Táⁿ-niau

文獻資訊

項目 資料
作者 無lo̍h名
卷期 台灣教會報
卷期 第361卷
日期 1915/4
頁數 9-10

白話字(原文數位化)

Táⁿ-niau.

  1. 4, no. 361, pp. 9-10

Phí-jîn jīm Táⁿ-niau ê kàu-hoē chiong-kīn nn̄g-nî. Tī chit nn̄g-nî lāi, i ê chìn-pō͘ bô thang hoâ-sǹg, put-kò ke-thiⁿ toā-sè-hàn it-jia̍p lâng nā-tiāⁿ. M̄-sī choan tuì po̍k ê la̍t, khah chē sī tuì hiaⁿ-tī chí-moē ê ín-chìn, Sèng-sîn ê kám-hoà.

Lūn siat chit ê kàu-hoē ê lâi-le̍k, khí-thâu sī tuì chi̍t ê hiaⁿ-tī chhoā 4 lâng khì Ka-gī lé-pài, Gô͘ Thoân-tō Bí-kiàn ián-káng soah lo̍h-tâi chioh mn̄g, chiàⁿ chai sī Táⁿ-niāu lâng, tuì hit-tia̍p khí Gô͘ Thoân-tō chù-sîn tī chia, ta̍k-lé-pài lâi, ū-sî pài-saⁿ ê-hng iā lâi kap in chū-chi̍p kî-tó-hoē pò͘-tō. Chioh Tâng-kau hiaⁿ ê tiàm chiām-sî chò Hok-im-tn̂g, chiām-chiām ke-thiⁿ lâng lâi thiaⁿ, ū-ê tuì Chiang-hoà I-koán tit-tio̍h tō-lí, m̄-kú boē chāi, lâi-lâi khì-khì, só͘-chāi e̍h-sè, soè keh-piah nn̄g só͘-chāi, iā sī bô ha̍p-ēng. Goá lâi bô loā-kú, chiū lâi soè tī ke-boé chi̍t keng gû-bō thô͘-lâng kang-tiûⁿ, ē iông-ún pah goā lâng lâi chē. Hiān-sî muí lé-pài 30 goā lâng chū-chi̍p, ū-sî 40 goā; chóng jîn-sò͘ 70 goā lâng.

Tī kin-nî sin-le̍k 1 goe̍h 24 hō Kam Bo̍k-su sûn kàu-hoē, tī-chia tē-it hoê hiap-la̍p 4 lâng ji̍p kàu, iā ū kiâⁿ sé-lé hō͘ 2 ê gín-ná. Tuì siat kàu taⁿ 3 nî lah.

Chit ê só͘-chāi ū chi̍t sian sîn-bêng put-chí chhut-miâ, hō-chò Tāi-sū, chiàu lâng liû-thoân teh kóng sī Ka-khèng kun lâi iû-le̍k Tâi-oân kàu Táⁿ-niau ê soaⁿ, khoàⁿ soaⁿ-hêng chhin-chhiūⁿ pit-kè kóng, “Khó-sioh chit ê pit-kè-soaⁿ sī tó-teh, beh khiā-kìⁿ chhun-chhiú ng i ê chhuì soà kóng chhut “Sū”. Chiàⁿ ū Tāi-sū ê sîn-hō. Ū lâng kóng m̄-sī án-ne, sī 7 goe̍h it-ji̍t khui tē-ge̍k-mn̂g, chèng iau-kuí chhut--lâi ah chia̍h, phah-sǹg in sī chit ê éng-hióng, só͘-í Tāi-sū biō ū siá “Koan-im Tāi-sū.” Khiok m̄-sī ū biō, sī chi̍t-keng tiàm kàu sî Tāi-sū chng tī-hia. Tāi-sū siōng chit-tia̍p bô, kàu 6 goe̍h boé chiàⁿ lîm-sî lâi kô͘, ēng tek-pêng-á chò kut, ēng sek-choá chò phoê, ēng o͘-kim-choá chò ba̍k-chiu-jîn; bīn sī lâm-sek-ê, koh ū chhit-chheⁿ tiám, ba̍k-chiu gîn-gîn thó͘-thó͘, tn̂g oá 7 chhùn, thâu chhin-chhiūⁿ gû hoat nn̄g ki kak, tn̂g chha-put-to 3 chhùn. Sio̍k oē kóng chheⁿ-bīn niau-gê. I chē tī chō-téng koân chha-put-to 8 chhioh, sin toā 5 uî, āu-piah pa̍k chi̍t ê Koan-im-soaⁿ, chi̍t sian Koan-im tī-hia, bīn-chêng lióng-pêng ū Sù-tāi Kim-kong, in ê bīn chheⁿ, o͘, âng, lâm, tiong-ng pâi Sam-chōng, Sa-cheng, Ti-ko, Pat-kài, Kâu.

