人生的目的
Jîn-seng ê bo̍k-tek
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 劉約翰 Lâu Iok-hān |
| 卷期 | 芥菜子 |
| 卷期 | 第 9 號 |
| 日期 | 1926/10 |
| 頁數 | 6-8 |
白話字（原文數位化）
Jîn-seng ê bo̍k-tek.
Lâng oa̍h tī sè-kan, ta̍k-lâng tek-khak toi̍h ū it-tēng ê bo̍k-tek. Ū bo̍k-tek, jiân-āu chiah ū jîn-seng ê khoài-lo̍k.
Chóng-sī lâng ê sim bô saⁿ-tâng, só͘-í jîn-seng ê bo̍k-tek iā bô saⁿ-tâng-ū ê tô͘ miâ, ū ê hòⁿ lī, ū ê khó͘-sim gián-kiù ha̍k-būn, iā ū ê huì-chīn it-seng ê khuì-la̍t khì choè i só͘ ài ê sū-gia̍p. Nā-sī miâ-lī, ha̍k-būn, sū-gia̍p, lóng sī chi̍t-khoán ná-ū ná-bô ê mi̍h; in-uī chiah ê lóng m̄-sī lán jîn-seng ê khiàm-kheh, iā m̄-sī lán jîn-seng chin-chiàⁿ ê bo̍k-tek. Lán jîn-seng chin-chiàⁿ ê bo̍k-tek tauh-tí sī sím-mi̍h, tuì Iâ-so͘ Ki-tok ê chin-lí lâi, thang khoàⁿ chhut ū 5 toā hāng ê iàu-kín:-
I. Jīn-bat Siōng-tè.
Lâng sī ū chong-kàu sèng-chit ê tōng-bu̍t, tuì ū le̍k-sú í-lâi, bô lūn tó chi̍t-kok-tō͘, tó chi̍t bîn-cho̍k, bûn-bêng kàu gû-chhún; bô ū m̄-chai tī chi̍t ê Ú-tiū tiong ū chi̍t ê uí-tāi ê lêng-thé. Tiong-kok kó͘-chá sī choè bûn-hoà tē-it sēng ê kok, tuì tī Siōng-tè ê koan-liām iā sī chin khún-chhiat. Khóng-chú kóng “Kèng kuí-sîn jî oán chi” (敬鬼神而遠之), Che sui-jiân sī tuì i kiaⁿ kuí-sîn lâi kóng ê oē, iáu-kú chit ê kèng kuí-sîn ê koan-liām ū chhim-chhim ìn tī chit ê sèng-jîn ê náu-lāi. Chóng-sī kuí-sîn ê koan-liām, nā bô lí-kái chiū oē hoat-siⁿ ke̍k toā ê guî-hiám. Tī chit sè-kan só͘ ū ta̍k-khoán ê bê-sìn, kap tuì bê-sìn tiong só͘ hoat-siⁿ ta̍k-khoán ê choē-ok, lóng-sī tuì chhò-jīn kuí-sîn só͘ lâi--ê. Iâ-so͘ Ki-tok I oē ín-chhoā lán jīn-bat Siōng-tè, koh-chài oē hō͘ lán chi̍t ê kng-bêng ê koan-liām lâi kui-ǹg Siōng-tè. Siat-sú lán nā kó-jiân oē tuì I lâi jīn-bat chit-uī chun-giâm, jîn-chû, choan-lêng, sèng-kiat, koh ū oân-choân sîn-keh ê Siōng-tè, lán chiū boē hu-tō͘ choè lâng ê it-seng.
