美國ê大洞
Bí-kok ê Toā-tōng
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第306卷 |
| 日期 | 1910/9 |
| 頁數 | 73 |
白話字（原文數位化）
Bí-kok ê Toā-tōng
1910.09 306 koàn p.73
(Chá-nî ū chi̍t-uī Sian-seⁿ khì Bí-kok lí-hêng, tò-tńg lâi chiong kuí-nā hāng ê Siau-sit ìn chiūⁿ pò͘, taⁿ chiong hit tiong-kan hoan-e̍k chi̍t-hāng tī ē-té pun tāi-ke thiaⁿ.)
Tha̍k Bí-kok tē-lí-chheh ê lâng liōng-pit káⁿ iáu ē-kì-tit Kan-tak-kí-séng ê Toā-tōng. Goá tuì sè-hàn ê sî tha̍k tē-lí, iáu ē-kì-tit hit-ê sī sè-kài ke̍k toā chhut-miâ ê só͘-chāi, só͘=í kàu Niú-iok, chiū-sī Bí-kok tē-it lāu-jia̍t ê siâⁿ-chhī ê sî, suî-sî chiū khì khoàⁿ. Hit-ê tōng sī tī tiām-chēng ê chhiū-nâ-lāi, Niú-iok ê sai-lâm-pêng, iok-lio̍k lī Niú-iok ū 240 pho͘ lō͘; tī tōng ê piⁿ-á ū chi̍t keng lú-koán teh hō͘ khì hia chhit-thô ê lâng thang hioh, lán nā beh khì khoàⁿ tī-hia iā sui-piān thang chhiáⁿ chi̍t lâng chhoā lán khì sì-kè khoàⁿ.
Goá tuì chá-khí-sî káu- tiám-cheng ji̍p-khì, kàu ê-hng chhit-tiám-cheng chiah chhut-lâi, tī tōng-lāi cha̍p tiám-cheng kú. Hit-ê tōng-lāi khoah ê só͘-chāi chīn-khoah, e̍h ê só͘-chāi e̍h kàu lâng beh koè oh-tit koè, goá só͘-kiâⁿ tāi-iok kiâⁿ ū 4 phò͘-poàⁿ, hit lāi-bīn iā ū ná chhin-chhiūⁿ Thian-lô-pán kap piah ê khoán, chhòng kàu kî-kî koài-koài, tiau-khek oán-jiân chhin-chhiūⁿ Ji̍t-kong biō (chiū-sī loē-tē tiau-khek tē-it suí ê biō ê khoán), ū só͘-chāi khoàⁿ-liáu kàu-gia̍h hō͘ lâng ê sim chin gông-ngia̍h. Tōng-lāi ū toā-khe tio̍h ēng chûn chiah ē tàng-koè, iā ū toā ê chuí-chhiâng, iā ū chhin-chhiūⁿ kó͘-chéⁿ ê khoán, chhim kàu bô khoàⁿ-tio̍h té, koh hit lāi-bīn iā ū khui tiám-sim-tiàm, tī hia thang hō͘ lâng chia̍h ē-tàu-tǹg. Goá mn̄g-lâng chiah chai goá só͘-kiâⁿ ê só͘-chāi sī tōng-ê chit-uī-á nā-tiāⁿ, nā beh lóng-chóng khoàⁿ, tōng-lāi ê sió-lō͘ tio̍h kiâⁿ chha-put-to 30 phò͘-lō͘ chiah kiâⁿ ē chiâu-thàu, tuì án-ne hit ê tōng ê toā kàu tó-uī, lán kā i siūⁿ chiū ē chai. Kìⁿ-ū khì Bí-kok ê lâng bô chi̍t-ê bô khì hia chhit-thô.
漢羅（Ùi原文改寫）
美國ê大洞
1910.09 306 卷 p.73
(早年有一位先生去美國旅行， 倒轉來將幾nā項ê消息印上報， taⁿ將hit中間翻譯一項佇下底分大家聽。)
讀美國地理冊ê人諒必敢猶ē記得Kan-tak-kí省ê大洞。我對細漢ê時讀地理，猶ē記得hit个是世界極大出名ê所在，所以到紐約，就是美國第一鬧熱ê城市ê時，隨時就去看。Hit个洞是佇恬靜ê樹林內，紐約ê西南旁，約略離紐約有240舖路；佇洞ê邊仔有一間旅館teh予去遐chhit迌ê人通歇，咱若beh去看佇遐也隨便通請一人chhoā咱去四界看。
我對早起時九點鐘入去，到ê昏七點鐘chiah出來，佇洞內十點鐘久。Hit个洞內闊ê所在盡闊，e̍h ê所在e̍h到人beh過oh得過，我所行大約行有4舖半，hit內面也有ná親像天羅板佮壁ê款，創到奇奇怪怪，雕刻宛然親像日光廟(就是內地雕刻第一媠ê廟ê款)，有所在看了夠額予人ê心真gông-ngia̍h。洞內有大溪著用船chiah ē當過，也有大ê水chhiâng，也有親像古井ê款，深到無看著底， 閣hit內面也有開點心店，佇遐通予人食ē晝頓。我問人chiah知我所行ê所在是洞ê chi̍t位仔nā-tiāⁿ，若beh攏總看，洞內ê小路著行差不多30舖路chiah行ē齊透，對按呢hit个洞ê大到tó位，咱kā伊想就ē知。見有去美國ê人無chi̍t个無去遐chhit迌。