你看，in落山啦!
LÍ KHOÀN IN LO̍H SOAN LAH!
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 吳天命 Gô͘ Thian-bēng |
| 卷期 | 芥菜子 |
| 卷期 | 第 2 號 |
| 日期 | 1925/10 |
| 頁數 | 17-20 |
白話字（原文數位化）
LÍ KHOÀN IN LO̍H SOAN LAH!
Tī 7 ge̍h chhe, lán pak-pō͘ kàu-hoē ê Thoân kàu-su chū-chi̍p tī Tām-chuí ê soaⁿ-á-téng. Keng-kè 10 ji̍t kú, tī hit tiong-kan lán ê chèng sian-siⁿ tek-khah ū tit-tio̍h choē-choē ê kà-sī kap siu-ióng. Lán ê sian-siⁿ tī ta̍k só͘-chāi chhut-la̍t kap mô͘-kuí kau-chiàn, koh-chài pó-hō͘ kà-sī lán; tek-khak tio̍h ū ki-hoē thang hō͘ in chēng-sióng, lán choè iûⁿ-ê eng-kai tio̍h giâ siang-chhiú lâi hoan-gêng! Toàn-toàn m̄-thang hiâm lán ê bo̍k-chiá sī ài thit-thô.
Koh-khah thang hō͘ lán hoaⁿ-hí- -ê, chiū-sī khoàⁿ in teh lo̍h-soaⁿ. 10 ji̍t kú keng-koè liáu-āu, tāi-ke hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí lo̍h-soaⁿ kàu tī sì-hng. Goá tú-hó ū ki-hoē thang khoàⁿ-kìⁿ. Lí khoàⁿ, in lo̍h soaⁿ lah! chiūⁿ soaⁿ ê sî sī tuì be̍k-sióng, kau-poê Chú, siū Chú ê kà-sī ê só͘-chāi lâi.
Hit ê kha-pō͘ ê siaⁿ-im hó thiaⁿ kàu cháiⁿ-iūⁿ! Bīn-māu ê chhiò iông suí kàu cháiⁿ-iūⁿ! Kú-tōng só͘ hián-chhut ê ióng-khì hó-khoàⁿ kàu cháiⁿ-iūⁿ! In beh lo̍h-khì tó-uī, cháiⁿ-iūⁿ hiah tek-ì? Beh lâi kàu lán ê tiâu, uī-tio̍h Chú pó-hō͘ chiàu-kò͘ lán lah! M̄-nā án-ni beh lo̍h lâi kap mô͘-kuí kau-chiàn lah! Lí khoàⁿ, lo̍h lâi lah, thang hoaⁿ-hí ah!
Chit-tia̍p ài kap chin-ài ê chèng sian-siⁿ siūⁿ tām-po̍h lūn lán ê Chú lo̍h soaⁿ khì choè-kang ê sū. Goá chai chèng sians-siⁿ í-keng siūⁿ liáu, iā siūⁿ liáu, iā í-keng teh si̍t-hêng lán ê Chú só͘-choè ê khoán. iáu- kú goá chhim-sìn, tek-khak ū khiàm-ēng koh chham-khó, só͘-í hó táⁿ lâi siá. Khoàⁿ-kìⁿ lín ê ióng-khì koà hoaⁿ-hí ê bīn-iông, thiaⁿ kìⁿ lín kha-pō͘ siaⁿ-im ê hó thiaⁿ, boē kìm-tit hō͘ goá liāu lín ū phāu lán ê Chú hit-sî teh lo̍h soaⁿ só͘ phāu ê sim-chì lâi lo̍h soaⁿ. Tek-khak ū chiah tio̍h, in-uī lín sī Chú ê ha̍k-seng, īn-uī lín sī Chú só͘ kéng-ê! Tàu-tí ū phāu sím-mi̍h sim-chì?
- ài khì chèng-bêng I ê hok-im.
