幾若百箍。欲求平安，反轉拄著災害。
佇兩年前金包里人迎媽祖也死幾若十人。親像這款的例，節節袂得通寫。
對這事通知；－
1、 媽祖無靈聖。
2、 迎請的人有災害。
3、 好事的人欲借媽祖的力予地方發達，其實是害地方失敗。
4、 愛對鬧熱來取家己的利益--的，著深深警戒。