台灣教會的禧年
Tâi-oân Kàu-hoē ê Hi-liân
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台灣教會報 |
| 卷期 | 第358卷 |
| 日期 | 1915/1 |
| 頁數 | 1-2 |
白話字（原文數位化）
Tâi-oân Kàu-hoē ê Hi-liân
- 1, no. 358, pp. 1-2
Tī 1865 nî 5 goe̍h kan, Má I-seng (chiū-sī hiān-jīm Má I-seng ê lāu-pē) tuì Ē-mn̂g koè-lâi Tâi-oân, beh tī-hia hêng-i, thoân tō-lí. Tāi-seng toà tī Tâi-lâm siâⁿ-goā Khoàⁿ-sai-ke. Bô loā-kú tú-tio̍h kiáu-jiáu, tio̍h khì toà tī Kî-āu. Tī-hia siat i-koán; iā tit-tio̍h Lí Bo̍k-su tuì Chó͘-ke lâi kap i chò phoāⁿ. Saⁿ sì nî āu koh kàu Tâi-lâm, toà tī Kū-lâu, iā siat lé-pài-tn̂g tī Têng-á-kha. āu-lâi tō-lí ti̍t-ti̍t heng-ōng, ná-kú ná khui-khoah. Lâng nā ài chai hiah-ê lâi-le̍k thang khoàⁿ hit-pún hō-chò “Tō-lí lâi Tâi-oân ê goân-iû” tī Chheh-pâng teh bē; hit-pún kì-chài ta̍k hāng khah siông-sè.
Tuì Má I-seng Tâi-oân kàu kin-nî ê gō͘-goe̍h, sī tú-tú 50 nî. Tī hit 50 nî ê tiong-kan lán ū tit-tio̍h Siōng-tè pó-hō͘ chiàu-kò͘; sui-jiân ū keng-koè chē-chē hāng ê chhì-liān kan-khó͘, Kàu-hoē kin-á-ji̍t iáu tī-teh; si̍t-chāi thang kám-siā Siōng-tè. Gō͘-cha̍p nî chêng tī Tâi-oân lóng bô siat Ki-tok ê Kàu-hoē, taⁿ sī sì-kè siat-li̍p, ta̍k só͘-chāi lóng ū lâng teh lâi lé-pài, siū sé-lé chia̍h Boán-chhan. Tio̍h khoàⁿ kū-nî só͘ chhut ê Jîn-sò͘-toaⁿ, lâi siūⁿ che sī 50 nî ê tiong-kan só͘ tit-tio̍h ê hāu-giām; siūⁿ-liáu kiám bô siū kám-kek lâi toā-toā kám-siā Siōng-tè ê in?
Taⁿ tī kin-nî 5 goe̍h kan m̄-chai thang ēng sím-mi̍h hoat-tō͘ lâi siàu-liām chit-ê tāi-chì; thang tāi-ke tâng-sim kám-siā Siōng-tè, koh tāi-ke saⁿ bián-lē, tuì chit-tia̍p khah kéng-séng, khah chhut-la̍t kan-chèng Chú Iâ-so͘; ǹg-bāng kàu-hoē heng-ōng, kiám-chhái m̄-bián koh 50 nî kú thong Tâi-oân ê chèng peh-sìⁿ lóng lâi hâng-ho̍k Kiù-chú.
Kū-nî Tiong-hoē chū-chi̍p ê sî, goán pún-jiân beh thong-ti in, hō͘ in siat-hoat lâi siàu-liām, m̄-kú hit-sî tāi-chì chin-chē, chiū bē kì-tit thê-khí. Taⁿ khoàⁿ lín ta̍k-lâng phah-sǹg cháiⁿ-iūⁿ, chhiáⁿ lín ta̍k-lâng phah-sǹg cháiⁿ-iūⁿ, chhiáⁿ lín siá phoe lâi kóng; kàu Tiong-hoē chū-chi̍p ê sî tāi-ke lóng piān thang gī-tiāⁿ tio̍h ēng sím-mi̍h hoat-tō͘ khah hó.