II. Choè lâng ê hong-hoat.
Jîn-seng tī chit sè-kan kiù-kèng tio̍h cháiⁿ-iūⁿ lâi choè, che sī lán-lâng só͘ tio̍h kái-koat ê būn-toê. Iâ-so͘ Ki-tok pún ū Siōng-tè ê hêng-siōng, tī I ko-siōng sûn-kiat ê phín-hēng lāi kàu-gia̍h thang hō͘ lán choè chi̍t ê tē-it hó ê bô͘-hoān. Kó͘-chá lâng kóng o̍h siōng chiah ū thang kàu tiong, só͘-í lán siūⁿ ài choè chi̍t ê oân-choân hó, sûn-kiat ê lâng, tek-khak tio̍h o̍h koh-khah oân-choân hó, koh-khah sûn-kiat ê lâng. Iâ-so͘ Ki-tok sī chi̍t ê tō chiâⁿ jio̍k-thé ê oân-choân lâng, só͘-í oē hō͘ lán chi̍t ê choè lâng oân-choân hó ê hong-hoat. Chóng-sī tē-it iàu-kín tio̍h kam-goān tè I, o̍h I, chiū chū-jiân thang choè chi̍t ê ko-siōng ê jîn-bu̍t.
III. Choè hó ê khuì-la̍t.
Lán kan-ta chai choè lâng ê hong-hoat, nā-sī bô chi̍t-chéng ê khuì-la̍t thang si̍t-hêng, chiū lán iû-goân sī bô lī-ek. Tiong-kok ê lûn-lí pún-sī ke̍k hó, Khóng-chú só͘ chú-tiuⁿ ê hàu, tē, tiong, sìn, lé, gī, liâm, thí, si̍t-chāi sī choè jîn-seng só͘ boē oē khiàm-kheh--ê; chí thang khó-sioh, chiū-sī bô ū hit-chéng ê khuì-la̍t hō͘ lâng thang tit-tio̍h si̍t-hêng. Tī Ki-tok-kàu ê le̍k-sú chiūⁿ, í-keng ū boē oē boâ-bia̍t ê chèng-kù, chiū-sī sìn-tô͘ ê chi̍t-chéng si̍t-hêng ê cheng-sîn. Sèng-keng lāi siông-siông kóng-khí Sèng-sîn ê miâ, Sèng-sîn chiū-sī khuì-la̍t ê goân-thâu, Lâng nā tit-tio̍h Sèng-sîn ê kám-tōng chiū bô ū boē tit-tio̍h khuì-la̍t, í-keng ū khuì-la̍t, chiū oē ho̍k-bū lâi choè siā-hoē ū lī-ek lâng ko-siōng ê sū-gia̍p. Chit-khoán Sèng-sîn ê la̍t sī tuì tó-uī lâi? Chiū-sī tuì sìn-gióng Ki-tok, só͘-í to̍k-to̍k chin-si̍t sìn Ki-tok ê lâng chiū oē tit-tio̍h.
IV. Kái-chō siā-hoē.
Lán kan-ta ū choè hó ê khuì-la̍t, iáu-kú sī bô thò-tòng, in-uī to̍k siān kî sin ê lâng tek-khak tio̍h kiam-siān thian-hā (獨善其身必須兼善天下)
Siat-sú lán m̄-ài kái-liông siā-hoē, hō͘ khoân-kéng pìⁿ-choè iu-bí, chiū siā-hoē beh kèng khah tuī-lo̍h, án-ni thái ū kong-bêng ê ǹg-bāng nih! Iâ-so͘ kóng. “lín ê kng tio̍h hē tī tâi-téng thang phó͘-chiò sì-bīn”. Só͘-í lán siūⁿ beh chiàu Chú ê kà-sī, chiong chin-kng lâi phó͘-chiò sì-bīn thang hō͘ chit sè-kài ji̍t chin kng-bêng, siā-hoē ji̍t kiàn oân-siān, kàu-hoē tit-tio̍h chhiong-sēng; tek-khak tio̍h chīn-la̍t kái-chō lán só͘ toà ê khoân-kéng, lán sim-ba̍k tiong ta̍k-ê ū chi̍t ê “Thian-kok lîm-kàu ê bo̍k-phiau” chiū-sī ài lán chhut-khì kái-chō siā-hoē khoân-kéng ê ì-sù.