Chè-ji̍t hun 3 chām: (1) Kū-le̍k 7 goe̍h 1, 2, 3 ji̍t; (2) 21, 22, 23 ji̍t; (3) Goe̍h-boé chi̍t ji̍t.

To̍k-to̍k 21 kàu 23, chit 3 ji̍t chin lāu-jia̍t, jîn san jîn hái, ke-lō͘ kheh bē khui, chha-put-to 10 bān lâng lâi, téng kàu Lîm-kí-po͘, ē kàu Tiàm-á-kháu, chit 3 ji̍t kan hoé-chhia te̍k-pia̍t lak-kè, lâi-óng ke kuí-nā choā.

Ko͘-pêⁿ tah chin khoah, chè-mi̍h sī pn̄g, seng-lé, koé-chí, choá-liāu, hiuⁿ-chek.

Kàu tē 3 àm chiong Tāi-sū pa̍k tī tek-ko téng oá poàⁿ-mê chiū pàng hoé sio-khì.

Hàiⁿ-ah! khó-lîn lán ê tâng-pau ê bê-sìn. Gō͘ goe̍h boē ū Tāi-sū, 6 goe̍h boé Tāi-sū tuì lâng chō chhut. I bô kut ēng bi̍h, i bô phoê ēng choá, i bô tó͘-koāⁿ lâng sàng i; lâng koh tuì i lâi kiû pêng-an hok-khì; i bô oa̍h lâng tuì i kiû i pēⁿ; kám m̄-sī àm koh gōng mah? Phí-jîn khoàⁿ liáu bē-bián iu-chhiû, ka-tī pò͘-tō la̍t iú-hān, chiū siông-siūⁿ beh ū pò͘-tō-hoē kiám m̄ chin hó? Tú-hó Ka-gī seng tiāⁿ-tio̍h, sūn-soà kó͘-bú pè-hoē-iú chàn-sêng. Chiū chhiáⁿ Lo̍k-moâ-sán Thoân-tō N̂g Bō͘-sēng, Ka-gī Thoân-tō Ong Poê-eng, Sin-káng Thoân-tō Siau Tek-bêng, Gû-taⁿ-oan Thoân-tō Tân Se̍k-phèng, soà chioh Thô͘-khò͘ ê im-ga̍k-tuī kap 6 ê lâng; Tô͘-hiaⁿ choân-lí. Tiúⁿ-ló Tēⁿ Choân-sek kap Sin-kang hiaⁿ-tī iā lâi tàu-chān, iā chhiáⁿ pún Kong-ha̍k-hāu ê kàu-jū Tiuⁿ Téng-khi Sian-seⁿ ián-soat. (I sī ji̍p Ji̍t-pún Ki-tok kàu).

Chiū tiāⁿ-tio̍h khui 3 ji̍t. Tuì 3 goe̍h 1 ji̍t khí (1:16) ē-po͘ 4 tiám-goā cheng kia̍h toā-kî (siá Ki-tok-kàu pò͘-tō-hoē) chò chêng, āu-bīn im-ga̍k-tuī, iû-chng se̍h-ke pò-lâng ê-hng lâi thiaⁿ tō-lí, tńg-lâi chia̍h-pn̄g, kî-tó-hoē 7 tiám-poàⁿ ián-káng kàu beh 11 tiám, lâi thiaⁿ-ê 200 goā lâng.

