故事:仁愛的報賞
Kò͘-sū: Jîn-ài ê pò-siúⁿ
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 雪峰逸嵐 Soat-hong Iat-lâm |
卷期 | 芥菜子 |
卷期 | 第 5 號 |
日期 | 1926/6 |
頁數 | 5-7 |
白話字(原文數位化)
Kò͘-sū: Jîn-ài ê pò-siúⁿ
Ū chi̍t-ê cha-bó͘ gín-ná bô hiaⁿ-tī chí-bē, pē-bó koh chá koè-sì; án-ni sǹg sī ko͘-toaⁿ ê pháiⁿ-miā kiáⁿ. Ko͘-put-chiong chiū oá i ê chek, siū i chiàu-kò͘. I ê chek sī hó-gia̍h ê choh-sit lâng, ū chin-choē ê chhù-the̍h, chhân-hn̂g, gû-iûⁿ; iā ū chhiàⁿ kang--ê, iā ū nn̄g ê chin suí ê cha-bó͘ kiáⁿ. Chóng-sīchit ê chek sui-jiân chiah nih hó-gia̍h, m̄-kú khoàⁿ chit ê ti̍t-lú lóng m̄ chiūⁿ-ba̍k; in-uī i bô pē-bú koh sàn-hiong, bô kā i chò ti̍t-lú khoán-thāi; chiū kiò i siat-hoat gû-ni keng,- bô lūn lu̍t gû-ni, soé kan-á, piàⁿ-sàu lāi-bīn, lóng tio̍h chò. Kai-chài pháiⁿ-miā kiáⁿ chin hoaⁿ-hí chò lóng bô oàn-hīn, ji̍t koè ji̍t khûn-khûn choè-kang lóng bô hiâm kan-khó͘. Kàu àm chiū pêng-pêng an-an khùn tī i ê bīn-chhn̂g, ka-kī siūⁿ sī chhin-chhiūⁿ khùn tī ông-kiong lāi, iū-koh chin gâu thé-thiap lâng. Só͘-í kui chng ê lâng lóng kiò i “Jîn-ài ê pháiⁿ-miā-kiáⁿ!”
Ū chi̍t-pái, in chek toā siu-sêng, pān iân-sia̍h, chhiáⁿ chin choē lâng-kheh, put-chí chhiong-sēng. Tng teh lāu-jia̍t ê sî-chūn, chi̍t ê khit-chia̍h lāu-pô-á, lâi tī āu piah mn̂g beh kiû-thó chi̍t-chhuì chia̍h, iā beh chioh hioh chi̍t mî. To͘-chí lóng kā i koáⁿ cháu, kai-chài hō͘ jîn-ài ê pháiⁿ-miā kiáⁿ khoàⁿ-kìⁿ, chiū kā i chhoā toà i ê pâng-keng, ēng ka-kī ê bīn-chhn̂g hō͘ i khùn, chiong ka-kī beh chia̍h ê mi̍h pun chi̍t-poàⁿ hō͘ i chia̍h; hit-mî ka-kī khùn tī chhâ tui téng. Chit ê lāu-pô-á iā bô soè-jī, iā bô seh ló͘-la̍t, thiⁿ-kng iā bô saⁿ-sî chiū chhut-khì. Kàu àm koh lâi, lóng bô lâng beh chhap--i, iû-goân pháiⁿ-miā kiáⁿ chhoā i ji̍p lâi, iū-goân hó khoán-thāi--i. Sio-soà lâi chin chē ji̍t, ū sî soà hiâm phoē sè-niá kah bē sio, bîn-chhn̂g tēng khùn-liáu tiam, lóng bô siūⁿ i ka-kī sī khit-chia̍h. Kàu tē káu ji̍t àm, lāu-pô-á koh khan chi̍t-chia̍h thái-ko káu lâi, tuì pháiⁿ-miā kiáⁿ kóng, “Goá beh bô tī-teh, chit-chiah káu kui-chng lóng m̄ chhī--i, in-uī pháiⁿ sèng-tē, koh pháiⁿ-khoàⁿ; pài-thok lí kā goá chiàu-kò͘, kàu goá tò-lâi”. Kóng liáu chiū choè i khì. Chit ê pháiⁿ-miā kiáⁿ chiàu i ê hoan-hù, iû-goân iōng ka-kī ê si̍t-bu̍t poah chi̍t-poàⁿ hō͘ káu chia̍h, iā hō͘ i khùn tī gû-tiâu, nā khah koâⁿ chiū chhoā i khùn tī ka-kī ê pâng-keng. Tuì hit-tia̍p khí, ta̍k chá-khí to ū gin-ná-kang tuì i kóng, “Lí ê pâng-keng mî-sî thái-ē hiah-nī kng? iā ū lâng teh kóng-oē ê siaⁿ-im”.Pháiⁿ-miā kiáⁿ kóng, “goá ê pâng-keng lóng bô kng, iā bô lâng teh kóng-oē, phah-sǹg lí sī bāng-kìⁿ”. Chóng-sī chiah ê chhiàⁿ kang ê chin kî-koài, in-uī ta̍k mī-hng ū khoàⁿ-tio̍h i ê pâng-keng chin-kng.