V. Lâi-sè ê hi-bāng.
Siat-sú hō͘ lán kin-ná-ji̍t só͘ toà ê siā-hoē kái-liông kàu chin oân-choân ê toē-pō͘, nā-sī iû-goân boē oē hō͘ lán ê sim boán-chiok, in-uī jîn-seng tek-khak tio̍h ū chit-pái sí, tē-it tn̂g hè-siū put-kò pah hè. Siat-sú hō͘ lán hióng-chīn jîn-kan bûn-bêng ta̍k-khoán ê hok-lo̍k, nā-sī ba̍k-nih kú pah-hè í-keng chīn, sí-kî kàu thâu; chhiáⁿ mn̄g lán só͘ chīn la̍t keng-êng kái-chō hó ê siā-hoē, kiù-kèng ū sím-mi̍h kè-ta̍t! Só͘-í lán tek-khak tio̍h ū lâi-sè éng-oa̍h ê hi-bāng, jiân-āu chiah oē khoài-lo̍k chū-chiok. Chóng-sī lâi-sè ê hi-bōng so͘ kóng “oa̍h-miā chāi tī goá”. Iâ-so͘ Ki-tok sī oa̍h-miā ê goân-thâu, tī I lāi-bīn ū tiông-seng put-ló ê biāu-io̍h, I m̄-nā chí-sī lán chit-khoán tiông-seng put-ló ê hong-hoat, koh-chài oē tō͘ lán kàu tiông-seng put-ló ê kèng-tē, in-uī I í-keng tuì sí koh-oa̍h, iâⁿ-kè sí-sit, lán to̍k-to̍k tio̍h sìn I, tī lâi-sè chū-jiân chiū ū éng-oa̍h ê pò-siúⁿ.
Lâng sī lêng-sèng ê tōng-bu̍t, m̄ eng-kai kan-ta tī i, si̍t, chū 3 hong-bīn chīn-la̍t tui-kiû, lán nā kó-jiân oē jīn-bat Siōng-tè, tī chong-kàu ê sìn-gióng chiūⁿ tit-tio̍h chèng-khak ē koan-liām, jiân-āu ēng Iâ-so͘ Ki-tok oân-choân ê bô͘-hoān, choè lán choè lâng ê hong-hoat koh ū sio̍k lêng ê khuì-la̍t khì kái-chō choē-ok ê siā-hoē, koh ū kian-kò͘ éng-oa̍h ê sìn-gióng, chiū chit-khoán ê jîn-seng-koan, sī loā-nih sûn-choân iu-bí! Chóng-sī khoàⁿ choē-choē kó͘-kim ê lâng, só͘-í boē-oē tī seng-oa̍h chiūⁿ cha̍p-hun oân-boán--ê, chiū-sī khiàm-kheh í-siōng só͘ thê-khí chit kuí-chéng jîn-seng ê bo̍k-tek, iàu-kín ê tiâu-kiāⁿ. Iâ-so͘ kóng “Goá sī oa̍h-miā ê piáⁿ oa̍h-miā ê chuí”. Che chiū-sī kóng i khak-si̍t ū kiong-kip jîn-luī khiàm-ēng ê lêng-le̍k, só͘-í lán siūⁿ beh the̍h jîn-seng chin-chiàⁿ ê bo̍k-tek, tek-khak tio̍h sìn-gióng Ki-tok.