Lán ê Chú peh-chiūⁿ khòng-iá hō͘ mô͘-kuí chhì 40 mî ji̍t, tī hia ū tek-sèng mô͘-kuí, chhim chai I lâi sè-kan ê bo̍k-tek, chhiok-kám I tio̍h siū-tio̍h choē-choē ê kan-khó͘ lâi êng-kng Siōng-tè. Si̍t-giām tio̍h beh chín-kiù sè-kan lâng chhut choē-ok chí-ū tio̍h khiàm-ēng I nā-tiāⁿ. iā chāi sè-kan lâng só͘ khiàm-ēng î-it ê hok-im sī chāi tī I. M̄-kú tī chia khòng-iá ê só͘-chāi, sī I pún-sin keng-giām tio̍h, pún-sin chai nā-tiāⁿ. Beh hō͘ sè-kan lâng chai-iáⁿ I ê hok-im, I tio̍h lo̍h-soaⁿ lī-khui khòng-iá, khì soan-thoân, khì chèng-bêng. Khoàⁿ Má-thài 4:23－25 chiū chai I ū cháiⁿ-iūⁿ kiâⁿ sîn-jiah lâi chèng-bêng I ê hok-im. Sîn-jiah khiok m̄-sī lán ê Chú ê bo̍k-tek, put-kò sī beh choè chèng-bêng I ê kàu-hùn ê lō͘-ēng nā-tiāⁿ. Khoàⁿ Má-thài 5, 6, 7 chiuⁿ, chiū I cháiⁿ-iūⁿ teh soan-thoân I ê hok-im. I lī-khui khòng-iá lo̍h khì Ka-lī-lī chiū-sī chit hō bo̍k-tek.
- ài khì phó͘-thoân I ê hok-im.
Lán ê Chú lī-khui khòng iá, lo̍h khì Ka-lī-lī, sui-jiân ū chèng-bêng soan-thoân ê hok-im, lán tio̍h chai sī hiòng chi̍t pō͘ pō͘-hūn ê lâng chèng-bêng kap soan-thoân nā-tiāⁿ. Tī Má-thài 5, 6, 7, chiuⁿ, Iâ-so͘ í-keng koh peh-chiūⁿ chi̍t ê soaⁿ lâi soan-thoân hok-im. M̄-kú oē tit thang kàu soaⁿ-á lâi thiaⁿ hok-im ê lâng sī ióng-chòng him-bō͘ tō-lí ê lâng nā-tiāⁿ, boē bián-tit ū chè-hān. Tiàm che siū chè-hān ê soaⁿ-téng lâi kà-sī lâng boē choè Chú Iâ-so͘ ê boán-chiok, tī Má-thài 8: ū kì-chāi I koh lo̍h soaⁿ. Beh khì chhòng sím-mi̍h? Beh khì phó͘-thoân hok-im hō͘ choē-choē lâng thang thiaⁿ-kìⁿ. Kan-ta hō͘ chiūⁿ soaⁿ ê lâng I bô boán-chiok, I ài khì sì-hng chhoē chèng-iûⁿ-kûn. Tuì chit pái lo̍h soaⁿ khì ū kàu ta̍k só͘-chāi, ta̍k hiuⁿ-chng, ta̍k ka-têng, í-ki̍p kô-jîn, tuì-te̍k ê tiong-kan phó͘-thoán hok-im.
- ài khì an-uì sè-jîn.
