路途寬窄論
Lō͘-tô͘ Khoan-chek Lūn
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | P. Ch. H. P. Ch. H. |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第317卷 |
| 日期 | 1911/8 |
| 頁數 | 71-72 |
白話字（原文數位化）
Lō͘-tô͘ Khoan-chek Lūn.
1911.08 317 koàn p.71-72
Khoàⁿ Má-thài tē chhit chiūⁿ 13,14 chat kóng, “Tio̍h tuì e̍h-mn̂g ji̍p; chhoā lâng kàu sí hit ê mn̂g sī khoah, hit ê lō͘ sī toā-tiâu, ji̍p ê lâng chē-chē; chhoā lâng kàu oa̍h, hit ê mn̂g sī e̍h, hit ê lō͘ sī sè-tiâu, ji̍p ê lâng chió.”
Téng-bīn chit nn̄g chat sī Sèng ê oē, lán tio̍h chat-chat kì-sim lâi siūⁿ, in-uī ū hó kap pháiⁿ ê lō͘ ê hun-piat; chhin- chhiūⁿ 13 chat thâu-chi̍t-kù kóng, “Tio̍h tuì e̍h-mn̂g ji̍p”; àn-choáⁿ-iūⁿ tio̍h tuì e̍h-mn̂g ji̍p; mn̂g nā e̍h, lō͘ chū-jiân iā sī e̍h, án-ni lō͘-tô͘ ún-tàng lân hêng. Sèng-keng iā ū kì kóng, lân-hêng tek-khak ia̍h tio̍h thàn lâi kiâⁿ, kàu-boé m̄- kú ū éng-éng sī hoaⁿ-hí kap khoài-lo̍k tī-teh.
Nā-sī hit ê tē-jī kù kóng,”Chhoā lâng kàu-sí hit ê mn̂g sī khoah, hit ê lō͘ sī toā-tiâu, ji̍p ê lâng chē-chē”; sui-jiân mn̂g khoah, lō͘ toā-tiâu, m̄-kú sī chhoā lâng kàu sí; án-ni-siⁿ kó-jiân ū hó kap pháiⁿ ê lō͘, só͘-í tio̍h chim-chiok sàm-su chiah bē kiâⁿ chhò.
Nā siūⁿ beh kiâⁿ chit-tiâu kàu-boé ū hoaⁿ-hí khoài-lo̍k--ê, m̄-kú mn̂g-lō͘ e̍h- sè pháiⁿ kiâⁿ; sui-jiân e̍h-sè nā ū mn̂g- lō͘ khang-sin-lâng chū-jiân ē tàng-koè, nā beh taⁿ-tàⁿ á-sī toà hiah-ê khin-khin khaing-khiang--ê, ún-tàng bē-tit ji̍p sī mn̂g e̍h, lō͘ sè ê chó͘-gāi, tek-khak tio̍h pàng-sak hiat-ka̍k hiah-ê; ū chit-hō ê tiōng lân tī-teh, só͘-í chiah hō-chò e̍h- sè ê lō͘-tô͘. Phah-sǹg káⁿ tio̍h kiâⁿ hit tiâu mn̂g khoah, lō͘ toā-tiâu--ê, in-uī lán nā beh taⁿ hit-hō hoâiⁿ-hoâiⁿ ke̍h-ke̍h--ê, sī lóng bô sím-mi̍h ē chó͘-tòng lán ê só͘ chò, iā bô siáⁿ-lâng ē hiâm lán taⁿ hit-hō; m̄- kú Sèng-keng kóng,”Chhoā lâng kàu sí hit-ê mn̂g sī khoah, hit-ê lō͘ sī toā-tiâu”.