漢羅（Ùi原文改寫）
人生的目的。
人活佇世間，逐人的確著有一定的目的。有目的，然後才有人生的快樂。
總是人的心無相同，所以人生的目的也無相同-有的圖名，有的好利，有的苦心研究學問，也有的費盡一生的氣力去做伊所愛的事業。但是名利、學問、事業，攏是一款ná有ná無的物；因為遮个攏毋是咱人生的欠缺，也毋是咱人生真正的目的。咱人生真正的目的到底是啥物，對耶穌基督的真理來，通看出有5大項的要緊：-
I、認識上帝。
人是有宗教性質的動物，對有歷史以來，無論佗一國度，佗一民族，文明到愚蠢；無有毋知佇一个宇宙中有一个偉大的靈體。中國古早是做文化第一盛的國，對佇上帝的觀念也是真懇切。孔子講「敬鬼神而遠之」，這雖然是對伊驚 鬼神來講的話，iáu-kú這个敬鬼神的觀念有深深印佇這个聖人的腦內。總是鬼神的觀念，若無理解就會發生極大的危險。佇這世間所有逐款的迷信，佮對迷信中所發生逐款的罪惡，攏是對錯認鬼神所來--的。耶穌基督伊會引chhoā咱認識上帝，閣再會予咱這个光明的觀念來歸向上帝。設使咱若果然會對伊來認識這位尊嚴、仁慈、全能、聖潔，閣有完全神格的上帝，咱就袂虛度做人的一生。
II、做人的方法。
人生佇這世間究竟著怎樣來做，這是咱人所著解決的問題。耶穌基督本有上帝的形象，佇伊高尚純潔的品性內夠額通予咱做一个第一好的模範。古早人講學上才有通到中，所以咱想愛做一个完全好，純潔的人，的確著學閣較完全好，閣較純潔的人。耶穌基督是一个道成肉體的完全人，所以會予咱一个做人完全好的方法。總是第一要緊著甘願綴伊，學伊，就自然通做一个高尚的人物。
III、做好的氣力。
咱kan-ta知做人的方法，若是無一種的氣力通實行，就咱猶原是無利益。中國的倫理本是極好，孔子所主張的孝，悌，中，信，禮，義，廉，恥，實在是做人生所袂會欠缺--的；只通可惜，就是無有彼種的氣力予人通得著實行。佇基督教的歷史上，已經有袂會磨滅的證據，就是信徒的一種實行的精神。聖經內常常講起聖神的名，聖神就是氣力的源頭，人若得著聖神的感動就無有袂得著氣力，已經有氣力，就會服務來做社會有利益人高尚的事業。這款聖神的力是對佗位來？就是對信仰基督，所以獨獨真實信基督的人就會得著。
IV、改造社會。
咱kan-ta有做好的氣力，iáu-kú是無妥當，因為獨善其身的人的確著兼善天下(獨善其身必須兼善天下)
設使咱毋愛改良社會，予環境變做優美，就社會欲更較墮落，按呢thái有光明的向望nih！耶穌講「恁的光著hē佇台頂通普照四面」。所以咱想欲照主的教示，將真光來普照四面通予這世界日真光明，社會日見完善，教會得著昌盛；的確著盡力改造咱所蹛的環境，咱心目中逐个有一个「天國臨到的目標」就是愛咱出去改造社會觀念的意思。
V、來世的希望。
設使予咱今旦日所蹛的社會改良到真完全的地步，但是猶原袂會予咱的心滿足，因為人生的確著有一擺死，第一長歲壽不過百歲。設使予咱享盡人間文明逐款的福祿，但是目nih久百歲已經盡，死期到頭；請問咱所盡力經營改造好的社會，究竟有啥物價值！所以咱的確著有來世永活的希望，然後才會快樂自足。總是來世的希望著怎樣才會得著？耶穌講「活命在佇我」。耶穌基督是活命的源頭，佇伊內面有長生不老的妙藥，伊毋但指示咱這款長生不老的方法，閣再會渡咱到長生不老的境地，因為伊已經對死閣活，贏過死失，咱獨獨著信伊，佇來世自然就有永活的報賞。
人是靈性的動物，毋應該kan-ta佇衣、食、住3方面盡力追求，咱若果然會認識上帝，佇宗教的信仰上得著正確的觀念，然後用耶穌基督完全的模範，做咱做人的方法閣有屬靈的氣力去改造罪惡的社會，閣有堅固永活的信仰，就這款的人生觀，是偌爾純全優美！總是看濟濟古今的人，所以袂會佇生活上十分完滿--的，就是欠缺以上所提起這幾種人生的目的，要緊的條件。耶穌講「我是活命的餅活命的水」。這就是講伊確實有供給人類欠用的能力，所以咱想欲提人生真正的目的，的確著信仰基督。