(Lī-bī-kì 25:10-13, Sin-bēng-kì 8:1-20, I Sat-bó-ní 7:12, Má-thài 28:18-20, Ko-lô-se 1:3-6.)
iū-koh chi̍t hāng. Goán Eng-kok ê Tiúⁿ-ló-kàu chhe Bo̍k-su lâi chit pêng thoân tō-lí, chiông-tiong thâu chi̍t-ê sī sìⁿ Pin miâ uî-liâm. Tī 1847 nî i tuì Eng-kok lâi Tiong-kok thoân hok-im: khí-thâu toà tī Hiong-káng, jiân-āu kàu Ē-mn̂g. iā ū chiām-sî khì toà tī Soàⁿ-thâu; koh beh koè--lâi Tâi-oân, m̄-kú bô ki-hoē. āu-lâi khì Pak-lō͘ kap lâng chham-siông Kàu-hoē ê sū. Tī 1868 nî sí tī Boán-chiu ê Giû-chong siâⁿ.
Pin Bo̍k-su tī 1815 nî chhut-sì tī So͘-kiat-lân; só͘-í tuì i chhut-sì kàu kin-nî tú-tú chi̍t-pah nî kú. Tī kin-nî ê Tiong-kan lâng teh siàu-liām i ê kang, thè i kám-siā Siōng-tè, in-uī i m̄-nā sī lán Soan-tō-hoē ê chhiòng-siú, iū-koh i-ê jia̍t-sim, khek-kí, tio̍h-boâ si̍t-chāi thang chò āu sè-tāi ê bô͘-iūⁿ. Sèng-si-koa kuí-nā siú sī i chò--ê; Thian-lō͘-le̍k-thêng iā sī i hoan-e̍k--ê.
Lâng uī-tio̍h Pin Bo̍k-su siat Tui-liām hoē sī hó. Chóng-sī iā tio̍h siūⁿ-khoàⁿ thang ēng sím-mi̍h khah kú-tn̂g ê hoat-tō͘ lâi kì-liām i. Pin Bo̍k-su chi̍t-hāng só͘ kiàn-tiông ê chiū-sī i chin ài pò͘-tō; i khiok iā chin gâu siat-kàu, khó͘-khǹg hiaⁿ-tī, m̄-kú i tē-it ài chò ê kang, chiū-sī pò͘-tō. Só͘-í chē-chē lâng teh phah-sǹg nā ē-tit thang tī kin-nî ê tiong-kan siat-hoat hō͘ lâng khì thoân hok-im hō͘ Tâi-oân ê chheⁿ-hoan thiaⁿ-kìⁿ, che si̍t-chāi sī chin hó hoat-tō͘, iā thang kì-liām Pin Bo̍k-su, iā thang kì-liām lán Tâi-lâm ê Hi-liân.
Só͘ kí-gī ê chiū-sī tio̍h chhe nn̄g-lâng, chi̍t-ê Bo̍k-su kap chi̍t-ê I-seng, khì toà tī āu-soaⁿ ê A-mi-á ê tiong-kan; in-uī in tī hia an-jiân khiā-khí, lán chhut-ji̍p siông-siông khì toà tī in chng-nih, iā bô tāi-chì. āu-lâi Siōng-tè nā khui lō͘, thang ji̍p koân-soaⁿ, tuì soaⁿ-ni̍h ê chheⁿ-hoan thoân hok-im; kiaⁿ-liáu chit-chūn beh khì hia iáu-boē ū ki-hoē.
Goán í-keng ū siá phoe tuì Chó͘-ke ê Kong-hoē kóng-khí chit-ê tāi-chì; in thiaⁿ-liáu hoaⁿ-hí, phah-sǹg sī chin ha̍p. Khó-sioh chit-tia̍p m̄-káⁿ ín lán, in-uī hiān-kim hiah-ê toā-kok teh kau-chiàn, ta̍k-ji̍t khai só͘-huì chīn siong-tiōng; kiaⁿ-liáu Soan-tō-hoē pêng-siông ê só͘-huì khai put-hu, chiū m̄-káⁿ siat sin ê hoat-tō͘ lâi ke-khai. ǹg-bāng pa̍t-ji̍t thang khah chìn-pō͘.
Chit-hō ê tāi-chì Tâi-oân ê hiaⁿ-tī chí-moē liōng-pit hoaⁿ-hí chàn-sêng, chiàu ta̍k lâng ê khuì-la̍t. In-uī hiān-kim Tâi-oân ta̍k téng-hō ê lâng lóng ū ki-hoē thang tit-tio̍h tō-lí, bô lūn sī goā-kok lâng, Ji̍t-pún-lâng á-sī Hô-ló kap Kheh-lâng, lóng ū lâng teh thoân tō-lí hō͘ in; chí-ū Chheⁿ-hoan bô lâng kóng hō͘ in thiaⁿ. M̄-kú in lâi Tâi-oân tē-it kú. Taⁿ kiû Siōng-tè khui-lō͘ hō͘ in iā tit-tio̍h hok-im ê hó siau-sit.
