CHŪ-KO Ē HOĒ-GĪ

文獻資訊

項目 資料
作者 雪峰逸嵐 Soat-hong Iat-lâm
卷期 芥菜子
卷期 第 3 號
日期 1926/1
頁數 45-46

白話字(原文數位化)

CHŪ-KO Ē HOĒ-GĪ

Bat chi̍t-pái, chńg-thâu-á teh saⁿ-chiⁿ chò-toā, lóng m̄ saⁿ-niū; ko͘-put-chiong khui hoē-gī lâi kái-koat chit-chân sū. Chhui-chiàn Toā-thâu-bó chò hoē-tiúⁿ, chiū chhiáⁿ kok lâng kóng-khí in ê ì-kiàn. Kí-cháiⁿ lóng bô the-sî, khí-lâi chiū-kóng. “Tû Toā-thâu-bó í-goā choè toā lō͘-ēng--ê chiū-sī goá; bô lūn lâng beh mn̄g lō͘, á-sī beh kā lâng kóng sím-mi̍h, lóng tio̍h goá kā i chí-tiám; siat-sú nā bô goá, beh ēng sím-mi̍h lâi kā lâng kóng leh? Che sī goá choè ū lō͘-ēng ê chèng-kù, goá eng-kai tio̍h chò toā.” Kóng liáu chē lo̍h-khì. Tiong-cháiⁿ khí-lâi chiū kóng, “Goá m̄-bián kóng pa̍t-mi̍h, nā kan-ta khoàⁿ goá ê seng-khu chiah nih koân, chiah nih toā, lín lóng pí goá khah é, che chiū thang chèng-bêng goá eng-kai, tio̍h chē toā uī lah!” Bô miâ cháiⁿ khí-lâi chiū kóng, “Sì-uī ê tiong-kan sī goá tē-it chun-kuì, nā ū kiat-hun-sek á-sī pa̍t-mi̍h ê chong-sek phín chiū lóng koà toà goá ê seng-khu. Lí-khoàⁿ hiān-tāi ê siā-hoē, lóng sī êng-kng, chun-kuì, hó-gia̍h--ê teh chò thâu; án-ni toā-uī eng-kai, tio̍h goá chē” Boé cháiⁿ chiap-soà khí-lâi kóng, “Lūn Kí-cháiⁿ só͘ kóng--ê sī tām-po̍h-á ū lō͘-ēng, m̄-kú só͘ tit-tio̍h i ê lī-ek--ê sī sió-khoá nā-tiāⁿ. Nā lūn Tiong-cháiⁿ, bû-kò sī koân-toā, kan-ta chok-gia̍t khi-hū-lâng, tàu(誤植táu)-tí sī bô lō͘-ēng, put-kò sī toā-kho͘-chhài-thâu, koh ài sáng-sè nā-tiāⁿ. Lūn kàu Bô-miâ-cháiⁿ kèng koh-khah sī bô lō͘-ēng, kan-ta êng-êng chhia-chhí, lām-huì, sún-sit keng-chè, khang-khang koè-ji̍t. Hiān-kim ê sè-kài sī tâm(誤植tām)-lūn, káng-ián bûn-bêng ê sî-tāi, nā kóng káng-ián--tio̍h khah iàu-kín--ê, tio̍h pí chhiú-sè, siat-sú goá nā m̄ chhut-thâu, chiū lín bē thang ta̍k-ki chhun kàu ti̍t, lín chiū pí bô sè-bīn, káng-ián chiū bē soà-la̍t. Jîn-uî bān-bu̍t chi lêng, giân-gú sī jîn-luī choè iàu-kín; káng-bêng ê lāi-khì, che nā bô goá ún-tàng oh hùn-hoat, só͘-í goá eng-kai tio̍h chē toā-uī lah!”

