流傳ê故事
Liû-thoân ê Kó͘-sū
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 萬姑娘 Bāng Ko͘-niû |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第302卷 |
| 日期 | 1910/5 |
| 頁數 | 38 |
白話字（原文數位化）
Liû-thoân ê Kò͘-sū
(Bān Ko͘-niû hoan-e̍k.)
1910.05 302 koàn p.38-39
oá nn̄g chheng-nî chêng tī Iû-thài-kok ê Iâ-lō͘-sat-léng siâⁿ ū nn̄g ê gín-ná kiat-chò hó pêng-iú. Chi̍t ê sī Iû-thài-lâng ê kiáⁿ, chi̍t ê sī īⁿ-pang-lâng ê. Iû-thài-lâng ê sī ióng-kiāⁿ oa̍h-tāng, sì-kè thit-thô; khó-sioh īⁿ-pang-lâng ê cha-bó͘-gín-ná lám-sin-miā, in-uī kha-kut sit-la̍t, bē kiâⁿ, nā beh soá-uī tio̍h oá-khò lâng āiⁿ.
I ê lāu-pē khui pò͘-tiàm, cha-bó͘-gín-ná tiàm chhù-lāi keⁿ-pò͘; m̄-kú i ê lāu-pē ta̍k-hāng tio̍h kā i pī-pān hó-hó, jiân-āu i bân-bân-á keⁿ, sī in-uī kha-chhiú bô la̍t. I-ê sim chīn chhiat-ì ài kèng-pài Siōng-tè, chóng-sī hit-sî ê īⁿ-pang lâng khah bô lō͘-thang chhut-thâu tī pài Siōng-tè ê tāi-chì; só͘-í put-sî teh hoân-ló kiaⁿ-liáu in ê lâng sí liáu-āu bē tit-tio̍h kiù. I-ê pêng-iú ta̍uh-ta̍uh lâi chhoē i, nā sī bē ē an-uì i; hoán-tńg ke-thiⁿ i-ê hoân-ló tì-kàu sim-koaⁿ chin ut-chut. Sī in-uī thàm-thiaⁿ tiān-lāi chè-si thè peh-sèⁿ thâi cheng-seⁿ hiàn-chè ê tāi-chì i tio̍h bô hūn. Chóng-sī tuì i ê pêng-iú chai chè-si tio̍h chhēng iù-pò͘ chò lé-ho̍k, só͘ í chiū siūⁿ chhut khoàⁿ i ē thang kan-sia̍p tī pài Siōng-tè ê sū á-bô.
Nî koè nî ài chè-si tio̍h lâi bé i só͘ keⁿ ê pò͘ khì chò lé-ho̍k, sī ǹg-bāng tuì án-ni Siōng-tè ē kì-liām soà lîn-bín sià i-ê choē. Ta̍k tè pò͘ nā keⁿ hó chiū kau i-ê lāu-pē kóng, Tio̍h iàu-kín bē chè-si. Lāu-pē thiàⁿ i loán-jio̍k ê kiáⁿ, ài siau i-ê ut-chut; m̄-kú bô kàu-gia̍h tì-ì, só͘-í put-koán lâng lâi bé, iā bē--i. In kiáⁿ nā mn̄g chiū kóng, Bē khì--lah! ǹg-bāng āu-pái chè-si ē lâi bé.
Keⁿ kàu boé-tè, ka-tī chai seng-khu chin-chiàⁿ loán-jio̍k kiaⁿ-liáu bô loā-kú thang chò kang, chiū put-chí chim-chiok lâi keⁿ hit-tè pò͘. Si̍t-chāi bô la̍t thang keⁿ, iáu-kú bián-kióng kiūⁿ-peh-nèⁿ teh keⁿ; kiaⁿ-liáu sí--khì pò͘ keⁿ iáu-boē hó, ná khó͘ ná keⁿ, siông-siông thó͘-khuì kóng, Keⁿ chit-tè pò͘ sī ná chhin-chhiūⁿ teh keⁿ goá ê sim-koaⁿ, chóng-sī siūⁿ kin-nî ún-tàng bē ē tio̍h, in-uī tng hit-sî Poâⁿ-koè-cheh teh-beh kàu. Ū hong-siaⁿ kóng chē-chē chè-si teh beh lâi tàu lāu-jia̍t, soa(sic) lâi pān Iâ-so͘ ê tāi-chì. Sè-kan sì-bīn ê lâng í-keng teh chū-chi̍p. Siâⁿ-lāi ū toā iô-choah, uī-tio̍h Iâ-so͘ chi̍t-lâng; ū ê kóng I chin-chiàⁿ sī hó-lâng, ū-ê kóng sī ké-hó tek-khak tio̍h pān I chò sí-choē; m̄ thang hō͘ I oa̍h.
