馮玉祥出死入活
Pâng Gio̍k-siông Chhut-sí Ji̍p-oa̍h
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 文安 Bûn An |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第430卷 |
| 日期 | 1921/1 |
| 頁數 | 8 |
白話字（原文數位化）
Pâng Gio̍k-siông Chhut-sí Ji̍p-oa̍h
1921.01 430 koàn p.8-10
(Bûn--sī An kì.)
Pâng Gio̍k-siông sī hiān-sî Chi-ná chhut-miâ bûn-bêng ê chiong-kun. I í-keng sìn Chú; ē-té hit chân sū lóng sī pún-sin só͘ kan-chèng--ê.
Chin khó-sioh goá bô chhut-sì tī sìn Chú ê ke, tuì sè-hàn chiū oàn-hīn tō-lí. Tī 1900 nî hit-tia̍p goá tng peng, Gī-hô-thoân huí-luī khí jiáu-loān, in chin hiong-ok ài bia̍t-bô Ki-tok kàu. Khoàⁿ-tio̍h in hiah chân-jím thâi-sí goā-kok ê bo̍k-su, i-seng, sian-siⁿ niû, ko͘-niû í-ki̍p pún-tē sìn Chú ê lâng, goá bē bián-tit thé-thiap in ê chhi-chhám, chóng-sī ngē-sim m̄ ài hâng-ho̍k Siōng-tè.
Tng 1901 nî goá kàu Pó-tēng Hú, ū chi̍t ji̍t ji̍p pài-tn̂g, thiaⁿ goā-kok bo̍k-su teh lūn má-thài 5:39, 40. Lé-pài soah, goá chek-sî chiong chi̍t tè toh poē tī keng-thâu téng beh chhut-khì. Bo̍k-su teh mn̄g, “ Lí siáⁿ-sū giâ goá ê toh?” goá ìn i kóng, “ Chiàu lí só͘ thoân ê tō-lí, m̄ nā chit tè toh, í-liâu iā tio̍h soà hō͘ goá.”
Tī 1906 nî goá seng chò siàu-uì hit-tia̍p hō͘ to̍k thâng chhioh-tio̍h, pak-tó͘ piⁿ siⁿ-thiàⁿ, chiū hō͘ pún-tē sian-siⁿ khoàⁿ, giām-liáu in kóng tio̍h kô͘ nn̄g goe̍h ji̍t chiah ē hó. Goá chai in kan-ta it-tio̍h goá ê gîn, chin siū-khì m̄ chhap i. Ū lâng pò Pak-kiaⁿ siâⁿ-goā ū se-kok i-koán, goá khì hia hō͘ kuí-nā uī ê i-seng giām, chiah kā goá kóng, “Lí nā lâi ji̍p īⁿ, nn̄g lé-pài kú chiū ē hó.” I-seng chin sió sim, chi̍t ji̍t nn̄g pái kô͘ io̍h, pún-tē sian-siⁿ ia̍h put-sî lâi sûn chin gâu thé-thaip.
Í-keng táⁿ-tia̍p hó, goá chin ài bé ti-bah kap hó chiú lâi sàng i-seng, kā i seh-siā. I-seng m̄ chún, kóng m̄ bián tuì in siā in, hoán-tńg tio̍h siàu-liām to̍k-it chin ê Siōng-tè ê toā thiàⁿ-thàng, chai I e koân i-hó goá ê pēⁿ. Thiaⁿ hit kù sim siū kám-kek, m̄ káⁿ chiàu kū oàn-hīn tō-lí. Chit-tia̍p ia̍h bat siūⁿ Siōng-tè ê sū.
Tng 1909 nî goá oāⁿ-khì Tang-pêng séng chat-iâⁿ tī Sin-bîn Hú, hit nî siâⁿ-lāi khí un-e̍k; goá ta̍uh-ta̍uh chhoā peng khì pēⁿ-īⁿ. Hit ê i-seng khó͘-khǹg goá tio̍h hō͘ i chù-siā, nā bô kiaⁿ-liáu pún-sin jiám-tio̍h to̍k. Chù-siā liáu goá mn̄g sian-siⁿ lé tio̍h loā-chē? I ìn kóng, “ Lóng m̄ bián chîⁿ, iáu chi̍t hāng koh khah iàu-kín, lí tio̍h ē kì-tit thiⁿ-ni̍h ū chi̍t ê Siōng-tè chin thiàⁿ lí.” Chit kù sī tú-hó chêng ji̍t pa̍t uī ê sian-siⁿ iû-goân tuì goá kóng án-ni. Che koh chi̍t pái thiaⁿ-tio̍h sī hō͘ goá oàn-hīn ê sim ná siau-tû.