Kóng liáu chin oh kái-koat, āu-lâi chiū ēng tâu-phiò-hoat. Khui-phiò liáu, kok tit-tio̍h chi̍t-phiò, in-uī lóng sī siá ka(誤植kā)-kī choè toā, iû-goân oh kái-koat. Tuì án-ni hoē-tiúⁿ chiah khí-lâi kóng, “Lín lia̍t-uī lóng ū chhò, lán tāi-ke lóng sī siāng chit ki chhiú-kut, kok-lâng ū kok lâng ê lō͘-ēng, hô-pit tio̍h saⁿ-chiⁿ kàu án-ni? iū-koh ū sî-á chiū lín sì-ki ha̍p chò-hoé, nā bô goá iā chò m̄-chiâⁿ tāi-chì……” Kóng boē-soah, sì-ki chńg-thâu-á chin siū-khì, pâi-thek hoē-tiúⁿ ê chū-ko, iau-kiû i ê chèng-kù. Toā-thâu-bó chiah kóng. “Nā m̄-sìn, chhiáⁿ chhì-khoàⁿ the̍h chi̍t pún khah tāng tām-po̍h ê chheh hē tī toh-téng, m̄-chún chhiú-chiúⁿ pang-chān lín, kan-ta lín sì-ki kā i the̍h khoàⁿ ē khí-lâi á-bē!” Sì-ki chńg-thâu-á kó-jiân chhut-la̍t the̍h lóng bē khí-lâi. Toā-tâu(誤植pō͘)-bú chiū chhiò-chhiò kóng, “Taⁿ goá pang-chān lín the̍h-khoàⁿ-māi.” Gō͘-ki chńg-thâu-á chi̍t ē the̍h, chiū khí-lâi. Toā-thâu-bó chiah kóng, “Taⁿ ū iáⁿ bô? Chit-tia̍p khí tāi-ke m̄-thang koh saⁿ-chiⁿ lah!”

Lūn kàu sè-kan lâng iā chhin-chhiūⁿ án-ni: Chū-ko--ê kap khoàⁿ-khin lâng--ê sī chin-chē, lóng bē kì-tit Siōng-tè chhòng-chō lâng kok lâng ū kok lâng ê lō͘-ēng, kok-lâng ū ê pún-hūn. Só͘-í m̄-ta̍t-nā m̄-thang chū-ko, tek-khak tio̍h saⁿ-pang-chān, lâi chiâⁿ Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù lán ta̍k lâng ê chek-jīm.

漢羅(Ùi原文改寫)

自高的會議

捌一擺,指頭á teh相爭做-大,攏毋相讓;姑不將開會議來解決這層事。推薦大頭拇做會長,就請各人講起in的意見。Kí指攏無推辭,起來就講。「除大頭拇以外最大路用--ê就是我;無論人欲問路,抑是欲共人講甚物,攏著我共伊指點;設使若無我,欲用甚物來共人講leh?這是我最有路用的證據,我應該著做大。」講了坐落去。中指起來就講,「我毋免講別物,若kan-ta看我的身軀chiah nih懸,chiah nih大,恁攏比我較矮,這就通證明我應該,著坐大位lah!」無名指起來就講,「四位的中間是我第一尊貴,若有結婚式抑是別物的裝飾品就攏掛帶我的身軀。你看現代的社會,攏是榮光,尊貴,好額--ê teh做頭;按呢大位應該,著我坐」尾指接續起來講,「論Kí指所講--ê是淡薄á有路用,m̄-kú所得著伊的利益--ê是小可nā-tiāⁿ。若論中指,誣告是懸大,kan-ta作孽欺負人,到底是無路用,不過是大箍菜頭,閣愛sáng勢 nā-tiāⁿ。論到無名指更閣較是無路用,kan-ta閒閒奢侈,濫費,損失經濟,空空過日。現今的世界是談論,講演文明的時代,若講講演--著較要緊--ê,著比手勢,設使我若毋出頭,就恁袂通逐隻伸到直,恁就比無勢面,講演就袂soà力。人為萬物之靈,言語是人類最要緊;講明的利器,這若無我穩當oh奮發,所以我應該著坐大位lah!」

講了真oh解決,後來就用投票法。開票了,各得著一票,因為攏是寫家己最大,猶原oh解決。對按呢會長才起來講,「恁列位攏有剉,咱大家攏是siāng這支手骨,各人有各人的路用,何必著相爭到按呢?又閣有時仔就恁四隻合做伙,若無我也做毋成代誌……」講未煞,四隻指頭á真受氣,排斥會長的自高,要求伊的證據。大頭拇才講。「若毋信,請試看the̍h一本較重淡薄的冊hē佇桌頂,毋准手掌幫贊恁,kan-ta恁四隻共伊the̍h看會起來á袂!」四隻指頭á果然出力the̍h攏袂起來。大頭拇就笑笑講,「Taⁿ我幫贊恁the̍h看覓。」五隻指頭á一下the̍h,就起來。大頭拇才講,「Taⁿ有影無?這霎起大家毋通閣相爭lah!」

論到世間人也親像按呢:自高--ê佮看輕人--ê是真濟,攏袂記得上帝創造人各人有各人的路用,各人有的本份。所以毋ta̍t-nā若毋通自高,的確著相幫贊,來成上帝所賞賜咱逐人的責任。