拜上帝的國相交戰
Pài Siōng-tè ê kok saⁿ Kau-chiàn
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第377卷 |
| 日期 | 1916/8 |
| 頁數 | 1-2 |
白話字（原文數位化）
Pài Siōng-tè ê kok saⁿ Kau-chiàn
- 8, no. 377, pp. 1-2
Nn̄g nî kú tī Au-lô-pa chiu, ū chin chē toā sió kok teh sio-thâi. Tû Ji̍t-pún kap Thó͘-ní-kî kok í-goā, kî-û hiah ê kau-chiàn ê kok lóng sǹg sī pài Siōng-tè ê kok. Thang kóng Ji̍t-pún sī sio̍k Hu̍t-kàu, iā Thó͘-ní-kî sī Hoê-hoê-kàu. Chóng-sī kî-û--ê chhin-chhiūⁿ Ngô͘-lô-su, Hoat-lân-se, Ò-kok, Í-tāi-lī, Tek-kok, Pe̍k-ní-gī, Sek-hui-a, He̍k-san, Po-tô-gâ, Eng-kok, lâng kóng hiah ê lóng sī pài Siōng-tè ê kok. Ū-ê sio̍k Hi-lia̍p-kàu, ū-ê Thian-chú-kàu, iā ū-ê sio̍k Ki-tok-kàu. Lūn hiah ê kok chiông-tiong ū-ê só͘ ēng ê hong-hoat lâi kau-chiàn sī hiông-ok kàu ke̍k. Ū-ê hoān-tio̍h bān-kok kong hoat kap jîn-tō ê kui-kí. In só͘ chò ê pháiⁿ-tāi pí pài pu̍t ê kok thang kóng sī koh khah kiàn-siàu. iáu-kú lâng kóng in sī pài Siōng-tè ê kok.
Tuì án-ni-siⁿ pông-pian ê lâng kóng, Pài Siōng-tè ū sím-mi̍h lō͘-ēng? Pài Siōng-tè ê kok nā hiah-ni̍h ok, put-jû m̄-bián pài Siōng-tè, koh-chài khì pài pu̍t, á-sī lóng m̄-bián pài sáⁿ hoè, kiám bô khah hó? Tuì án-ni-siⁿ pài Siōng-tè ê lâng ê sim bē bián-tit lio̍h-á iô-choah. Lán ài sió-khoá gī-lūn chit chân sū.
Lâng kóng hiah ê sio-thâi ê kok sī pài Siōng-tè ê kok. Che kiám ū iáⁿ? Chóng pau-hâm lâi kóng sī ū iáⁿ. Chhin-chhiūⁿ Tek kap Eng sī sio̍k Iâ-so͘ kàu, Hoat, Ò kap Í-tāi-lī sī sio̍k Iâ-so͘ Thian-chú-kàu, Ngô͘ sī sio̍k Hi-lia̍p-kàu. In kó-jiân ū chit hō miâ, chóng-sī lâi siūⁿ khoàⁿ hit ê miâ sī si̍t á hi?
Bó͘ kok tio̍h sím-mi̍h khoán, chiū thang kóng i sī pài Siōng-tè ê kok? Siat-sú chèng Ò-kok lâng ū ji̍p Thian-chú-kàu, lán chiū thang kóng Ò-kok chiàu Thian-chú-kàu sī pài Siōng-tè ê kok. Á-sī Tek kap Eng in suî kok ê peh-sèⁿ nā lóng ji̍p Iâ-so͘ kàu, chiū thang kóng in chiàu Iâ-so͘ kàu sī pài Siōng-tè ê kok.
Chhiáⁿ lâi siūⁿ Eng-kok nā-tiāⁿ, kî-û ê kok chit chūn bián gī-lūn. Tiàm Tâi-oân ê Soan-kàu-su lóng sī Eng-kok lâng, iā siat kàu tī Tâi-oân ê khai-huì lóng sī tuì Eng-kok á-sī Eng-kok sio̍k tē lâi-ê. Lâng kóng Eng-kok sī pài Siōng-tè ê kok. Chóng pau-hâm lâi kóng sī ū-iáⁿ, kî-si̍t sī bô iáⁿ. Ông khiok tio̍h ji̍p Iâ-so͘ kàu chiū ē kham-tit chē uī chò Ông. Nā beh kóng chèng peh-sìⁿ ū sio̍k Iâ-so͘ kàu, á-sī sio̍k pa̍t ê pài Siōng-tè ê kàu, si̍t-chāi sī bô. Siat-sú Eng-kok lâng ê to-sò͘ ū ji̍p kàu chiū thang kóng Eng-kok sī pài Siōng-tè ê kok. Lán káⁿ kóng khah chē Eng-kok lâng si̍t-chāi bô ji̍p kàu. Tú-tú ū loā chē lán khiok m̄ chai, chóng-sò͘ m̄-chai ū sì hūn ê chi̍t hūn á-bô? Liōng-pit káⁿ ū.
