大典紀念的博覽會
Tāi-tián Kì-liām ê Phok-lám-hoē
文獻資訊
項目 | 資料 |
---|---|
作者 | 陳清義 Tân Chheng-gī |
卷期 | 台灣教會報 |
卷期 | 第369卷 |
日期 | 1915/12 |
頁數 | 5-6 |
白話字(原文數位化)
Tāi-tián Kì-liām ê Phok-lám-hoē.
(Tân Chheng-gī.)
- 12, no. 369, pp. 5-6
Chit pang uī-tio̍h Tāi-tián tī Kiaⁿ-to, Kiaⁿ-to-hú ū siat chi̍t-ê Phok-lám-hoē tsoè kì-liām, só͘-í hō miâ tsoè Tāi-tián kì-liām ê phok-lám-hoē. Chit ê phok-lám-hoē ū hun tsoè 3 tiûⁿ, só͘-tsāi bô saⁿ-tâng. Tē-it kap tē-jī ê hoē-tiúⁿ tī Tōng-bu̍t-hn̂g kap Tāi-ke̍k-tiān ê sin-piⁿ, tē-saⁿ hoē-tiûⁿ tī Tè-kok phok-bu̍t-koán ê lāi-bīn. Goán ū lóng khì khoàⁿ. Taⁿ beh chiong só͘ khoàⁿ-kìⁿ ê tsōng-hóng tāi-lio̍k lâi siá tī ē-toé:-
Tē-it Hoē-tiûⁿ.
Tī chit-ê hoē-tiûⁿ lāi, ū hūn tsoè kuí-nā koán.
-
Kang-gia̍p-koán. Lāi-bīn ū pâi si, tiû, pò͘, só͘ chit ê luī. Koh ū chióng-chióng ê huî-khì, chhat-khì, gē ê tiau-khek mi̍h, í-ki̍p tsa̍p-mi̍h téng-téng.
-
Khì-hâi-koán. Lāi-bīn ū pâi chit-pò͘, cheng-bí, tsoè hun-ki ê khì-khū, ia̍h soà ēng tiān-khì hō͘ i tín-tāng, tī-hia hiān si̍t-giām. Koh ū i-ha̍k ê khì-hâi kap tiān-khì ê khì-khū chin tsoē.
-
Chia̍h-liāu-koán. Lāi-bīn ū pái kok-khoán ê chia̍h-mi̍h sio̍k tī piáⁿ ê luī, koàn-thâu ê luī, ji̍p kan ê luī chin tsoē.
-
Tâi-oân-koán. Chiū-sī Tâi-oân ê chia̍h-tê-tiàm. Ū tuì Tâi-pak chhiàⁿ 5 ê tsa-bó͘-gín-ná lâi phâng tê, ia̍h ū teh boē Tâi-oân ê bêng-sán. Toā-tiū-tiâⁿ Pó-hiong-tsai ia̍h lâi tī-hia teh boē mi̍h.
-
Te̍k-siat-koán. Lāi-bīn kan-ta pâi pu̍t-toâⁿ (chiū-sī toé pu̍t ê chhù) kap ho̍k-sāi pu̍t só͘ ēng ê chè-khì. Khoàⁿ só͘ siá ê kè-chîⁿ tē-it kuì chi̍t tsō 2800 kho͘. án-ni boé chit tsō lâi hō͘ pu̍t tiàm, pí khí chi̍t keng lé-pài-tn̂g lâi hō͘ chèng lâng tsoè lé-pài koh khah siong-tiōng.
-
Chham-khó-koán. Lāi-bīn sī pâi Tâi-oân ê sán-mi̍h, A-lí-san ê chhâ-liāu, kap chiuⁿ-chhâ só͘ tsoè ê mi̍h-kiāⁿ.
-
Im-ga̍k-tâi. Chiū-sī hiah-ê im-ga̍k-ka teh pûn ga̍k-khì hō͘ lâng thiaⁿ, ia̍h ū chhòng chin tsoē í teh hō͘ lâng chē.
-
Tsa̍p-chhò-sek. Chiū-sī hō͘ hioh-khùn ê só͘-tsāi, ia̍h ū hō͘ hū-jîn-lâng soe-tsng ê só͘-tsāi, ia̍h ū iû-piān-kio̍k, se-iûⁿ liāu-lí-tiàm, kap boē ha-ga-ki ê só͘-tsāi.
Tē-jī Hoē-tiûⁿ.
Tī chit-ê hoē-tiûⁿ lāi, ia̍h ū hun tsoè kuí-nā koán.
-
Tāi-lé-koán. Lāi-bīn ū pâi Tāi-tián ê bô͘-hêng, sī ēng soè-sian ang-á kap chhòng soè keng chhù, tú-tú chiàu Tāi-tián ê khoán lâi chhòng. Ta̍k lâng beh khoàⁿ chit keng lóng tio̍h liù bō-á.
-
Bí-su̍t-koán. Lāi-bīn ū pâi chin tsoē khoán ê bí-su̍t. Ū ēng pit uī--ê, ia̍h ū ēng chhiú tsoè--ê, ia̍h ū siù--ê. Ū-ê chin ta̍t chîⁿ, chi̍t pak chheng-goā kho͘.
-
Boán-chiu-koán. Lāi-bīn ū pâi-lia̍t Boán-chiu ê sán-mi̍h. Ū tāu ê luī, ū kái-liông ê niû-á-si, ū khòng-bu̍t ê phiau-pún, bêng-só͘ ê siá-chin, kap Lú-sūn kang-kho o̍h-tn̂g ê ha̍k-seng só͘ chè-tsō sió hoé-chhia ê bô͘-hêng, sī ēng thi̍h tsoè--ê, tsám-jián sêng.