Í-siōng mn̄g-pái ê lo̍h soaⁿ í-goā, I siông-siông chiūⁿ soaⁿ lâi kap Siōng-tè kau-poê, tī hia tit-tio̍h Pē te̍k-pia̍t ê an-uì. Chóng-sī I bô lia̍h án-ni choè boán-chiok. I chai hit sî tī Iû-thài I ê ê tông-pau choē-choē uī-tio̍h khiàm-kheh lim-chiah, kiān-khong, hi-bōng lâi sit-chì. I ài in kap I saⁿ-kap tit-tio̍h tī soaⁿ-téng kî-tó tiong só͘ ū ê uì-an, ài in boē uī-tio̍h khiàm-kheh lim-chia̍h, kiān-khong, hi-bōng lâi sit-chì; I ū lo̍h soaⁿ lâi pò in kái-koat lim-chia̍h, kiān-khong ê būn-toê, pò in chai éng-oán ê hi-bōng. án-ni beh hō͘ in kap I saⁿ-kap tit-tio̍h Pē só͘ siúⁿ-sù I ê uì-an.
- ài khì pē si̍p-jī-kè.
Chhiáⁿ lán koh kì-tit Iâ-so͘ koh chi̍t-pái ê lo̍h-soaⁿ, chiū-sī tī I piàn bīn-māu ê só͘-chāi. I chhoā ha̍k-seng kàu Kai-sat lī-a, Huī-li̍p-pí, tī-hia tit-tio̍h Pí-tek kan-chèng I sī éng-oa̍h Siōng-tè ê kiáⁿ Ki-tok. Liáu-āu I chiah pò ha̍k-seng chai I tio̍h pē si̍p-jī-kè ê sū. Siāng chi̍t-sî I chhoā Pí-tek, Ngá-kok, Iok-hān chiūⁿ He̍k bûn soaⁿ, tī-hia kau-poê Mô͘-se, Î-lī-á. Tī-hia káu-ke̍k hó, lī-khui sè-kan ê sio̍k-sū. (Má-thài 17:1-8) Cháiⁿ-iūⁿ I tio̍h lī-khui hiah hó ê só͘-chāi khì lo̍h soaⁿ (Má-thài 17:9) uī-tio̍h ài pē si̍p-jī-kè lâi sio̍k-hoê sè-kan lâng lah. Tuì chit-pái lo̍h soaⁿ liáu-āu. Hiòng-chêng beh khì pē si̍p-jī-kè, ǹg Kok-kok-thaⁿ ti̍t-ti̍t kiâⁿ-khì, lóng bô tò-teh3.
Lia̍t-uī ê chèng sian-siⁿ, lín tī Tām-chuí ê soaⁿ-á-téng, tek-khak ū tit-tio̍h keng-giām lâi khah iâⁿ Mô͘-kuí ê iú-he̍k; tek-khak ū tit-tio̍h choē-choē ê kà-sī, chin hoaⁿ-hí tiàm hia; tek-khak ū tuì Siōng-tè te̍k-pia̍t ê kî-tó. Tit-tio̍h uì-an; tek-khak ū kám tio̍h lín ê kang sī beh pē si̍p-jī-kè. Taⁿ lín í-keng lo̍h soaⁿ lâi lah! Goán chin hoaⁿ-hí lâi hoan-gêng! Lín tek-khak hoaⁿ-hí ēng phín-hēng khì chèng-bêng hok-im; lín kiám thang ko͘-hū Chú ê kéng-tiàu. Lín tek-khak m̄-nā hoaⁿ-hí khì pò-iông tī kàu-hoē lāi, tek-khak hoaⁿ hí khì phó͘-pò tī sì-hng; lín siū-tiàu kiám m̄-sī uī-tio̍h che! iā tek-khak hoaⁿ-hí chiong lín só͘ siū ê uì-an khì pun hō͘ lâng; lín kiám m̄-sī beh thoè Chú lâi an-uì lâng! iā tek-khak hoaⁿ-hí khì tè Chú ê kha-pō͘ lâi poē si̍p-jī-kè: lín tuì Chú kiám m̄-sī bat ēng chhuì lâi kóng-bêng beh án-ni choè! Toā ǹg-bāng oē tit si̍t-hêng lah!
