慈愛Ê結子（聖誕è故事）

CHÛ-ÀI Ê KIAT-CHÍ (Sèng-tàn è kò͘-sū)

文獻資訊

項目	資料
作者	無lo̍h名
卷期	芥菜子
卷期	第 2 號
日期	1925/10
頁數	38-40

白話字（原文數位化）

CHÛ-ÀI Ê KIAT-CHÍ (Sèng-tàn è kò͘-sū)

“Muî-kuì-hoē, Muî-kuì-hoe, siáⁿ lâng beh bé goá ê muî-kuì-hoe?” Chi̍t ê suí-suí ê cha-bó͘ gín-ná, hoat-chhut khin-khin sè-sè ê siaⁿ; chhēng chin phoà ê saⁿ-khò͘, ēng loán-jio̍k ê chhiú koāⁿ chi̍t-kha phoà-nâ, té chē-chē beh siā beh siā ê hoe, khoàⁿ i sán-sán ê bīn, kap nn̄g-ki lō͘-kô͘-moê ê kha, chiū chai i sī sòng-hiong sit tiau-ióng, bô tit-tio̍h khoài-lo̍k chhù-bī--ê. Khiā tī lō͘-piⁿ teh siám-pī chhiⁿ-léng ê pak-hong. Koe-lō͘ ê lâng chhēng tn̂g-phàu phoê-hiû, siông-chhiáⁿ teh kiò koaⁿ-á! koaⁿ-á! Nā-sī. Chit ê cha-bó͘ gín-ná hō͘ bô chêng ê léng-hong chhoe kàu gī-gī-chhoah, iū-koh teh beh lo̍h-seh lah, chiū cháu lâi bih tī chi̍t keng tiàm ê mn̂g-kháu siám-pī; seng-khu koâⁿ, pak-tó͘ iau; seh iū ti̍t-ti̍t lo̍h; ji̍t iū ti̍t-ti̍t àm; ta̍k lâng kò͘ cháu seh, bô lâng beh kā i boé hoe, iū-koh in-uī lo̍h-seh, hit keng tiàm beh khah chá koaiⁿ. Tiàm-oân kā i koáⁿ. I ēng un-jiû ê siaⁿ ai kiû kóng, si̍t-chāi chin sit-lé, in-uī lo̍h-seh, seng-khu koâⁿ, pak-tó͘ iau, ko͘-put-chiong chhiáⁿ hō͘ goá bih, chiah ê oē bē phah-tōng--tio̍h tiàm-oân ê sim; koh jióng kóng, Lí teh kiaⁿ koâⁿ thài m̄ tò-khì, nā m̄ kín khì, beh kiò kéng-chhat kā lí phah. Chit-ê khó-lîn ê cha-bó͘ gín-ná ko͘-put-chiong koāⁿ i ê phoà hoe-nâ, koh kiâⁿ cha̍p goā hun-cheng chiū kàu chi̍t keng ím-si̍t tiàm; po-lê tû lāi ū pâi chin hó chia̍h ê mi̍h, kap Kiù-chú-tàn só͘ tio̍h ēng ê ko-piáⁿ, lāi-bīn koh ū chú-bah ê phang-bī chhèng chhut-lâi. Ka-kī chiū khiā tī hia teh gōng-siūⁿ, m̄-chai tī sî chiah ē-tit chhì--tio̍h chit hō chu-bī. Hut-jiân tuì lāi-bīn cháu-chhut chi̍t ê lâng, i kiaⁿ chit tiô, lia̍h-chò iû-goân beh koáⁿ i, chioh tiān-teng ê kng, khoàⁿ i ê bīn sī chin chû-ài ê khoán, chiū hó-táⁿ khì chio i bé hoe, ǹg-bāng nā tò-khì, m̄-bián hō͘ lâng phah; chhut siaⁿ kóng, Sian-seⁿ ah! chhiáⁿ lí bé hoe hó--m̄? Goá sī chin in-uī——koâⁿ kàu liān oē to kóng boē chhut. Hit ê lâng khoàⁿ-kìⁿ i hiah khó-lîn, chiū tehh8 1 kho͘-gîn hō͘--i kóng, Lí tehh8 khì, goá to bô ài bé hoe; sī ài chān kan-khó͘ lâng nā-tiāⁿ. Cha-bó͘ gín-ná kóng, Goá m̄-káⁿ kā lí tehh8 chiah chē chîⁿ, in-uī goá bô hiah chē hoe thang pó͘ kàu-gia̍h.