Chi̍t-mî-hng, chi̍t ê gín-ná tuì mn̂g-phāng kā i khoàⁿ, khoàⁿ-tio̍h chin kî-koài ê sū,-pháiⁿ-miā kiáⁿ khùn tī bîn-chhn̂g, hit chiah káu khùn tī thô͘-kha ê chháu-á; hut-jiân thang-á khui, chi̍t-tīn ū si̍t ê cha-bó͘ gín-ná, tuì thang-á pe ji̍p--lâi, lóng tuì hit-chiah káu kiâⁿ-lé, iā kiò hit-chiah káu sī Ông ê kiáⁿ, koh kā hit-chiah káu kóng-oē; hit chiah kàu iā tuì in kóng, “Goá beh chhiáⁿ vhit-uī lâng-kheh, khì-goá ê Ông-kiong-iàn-hoē”. Hiah ê ū si̍t ê gín-ná chiū koh pe tuì thang-á chhut-khì chit ê gín-ná khoàⁿ-liáu chin kî-koài, thiⁿ-kng kā i chú-lâng kóng, chóng-sī i ê chú-lâng m̄ thiaⁿ, i kā i lia̍h chò gōng-lâng kóng gōng-oē. Hut-jiân hit ê lāu-pô-á ji̍p lâi, tuì phái-miā kiáⁿ kóng, “Goá chai lí chin gâu hó khoán-thāi chit chiah káu, só͘-í beh chhoā lí kap chit chiah káu khì goán chhù; chiū hut-jiân khoàⁿ-tio̍h chi̍t-tuī ê ga̍k-tuī kap chin choē lâng, chin kng-liāng, lóng chē chū-tōng-chhia, lāu-pô-á chhoā pháiⁿ-miā kiáⁿ kap káu, chē chi̍t-tiuⁿ tē-it suí ê chū-tōng-chhia. Chhia kiâⁿ ê sî, hut-jiân khoàⁿ-tio̍h lāu-pô-á pìⁿ chò chin suí ê lú-kong-chú, iā koh hit chiah thái-ko káu pìⁿ-chò chi̍t ê chin ui-giâm ê hông-thài-chú. Pháiⁿ-miā kiáⁿ khoàⁿ-liáu chin kî-koài, hit ê lú-kong-chú chiah kā i kóng, “Goán sī sian-kài ê hông-thài-chú kap hông-chú; chi̍t-ji̍t hông-thài-chú kóng, hiān-sî o͘-àm tham-sim, choē-ok ê sè-kài, kiám iáu ū chò-hó jîn-ài ê lâng? Goá kóng ū, thài-chú kóng bô, tuì án-ni sio-iok, nā su ê lâng tio̍h pān iân-sia̍h; taⁿ sī thài-chú su, só͘-í chit-tia̍p beh chhiáⁿ chò-hó ê lâng. iā beh ēng chin-chē chun-kuì ê lé-mi̍h sàng lí” Pháiⁿ-miā-kiáⁿ chiah bêng-pe̍k, chiū tī Ông-kiong lāi sio-soà thit-thô chi̍t lé-pài kú, āu-lâi sàng i chin-chē chin-chu, pó-chio̍h kap ke̍k kuì-khì ê mi̍h, iû-goân ēng sian-lâng ēng ê chū-tōng chhia sàng i tò-lâi. Tuì hit-tia̍p khí taⁿ m̄-sī pháiⁿ-miā kiáⁿ lah! In-uī tuì i ê jîn-ài í-keng hō͘ i chiâⁿ-chò chin ko-siōng, chin hó-gia̍h ê sió-chiá lah!
Lia̍t-uī pêng-iú, Siōng-tè siông-siông ēng chióng-chióng ê hoat-tō͘ teh chhì lán ê só͘-kiâⁿ, só͘-choè, lán chai mah? Lán tio̍h sè-jī, chù sîn lâi kiâⁿ hó. Iâ-so͘ kóng, “Kìⁿ-nā kiâⁿ tī hiaⁿ-tī ê chí-bī-sè ê chi̍t-ê, chiū-sī kiâⁿ tī goá.” Só͘-í lán tio̍h chhut-la̍t kiâⁿ hó, m̄-thang hō͘ Siōng-tè kā lán khoàⁿ-chò “Hiān-sî o͘-àm, tham-sim, choē-ok ê sè-kài, bô chi̍t ê hó-lâng”. Goān ta̍k lâng lóng ēng Ki-tok ê phok-ài lâi chò phiau-chún, kàu hō͘ Siōng-tè khoàⁿ. “Sui-jiân o͘-àm, tham-sim, choē-ok ê sè-kài iā lóng choan-choan sī hó-lâng “Sī goá ê sim só͘-goān!