Tī 1911 nî Tiong-kok khí kek-bēng, goá hit sî tī Lâm-chiân, tī-hia hiám-hiám sòng-sit sìⁿ-miā. āu-lâi khì Pak-kiaⁿ chò hù-chiòng, ū chi̍t ji̍t tī ke-lō͘ teh kiâⁿ, khoàⁿ chi̍t tiuⁿ kò-pe̍h teh thong-ti bó͘ ji̍t ū chi̍t ê chhut-miâ sian-siⁿ Bo̍k-tek Phok-sū beh khui ián-soat-hoē. Sio̍k chheng-liân-hoē ê lâng teh pun toaⁿ, soà chhiáⁿ goá khì hù.
Thâu chi̍t ji̍t goá chiū chē nn̄g tiám cheng kú, bîn-á-chài koh khì chin tì-ì teh thiaⁿ sian-siⁿ só͘ thoân ê tō-lí, thiaⁿ-liáu goá ê sim ná chhim sìn, bē bián-tit siūⁿ só͘ pò ê Kiù-chú chin ū la̍t thang kiù goá pún-sin kap kok-lāi ê peh-sìⁿ. Kā sian-siⁿ thong-e̍k-ê, sī Ông Chèng-têng, i bat tī Pa-lí Pêng-hô-hoē chò kì-sū. ián-soat-hoē bêng-pe̍k, iáu-kú ū ki-hoē thang koh káng-kiù Ki-tok kàu ê sū, in-uī siâⁿ-lāi ū siat 24 uī, chhiáⁿ sian-siⁿ piān-piān thang kap lâng chū-chi̍p tâm-lūn tō-lí. Goá hoaⁿ-hí sūn chit ê ki-hoē kap 11 lâng khì Ông Chèng-têng ê chhù, tī-hia só͘ sêng-siū ê kà-sī, chin ū tit-tio̍h lī-ek. Goá taⁿ siông-siông ài khì lé-pài ho̍k-sāi Siōng-tè, khah bān chiū beh ji̍p-kàu.
Tú chit sî goá ê hiaⁿ ū put-hô ê sū, hō͘ goá toā siū-khì, nā bô tō-lí tī goá ê sim, su-io̍k ún-tàng ē khah-iâⁿ, chiū hit ê tāi-chì ē ná tîⁿ ná hāi. Hó kai-chài goá khò Chú chiū tit-tio̍h tháu-pàng. iáu-boē tit-kiù ê sî sèng-tē chin pháiⁿ, kap ke-lāi siông-siông ū sū; goá ê hū-jîn lâng nā sió-khoá cheng-chha bô ha̍h goá ê ì, chiū hoat siū-khì phah bó͘-kiáⁿ.
Tng hù-siòng ê sî ia̍h sī án-ni, chhut-lēng nā bô liâm-piⁿ kiâⁿ, goá chiū khí ok-sim, m̄ nā phah peng, liân kòng goá ê sio̍k-koaⁿ iā káⁿ. Goá lóng bô thé-thiap só͘ koán ê peng, in iā oàn-hīn goá, tng bīn tuì kiaⁿ chiah thàn goá ê chhuì, bô tī-teh ê sî, chiū kā goá chiù-chó͘. Goá lóng bô chû-pi lîn-bín lâng.
Taⁿ hō͘ Iâ-so͘ kiù ê liáu-āu, Siōng-tè ê thiàⁿ thàng chhui-pek goá, chiah ài khoán-thāi só͘ koán-ê chhin-chhiūⁿ ka-kī ê lâng. In nā kiâⁿ chhò, chiū ēng un-jiû khó͘-khǹg bián-lē, hoaⁿ-hí sià-bián in ê koè-sit. Khah siông chit hō ê hong-hoat ē iâⁿ in ê pháiⁿ, tì-kàu hoān só͘ tú-tio̍h ê guî-hiám, kan-khó͘ in kap goá tâng-sim hia̍p-le̍k. Hiān-sî goá ê hū-jîn lâng iā káⁿ kan-chèng goá sī ná sin ê lâng, tuì goá hâng-ho̍k Iâ-so͘, lóng m̄ bat khek-khui phah i.