Hit ê lâng kóng, bô hoe bô iàu-kín——I bô tán kàu i kóng liáu, kóng bô lūn àn-choáⁿ lí tio̍h kā goá tehh8 hoe. Hit ê lâng chhiò-chhiò kóng, hó, goá tehh8 chi̍t luí suí-suí--ê, cha-bó͘ gín-ná chiū tuì nâ-ni̍h kéng chit luí khah toā luí khah suí-ê. Hit ê lâng khoàⁿ hoe thâu àⁿ-àⁿ, sim lāi teh siūⁿ chit hō thiⁿ-khì, in ê pē-bú thài kam hō͘ i chhut-lâi chò seng-lí! Chit ê cha-bó͘ gín-ná khoàⁿ hit ê lâng ê bīn ia put-chí kám-kek i. Goân lâi chit ê cha-bó͘ gín-ná tī 4 hoè ê sî chiū kap i pē-bó͘ lī-khui, lóng m̄-bat tú-tio̍h lâng tuì i chiah chhin-chhiat, só͘-í chin hoaⁿ-hí. Hit ê lâng chiū mn̄g cha-bó͘ gín-ná kóng, Lí kiò sím-mi̍h miâ? ìn kóng, goá miâ chò Sèng-tàn-lú (Sèng-tàn-ji̍t seⁿ--ê) Hit ê lâng gông-ngia̍h mn̄g kóng, Sèng-tàn-lú hà? iā sèⁿ sím-mi̍h! Gín-ná ìn kóng goá chiah toā-hàn, chóng-sī m̄-chai sìⁿ sím-mi̍h, liān chit ê miâ chin kú iā bô lâng kiò goá lah! Koh mn̄g lí kuí hoè? ìn, tú-tú 10 hoè. Tehn̂g kuí-nā hun chēng-chēng. āu lâi Sèng-tàn-lú kóng, chin àm lah! Goá tio̍h tò-khì. Chhin-chhiūⁿ khùn-khì hit ê lâng, hut-jiân kiaⁿ-chhíⁿ mn̄g kóng, tī sī ē gū-tio̍h lí thang koh kā lí bé hoe? I ìn kóng goá ta̍k-ji̍t kui-ji̍t tī ke-nih teh bē hoe. Bīn-ná-chài goá beh kéng kuí luí-á suí-suí- -ê lâi sàng lí. Kóng soah chiū saⁿ-sî ti̍t-ti̍t khì. Hit ê lâng teh chhut-sîn, lóng bô thiaⁿ-tio̍h i teh saⁿ-sî, beh koh mn̄g i kuí-kù-á oē; hut-jiân khoàⁿ-kìⁿ í-keng khì hiah hn̄g lah; chiū chhin-chhiūⁿ chin lán-tō ê khoán, chē kā-kī ê chū-tōng-chhia tò-khì.

Chia̍h-pn̄g ê sî, chiū mn̄g i ê hū-jîn-lâng kóng, Lí chai lán hit ê sè cha-bó͘-kiáⁿ chit-tia̍p tī tó-uī mah? I ê hū-jîn-lâng lâu-ba̍k-sái, chhin-chhiūⁿ chin m̄-ài tiōng-hu kóng khí chit chân-sū ê khoán, chiū ìn kóng, chhiáⁿ lí bo̍h-tit koh kóng-khí Sèng-tàn lú ê sū lah, tuì la̍k-nî-chêng ê Sèng-tàn-mî; lán ê cha-bó͘ gín-ná hō͘ lâng thau-chhoā khì kàu-taⁿ, goá ê sim bô chi̍t-sî-á khoài-lo̍k, lí kiám m̄-chai?