Taⁿ téng-bīn só͘ lūn mn̂g-lō͘ e̍h-sè khoah-toā ê hun-piat; nā-sī hit-ê e̍h-sè-- ê, sī chí sìn Chú Iâ-so͘ Ki-tok ho̍k-sāi Siōng-tè ê lâng teh kiâⁿ ê lō͘-thêng; hit ê khoah-toā--ê, sī chí bô sìn Chú bô ho̍k- sāi Siōng-tè hit téng-hō lâng só͘ kiâⁿ--ê. Sìn Iâ-so͘ Ki-tok kap sè-sio̍k só͘ kiâⁿ ê lō͘ kiám ū khah koh-iūⁿ mah? Nā beh khì bó͘ siâⁿ-chhī á-sī po͘-thâu pêⁿ-pêⁿ sī chi̍t-iūⁿ; chong--sī só͘ kiâⁿ só͘ chò tāi-put siōng-tông. Chhin-chhiūⁿ hit-ê ‘Khoan- chek Lō͘-tô͘’ū hun chò nn̄g-tiâu ê lō͘- kèng; chi̍t-tiâu sī khoah-toā, chi̍t-tiâu sī e̍h-sè, tiong-kan ū chhāi chi̍t-ki ê chí lō͘ pâi siá kóng, nā tuì éng-seng-mn̂g ji̍p--ê, sī tit tiông-seng; nā tuì bān-ok- thong-kû mn̂g ji̍p--ê, tēng éng bông.
Nā tuì chit-ê bān-ok-thong-kû mn̂g- lō͘ ji̍p, kó-jiân ū-iáⁿ kàu-boé tio̍h bia̍t- bô mah? Chhiáⁿ khoàⁿ hit-ê tô͘ chiū chai, téng-bīn iām-hoé tho-thian; m̄- kú lō͘-piⁿ kong-kéng chin-chē, tiong-kan ū hoa-liú-hāng, chheng-phang ê hun- koán ū Chuì-sian-lâu, ū chhái-phiò ê kong-si, ū pok-koà siòng-miā, ū tāi-ông- biō, ū hi-pò-koán, ū kau-chiàn kap chhiúⁿ-kiap put-gī ê sū, î-chiá kóng put chīn; chiah ê lóng sī su-io̍k só͘ hèng--ê.
Taⁿ lâi siūⁿ hiān-kim sè-sio̍k só͘ hêng- uî--ê, kó-jiân in ê lō͘ chin-chiàⁿ toā koh khoah; chhin-chhiūⁿ phiâu, tó͘, ím, hêng-ge̍k sù-chì, chhiúⁿ-kiap put-gī ê châi-lī, hì-hiauh phû-phiiò ê oē; m̄-nā án-ni nā tiāⁿ, it-giân to lân-chīn; chiah- ê in lóng lia̍h chò bô iàu-kín ê sū. Hèⁿ m̄-kú tio̍h koh siūⁿ leh! án-ni nā kiâⁿ kàu-chīn, tē-ge̍k ê hoé chiū lân tô-thoat. Nā kàu tī chit hō ê hêng-hoa̍t éng-éng bia̍t-bô. Sèng-keng kóng, bo̍h-tit chhut- sì sī khah-hó.
Chài siūⁿ éng-seng mn̂g-lō͘ chit-tiâu kiám sī sìn Chú ê lâng kiâⁿ-ê mah? Kiám ū iáⁿ kiat-boé tit tiông-seng? Nā khoàⁿ hit ê tô͘ chiū it-bo̍k liàu-jiân, téng-bīn ū êng-kng chhàn-lān; chong--sī lō͘-piⁿ kong-kéng bô loā-hó, kî-tiong chiah ū káng-si̍p-só͘, ha̍k-tông, i-īⁿ, chheh-kio̍k nā-tiāⁿ, sui-bóng bô loā lāu-jia̍t, m̄-kú lóng sī tiong-hō͘ chèng-ti̍t ê lō͘, nā kàu kiat-kio̍k ê sî-chūn koat-toàn ē tit tiông seng. Khoàⁿ II Thê-mô͘-thài 4: 7, 8; Iok-hān Hok-im-toān 14: 13.
Chiàu khoàⁿ chit kuí chat lóng-sī tit kiù ê tō-lí; Sèng-keng ê oē kā lán kóng, lán nā sìn-thàn lâi kiâⁿ kàu lîm-chiong ê sî, Chú tek-khak beh chiap-la̍p ji̍p chì-sèng éng-oán-oa̍h ê kok. e̍h kap kkhoah chit nn̄g-tiâu ê mn̂g-lō͘ hō͘ lán thang chham-khó, khoàⁿ tio̍h chìn e̍h-lō͘ á-sī tio̍h tuì khoah-lō͘ ji̍p?