Goá toà tī Lâm-chhiong hit-tia̍p chèng-hú bô chiàu kong-tō khoán-thāi goá, goá m̄ khéng hâng-ho̍k chiū kā goá sî. Só͘ koán ê peng chin m̄ kam. Koè kuí-nā goe̍h-ji̍t Tiuⁿ Hun ài oāⁿ Bîn-chú kok, koh kéng Soan-thóng chò hông-tè. Hit-tia̍p chêng só͘ koán ê koaⁿ kiò goá tio̍h khí peng; goán chhut-chiàn soà thâi-iâⁿ, āu-lâi pó-kú goá chò chiong-kun, chèng-hú chiah phài goá khì Ô͘-lâm ê Siông-tek.
Sui-jiân goá miâ chò Ki-tok-tô͘, iáu-kú ka-kī chai-iáⁿ ū chē-chē hāng kiâⁿ bô kàu, bē bián-tit khoà-lū sim bô kàu-gia̍h jia̍t thang put-sî pò-iông tit-kiù ê tō-lí.
Siông-tek siâⁿ ê bo̍k-su bo̍k-su-niû tiàm siâⁿ-lāi siông-siông kap Pâng Gio̍k-siông kau-poê, chiah ū sūn chit sî chò kan-chèng kóng, Lūn-kàu Pâng Gio̍k-siông goā phoê, i ê bīn-māu chin hó khoàⁿ, seng-khu lò-lò, koân la̍k-chhioh it. Sui-jiân i sī chin khaim-pi ê khoán-sit, iáu-kú chò chiong-kun ū jîn-châi, ui-gî gâu tng i ê chit.
I sìn Chú ê liáu-āu ti̍t-ti̍t chìn-pō͘ thiⁿ ê lō͘, kàu 1909 hit nî Siōng-tè ēng i chi̍t uī ê lô͘-po̍k só͘ thoân ê tō-lí hō͘ i koh-khah chai-iáⁿ tit-kiù ê chhim-ì, kap Sèng Sîn ê châi-lêng, i chiū ná jia̍t-sim.
Hiān-sî chí-ū iàu-kín chi̍t hāng, sī ài I só͘ koán-ê, bô lūn peng-teng, á-sī hiah ê sio̍k-koaⁿ pêⁿ-pêⁿ ē bat Iâ-so͘, lâi tit-tio̍h kiù. In lóng bô chia̍h hun, ia̍h m̄ bat lim chiú, pháiⁿ-chhuì iā m̄ chún, tì-kàu in ê hó tek-hēng sì-bīn pò-iông.
Siông-tek siâⁿ-lāi pún-jiân o͘-àm, hiān-sî î-sin. Pâng Gio̍k-siông koat-ì ài tòng lâng khui pháiⁿ-kiáⁿ keng, liân ū sím-mi̍h put-ha̍p ê ang-á, chiū liâm-piⁿ thiah phoà. e-hng-sî boē kàu cha̍p tiám cheng, ke-lō͘ pêng-chēng, siâⁿ-ni̍h peh-sìⁿ an-ún khiā-khí.
Ū siat peng-teng ê tô͘-su koán, lāi-bīn ū loā-á-chē khoán ê chheh kap sin-bûn, êng ê sî, chhut-chāi in thang tiàm hia khoàⁿ. iā ū hó chhit-thô ê só͘-chāi, hō͘ in chāi-tiûⁿ tàu cháu-lâi chīn pháu-cháu ê lō͘-chām, soà ēng la̍t tàu su-iâⁿ.
iáu ū koh-khah hó ê hoat-tō͘ beh lī-ek hiah ê khah lāu, tio̍h-siong koh soe-lám ê peng, kiaⁿ-liáu in āu-lâi bô chîⁿ, ē pìⁿ pháiⁿ chò chha̍t-huí; só͘-í chit sî-í keng ū khui chi̍t keng hō͘ in ta̍k ji̍t chi̍t po͘ thang o̍h kuí-nā khoán ê kang-gē, kàu in bô tng peng ê sî chheng-êng ū thang ka-tī thàn chia̍h.
Hit keng an-pâi chin hó-sè, lāi-bīn chheng-khi-siùⁿ, só͘ siat ta̍k hāng chiàu chhù-sū. Tī-hia ū 100 goā tiuⁿ chhiah-boe̍h ê khì-khū; 30 goā tiuⁿ ê kui teh chit bīn-kin, 24 tiuⁿ chhia-saⁿ ê khì-khū thang chò peng ê hō i. Koh ū ìn-chheh koán teh bē choá pit, jī-phō͘, hit hō ha̍p lō͘-ēng ê mi̍h-kiāⁿ. iā ū soà siat chi̍t-uī lâi chò tîn-í, tîn-chhn̂g, kok hāng chò piān chiū bē peng khah chió chîⁿ.