Tē-jī-ji̍t hit ê lâng chē chū-tōng-chhia chhut-mn̂g, sim-lāi teh siūⁿ i só͘ thiàⁿ ê cha-bó͘ kiáⁿ. La̍k-nî chêng phah-m̄-kìⁿ kàu-taⁿ, lóng bô tàng chhoē; tú-tú iu-būn teh-siūⁿ, hut-jiân ūn-choán-chhiú toā hoah chi̍t-siaⁿ, chhia oai tuì piⁿ-á khì, i tī chhia-lāi iā iô-tó, āu-lâi chhia-tehn̂g; chiū cháu lo̍h lái khoàⁿ, í-keng chin-chē lâng uî-teh khoàⁿ, ta̍k-ê kóng, chin guî-hiám ah! Chin guî-hiám ah! I chiū cháu ji̍p lâng-tui, khoàⁿ-kìⁿ chi̍t ê cha-bó͘ gín-ná hūn, tó tī chhia-lián piⁿ, thâu-khak lâu-hoeh, i chiū koáⁿ-kín kā i phō khí-lâi; chit ē khoàⁿ to sī cha-hng bē hoe hit ê Sèng-tàn-lú, chiū koáⁿ-kín ēng chhiú-kin tuì thâu-khak kā i pau-teh; koáⁿ-kín ēng chū-tōng kā i chài tò-khì. I ê hū-jîn-lâng kiaⁿ chi̍t-ê, i kā i kóng bô iàu-kín sió-khoá nā-tiāⁿ. Chiū ēng sio-chiú kā i sé hoeh-jiah, tehh8 saⁿ teh kā i oāⁿ, i ê hū-jîn-lâng hut-jiân chhut toā siaⁿ háu; in-uī khoàⁿ tio̍h cha-bó͘ gín-ná ām-kún koà chi̍t ê ke̍k sè ê a̍h-á, a̍h-á koà ū ji̍p kim-kong chio̍h khek saⁿ jī Sèng-tàn-lú, a̍h-á lāi ū nn̄g tiuⁿ sè-tiuⁿ ê siōng. án-ni chit ê cha-bó͘ gín-ná chiàⁿ-chiàⁿ sī in la̍k-nî chêng só͘ sit-lo̍h choè thiàⁿ ê cha-bó͘ kiáⁿ, iū koh ām-kún-ē iā chi̍t ê to thâi-tio̍h ê siong-hûn chò kì-hō; kàu-gia̍h thang chèng-bêng sī in ê chhin-seⁿ kiáⁿ. Chiū kap i chim-chhuì.

Kàu Sèng-tàn hit ji̍t, chit la̍k-nî m̄-bat tit-tio̍h khoài-lo̍k ê Sèng-tàn-lú, í-keng chē tī in lāu-bú ê heng-chêng, tī piⁿ-á ê Sèng-tàn chhiū ū tiàu chin chē ê suí mi̍h. Khó-ài ê Sèng-tàn-lú ê khoài-lo̍k, hoaⁿ-hí. Thang kóng sī chhut tī ì-goā--ê lah!

Bí-ka mn̄g i ê hū-jîn-lâng kóng, Taⁿ í-āu lí beh koh iu-chhiû mah? I ê hū-jîn-lâng kóng, Chū-jiân sī chin hoaⁿ-hí, lí kám bô khoàⁿ-tio̍h goá hoaⁿ-hí ê bīn mah? Bí-ka chiū cháu-oá, hū-jîn-lâng kap i chim-chhuì, kóng, Lí ū khoàⁿ-tio̍h lán chhin-chhiūⁿ chit-pak khoài-lo̍k ê ang-á-tô͘ á-bô?

Chit-phiⁿ thang chò Sèng-tàn ê kò͘-sū, iā thang phian-chhip chò クリスマス ián-gē ê chhut-thâu.

漢羅（Ùi原文改寫）

慈愛Ê結子（聖誕è故事）

「玫瑰花、玫瑰花，啥人欲買我ê玫瑰花？」一个媠媠ê查某囡仔，發出輕輕細細ê聲；穿真破ê衫褲，用軟弱ê手捾一跤破籃，té濟濟欲謝欲謝ê花，看伊瘦瘦ê面，kap兩支路糊糜ê跤，就知伊是喪鄉失調養，無得著快樂趣味--ê。徛佇路邊teh閃避青冷ê北風。街路ê人穿長袍皮裘，尚且teh叫koaⁿ-á！koaⁿ-á！若是。這个查某囡仔予無情ê冷風吹到gī-gī-chhoah，又koh teh欲落雪lah，就走來bih佇一間店ê門口閃避；身軀寒、腹肚餓；雪又直直落；日又直直暗；逐人顧走雪，無人欲kā伊買花，又koh因為落雪，彼間店欲khah早關。店員kā伊趕。伊用溫柔ê聲ai求講：實在真失禮，因為落雪，身軀寒、腹肚餓，姑不衷請予我bih，遮个話袂拍動--著店完ê心；koh嚷講：你teh驚寒汰毋倒去，若毋緊去，欲叫警察kā你拍。這個可憐ê查某囡仔姑不衷捾伊ê破花籃，koh行十外分鐘就到一間飲食店；玻璃櫥內有排真好食ê物，kap救主誕所著用ê糕餅，內面koh有煮肉ê芳味chhèng出來。家己就徛佇遐teh戇想，毋知佇時chiah會得試--著這號滋味。忽然對內面走出一个人，伊驚一tiô，掠做猶原欲趕伊，借電燈ê光，看伊ê面是真慈愛ê款，就好膽去招伊買花，ǹg望若倒去，毋免予人拍；出聲講：先生ah！請你買花好--毋？我是真因為—--寒到連話to講袂出。彼个人看見伊遐可憐，就提1箍銀予--伊講：你提去，我to無ài買花；是ài贊艱苦人若定。查某囡仔講：我毋敢kā你提chiah濟錢，因為我無遐濟花thang補夠額。

