加拿大教會聯合
KA-NÁ-TĀI KÀU-HOĒ LIÂN-HA̍P
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 陳清忠 Tân Chheng-tiong |
| 卷期 | 芥菜子 |
| 卷期 | 第 3 號 |
| 日期 | 1926/1 |
| 頁數 | 5-7 |
白話字（原文數位化）
KA-NÁ-TĀI KÀU-HOĒ LIÂN-HA̍P
Tī chit gō͘-cha̍p-nî kú Pak-pō͘ Tâi-oân ê Ki-tok kàu-hoē ti̍t-chiap sī sio̍k tī Ka-ná-tāi ê Tiúⁿ-ló kàu-hoē.
Chham-siông chē-chē nî liáu-āu, tông kàu-hoē ū kap Bí-í-bí-hoē, cho͘-ha̍p kàu-hoē liân-ha̍p. Che sǹg-sī choè-kūn tī in ê le̍k-sú tiong só͘ keng-giām kè ê chi̍t ê toā-sū.
Chit ê liân-ha̍p ê ūn-tōng si̍t-chāi sī tuì 1902 nî khí, chóng-sī kàu kū-nî ê 9 ge̍h chiah si̍t-chāi kìⁿ-tio̍h lâng-lâng só͘ teh chhut-la̍t, só͘ teh kî-tó ài beh tit-tio̍h chiâⁿ ê kiat-kó. Ū choē-choē ê goân-in lâi chō͘-sêng liân ha̍p ê hi-bōng, iā chit ê ǹg-bāng kàu lō͘-bé soà chiâⁿ-chò put-lêng-bián-tit ê iàu-kiû. Sai-pêng Ka-ná-tāi khoah-toā ê toē-hng ū koáⁿ-kín iàu-kiû só͘ ū ê kàu-hoē tio̍h kiong-kip Thoân-tō-su kap Bo̍k-su, in-uī khì-hit-pêng khiā-khí ê lâng ti̍t-ti̍t ke-thiⁿ. Siōng-chhiáⁿ saⁿ ê kàu-hoē tâng-sî ū kè-sio̍k thoân-kàu ê kang tī A-se-a, A-hui-lī-ka, A-bí-lī-ka 8 ê toē-hng. Só͘-í tuì án-ni ū kám-tio̍h chit ê pit-iàu chiū-sī siat-sú só͘ ū chiah ê kang nā oē tit-thang liân-ha̍p, tek-khak oē séng choē-choē ê lô-le̍k. M̄-nā án-ni, só͘ teh ǹg-bāng ê, chiū-sī khoàⁿ oē tit-thang siau-bia̍t, saⁿ pun-lī, saⁿ kèng-cheng ê Ki-tok-tô͘ thoân-thé hit-khoán ê kiàn-kái, iā lâi saⁿ kiat-liân chiâⁿ-choè si̍t-chāi oē saⁿ pang-chān ê tâng-phoāⁿ.
Sai-pêng toē-hng Ki-tok-tô͘ thoân-thé ê khí-goân kap hoat-ta̍t, che sǹg sī sio̍k tī le̍k-sú ê sū. Ta̍k ê thoân-thé hoat-ta̍t, tī te̍k-pia̍t ê sū-chêng thang ha̍p te̍k-pia̍t ê khiàm-ēng. Chóng-sī chha-put-to tī ta̍k ê sî-chūn, hiah ê sū-chêng kap khiàm-ēng ū piàn-oāⁿ. Só͘-í khah chhim-siūⁿ ê hoē-iú, chiū chai koh-chài î-chhî tī kú-kú ê tiong-kan saⁿ pun-khui lâi hoat-ta̍t hit-hāng ê bô lí-iû. Chóng-sī chong-kàu ê thoân-thé, khah-siông chin kò͘-chip, chin bô ài pàng-sak in só͘ chhēng chin kú ê saⁿ, sui-bóng in chai nā koh lâu-teh sī hián-bêng ū sit-lo̍h chong-kàu ê pún-chit.
Liân-ha̍p ê thê-àn, chèng-sek thê-chhut tī saⁿ kàu-phài ê sî, Bí-í-bí hoē kap cho͘-ha̍p kàu-hoē, suî-sî bô īⁿ-gī lâi sêng-siū; Chóng-sī tī Tiúⁿ-ló-hoē, chit-pêng ū siⁿ-chhut choē-choē ê hoán-tuì. uī-tio̍h án-ni liân-ha̍p ū iân-kî ê kuí-nā nî-kú, chiū-sī ǹg-bāng tī iân-kî ê tiong-kan keng-kè gián-kiù, thó͘-lūn, āu lâi oē khah iâⁿ hiah ê hoán-tuì ê; iā chit ê iân-kî ū koh soà-chiap kàu Au-chiu tāi-chiàn 4 nî-kú. Chóng-sī bô lâng bián-kióng tio̍h chiong chit ê liân-ha̍p uí-thok hō͘ Tiúⁿ-ló kàu-hoē ê pō͘-hoē lâi siat-hoat: Só͘-í Cho͘-ha̍p-hoē, Tiong-hoē, Tāi-hoē ū sêng-jīn liân-ha̍p ê tē-ki, āu-lâi Chóng-hoē lō͘-bé koat-tēng tio̍h chìn-hêng, sui-bóng iáu ū chhun kuí nā uī ê kàu-hoē kap hoē-iú bē chham-ka.