Chit kuí-nā nî ê tiong-kan Pang Gio̍k-siông ê sio̍k-koaⁿ, kap peng-teng chheng- goā miâ í-keng niá siū sé-lé ji̍p-kàu,chin jia̍t-sim ho̍k-sāi Chú. Gō͘ keⁿ ê sî chiū khí-lâi, boē chia̍h pn̄g ē thiaⁿ-tio̍h in teh gîm-si kám-siā Siōng-tè. Tī kun iâⁿ moá sì-bīn chin ū hián-chhut kèng-khiân ê sim. Koh tī An-hioh-ji̍t beh khì lé-pài tak-ê gīm Sèng-keng, ū sî kiâⁿ lō͘ ài gîm-si, bīn-māu iā put-chí chhiò-iông.
Sin-le̍k 1919 nî Pâng Chiong-kun chin tì-ì ài beh chhiáⁿ chi̍t uī ê bo̍k-su khui hùn-heng-hoē, hit kuí-ji̍t lāi tit-tio̍h hui-siông ê ki-hoē. Sian-siⁿ ta̍k ji̍t nn̄g po͘ chū-chi̍p ián-soat, chheng goā miâ ê peng kap sio̍k-koaⁿ hoaⁿ-hí lâi hù.
Bat chi̍t ji̍t Pâng Chiong-kun teh kî-tó ê sî, toā siàu-liām pún-kok, thè in kiû chin khún-chhiat, soà lâu ba̍k-sái thî-khàu. Hiah ê sio̍k-koaⁿ peng-teng kap i siong-sim tòng bē tiâu, chē-chē khui siaⁿ liân-liâng kî-tó, tì-kàu ū lâu ba̍k-sái, tang sim chi̍t ì, uī tio̍h kok-ka khoà-lū, kiû Siōng-tè lîn-bín peh-sìⁿ.
Nî-boé koh chhiáⁿ bo̍k-su liân-liân cha̍p ji̍t kap peng káng-kiù Sèng-keng. Chi̍t po͘ Pâng Chiong-kun pún-sin chò chú-lí, chi̍t po͘ chhe i khah koân ê sio̍k-koaⁿ thè i liāu-lí.
Hit ê bo̍k-su chin siū i hó khoán-thāi, ū sî chhiáⁿ i kap i chò hoé chia̍h, kàu beh khì hit-tia̍p, phài chit miâ peng taⁿ hêng-lí, koh chhe chi̍t ê koaⁿ sang i kàu lo̍h chûn, soà kā i thiah toaⁿ.
Lūn kàu Pâng Gio̍k-siông só͘ kiâⁿ ê hó sū beh lī-ek siâⁿ-lāi ê peh-sìⁿ, sī sǹg bē liáu. I iā sī chin iàu-kín hiah ê sio̍k-koaⁿ ê hu-jîn ū ki-hoē thang siū kà-sī, lâi bat Iâ-so͘; só͘-í ū sî chhiáⁿ bo̍k-su-niû, ko͘-niû tiàm in tiong-kan, ín-chhoā in khah bat tō-lí. iā ū lēng-goā khui chit keng o̍h, hō͘ hiah ê hu-jîn thang bat jī, soà lâi káng-kiù Sèng-keng. Kīn-lâi cha̍p-goā ê niá sé-lé ji̍p-kàu.
Téng-bīn só͘-kì chin ē kám-ke̍k lâng ê sim. Tī thàn tō-lí ê kok siōng-chhiáⁿ m̄-bat khoàⁿ chi̍t-ê chiong-kun kap i ê peng hiah jia̍t-sim, hô-hòng tī goā-kok! Pâng Gio̍k-siông í-goā m̄-bat thiaⁿ--tio̍h.
Chhiaⁿ khoàⁿ Pò ê lâng tio̍h chin tì-ì thè Pâng Chiong-kun kî-tó, bāng Siōng-tè ēng i ná kú ē ná lī-ek pún kok, soà ín-chhoā ná chē peng bat Iâ-so͘.