漢羅(Ùi原文改寫)
故事:仁愛的報賞
有一个查某囡仔無兄弟姊妹,爸母閣早過世;按呢算是孤單的歹命囝。姑不將就倚伊的叔,受伊照顧。伊的叔是好額的作穡人,有真濟的厝宅、田園、牛羊;也有倩工--的,也有兩个真媠的查某囝。總是這个叔雖然遮爾好額,毋kú看這个侄女攏毋上目;因為伊無爸母閣散鄉,無共伊做侄女款待;就叫伊設法牛奶間,-無論lu̍t牛奶,洗kan仔,摒掃內面,攏著做。佳哉歹命囝真歡喜做攏無怨恨,日過日勤勤做工攏無嫌艱苦。到暗就平平安安睏佇伊的眠床,家己想是親像睏佇王宮內,又閣真gâu體貼人。所以規庄的人攏叫伊「仁愛的歹命囝!」
有一擺,in 叔大收成,辦筵席,請真濟人客,不止昌盛。當teh鬧熱的時陣,一个乞食老婆仔,來佇後壁門欲求討一喙食,也欲借歇一暝。廚子攏共伊趕走,佳哉予仁愛的歹命囝看見,就共伊chhoā蹛伊的房間,用家己的眠床予伊睏將家己欲食的物分一半予伊食;彼暝家己睏佇柴堆頂。這个老婆仔也無細膩,也無說 ló͘力,天光也無相辭就出去。到暗閣來,攏無人欲chhap--伊,猶原歹命囝chhoā伊入來,猶原好款待--伊。相紲來真濟日,有時紲嫌被細領蓋袂燒,眠床tēng睏了tiam,攏無想伊家己是乞食。到第九日暗,老婆仔閣牽一隻thái-ko狗來,對歹命囝講,「我欲無佇teh,這隻狗規庄攏毋飼--伊,因為歹性地,閣歹看;拜託你共我照顧,到我倒來」。講了就做伊去。這个歹命囝照伊的吩咐,猶原用家己的食物撥一半予狗食,也予伊睏佇牛牢,若較寒就chhoā伊睏佇家己的房間。對彼tia̍p 起,逐早起都有囡仔工對伊講,「你的房間暝時thái會遐爾光?也有人teh講話的聲音」。歹命囝講,「我的房間攏無光,也無人teh講話,拍算你是夢見」。總是遮个倩工的真奇怪,因為逐暝昏有看著伊的房間真光。
一暝昏,一个囡仔對門縫共伊看,看著真奇怪的事,-歹命囝睏佇眠床,彼隻狗睏佇土跤的草仔;忽然窗仔開,一陣有翼的查某囡仔,對窗仔飛入--來,攏對彼隻狗行禮,也叫彼隻狗是王的囝,閣共彼隻狗講話;彼隻狗也對in講,「我欲請這位人客,去我的王宮宴會」。遐个有翼的囡仔就閣飛對窗仔出去。這个囡仔看了真奇怪,天光共伊主人講,總是伊的主人毋聽,伊共伊掠做戇人講戇話。忽然彼个老婆仔入來,對歹命囝講,「我知你真gâu好款待這隻狗,所以欲chhoā你佮這隻狗去阮厝;就忽然看著一隊的樂隊佮真濟人,真光亮,攏坐自動車,老婆仔 chhoā歹命囝佮狗,坐一張第一媠的自動車車行的時,忽然看著老婆仔變做真媠的女公主,也閣彼隻thái-ko狗變做一个真威嚴的皇太子。歹命囝看了真奇怪,彼个女公主才共伊講,「阮是仙界的皇太子佮皇子;一日皇太子講,現時烏暗貪心,罪惡的世界,敢猶有做好仁愛的人?我講有,太子講無,對按呢相約,若輸的人著辦筵席;今是太子輸,所以這tia̍p欲請做好的人。也欲用真濟尊貴的禮物送你」歹命囝才明白,就佇王宮內相紲thit-thô一禮拜久,後來送伊真濟珍珠,寶石佮極貴氣的物,猶原用仙人用的自動車送伊倒3來。對彼tia̍p 起今毋是歹命脈囝lah!因為對伊的仁愛已經予伊成做真高尚,真好額的小姐lah!
列位朋友,上帝常常用種種的法度teh 試咱的所行、所做,咱知mah?咱著細膩,注神來行好。耶穌講,「見若行佇兄弟的 chí-bī-sè 的一个,就是行佇我。」所以咱著出力行好,毋通予上帝共咱看做「現時烏暗,貪心,罪惡的世界,無一个好人」。願逐人攏用基督的博愛來做標準,到予上帝看。「雖然烏暗,貪心,罪惡的世界也攏專專是好人「是我的心所願!