-
Boē-tiàm. Chiū-sī boē Tang-kiaⁿ, Tāi-pán, Pak-hái-tō, Má-koan só͘ chhut ê mi̍h, ū chin tsoē khoán siá boē liáu. ia̍h ū boē siak-tiū ê khì-khū, put-chí hó-ēng.
-
Tsa̍p-chhò-koán. Chiū-sī oa̍h-tāng-siá-chin koán, Tāi-khiok-gē-koán, Hì-koán. Koh chi̍t keng tē-it kó͘-tóng, chiū-sī lāi-bīn ū chi̍t-ê Bông-kó͘ ê lāu hū-jîn-lâng, kin-nî 87 hè, chi̍t chhioh 8 chhùn koân nā-tiāⁿ, bīn chin jiâu, kóng oē chin soè siaⁿ, koà ba̍k-kiàⁿ oē kiâⁿ-lâi kiâⁿ-khì. Si̍t-tsāi chin sim-sek.
Tē-saⁿ Hoē-tiûⁿ.
Chiū-sī tī Phok-bu̍t-koán lāi-bīn ū pâi kó͘-bu̍t chin tsoē. Ū chheng-goā nî chêng ê jī-uī, Hông-hoat tāi-su só͘ siá ê jī, chit-tia̍p ia̍h iáu tī-teh. Chit-ê lâng sī hê-siūⁿ, i ū tsoè Ji̍t-pún ê jī, ta̍k lâng put-chí tuì-tiōng i. Koh ū ge̍k-oáⁿ kap ge̍k-a̍h chin suí. Che sī siá tāi-lio̍k nā-tiāⁿ. Thiaⁿ-kìⁿ kóng chit ê Phok-lám-hoē kàu 12 ge̍h 20 ji̍t chiah beh soah. Nā ū lâng ài khoàⁿ iáu ū ki-hoē. Tuì kai-koán ê thiaⁿ khì ji̍p-pín, oē-tit thang the̍h koah-ín-koàn, chiū tah tsûn oē ka-jī sio̍k. Tsóng-sī ba̍k-chiu ài hó-gia̍h, chhiú tio̍h sòng-hiong.
漢羅(Ùi原文改寫)
大典紀念的博覽會。
(陳清義。)
1915.12,no.369,pp.5-6
這pang為著大典佇京都,京都府有設一个博覽會做紀念,所以號名做大典紀念的博覽會。這个博覽會有分做3場,所在無相同。第一佮第二的會堂佇動物園佮大極殿的身邊,第三會場佇帝國博物館的內面。阮有攏去看。Taⁿ欲將所看見的狀況大略來寫佇下底:-
第一會場。
佇這个會場內,有份做幾若館。
1.工業館。內面有排絲,綢,布,所織的類。閣有種種的磁器,漆器,藝的雕刻物,以及雜物等等。
2.器械館。內面有排織布,舂米,做分支的器具,亦紲用電氣予伊振動,佇遐現實驗。閣有醫學的器械佮電氣的器具真濟。
3.食料館。內面有擺各款的食物屬佇餅的類,罐頭的類,入kan 的類真濟。
4.台灣館。就是台灣的食茶店。有對台北倩5个查某囡仔來捧茶,亦有teh賣台灣的名產。大稻埕寶香齋亦來佇遐teh賣物。
5.特設館。內面干單排佛壇 (就是toé佛的厝)佮服事佛所用的祭器。看所寫的價錢第一貴一座2800箍。按呢買這座來予佛踮,比起一間禮拜堂來予眾人做禮拜閣較傷重。
6.參考館。內面是排台灣的產物,阿里山的柴料,佮樟柴所做的物件。
7.音樂台。就是遐的音樂家teh歕樂器予人聽,亦有創真濟椅teh予人坐。
8.雜糙室。就是予歇睏的所在,亦有予婦人人梳妝的所在,亦有郵便局,西洋料理店,佮袂ha-ga-ki 的所在。
第二會場。
佇這个會場內,亦有分做幾若館。
1.大禮館。內面有排大典的模型,是用細仙尪仔佮創細間厝,拄拄照大典的款來創。逐人欲看這間攏著liù帽仔。
2.美術館。內面有排真濟款的美術。有用筆畫--的,亦有用手做--的,亦有繡--的。有的真值錢,一幅千外箍。
3.滿州館。內面有排列滿州的產物。有豆的類,有改良的娘仔絲,有礦物的標本,名所的寫真,佮旅順工科學堂的學生所製造小火車的模型,是用鐵做--的,嶄然成。
4.賣店。就是賣東京,大阪,北海道,馬關所出的物,有真濟款寫袂了。亦有袂siak稻的器具,不止好用。
5.雜糙管。就是活動寫真館,大曲藝館,戲館。閣一間第一古董,就是內面有一個蒙古的老婦人人,今年87歲,一尺8寸懸nā-tiāⁿ,面真jiâu,講話真細聲,掛目鏡會行來行去。實在真心適。
第三會場。
就是佇博物館內面有排古物真濟。有千外年前的字畫,弘法大師所寫的字,這霎亦猶佇teh。這个人是和尚,伊有做日本的字,逐人不止對重伊。閣有玉碗佮玉盒真媠。這是寫大略nā-tiāⁿ。聽見講這个博覽會到12月20日才欲煞。若有人愛看猶有機會。對該館的廳去入稟,會得通the̍h割引卷,就搭船會ka-jī俗。總是目睭愛好額,手著sòng-hiong。