漢羅（Ùi原文改寫）
馮玉祥出死入活
1921.01 430卷 p.8-10
(文--氏安記。)
馮玉祥是現時支那出名文明ê將軍。伊已經信主；下底hit層事攏是本身所干証--ê。
真可惜我無出世tī信主ê家，對細漢就怨恨道理。Tī 1900年hit-tia̍p 我當兵，義和團匪類起擾亂，in真兇惡ài滅無基督教。看著in hiah 殘忍?死外國ê牧師、醫生、先生娘、姑娘、以及本底信主ê人，我bē免得体貼in ê 悽慘，總--是硬心m̄ ài降服上帝。
當1901年我到保定府，有一日入拜堂，聽外國牧師teh論馬太 5:39,40。禮拜煞，我即時將1塊桌背tī肩頭頂beh出去。牧師teh問：「你啥事舉我ê桌?」我應伊講:「照你所傳ê道理m̄- nā chit塊桌，椅條著續hō͘我。」
Tī 1906年我升做少尉hit-tia̍p hō͘毒蟲chhioh--著，腹肚邊生痛，就hō͘本地先生看，驗了in講著糊兩月日才會好。我知in kan-ta it著我ê銀，真受氣m̄ chhap--伊。有人報北京城外有外國ê醫館，我去hia hō͘ 幾若位ê醫生驗，才kā我講:「你若來入院，兩禮拜久就會好。」醫生真小心，1日兩擺糊藥，本地先生亦不時來巡真gâu体貼。
已經打tia̍p好，我真ài買豬肉佮好酒來送醫生，kā伊說謝。醫生m̄准，講m̄免對in 謝in,反轉著siàu念獨一真ê上帝ê大疼痛，知伊ê權醫好我ê病。聽hit 句心受感激，m̄敢照舊怨恨道理。Chit tia̍p亦bat 想上帝ê 事。
當1909年我換去東爿省紮營tī Sin-bîn府，hit年城內起瘟疫；我ta̍uh-ta̍uh chhoā 兵去病院。Hit ê 醫生苦勸我著hō͘ 伊注射，若無驚了本身染著毒。注射了我問先生禮著偌濟? 伊應講: 「攏m̄免錢，iáu 1項koh較要緊，你著會記得天mn5…h有一位上帝真疼--你。」Chit句是抵好前日別位ê先生猶原對我講án-ni。這koh 1 擺聽--著是hō͘我怨恨ê心那消除。
Tī 1911年中國起革命，我hit時 tī Lâm-chiân,tī hia 險險喪失性命。後--來去北京做副將，有1 日tī街路teh行，看一張告白teh通知某日有1 個出名先生Bo̍k-tek博士beh開演說會。屬青年會ê人teh分單，續請我去赴。
頭1日我就坐兩點鐘久，明仔載koh去真致意teh聽先生所傳ê道理，聽了我ê心那深信，bē免得想所報ê救主真有力thang救我本身佮國內ê百姓。Kā先生通譯ê是王Chèng-têng,伊bat tī Pa-lí平和會做記事。演說會明白，iáu-kú有機會thang koh講究基督教ê事，因為城內有設24位，請先生便便thang聚集佮人談論道理。我歡喜順chit個機會佮11人去王Chèng-têng ê厝，tī hia 所承受--ê教示，真有得著利益。我今常常ài去禮拜服事上帝，較慢就beh入教
抵chit時我ê兄有不和ê事，hō͘我大受氣，若無道理tī我ê心，私慾穩當會較贏，就hit個事誌會那纏那害。好佳哉我靠主就得著tháu放。iáu 未得救ê時性地真歹，佮家內常常有事；我ê婦人人若小可精差無合我ê 意，就發受氣扑某子。
當副將ê時亦是án-ni,出令若無liâm-mi行，我就起惡心，m̄-nā扑兵，連摃我ê屬官亦敢。我攏無体貼所管ê兵，in也怨恨我，當面對驚，才趁我ê嘴無tī-- leh ê 時就kā我咒詛。我攏無慈悲憐憫--人。
今hō͘耶穌救ê了後，上帝ê疼痛推迫我，才ài款待所管ê 親像家己ê人。In 若行錯，就用溫柔苦勸勉勵，歡喜赦免in ê 過失。較常chit號ê方法會贏in ê 歹，致到凡所抵著ê危險、艱苦in佮我同心協力。現時我ê婦人人也敢干証我是那新ê人，對我降服耶穌，攏m̄ bat克虧扑--伊。