Chóng-sī thang siūⁿ koh chi̍t hāng, chiū-sī lūn Eng-kok lâng m̄-chai ū loā chē-ê chin-chiàⁿ teh pài Siōng-tè, iā m̄-chai ū loā-chē--ê ê sim ta̍k ji̍t teh kap Siōng-tè kau-poê? Lán káⁿ kóng ún-tàng bô sì hūn chi̍t. Phì-lūn Tâi-oân kàu-hoē nn̄g nî chêng chō ke-kah. Chiàu Lâm Pak só͘ hoê-hok hit sî ū chha-put-to saⁿ bān lâng thiaⁿ tō-lí. án-ni thang kóng tī Tâi-oân ū chha-put-to saⁿ-bān lâng í-keng tû ngó͘-siōng, iā Lé-pài-ji̍t lâi kàu pài-tn̂g thiaⁿ tō-lí. Lūn hiah ê saⁿ bān lâng ê tiong-kan ū loā-chē jia̍t-sim teh pài Siōng-tè mah? Ū chi̍t poàⁿ bô? ún-tàng bô. Ū sì hūn chi̍t bô? Káⁿ bô. Á-sī lūn tī Tâi-oân niá sé-lé ji̍p kàu-ê ū la̍k chheng goā ê toā lâng. Taⁿ hiah ê la̍k chheng goā ê ji̍p kàu ê lâng ū lóng jia̍t-sim pài Siōng-tè ê lâng kiám-chhái bô saⁿ chheng. Lūn Eng-kok pài Siōng-tè ê lâng iā sī chha-put-to siāng-khoán. án-ni Eng-kok ū miâ kiò chò pài Siōng-tè ê kok, chóng-sī peh-sìⁿ ê to-sò͘ tek-khak bô lóng choan-sim ho̍k-sāi Siōng-tè. Tī Au-chiu kî-û teh sio-thâi ê lia̍t-kok iû-goân sī án-ni. Só͘-í Au-chiu ê lia̍t-kok sui-jiân teh kau-chiàn iáu-kú lán m̄ thang kóng pài Siōng-tè sī bô chhái-kang; in-uī hiah ê kok sui-jiân miâ kiò pài Siōng-tè, kî-si̍t m̄ sī.
iáu-kú thang kóng, Eng-kok nā bô ū pài Siōng-tè ê sim chiū chit pang koat-toàn m̄ kam-goān kau-chiàn.
漢羅（Ùi原文改寫）
拜上帝的國相交戰
1916.8，no.377，pp.1-2
兩年久佇歐羅巴洲，有真濟大小國咧相刣。除日本佮土耳其國以外，其餘遐的交戰的國攏算是拜上帝的國。通講日本是屬佛教，也土耳其是回回教。總是其餘-的親像俄羅斯，法蘭西，奧國，以大利，德國，白耳義，Sek-hui-a，He̍k-san，Po-tô-gâ，英國，人講遐的攏是拜上帝的國。有的屬希臘教，有的天主教，也有的屬基督教。論遐的國從中有的所用的方法來交戰是狠惡到極。有的犯著萬國公法佮人道的規矩。In所做的歹代比拜佛的國通講是閣較見笑。猶過人講in是拜上帝的國。
對按呢生旁邊的人講，拜上帝有甚物路用？拜上帝的國若遐爾惡，不如毋免拜上帝，閣再去拜佛，抑是攏毋免拜啥貨，敢無較好？對按呢生拜上帝的人的心袂免得略仔搖泏。咱愛小可議論這層事。
人講遐的相刣的國是拜上帝的國。這敢有影？總包含來講是有影。親像德佮英是屬耶穌教，法，奧佮以大利是屬耶穌天主教，俄是屬希臘教。In果然有這號名，總是來想看彼个名是實抑虛？
某國著甚物款，就通講伊是拜上帝的國？設使眾奧國人有入天主教，咱就通講奧國照天主教是拜上帝的國。抑是德佮英in隨國的百姓若攏入耶穌教，就通講in照耶穌教是拜上帝的國。
請來想英國nā-tiāⁿ，其餘的國這陣免議論。踮台灣的宣教師攏是英國人，也設教佇台灣的開費攏是對英國抑是英國屬地來的。人講英國是拜上帝的國。總包含來講是有影，其實是無影。王卻著入耶穌教就會堪得坐位做王。若欲講眾百姓有屬耶穌教，抑是屬別的拜上帝的教，實在是無。設使英國人的多數有入教就通講英國是拜上帝的國。咱敢講較濟英國人實在無入教。拄拄有偌濟咱卻毋知，總數毋知有四份的一份抑無？諒必敢有。
總是通想閣一項，就是論英國人毋知有偌濟的真正咧拜上帝，也毋知有偌濟--的的心逐日咧佮上帝交陪？咱敢講穩當無四份一。譬論台灣教會兩年前造家甲。照南北所回覆彼時有差不多三萬人聽道理。按呢通講佇台灣有差不多三萬人已經除偶像，也禮拜日來到拜堂聽道理。論遐的三萬人的中間有偌濟熱心咧拜上帝mah？有一半無？穩當無。有四份一無？敢無。抑是論佇台灣領洗禮入教的有六千外的大人。今遐的六千外个入教的人有攏熱心拜上帝的人檢采無三千。論英國拜上帝的人也是差不多siāng款。按呢英國有名叫做拜上帝的國，總是百姓的多數的確無攏專心服侍上帝。佇歐洲其餘咧相刣的列國猶原是按呢。所以歐洲的列國雖然咧交戰猶過咱毋通講拜上帝是無彩工；因為遐的國雖然名叫拜上帝，其實毋是。
猶過通講，英國若無有拜上帝的心就這幫決斷毋甘願交戰。