Nā beh kiâⁿ tuì e̍h-lō͘ chit-tiâu khì, m̄- kú tī sè-kan só͘ kiâⁿ só͘ chò put-chí uî- lân, in-uī chit-tiâu lō͘ ū kìm-lēng chīn- giâm, nā beh chò tām-po̍h put-hoat ê sū sī khì hoān-tio̍h kìm-lēng. Tuì án-ni ka-tī chiū khah lún-nehN, nā koh lām- sám chò bô hoé-gō͘, kàu-hoē ê sī-toā chi̍t-ē chai, in beh lâi khó͘-khǹg soà chek-pī, kóng m̄-thang án-ni chò, nā m̄ thiaⁿ kàu-boé tio̍h tîm-lûn; ché hō chò sī mn̂g-lō͘ e̍h-sè, só͘-í uî-chi lân-hêng.
Chit tiâu khoah-toā--ê, chin-chiàⁿ hó kiâⁿ, khoàⁿ sī beh khì chia̍h a-phiàn, á- sī beh chia̍h chiú lâi phiâu, tó͘, ím, téng ê lām-sám chò, lóng bô ū chit- hō kìm-lēng; só͘-í sī hō chò khoah-toā ê mn̂g-lō͘.
Thian-kok ê mn̂g-lō͘ kó-jiân m̄-sī e̍h- sè; Thian-kok sī éng-oán ê Kok. I chò bān ông ê Ông, bān chú ê Chú, thiⁿ-ē bān-pang-kok lóng sī chò I ê sio̍k kok. I chò sîn-lêng ê Chú, koân-pèng lóng tī I ê chhiú-thâu, thiⁿ-ē kun-ông í-ki̍p peh- sìⁿ; chì-chiong ê kî nā kàu lóng tio̍h khiā tī I tâi-chêng lâi siū sím-phoàⁿ ê pò-èng. Nā uî-hui chok-ok, Chú Iâ-hô- hoa ū toā khuì-la̍t thang lóng-chóng pò- èng in. án-ni siⁿ, sí, hok, lóng chāi tī chō-hoà ê Chú Iâ-hô-hoa chhiú-ni̍h; I chiáng chit-hō koân-pèng, chiū-sī chì-chun ê Kok, sè-kan lóng-chóng ê kok bē-ē phit-phoè-tit, án-ni mn̂g-lō͘ ún- tàng sī khoah-toā m̄-sī e̍h-sè.
(P. Ch. H.)
漢羅（Ùi原文改寫）
路途寬窄論。
1911.08 317卷 p.71-72
看馬太第7上 13、14節講：「著tuì 隘門入；chhoā人到死hit個門是闊，hit個路是大條，入ê 人濟濟；chhoā人到活，hit個門是隘，hit個路是細條，入ê 人少。」
頂面這2節是聖ê 話，咱著節節記心來想，因為有好kap歹 ê 路 ê 分別；親像13 節頭一句講：「著tuì 隘門入」；àn怎樣著tuì 隘門入；門若隘，路自然也是隘，án-ni 路途穩當難行。聖經也有記講，難行的確亦著趁來行，到尾m̄-kú 有永永是歡喜kap 快樂tī-teh。
若是hit個第2句講：「Chhoā人到死hit個門是闊，hit個路是大條，入ê 人濟濟；雖然門闊，路大條，m̄ -kú是chhoā人到死；án-ni-siⁿ 果然有好kap歹ê 路，所以著斟酌三思才bē 行錯。