Tē 2 ji̍t hun 2 pan chhut chng pò͘-tō, tńg-lâi iû-goân im-ga̍k kóng-kò, kî-tó-hoē, 7 tiám-poàⁿ ián-tê, chit ê-hng koh khah chē, lāi-bīn bô chē ê uī, iā bô thang khiā-kha, ū-ê tī têng-á-kha, ū-ê tī chhim-chéⁿ, ū-ê tī keh-piah ke, in-uī tuì chā-á-ji̍t chhut khì pò͘-tō ê só͘-chāi lâi. Kai-chài Bān Ko͘-niû kap Kok-chím ū lâi, chiū chiong hū-jîn-lâng hun tī Bo̍k-su keng, thiaⁿ-ê lóng-chóng 300 goā.

Tē 3 ji̍t iû-goân hun chò 2 pan chhut-chng pò͘-tō, tńg-lâi chò im-ga̍k kóng-kò, kî-tó-hoē. Chit ê-hng iáu khah chē, chha-put-to 400 chó-iū.

Chit 3 mê-ji̍t thiaⁿ-kìⁿ-ê ū chheng-goā lâng. Kóng ê khak-chhiat, thiaⁿ-ê chū-bī. Ū-ê 3 mê-hng kam-goān thiaⁿ kàu-thàu, ū-ê tuì 3, 4 lí lō͘ lâi, ū-ê hiaⁿ-tī ēng gû-chhia chhia in tuì 8 lí lō͘ lâi thiaⁿ.

Kàu tē 4 ji̍t tāi-ke sì-soàⁿ, goá chiū chhut-khì sûn-ke thàm mn̄g in ū khì thiaⁿ bô, thiaⁿ-liáu àn-choáⁿ. Tāi-ke hoan-gêng kóng chin hó, nā ē thang koh siat iáu khah hó.

Tē 7 ji̍t, chiū-sī lé-pài-ji̍t, lâm, lú ū ke 7 lâng lâi thiaⁿ, m̄-sī chi̍t ê lâng lâi thiaⁿ, sī kuí-nā ke. Chi̍t-ê kóng, “Chêng goá thiaⁿ-kìⁿ chai sī hó, hit-sî teh thèng-hāu chhin-cho̍k khah chē lâng lâi thiaⁿ chiàⁿ beh lâi, khah bē hō͘ in ke kóng oē, Chím-má ê pò͘-tō-hoē chhin-chhiūⁿ pek goá m̄-bián thèng-hāu; in m̄, goá tī, taⁿ kā hiaⁿ-tī kóng m̄-káⁿ lah. Sèng-chheh kóng, “Beh hō͘ tuì-te̍k hâng-ho̍k tī I ê kha-ē,” ū èng-giām.

漢羅(Ùi原文改寫)

打貓。

1915.4,no.361,pp.9-10

鄙人任打貓的教會將-近兩年。佇這兩年內,伊的進步無通hoâ算,不過加添大細漢一廿人nā-tiāⁿ。毋是專對僕的力,較濟是對兄弟姊妹的引進,聖神的感化。

論設這个教會的來歷,起頭是對一个兄弟chhoā 4人去嘉義禮拜,吳傳道美建演講煞落台借問,正知是打貓人,對彼霎起吳傳道注神佇遮,逐禮拜來,有時拜三ê昏也來佮in聚集祈禱會佈道。借Tâng-kau兄的店暫時做福音堂,漸漸加添人來聽,有的對彰化醫館得著道理,毋kú袂在,來來去去,所在e̍h勢,稅隔壁兩所在,也是無合用。我來無偌久,就來稅佇街尾一間牛磨土壟工場,會容允百外人來坐。現時每禮拜30外人聚集,有時40外;總人數70外人。