Taⁿ Ka-ná-tāi ū chi̍t ê toā liân-ha̍p ê kàu-hoē. Kū-nî ê 4 ge̍h chhe 10 tī To-lûn-to ū kú-hêng sēng-tāi ê chiok hō sek. Tī û-tēng ê sî-kan, saⁿ ê liân-ha̍p kàu-hoē ê tāi-piáu-chiá kok-kok pâi-tīn, saⁿ-chiap chiâⁿ choè chit ê tn̂g-lia̍t, chìn-ji̍p To-lûn-to chhī tē-it toā keng ê Kong-hoē-tn̂g, tī hia chòng-giâm lâi kú-hêng chiok-hō ê lé-pài-sek.
Thong sè-kan tiōng-iàu ê Sin-kàu ê thoân-thé ū ê phài-khián tāi-piáu-chiá, ū ê kià phoe－só͘-kóng só͘ tha̍k bô m̄-sī tâng chi̍t-sim lâi saⁿ-kap hoaⁿ-hí ê chiok-sû. Chi̍t ê kóng-liáu koh chi̍t-ê, in só͘ ián-soat--ê, lóng-sī soan-giân in ê khak-sìn; chiū-sī lūn chit ê ūn-tōng, bô m̄-sī tuì tī Ki-tok-tô͘ ê thiàⁿ kap in ê bōng-sióng lâi choè tōng-ki ê sìn-gióng-siōng ê toā lō͘-hiám; iā sī choè thong sè-kan ê kàu-hoē tuì-siōng（對象）ê kàu-hùn; koh-chài sī Sèng-sîn bêng-khak ê chí-tō.
Tuì chit ê liân-ha̍p oē siⁿ-chhut sím-mi̍h kiat-kó, lán boē tit-thang suî-sî lâi toàn-giân. Chóng-sī sian-tō-chiá ê ǹg-bāng, bo̍k-tek oē tit-thang cha̍p-hun lâi si̍t-hiān; chit-khoán ê sū bô khiàm-kheh choē-choē lâng ê sêng-jīn.
Bô giâu-gî, ún-tàng liân-ha̍p ê kàu-hoē oē khah bô-la̍t, in-uī iáu ū choē-choē uī Tiúⁿ-ló-hoē ê kàu-hoē iáu-boē chham-ka. Tuì pa̍t-bīn lâi siūⁿ, liân-ha̍p ê kiat-kó oē ke-thiⁿ bu̍t-chit-siōng, châi-chèng-siōng, cheng-sîn-siōng ê tōng-le̍k tī liân-ha̍p ê kàu-hoē; che iā khah-si̍t oē án-ni. Khiā tī sin sî-tāi mn̂g-hō͘ ê kàu-hoē í-keng khak-si̍t hiòng-chêng teh thèng-hāu só͘ eng-kai tio̍h sêng-siū ê sî-ki kap kang-tiâⁿ.
Lūn īⁿ-pang thoân-kàu ê sū, chit ê liân-ha̍p ê tiōng-iàu bûn-toê, toā pō͘-hūn chiū-sī tī khui-khoah sū-gia̍p. Í-chêng kan-ta oē kàu Tiúⁿ-ló-hoē ê pò-kò, sè-lūn í-ki̍p ta̍k-khoán ê siau-sit, í-āu iā pîⁿ-pîⁿ oē kàu Bí-í-bí-hoē kap Cho͘-ha̍p kàu-hoē. Só͘-í uî-tio̍h lán Pak-pō͘ Tâi-oân Siōng-tè ê kok ê chìn-pō͘ hoat-tián, teh-beh ū khah choē lâng lâi tàu chhut-la̍t, phah-sǹg iā tàu kî-tó.
Chóng-sī Ka-ná-tāi kàu-hoē liân-ha̍p ê sêng-kó teh beh khui-khoah poâⁿ-kè liân-ha̍p kàu-hoē ê kài-hān kap in ê soan-kàu ê khu-he̍k; iā beh chìn chi̍t-pō͘ lâi choè choân sè-kài Ki-tok kàu-tô͘ thoân-kiat ê goân-le̍k. ĪN kàu-phài ê kàu-hoē, tē-it tāi-seng chìn-hêng liân-kiat--ê, chiū-sī tī Chi-ná, āu-lâi ìn-tō͘. àn-ni Ka-ná-tāi ê kàu-hoē iā hoaⁿ-hí thàn A-se-a liân-siàu kàu-hoē ê siān-tō. Eng-kok kap So͘-kek-lân ê kàu-hoē bô-kú iā beh tè chit ê kha-pō͘ lâi kiâⁿ. Koh-chài Ò-sū-tāi-lī-a, A-hui-lī-ka, A-bí-lī-ka iā uī-tio̍h chit ê saⁿ-tâng ê ūn-tōng, teh chìn-hêng thó-gī.