若想beh 行這條到尾有歡喜快樂--ê,m̄ -kú 門路隘細歹行；雖然隘細若有門路牽新人自然會當過，若beh擔擔抑是toà hiah-ê khin-khin khaing-khiang--ê,穩當bē-tit 入是門隘、路細 ê 阻礙，的確著放sak hiat-ka̍k hiah-ê;有這號 ê重難tī-teh，所以才號做隘細ê 路途。扑算敢著行hit條門闊、路大條--ê,因為咱若beh擔hit號 hoâiⁿ-hoâiⁿ ke̍h-ke̍h--ê,是攏無甚mih會阻擋咱 ê 所做，也無啥人會嫌咱今hit號；m̄-kú 聖經講：「Chhoā人到死hit個門是闊，hit個路是大條」。
今頂面所論門路隘細闊大 ê 分別；若是hit個隘細--ê,是指信主耶穌基督服事上帝 ê 人teh 行ê 路程；hit ê 闊大--ê,是指無信主無服事上帝hit 頂號人所行--ê。信耶穌基督 kap世俗所行 ê路kiám有較各樣mah?若beh去某城市抑是埠頭平平是一樣；總--是所行所做大不相同。親像hit個’寬窄路途’有分做2條ê 路徑；一條是闊大，一條是隘細，中間有chhāi一支ê 指路排寫講，若tuì 永生門入--ê,是得長生；若tuì 萬惡thong-kû門入--ê,定永亡。
若tuì這個萬惡thong渠門路入，果然有影到尾著滅無mah？請看hit個圖就知，頂面炎火滔天；m̄-kú 路邊光景真濟，中間有花柳巷、清芳ê 薰館有醉仙樓、有彩票--ê公司、有卜卦相命、有大王廟、有hi-pò館、有交戰kap搶劫不義ê 事，餘者講不盡；chiah ê 攏是私欲所興 --ê。
今來想現今世俗所行為--ê,果然in ê 路真正大koh闊；親像嫖、賭、飲、橫逆四誌，搶劫不義 ê財利，戲hiauh浮漂ê 話；m̄若án -ni nā -tiāⁿ，一言to 難盡；chiah-ê in 攏掠做無要緊 ê 事。Hèⁿ m̄ -kú著koh想leh！án -ni 若行到盡，地獄ê 火就難逃脫。若到tī這號ê 刑罰永永滅無。聖經講，莫tit 出世是較好。
再想永生門路這條kiám是信主 ê 人行ê mah?Kiám有影結尾得長生？若看hit個圖就一目了然，頂面有榮光燦爛；總--是路邊光景無偌好，其中才有講習所、學同、醫院、冊局nā -tiāⁿ，雖罔無偌鬧熱，m̄ -kú攏是忠厚正直ê 路，若到結局ê 時陣決斷會得長生。看 II 提摩太 4：7，8；約翰福音傳 14：13。
照看這幾節攏是得救 ê道理；聖經 ê 話kā咱講，咱若信趁來行到臨終ê 時，主的確beh接納入至聖永遠活ê 國。隘kap 闊這兩條ê 門路hō͘ 咱thang 參考，看著chìn 隘路抑是著tuì 闊路入？
若beh行tuì隘路這條去，m̄-kú tī世間所行所做不止為難，因為這條路有禁令盡嚴，若beh做淡薄不法 ê事是去犯著禁令。Tuì án-ni家己就較忍nehN，若koh lām-sám 做無悔悟，教會 ê 序大一下知，in beh來苦勸續責備，講m̄-thang án -ni做，若m̄聽到尾著沉淪；ché號做是門路隘細，所以為之難行。
這條闊大--ê,真正好行，看是beh去食鴉片，抑是beh食酒來嫖、賭、飲，頂el5am-sam做，攏無有這號禁令；所以是號做闊大ê 門路。
天國 ê 門路果然m̄是隘細；天國是永遠 ê 國。伊做萬王ê 王、萬主 ê 主，天下萬邦國攏是做伊ê 屬國。伊做神靈 ê 主，權柄攏tī伊ê 手頭，天下君王以及百姓；至終ê 期若到攏著徛tī伊台前來受審判ê報應。若為非作惡，主耶和華有大氣力thang 攏總報應in。án -ni siⁿ，死、福，攏在tī 造化ê 主耶和華手ni̍h;伊掌這號權柄，就是至尊ê 國，世間攏總ê 國bē會匹配tit，án-ni 門路穩當是闊大m̄是e̍h細。
(P. Ch. H.)