佇今年新曆1月24號甘牧師巡教會,佇遮第一回hiap-la̍p 4人入教,也有行洗禮予2个囡仔。對設到taⁿ 3年lah。

這个所在有一仙神明不止出名,號做大士,照人流傳teh講是嘉慶君來遊歷台灣到打貓的山,看山形親像筆架講,「可惜這个筆架山是倒teh,欲徛見伸手ng伊的喙紲講出「士」。正有大士的神號。有人講毋是按呢,是7月一日開地獄門,眾iau鬼出--來ah食,拍算in是這个影響,所以大士廟有寫「觀音大士。」卻毋是有廟,是一間店到時大士裝佇遐。大士像這霎無,到6月尾正臨時來糊,用竹pêng-á做骨,用色紙做皮,用烏金紙做目睭仁;面是藍色的,閣有七星點,目睭gîn-gîn thó͘-thó͘,長倚7寸,頭親像牛發兩支角,長差不多3寸。俗話講青面niau牙。伊坐佇座頂懸差不多8尺,身大5 uî,後壁縛一个觀音山,一仙觀音佇遐,面前兩爿有四大金剛,in 的面青,烏,紅,藍,中央排三藏,沙凈,豬哥,八戒,猴。

祭日分3 chām:(1)舊曆7月1,2,3日;(2) 21,22,23日;(3)月尾一日。

獨獨21到23,這3日真鬧熱,人山人海,街路隔袂開,差不多10萬人來,等到Lîm-kí-po͘,會到店仔口,這3日間火車特別落價,來往加幾若choā。

孤棚tah真闊,祭物是飯,牲禮,果子,紙料,香燭。

到第3暗將大士縛佇竹篙等倚半暝就放火燒去。

Hàiⁿ-ah!可憐咱的同胞的迷信。五月袂有大士,6月尾大士對人造出。伊無骨用篾,伊無皮用紙,伊無肚koāⁿ人送伊;人閣對伊來求平安福氣;伊無活人對伊求醫病;kám毋是暗閣戇mah?鄙人看了袂免憂愁,家己佈道力有限,就常想欲有佈道會kiám毋真好?拄好嘉義先定著,順續鼓舞敝會友贊成。就請Lo̍k-moâ-sán傳道黃茂盛,嘉義傳道翁培英,新港傳道蕭德明,牛taⁿ灣傳道陳Se̍k-phèng,紲借土庫的音樂隊佮6个人;Tô͘兄全理。長老鄭Choân-sek佮Sin-kang兄弟也來鬥贊,也請本公學校的教諭張Téng-khi先生演說。(伊是入日本基督教)。

就定著開3日。對3月1日起(1:16)下晡4點外鐘kia̍h大旗(寫基督教佈道會)做前,後面音樂隊,遊庄踅街報人ê昏來聽道理,轉來食飯,祈禱會7點半演講到欲11點,來聽的 200外人。

第2日分2班出庄佈道,轉來猶原音樂廣告,祈禱會,7點半演題,這的昏閣較濟,內面無坐的位,也無通徛跤,有的佇亭仔跤,有的佇深井,有的佇隔壁街,因為對chā-á-日出去佈道的所在來。佳哉萬姑娘佮Kok-chím有來,就將婦人人分佇牧師間,聽的攏總300外。

第3日猶原分做2班出庄佈道,轉來做音樂廣告,祈禱會。這的昏猶較濟,差不多400左右。

這3暝日聽見的有千外人。講的確切,聽的自bī。有的 3暝昏甘願聽到透,有的對3,4里路來,有的兄弟用牛車車in對8里路來聽。

到第4日大家四散,我就出去巡街探問in有去聽無,聽了按怎。大家歡迎講真好,若會通閣設猶較好。

第7日,就是禮拜日,男,女有加7人來聽,毋是一个人來聽,是幾若家。一个講,「前我聽見知是好,彼時teh聽候親族較濟人來聽正欲來,較袂予in加講話,Chím-má 的佈道會親像逼我毋免聽候;in毋,我佇,taⁿ共兄弟講毋敢lah。聖冊講,「欲予對敵降服佇伊的腳下,」有應驗。