彼个人講：無花無要緊—--伊無等到伊講了，講無論按怎你著kā我提花。彼个人笑笑講：好，我提一蕊媠媠--ê，查某囡仔就對籃裡揀這蕊khah大蕊khah媠ê。彼个人看花頭àⁿ-àⁿ，心內teh想這號天氣，in ê父母汰甘予伊出來做生理！這个查某囡仔看彼个人ê面也不止感激伊。原來這个查某囡仔佇4歲ê時就kap伊父母離開，攏毋捌拄著人對伊chiah親切，所以真歡喜。彼个人就問查某囡仔講：你叫啥物名？應講，我名做聖誕女（聖誕日生--ê）彼个人昂愕問講：聖誕女hà？也姓甚物！囡仔應講我chiah大漢，總是毋知姓啥物，連這个名真久也無人叫我lah！Koh問你幾歲？應，拄拄10歲。停幾若分靜靜。後來聖誕女講：真暗lah！我著倒去。親像睏去彼个人，忽然驚醒問講：佇時會遇著你thang koh kā你買花？伊應講我逐日規日佇街裡teh賣花。明仔載我欲揀幾蕊仔媠媠--ê來送你。講soah就相辭直直去。彼个人teh出神，攏無聽著伊teh相辭，欲koh問伊幾句á話；忽然看見已經去遐遠lah；就親像真lán-tō ê款，坐家己ê自動車倒去。

食飯ê時，就問伊ê婦人人講：你知咱彼个細查某囝這霎佇叼位mah？伊ê婦人人留目屎，親像真毋ài丈夫講起這層事ê款，就應講，請你莫得koh講起聖誕女ê事lah，對六年前ê聖誕暝；咱ê查某囡仔予人偷chhōa去到taⁿ，我ê心無一時á快樂，你kiám毋知？

第二日彼个人坐自動車出門，心內teh想伊所疼ê查某囝。六年前拍毋見到taⁿ，攏無當找；拄拄憂悶teh想，忽然運轉手大喝一聲，車歪對邊á去，伊佇車內也搖倒，後來車停；就走落來看，已經真濟人圍teh看，逐个講：真危險ah！真危險ah！伊就走入人堆，看見一个查某囡仔暈，倒佇車輛邊，頭殼流血，伊就趕緊kā伊抱起來；這下看to是昨昏賣花彼个聖誕女，就趕緊用手巾對頭殼kā伊包the；趕緊用自動kā伊載倒去。伊ê婦人人驚一個，伊kā伊講無要緊小可若定。就用燒酒kā伊洗血跡，提衫teh kā伊換，伊ê婦人人忽然出大聲哮；因為看著查某囡仔頷頸掛一个極細ê盒仔，盒仔蓋有入金光石刻3字聖誕女，盒仔內有兩張細張ê像。按呢這个查某囡仔正正是in六年前所失落最疼ê查某囝，又koh頷頸下也一个刀刣著ê傷痕做記號；夠額thang證明是in ê親生囝。就kap伊親喙。

到聖誕彼日，這六年毋捌得著快樂ê聖誕女，已經坐佇in老母ê胸前，佇邊á ê聖誕樹有召真濟ê媠物。可愛ê聖誕女ê快樂，歡喜。Thang講是出佇意外--ê lah！

Bí-ka問伊ê婦人人講：Taⁿ以後你欲koh憂愁mah？伊ê婦人人講：自然是真歡喜，你敢無看著我歡喜ê面mah？ Bí-ka就走倚，婦人人kap伊唚喙，講：你有看著咱親像這幅快樂ê尪仔圖á無？

這篇thang做聖誕ê故事，也thang編輯做クリスマス演藝ê齣頭。