Kàu-hoē sī Ki-tok ê seng-khu, boē-oē saⁿ pun-khui--tit; kìⁿ só͘ ū khoàⁿ-kìⁿ ê pun-lī tio̍h sàu hiat-ka̍k, thang chiâⁿ Chú ê kî-tó, “……hō͘ in choè chi̍t ê, chhin-chhiūⁿ lán ê choè chi̍t ê; Goá tiàm tī in, lí tiàm tī goá”.
漢羅（Ùi原文改寫）
加拿大教會聯合
佇這五十年久北部台灣ê基督教會直接是屬佇加拿大ê長老教會。
參詳濟濟年了後，tông教會有kap米以米會、組合教會聯合。這算是最近佇in ê歷史中所經驗過ê一个大事。
這个聯合ê運動實在是對1902年起，總是到舊年ê 9月chiah實在見著人人所teh出力，所teh祈禱ài欲得著成ê結果。有濟濟ê原因來助成聯合ê希望，也這个ǹg望到路尾續成做不能免得ê要求。西爿加拿大闊大ê地方有趕緊要求所有ê教會著供給傳道師kap牧師，因為去彼爿徛起ê人直直加添。尚且三個教會同時有繼續傳教ê工佇亞西亞、阿非利加、阿米利加8个地方。所以對按呢有感著這个必要就是設使所有遮个工若會得thang聯合，的確會省濟濟ê勞力。毋若按呢，所teh ǹg望ê，就是看會得thang消滅、相分離、相兢爭ê基督徒團體彼款ê見解，也來相結聯成做實在會相幫贊ê同伴。
西爿地方基督徒團體ê起源kap發達，這算是屬佇歷史ê事。逐个團體發達，佇特別ê事情thang合特別ê欠用。總是差不多佇逐ê時陣，遐个事情kap欠用有變換。所以khah深想ê會友，就知koh再維持佇久久ê中間相分開來發達彼項ê無理由。總是宗教ê團體，khah常真固執，真無ài放sak in所穿真久ê衫，雖bóng in知若koh留teh是顯明有失落宗教ê本質。
聯合ê提案，正式提出佇三教派ê時，米以米會kap組合教會，隨時無異議來承受；總是佇長老會，這爿有生出濟濟ê反對。為著按呢聯合有延期ê幾若年久，就是ǹg望佇延期ê中間經過研究、討論，後來會khah贏遐个反對ê；也這个延期有koh續接到歐洲大戰4年久。總是無人勉強著將這个聯合委託予長老教會ê部會來設法：所以組合會、中會、大會有承認聯合ê地基，後來總會路尾決定著進行，雖bóng猶有賰幾若位ê教會kap會友袂參加。
Taⁿ加拿大有一個大聯合ê教會。舊年ê 4月初10佇多倫多有舉行盛大ê祝賀式。佇預定ê時間，三個聯合教會ê代表者各國排陣、相接成做這个長列，進入多倫多市第一大間ê公會堂，佇遐壯嚴來舉行祝賀ê禮拜式。
Thong世間重要ê新教ê團體有ê派遣代表者，有ê寄批－所講所讀無毋是同一心來相kap歡喜ê祝辭。一个講了koh一個，in所演說--ê，攏是宣言in ê確信；就是論這个運動，無毋是對佇基督徒ê疼kap in ê夢想來做動機ê信仰上ê大路險；也是做thong世間ê教會對象（對象）ê教訓；koh再是聖神明確ê指導。
對這个聯合會生出啥物結果，咱袂得thang隨時來斷言。總是先導者ê ǹg望，目的會得thang十分來實現；這款ê事無欠缺濟濟人ê承認。
無僥疑，穩當聯合ê教會會khah無力，因為猶有濟濟位長老會ê教會猶未參加。對別面來想，聯合ê結果會加添物質上、財政上、精神上ê動力佇聯合ê教會；這也確實會按呢。徛佇新時代門戶ê教會已經確實向前teh聽候所應該著承受ê時機kap工程。
論異邦傳教ê事，這个聯合ê重要問題，大部份就是佇開闊事業。以前干但會到長老會ê報告、細論以及逐款ê消息，以後也平平會到米以米會kap組合教會。所以為著咱北部台灣上帝ê國ê進步發展，teh欲有khah濟人來鬥出力，拍算也鬥祈禱。
總是加拿大教會聯合ê成果teh欲開闊盤過聯合教會ê界限kap in ê宣教ê區域；也欲進一步來做全世界基督教徒團結ê源力。異教派ê教會，第一事先進行連結--ê，就是佇支那，後來印度。按呢加拿大ê教會也歡喜趁亞西亞年少教會ê先導。英國kap蘇格籣ê教會無久也欲tè這个腳步來行。Koh再澳斯大利亞、阿非利加、阿米利加也為著這个相同ê運動，teh進行討議。
教會是基督ê身軀，袂會相分開--得；見所有看見ê分離著掃hiat-ka̍k，thang成主ê祈禱，「……予in做一个，親像咱ê做一个；我踮佇in，你tiàm佇我」。