LŪN PE̍H-CHHA̍T

文獻資訊

項目 資料
作者 雪峰逸嵐 Soat-hong Iat-lâm
卷期 芥菜子
卷期 第 1 號
日期 1925/7
頁數 38-39

白話字(原文數位化)

LŪN PE̍H-CHHA̍T

Chêng go̍eh phí-jîn ū siá chi̍t phiⁿ kò͘-sū tī gín-ná sin-bûn, āu-lâi chi̍t ūi ê pêng-iú, chhiò-chhiò mn̄g góa kóng, Lín kà-sī gín-ná, m̄-thang kóng pe̍h-chha̍t, lí hóan-tńg ka-kī kóng pe̍h-chha̍t, tī toh-ūi bat khòaⁿ tio̍h ge̍k-chu ē piàn-sek kàu chhin-chhiūⁿ thô͘, koh beh piak-li̍h. Góa thiaⁿ liáu chin chhù-bī, sòa ài chhiò, koh hō͘ góa siⁿ khí ài gián-kiù ê sim; chiū tī lân-san ê sî-kan siông-siông siūⁿ pe̍h-chha̍t sī àn-chóaⁿ. Āu-lâi tùi chit kù ōe lâi siūⁿ lí kà-sī gín-ná m̄-thang kóng (chin si̍t ê) pe̍h-chha̍t, hóan-tńg ka-kī kóng (ké-iáⁿ ê) pe̍h-chha̍t. Án-ni góa chiū siūⁿ chhut (1) chin-chiàⁿ ê pe̍k-chha̍t, (2) ké-iàⁿ ê pe̍h-chha̍t só͘-í kán-kán kì kúi kù lâi tām-lūn.

  1. Chin-chiàⁿ ê pe̍h-chha̍t:-

Chiū-sī, ài hāi lâng ê pe̍h-chha̍t, ài lī-ek ka-kī ê pe̍h-chha̍t.Chóng kóng: hāi-jîn lī-kí ê pe̍h-chha̍t. Kai-ún thâi-sí sió tī m̄ jīn ê pe̍h-chha̍t, sī beh kò͘ ka-kī; Ngá-kok phiàn lāu-pē, sī ài tit tōa kiáⁿ ê hok-khì; A-kan ê thau-the̍h; sī tham sim ê pe̍h-chha̍t, A-ná-nî-a kap Sat-hui-lah, sī hi-êng sim ê pe̍h-chha̍t.  gín-ná sī ài o̍h ōe, kóng pe̍h-chha̍t, tì-kàu tông-chhong oan-ke; Tāng-sāi kóng pe̍h-chha̍t siⁿ-chōng-ōe, tì-kàu hiaⁿ-tī put-hô. Kî-thaⁿ chióng-chióng, kìⁿ-nā ōe hāi lâng--ê, thang kóng sī chin-si̍t ê pe̍h-chha̍t.

  1. Ké-iàⁿ ê pe̍h-chha̍t:-

Bô iáⁿ ê pe̍h-chha̍t, ū lī-ek lâng ê kò͘-sū á-sī phì jū; í-ki̍p sêng chiū lâng ji̍p tī hó ê, che bē tit kóng sī pe̍h-chha̍t, sī kiò-chòe óan-chóan; só͘-í góa kā-i hō chò ké-iàⁿ ê pe̍h-chha̍t.

Só-lô-bûn m̄-sī chin-chiàⁿ beh thâi iⁿ-á, sī ēng óan-chóan beh chhì chhut eⁿ-á ê lāu-bú ê sim; hiat-lāu ê hū-jîn lâng ài beh tit-tio̍h Iâ-so͘ ê i-hó, m̄-káⁿ kong-bêng chèng-tāi, chiah thau bong saⁿ-á-ku, chiàu khòaⁿ ná chhin-chhiūⁿ beh thau-the̍h Iâ-so͘ ê sîn-jiah lâi i-hó ka-kī; chóng-sī koh kā-i chim-chiok siūⁿ, i sī tùi sìn Iâ-so͘, iū kiaⁿ liáu i ê pīⁿ bak lâ-sâm Iâ-so͘, só͘-í óan-chóan siūⁿ, Iâ-so͘ kì-jiân sī Sîn ê kiáⁿ nā sái bong I ê saⁿ-a-ku mā ē hó. Só͘-í kā I thau bong. Kàu Iâ-so͘ teh mn̄g ê sî, chiah ngia̍uh-ngia̍uh chhoah chhut lâi sêng-jīn. Chiàu án-ni khòaⁿ, chit ê hū-jîn lâng m̄-sī thau-the̍h ê pe̍h-chha̍t, sī óan-chóan sè-jī ê ai-kiû.  Só͘-í sio̍k tī ū lī ek lâng, sòa lī-ek ka-kī ê lóng thang ēng óan-chóan á-sī phì-jū ê  chóng-sī nā choan-choan lī-ek ka-kī, á-sī hāi-lâng--ê m̄-thang ēng. Chit khóan nā ēng, chiū m̄-sī óan-chóan, sī pìⁿ chò chin chiàⁿ ê pe̍h-chha̍t. Phí-jîn só͘ siūⁿ nā ū bô kàu-gia̍h, chhiáⁿ chí-sī.

Soat-hong Ia̍t-lâm

漢羅(Ùi原文改寫)

論白賊

前月鄙人有寫一篇故事佇囡仔新聞,後來一位ê朋友,笑笑問我講:恁教示囡仔,毋thang講白賊,你反轉家己講白賊,佇叼位捌看著玉珠會變色到親像土,koh beh爆裂。我聽了真趣味,續愛笑,koh 予我生起ài研究ê心;就佇零星ê時間常常想白賊是按怎。後來對這句話來想你教示囡仔毋thang講(真實ê)白賊,反轉家己講(假影ê)白賊。按呢我就想出 (1)真正ê白賊,(2) 假影ê白賊所以簡簡記幾句來談論。

1.      真正ê白賊:-

就是,ài害人ê白賊,ài利益家己ê白賊。總講:害人利己ê白賊。該隱刣死小弟毋認ê白賊,是beh顧家己;雅各騙老父,是ài得大囝ê福氣;A間ê偷提;是貪心ê白賊,亞拿尼亞kap Sat-hui-lah,是虛榮心ê白賊。囡仔是ài學會,講白賊,致到同窗冤家;同姒講白賊生裝話;致到兄弟不和。其他種種,見若會害人--ê,thang講是真實ê白賊。

2.     假影ê白賊:-

無影ê白賊,有利益人ê故事á是譬喻;以及成就人入佇好ê,這袂得講是白賊,是叫做婉轉;所以我kā伊號做假影ê白賊。

所羅門毋是真正欲刣嬰仔,是用婉轉欲試出嬰仔ê老母ê心;血漏ê婦人人ài欲得著耶穌ê醫好,毋敢光明正大,chiah偷摸衫á裾,照看若親像欲偷提耶穌ê神蹟來醫好家己;總是koh kā伊斟酌想,伊是對信耶穌,又驚了伊ê病bak lâ-sâm耶穌,所以捥轉想,耶穌既然是神ê囝 若使摸伊ê衫a裾mā會好。所以kā伊偷摸。到耶穌teh問ê時,chiah ngia̍uh-ngia̍uh chhoah出來承認。照按呢看,這个婦人人毋是偷提ê白賊,是婉轉細膩ê哀求。所以屬佇有利益人,續利益家己ê攏thang用婉轉á是譬喻ê總是若專專利益家己,á是害人--ê毋thang用。這款若用,就毋是婉轉,是變做真正ê白賊。鄙人所想若有無夠額,請指示。

雪峰逸嵐