Kiong-hí, lín ū chit khoán lo̍h soaⁿ ê ki-hoē! Goá chai lín tek-khak m̄-sī beh lo̍h soaⁿ khì choè sio̍k-sū, khì hō͘ mô͘ kuí ēng, khì bī tī sè-kan ê choē-ok-tiong. Koh kā lín kiong-hí, Toā ǹg-bāng chèng sian-siⁿ í-keng ū chiàu Chú lo̍h soaⁿ ê sim khì choè kang. án-ni tek-khak boē ko͘-hū Chú hō͘ lín chiūⁿ soaⁿ lo̍h soaⁿ ê ki-hoē.
Tha̍k pò ê hiaⁿ-tī chí-bē, lán chit pang ū chin hô ê ki-hoē thāng pang-chān chhiok-chìn lán ê sian-siⁿ lo̍h soaⁿ só͘ beh chò ê kang. Lán khoàⁿ-kìⁿ in hiah hoaⁿ-hí lo̍h soaⁿ, kiám m̄ hoaⁿ-hí kap in saⁿ-kap choè, pang-chān in mah? Á-sī lán iáu-kú thang pang-chān lán ê sian-siⁿ choè sè-kan sū, lâi phah lâ-sâm in lo̍h soaⁿ ê sî, só͘ ū ê suí-bīn ah? M̄-thang lah! Sù-tô͘ oē pang-chān Iâ-so͘, lán kiám boē pang-chān lán ê sian-siⁿ ah? oē, ki-hoē piān lah! Sian-siⁿ lo̍h soaⁿ lâi lah! Lí khoàⁿ, in lo̍h soaⁿ lah!!
漢羅（Ùi原文改寫）
你看IN落山LAH！
佇7月初，咱北部教會ê傳教師聚集佇淡水ê山仔頂。經過10日久，佇彼中間咱ê眾先生的確有得著濟濟ê教示kap修養。咱ê先生佇逐所在出力kap魔鬼交戰，koh再保護教示咱；的確著有機會thang予in靜想，咱做羊ê應該著夯雙手來歡迎！斷斷毋thang嫌咱ê牧者是ài thit-thô。
Koh-khah thang予咱歡喜--ê，就是看in teh落山。10日久經過了後，大家歡歡喜喜落山到佇四方。我拄好有機會thang看見。你看，in落山lah！上山ê時是對默想、交陪主、受主ê教示ê所在來。
彼个腳步ê聲音好聽到怎樣！面貌ê笑容？到怎樣！久-tōng所顯出ê勇氣好看到怎樣！In欲落去叼位，怎樣遐得意？欲來到咱ê稠，為著主保護照顧咱lah！毋若按呢欲落來kap魔鬼交戰lah！你看，落來lah， thang歡喜ah！
這霎ài kap真愛ê眾先生想淡薄論咱ê主落山去做工ê事。我知眾先生已經想了，也想了，也已經teh實行咱ê主所做ê款。猶久我深信，的確有欠用koh參考，所以好膽來寫。看見恁ê勇氣掛歡喜ê面容，聽見恁腳步聲音ê好聽，袂禁得予我料恁有抱咱ê主彼時teh落山所抱ê心志來落山。的確有chiah著，因為恁是主ê學生，因為恁是主所揀ê！到底有抱啥物心志？
1. Ài去證明伊ê福音。