Hit-nn̄g ê cha bó͘-gín-ná ū saⁿ-kap teh tâm-lūn I ê sū. Iû-thài ê gín-ná kóng i ê lāu-pē siūⁿ Iâ-so͘ tek-khak sī hó lâng, i ài khǹg siâⁿ-lāi ê sī-toā tio̍h m̄ thang kōng I, tio̍h pàng I khì, in chiū khah bô sū. Chóng-sī khoàⁿ hiah ê chè-si ê poè, lóng ū kiat-tóng chhim-chhim oàn-hīn, só͘-í tuì án-ni bô ài khui-chhuì. Hit-ê īⁿ-pang ê gín-ná ìn i kóng, Goá chi̍t-ê īⁿ-pang ê gín-ná chīn ài thiaⁿ Iâ-so͘ ê só͘-kiâⁿ só͘-chò ê tāi-chì; nā siat-sú khah chá ē kìⁿ-tio̍h I, chiū chit ê loán-jio̍k ê seng-khu tek-khak ē pìⁿ-chò ióng-kiāⁿ, thang khì khoàⁿ tiān-lāi pài Siōng-tè ê hoat-tō͘. Taⁿ tî--lah! bô chhái--lah! Bô ǹg--lah! Khuì-la̍t beh bô--lah! Taⁿ Siōng-tè nā chhe chi̍t ê chè-si lâi bé chit-tè-pò͘ khì chhēng ho̍k-sāi I, goá chiah ē an-jiân koè-sì. Che sī goá ê sim só͘-goān.
Pò͘ keⁿ kàu hó m̄-kú seng-khu bô khuì-me̍h ti̍t-ti̍t beh hūn-khì. I ê lāu-pē chiū phō i kàu bîn-chhn̂g lâu ba̍k-sái kóng, Kiáⁿ ah! lí chò koè-thâu lah, goá ū ta̍uh-ta̍uh kiû lí m̄ thang koh chò, lí m̄ thiaⁿ, só͘-í chiah ē tì-kàu án-ni. Kiáⁿ tuì lāu-pē kóng, Só͘ thiàⁿ ê pē--ah, lí chhin-chhiú the̍h hit tè pò͘ lâi, goá iáu-oa̍h tī-teh, ài chi̍t nn̄g kù oē ìn pek-chhiat tuì lí kóng. Lāu-pē chiū the̍h oá bîn-chhn̂g hō͘ i bong-lâi bong-khì, thó͘-khuì kóng, ài--ah! Chit-tè ná chhin-chhiūⁿ goá ê sèⁿ-miā leh. Pē--ah, chit-tè lí tek-khak tio̍h iàu-kín bē hō͘ chè-si, m̄-thang bē pa̍t lâng; pa̍t lâng nā beh lâi bé, lí koat-toàn m̄-thang bē. Lāu-pē khoàⁿ kiáⁿ kàu chiah tì-ì suî-chhuì ìn kóng, Lí chò lí an-sim, goá chit-pang tek-khak ē sè-jī lâi bē chè-si, nā pún-sin tio̍h khì tiān-ni̍h lâi mn̄g khoàⁿ ē chiâⁿ lí só͘ ài á-bē.
