魁儡反亂
Ka-lé Hoán-loān
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 穆清潔 Bo̍k Chheng-kiat |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第316卷 |
| 日期 | 1911/7 |
| 頁數 | 62 |
白話字（原文數位化）
Ka-lé Hoán-poān
(Bo̍k Chheng-kiat kì--ê.)
1911.07 316 koàn P.62
Tī kuí-nā ji̍t chêng Ka-lé-soaⁿ Tó-ku-hu̍t ê gê-mn̂g hō͘ But-lái ê Ka-lé kong, lâng bô sún-siong, gê-mn̂g hō͘ in sio-khì; iā chē-chē pái hō͘ in kong. āu-lâi hiah ê Ji̍t-pún lâng chiū lâi Kháu-siā-á. Tī kin-á-ji̍t, sin-le̍k 6 goe̍h 24 hō, Toā-siā ê Chi-thiaⁿ-tiúⁿ, Kéng-pō͘-pó͘, kap chi̍t-ê Sûn-cha, í-ki̍p Kéng-pō͘ ê kiáⁿ, kiōng 4 miâ, tī-hia hō͘ Ka-lé-thâi sí. Kéng-pō͘ ê bó͘ tī Kháu-siā-á iáu tī-teh. Ê-hng goán chia loān chhau-chhau, goán ê sim-koaⁿ pho̍k-pho̍k chhéng, mn̂g-kńg giâ kuí-nā chhùn; sim-lāi put-chí bô pêng-an. Ū tiàu kui-khu ê chòng-teng thàu-mê beh khì Kháu-siā-á. Tī-hia iáu ū Ji̍t-pún sûn-cha 1 miâ, Tâi-oân sûn-cha 1 miâ, Ji̍t-pún saⁿ-miâ ê cha-bó͘-lâng. Tuì pa̍t-lâng thiaⁿ-kìⁿ kóng, Kháu-siā-á ê gê-mn̂g iā ū Ka-lé ho̍k-tiâu-teh, ti̍t-ti̍t beh ji̍p-khì phah. Chóng-sī ū chi̍t-ê Ka-lé chêng bat lâi toà Ka-la̍h-po͘ kú-kú, i-ê hāu-seⁿ miâ Pan-lu̍t, tuì mn̂g kháu cha̍h tiâu teh, bô hō͘ in ji̍p lâi. iā ū saⁿ-ê Ji̍t-pún-lâng tuì A-lí-káng ji̍p-lâi.
Tī chêng ū siu Ka-lé-soaⁿ ê lō͘, kin-á ji̍t ū koh toā siu-lí. Liân Ko͘-niû chêng kap goá khì hit-ê só͘-chāi í-keng chin guî-hiám. Hó kai-chài, hit-tia̍p goán ê-thâu-khak bô hō͘ in the̍h khì.
Chit pang ún-tàng ē tuì án-ni phah in ê siā. Ka-lé iā ū û-pī(sic) beh kap in phah, bô ài chèng-choh, lóng ū khì khí-chhù tī ke̍k guî-hiám ê só͘-chāi. Ē án-ni ê in-toaⁿ sī Ji̍t-pún lâng ū the̍h 150 tè ê pò͘, gîn 1,500 beh khì chhiàⁿ Ka-lé khui-lō͘; só͘-í tú-tio̍h án-ni, kî-tiong kuí-nā lâng hō͘ in thâi bô tio̍h. Kin-á-ji̍t A-lí-káng kéng-chhat í-ki̍p sio̍k-koaⁿ chòng-teng chin-chē, kng chin-chē mi̍h beh khì Ka-lé-soaⁿ.
漢羅（Ùi原文改寫）
傀儡反叛
(穆清潔記--ê.)
1911.07 316卷 P.62
佇幾nā日前傀儡山 Tó-ku-hu̍t ê 衙門 hō͘ But-lái ê 傀儡攻，人無損傷，衙門予in燒去；也濟濟擺予in攻。後來hiah ê日本人就來Kháu-siā-á。 佇今仔日，新曆6月24號，大社 ê 支廳長，警部保，佮1个巡察，以及警部 ê 囝，共4名，佇遐予傀儡刣死。警部 ê 某佇 Kháu-siā-á猶佇teh。 Ê昏阮遮亂chhau-chhau，阮ê心肝pho̍k-pho̍k chhéng，毛管giâ幾若寸；心內不止無平安。有召規區ê壯丁透暝 欲去Kháu-siā-á. 佇遐猶有日本巡察1名，台灣巡察 1名，日本三名ê查某人。對別人聽見講：Kháu-siā-á ê衙門也有傀儡伏tiâu-teh，直直欲入去拍。總是有1个傀儡前捌來蹛Ka-la̍h-po͘久久，伊ê後生名Pan-lu̍t， 對門口cha̍h tiâu teh，無予in入來。也有三個日本人對阿里港入來。
佇前有修傀儡山 ê路，今仔日有閣大修理。連姑娘前佮我去彼个所在已經真危險。好佳哉，hit-tia̍p阮ê頭殼無予in提去。
這pang穩當ē對按呢拍in ê 社。 傀儡也有預備欲佮in拍，無愛種作，攏有去起厝佇極危險ê所在。Ē按呢ê因端是日本人有提150 塊 ê 布，銀 1,500 欲去倩傀儡開路；所以拄著按呢，其中幾nā人予in刣無著。今仔日阿里港警察以及屬官壯丁真濟，扛真濟物欲去傀儡山。