咱ê主爬上曠野予魔鬼試40暝日，佇遐有得勝魔鬼，深知伊來世間ê目的，觸感伊著受著濟濟ê艱苦來榮光上帝。實驗著欲拯救世間人出罪惡只有著欠用伊若定。也在世間人所欠用唯一ê福音是在佇伊。毋過佇遮曠野ê所在，是伊本身經驗著，本身知若定。欲予世間人知影伊ê福音，伊著落山離開曠野，去宣傳、去證明。看馬太4:23－25就知伊有怎樣行神蹟來證明伊ê福音。神蹟卻毋是咱ê主ê目的，不過是欲做證明伊ê教訓ê路用若定。看馬太5, 6, 7章，就伊怎樣teh宣傳伊ê福音。伊離開曠野落去加利利就是這號目的。
2. Ài去普傳伊ê福音。
咱ê主離開曠野，落去加利利，雖然有證明宣傳ê福音，咱著知是向一步部份ê人證明kap宣傳若定。佇馬太5, 6, 7,章，耶穌已經koh爬上一个山來宣傳福音。毋過會得thang到山仔來聽福音ê人是勇壯欣慕道理ê人若定，袂免得有制限。踮這受制限ê山頂來教示人袂做主耶穌ê滿足，佇馬太8:有記載伊koh落山。欲去創啥物？欲去普傳福音予濟濟人thang聽見。干但予上山ê人伊無滿足，伊ài去四方找眾羊群。對這擺落山去有夠逐所在，逐鄉庄、逐家庭，以及個人、對敵ê中間普傳福音。
3. Ài去安慰世人。
以上問擺（按：應為兩擺）ê落山以外，伊常常上山來kap上帝交陪，佇遐得著父特別ê安慰。總是伊無掠按呢做滿足。伊知彼時佇猶太伊ê ê同胞濟濟為著欠缺啉食、健康，希望來失志。伊ài in kap伊相kap得著佇山頂祈禱中所有ê慰安，ài in袂為著欠缺啉食、健康、希望來失志；伊有落山來報in解決啉食、健康ê問題，報in知永遠ê希望。按呢欲予in kap伊相kap得著父所賞賜伊ê慰安。
4. Ài去背十字架。
請咱koh記得耶穌koh一擺ê落山，就是佇伊變面貌ê所在。伊chhōa學生到該撒利亞、非立比，佇遐得著彼得干證伊是永活上帝ê 囝基督。了後伊chiah報學生知伊著背十字架ê事。Siāng一時伊chhōa彼得、雅各、約翰上He̍k bûn山，佇遐交陪摩西、Î-lī-á，佇遐到極好，離開世間ê俗事。（馬太17:1-8）怎樣伊著離開遐好ê所在去落山（馬太17:9）為著ài背十字架來贖回世間人lah。對這擺落山了後。向前欲去背十字架，向各各他直直行去，攏無倒退。
列位ê眾先生，恁佇淡水ê山仔頂。的確有得著經驗來khah贏魔鬼ê誘惑；的確有得著濟濟ê教示，真歡喜踮遐；的確有對上帝特別ê祈禱。得著慰安；的確有感著恁ê工是欲背十字架。Taⁿ恁已經落山來lah！阮真歡喜來歡迎！恁的確歡喜用品行去證明福音；恁kiám thang辜負主ê揀召。恁的確毋若歡喜去報揚佇教會內，的確歡喜去普報佇四方；恁受召kiám毋是為著這！也的確歡喜將恁所受ê慰安去分予人；恁kiám毋是欲替主來安慰人！也的確歡喜去tè主ê腳步來背十字架：恁對主kiám毋是捌用喙來講明欲按呢做！大ǹg望會得實行lah！
恭喜，恁有這款落山ê機會！我知恁的確毋是欲落山去做俗事，去予魔鬼用，去潛（bī）佇世間ê罪惡中。Koh kā恁恭喜，大ǹg望眾先生已經有照主落山ê心去做工。按呢的確袂辜負主予恁上山落山ê機會。
讀報ê兄弟姊妹，咱這班有真好ê機會thāng幫贊促進咱ê先生落山所欲做ê工。咱看見in遐歡喜落山，kiám毋歡喜kap in相kap做，幫贊in mah？á是咱猶久thang幫贊咱ê先生做世間事，來拍lâ-sâm in落山ê時，所有ê媠面ah？毋thang lah！使徒會幫贊耶穌，咱kiám袂幫贊咱ê先生ah？會，機會便lah！先生落山來lah！你看，in落山lah！！