Chiū the̍h khì in tiàm-nih kau-tài i ê hoé-kì Pí-tek, kā i kóng, Pí-tek ah! Chit tè pò͘ sī toā iàu-kín, lí tio̍h ē kì-tit lēng-goā hē lâu--teh bē chè-si. Thau-ke chò i chhut-khì bô sim thang koh teng-lêng, sī in-uī siâⁿ-lāi hit-sî teh toā kiáu-jiáu. Tē toā tín-tāng, tiān-lāi ê tiùⁿ-uî piak-li̍h, sí lâng koh-oa̍h, ū ê thî-khàu, ū ê toā siū-khì, sī uī-tio̍h Iâ-so͘ ê sū, tāi-ke bô sim-chiâⁿ.
Lāu-pē kiâⁿ-lâi kiâⁿ-khì, kiâⁿ bô sím-mi̍h lō͘, bóng oa̍t-thâu tò-tńg-lâi tuì tiàm--nih koè, soà ji̍p khì; Pí-tek chiū tuì i kóng, Hit tè bē--khì lah. Thâu-ke mn̄g khoàⁿ, Bē chè-si á-m̄ sī? ìn kóng, M̄ sī. Sī bē Iû-thài ê thâu-lâng. Thiaⁿ-liáu chheⁿ-chin thó͘-khuì kóng, Pí-tek ah! lí chin gōng, kin-á-ji̍t ke-thiⁿ goá ê hoân-ló; goá beh àn-choáⁿ tuì goá ê kiáⁿ ē tit-koè? goá kiám bô kā lí kóng i ê só͘ ài, hoan-hù lí tio̍h sè-jī hē teh, m̄ thang bē pa̍t lâng. Pí-tek iu-būn kóng, Chai leh, chai; chóng-sī i tī piⁿ-á khoàⁿ tio̍h, khoàⁿ liáu ài hit tè, sui-bóng the̍h chē-chē tè hō͘ i kéng, pa̍t tè lóng m̄ tèng i-ê ì; i ē chhut chē-chē chîⁿ, só͘-í ko͘-put-chiong tio̍h hō͘ i bé. Ji̍p lāi-bīn khoàⁿ-kìⁿ cha-bó͘-kiáⁿ ná siong-tiōng, khoàⁿ i-ê lāu-pē, chiū liâm-piⁿ mn̄g kóng, án-tia--ah, pò͘ ū bē boē? Pē ìn i kóng, Ū ah! Sī ū bē chè-si á m̄ sī? Thó͘-khuì ìn, m̄ sī, Pí-tek chin gōng, i kóng ū bē Iû-thài ê tiúⁿ-ló. Thiaⁿ tio̍h bô bē chè-si chiū kóng, ài--ah! iā ná chhin-chhiūⁿ ū tit-tio̍h an-uì. Chiū an-sim koh kóng, Taⁿ bô iàu-kín leh, Siōng-tè chai goá ê toā him-bō͘. oē kóng-liáu khuì chiū tn̄g.
Sí liáu-āu i-ê lāu-pē chhâ-chhut chiū chai, sī bē A-lí-má-thài ê Iok-sek hō͘ i pau Iâ-so͘ sin-si ê lō͘-ēng. Iâ-so͘ sńg-sī tē-it toā ê Chè-si-thâu, tú-tú ha̍p kiáⁿ ê só͘-ài, tàu-tí sī bô chhò-bē, Siōng-tè chún i só͘ kiû kuí-nā poē.