我toà tī南昌hit-tia̍p,政府無照公道款待--我，我m̄肯降服kā我辭。所管ê兵真m̄甘。過幾若月日張勳ài換民主國，koh揀宣統做皇帝。Hit-tia̍p 前所管ê官叫我著起兵；阮出戰續?贏，後--來保舉我做將軍，政府才派我去湖南ê常德。
雖然我名做基督徒，iáu-kú家己知影有濟濟項行無夠，bē免得掛慮心無夠額熱 thang 不時報揚得救ê道理。
常德城ê牧師牧師娘tiàm城內常常佮馮玉祥交陪，才有順chit時做干証講，論到馮玉祥外皮，伊ê面貌真好看，身軀??，懸六尺一。雖然伊是真謙卑ê款式，iáu-kú 做將軍有人才、威儀gâu 當伊ê職。
伊信主了後直直進步天ê路，到1909 hit年上帝用伊1 位ê奴僕所傳ê道理hō͘伊koh較知影得救ê 深意，佮聖神ê才能，伊就那熱心。
現時只有要緊1項，是ài伊所管ê,無論兵丁抑是hiah-ê屬官平平會bat耶穌，來得著救。In 攏無食薰，亦m̄ bat lim 酒，歹嘴也m̄准，致到in ê好德行四面報揚。
常德城內本然烏暗，現時維新。馮玉祥決意ài擋人開歹子間，連有甚物不合ê?仔，就liâm-mi拆破。e昏時未到十點鐘，街路平靜，城--nih百姓安穩企起。
有設兵丁ê圖書館，內面有偌仔濟款ê冊佮新聞，閒ê時，出在in thang tiàm hia 看。也有好chhit-thô ê所在hō͘ in 在場鬥走來盡跑走ê 路站，續用力鬥輸贏。
iáu有koh較好ê法度beh 利益hiah-ê較老、著傷koh衰lám ê兵，驚了in後--來無錢，會變歹做賊匪，所以chit時已經有開1間hō͘ in逐日1晡thang 學幾若款ê工藝，到in無當兵ê 時清閒有thang家己趁食。
Hit間安排真好勢，內面清氣siùⁿ，所設逐項照次序。Tī hia 有100外張刺?ê器具；30外張ê kui teh織面巾，24張車衫ê器具thang 做兵ê 號衣。Koh有印冊館teh賣紙筆、字簿hit 號合路用ê物件。也有續設1位來做藤椅、藤床各項做便就賣兵較少錢。———-1.針織機
Chit幾若年ê中間，馮玉祥ê屬官佮兵丁千外名已經領受洗禮入教，真熱心服事主。五更ê時就起--來，未食飯會聽著in teh吟詩感謝上帝。Tī軍營滿四面真有顯出敬虔ê心。Koh tī安歇日beh去禮拜逐家gīm聖經，有時行路ài吟詩，面貌也不止笑容。
新曆1919年馮將軍真致意ài beh 請1位ê牧師開奮興會，hit幾日內得著非常ê機會。先生逐日兩晡聚集演說，千外名ê兵佮屬官歡喜來赴。
Bat 1日馮將軍teh祈禱ê時，大siàu念本國，替in求真懇切，續流目屎啼哭。Hiah-ê屬官兵丁佮伊傷心擋bē tiâu,濟濟開聲連連祈禱，致到有流目屎，同心1意，為著國家掛慮，求上帝憐憫百姓。
年尾koh請牧師連連10日佮兵講究聖經。1晡馮將軍本身做主理，1晡差伊較懸ê屬官替伊料理。
Hit 個牧師真受伊好款待，有時請伊佮伊做夥食，到beh去hit-tia̍p,派1名兵擔行李，koh差1 個官送伊到落船，續kā伊拆單。
論到馮玉祥所行ê好事beh 利益城內ê百姓，是算bē了。伊也是真要緊hiah-ê屬官ê夫人有機會thang 受教示，來bat耶穌；所以有時請牧師娘、姑娘tiàm in 中間，引chhoā in 較bat 道理。也有另外開1間學，hō͘ hiah-ê夫人thang bat字，續來講究聖經。近來十外個領洗禮入教。
頂面所記真會感激人ê心。Tī趁道理ê國尚且m̄-bat看一個將軍佮伊ê兵hiah熱心，何況tī外國! 馮玉祥以外m̄-bat 聽--著。
請看報ê人著真致意替馮將軍祈禱，望上帝用伊那久會那利益本國，續引chhoā那濟兵bat耶穌。