漢羅（Ùi原文改寫）
台灣教會的禧年
1915.1，no.358，pp.1-2
佇1865年5月間，馬醫生(就是現任馬醫生的老父)對廈門過來台灣，欲佇遐行醫，傳道理。代先蹛佇台南城外看西街。無偌久拄著攪擾，著去蹛佇旗後。佇遐設醫館；也得著李牧師對祖家來佮伊做伴。三四年後閣到台南，蹛佇舊樓，也設禮拜堂佇亭仔跤。後來道理直直興旺，ná久ná開闊。人若愛知遐的來歷通看彼本號做「道理來台灣的原由」佇冊房teh賣；彼本記載逐項較詳細。
對馬醫生台灣到今年的五月，是拄拄50年。佇彼50年的中間咱有得著上帝保護照顧；雖然有經過濟濟項的試煉艱苦，教會今仔日猶佇teh；實在通感謝上帝。五十年前佇台灣攏無設基督的教會，taⁿ是四界設立，逐所在攏有人teh來禮拜，受洗禮食晚餐。著看舊年所出的人數單，來想這是50年的中間所得著的效驗；想了kiám無受感激來大大感謝上帝的恩？
Taⁿ佇今年5月間毋知通用甚物法度來數念這个代誌；通大家同心感謝上帝，閣大家相勉勵，對這霎較警醒，較出力干證主耶穌；向望教會興旺，kiám-chhái毋免閣50年久通台灣的眾百姓攏來降服救主。
舊年中會聚集的時，阮本然欲通知in，予in設法來數念，毋kú彼時代誌真濟，就袂記得提起。Taⁿ看恁逐人拍算怎樣，請恁逐人拍算怎樣，請恁寫批來講；到中會聚集的時大家攏便通議定著用甚物法度較好。
(利未記25：10-13，申命記8：1-20，I撒母耳7：12，馬太28：18-20，歌羅西1：3-6。)
又閣一項。阮英國的長老教差牧師來這爿傳道理，從中頭一个是姓賓名為霖。佇1847年伊對英國來中國傳福音：起頭蹛佇香港，然後到廈門。也有暫時去蹛佇汕頭；閣欲過--來台灣，毋kú無機會。後來去北路佮人參詳教會的事。佇1868年死佇滿州的 Giû-chong城。
賓牧師佇1815年出世佇蘇格蘭；所以對伊出世到今年拄拄一百年久。佇今年的中間人teh數念伊的工，替伊感謝上帝，因為伊毋若是咱宣道會的唱首，又閣伊的熱心，克己，著磨實在通做後世代的模樣。聖詩歌幾若首是伊做--的；天路歷程也是伊翻譯--的。
人為著賓牧師設追念會是好。總是也著想看通用甚物較久長的法度來紀念伊。賓牧師一項所見長的就是伊真愛佈道；伊卻也真gâu設教，苦勸兄弟，毋kú伊第一愛做的工，就是佈道。所以濟濟人teh拍算若會得通佇今年的中間設法予人去傳福音予台灣的青番聽見，這實在是真好法度，也通紀念賓牧師，也通紀念咱台南的禧年。
所計議的就是著差兩人，一个牧師佮一个醫生，去蹛佇後山的 A-mi-á 的中間；因為in佇遐安然徛起，咱出入常常去蹛佇in庄裡，也無代誌。後來上帝若開路，通入高山，對山裡的青番傳福音；驚了這陣欲去遐猶未有機會。
阮已經有寫批對祖家的公會講起這个代誌；in聽了歡喜，拍算是真合。可惜這霎毋敢ín咱，因為現今遐的大國teh交戰，逐日開所費盡傷重；驚了宣道會平常的所費開不敷，就毋敢設新的法度來加開。向望別日通較進步。
這號的代誌台灣的兄弟姊妹量必歡喜贊成，照逐人的氣力。因為現今台灣逐等號的人攏有機會通得著道理，無論是外國人，日本人抑是Hô-ló佮客人，攏有人teh傳道理予in；只有青番無人講予in聽。毋kú in來台灣第一久。Taⁿ求上帝開路予in也得著福音的好消息。