漢羅（Ùi原文改寫）
流傳ê故事
(萬姑娘翻譯)
1910.05 302卷 p.38-39
倚兩千年前佇猶太國ê耶路撒冷城有兩个囡仔結做好朋友。Chi̍t个是猶太人ê囝，chi̍t个是異邦人ê。猶太人ê是勇健活動，四界thit迌；可惜異邦人ê查某囡仔lám身命，因為跤骨失力，袂行，若beh徙位著倚靠人āiⁿ。
伊ê老父開布店，查某囡仔跕厝內keⁿ布；毋過伊ê老父逐項著共伊備辦好好，然後伊慢慢仔keⁿ，是因為跤手無力。伊ê心盡切意ài敬拜上帝，總是hit時ê異邦人較無路通出頭佇拜上帝ê代誌，所以不時teh煩惱驚了in ê人死了後袂得著救。伊ê朋友ta̍uh-ta̍uh來揣伊，若是袂會安慰伊；反轉加添伊ê煩惱致到心肝真鬱卒。是因為探聽殿內祭司替百姓刣禽牲獻祭ê代誌伊著無份。總是對伊ê朋友知祭司著穿幼布做禮服，所以就想出看伊ē通干涉佇拜上帝ê事á無。
年過年愛祭司著來買伊所keⁿ ê布去做禮服，是向望對按呢上帝ē記念soah憐憫赦伊ê罪。逐塊布若keⁿ好就交伊ê老父講：著要緊賣祭司。老父疼伊軟弱ê囝，愛消伊ê鬱卒；毋過無夠額致意，所以不管人來買，也賣--伊。In囝若問就講：賣去--lah！向望後擺祭司ē來買。
Keⁿ到尾tè，家己知身軀真正軟弱驚了無偌久通做工，就不止斟酌來keⁿ hit塊布。實在無力通keⁿ，猶過勉強kiūⁿ-peh-nèⁿ teh keⁿ；驚了死--去布keⁿ猶未好，ná苦ná keⁿ，常常吐氣講：Keⁿ這塊布是ná親像teh keⁿ我ê心肝，總是想今年穩當賣ē著，因為當hit時盤過節teh-beh到。有風聲講濟濟祭司teh beh來鬥鬧熱，紲來辦耶穌ê代誌。世間四面ê人已經teh聚集。城內有大搖choah，為著耶穌chi̍t人；有ê講伊真正是好人，有ê講是假好的確著辦伊做死罪，毋通予伊活。
Hit兩个查某囡仔有saⁿ-kap teh談論伊ê事。猶太ê囡仔講伊ê老父想耶穌的確是好人，伊愛勸城內ê序大著毋通講伊，著放伊去，in就較無事。總是看hiah ê祭司ê背，攏有結黨深深怨恨，所以對按呢無愛開喙。Hit个異邦ê囡仔應伊講：我chi̍t个異邦ê囡仔盡愛聽耶穌ê所行所做ê代誌；若設使較早ē見著伊，就這个軟弱ê身軀的確ē變做勇健，通去看殿內拜上帝ê法度。Taⁿ遲--lah！無彩--lah！無向--lah！Taⁿ上帝若差chi̍t个祭司來買這塊布去穿服侍伊，我chiah ē安然過世。這是我ê心所願。
布keⁿ到好毋過身軀無氣脈直直beh 昏去。伊ê老父就抱伊到眠床流目屎講：囝ah！你做過頭lah，我有ta̍uh-ta̍uh求你毋通閣做，你毋聽，所以chiah ē致到按呢。囝對老父講：所疼ê父--ah，你親手提hit塊布來，我猶活佇teh，愛一兩句話應迫切對你講。老父就提倚眠床hō͘ 伊摸來摸去，吐氣講：愛--ah！這塊若親像我ê性命leh。父--ah，這塊你的確著要緊賣予祭司，毋通賣別人，別人若beh來買，你決斷毋通賣。老父看囝到chiah致意隨喙應講，你做你安心，我這般的確ē細膩來賣祭司，若本身著去殿裡來問看ē成你所愛á袂。
就提去in店裡交代伊ê伙計彼得，kā伊講，彼得ah！這塊布是大要緊，你著ē記得另外hē留--teh賣祭司。頭家做伊出去無心通閣叮嚀，是因為城內hit時teh大攪擾。地大振動，殿內ê帳帷爆裂，死人閣活，有ê啼哭，有ê大受氣，是為著耶穌ê事，大家無心chiâⁿ。
老父行來行去，行無甚麼路，罔越頭倒轉來對店裡過，紲入去；彼得就對伊講，Hit塊賣--去lah。頭家問看，賣祭司á毋是？應講，毋是。是賣猶太ê頭人。聽了生真吐氣講：彼得ah！你真戇，今仔日加添我ê煩惱；我beh按怎對我ê囝ē得過？我kiám無共你講伊ê所愛，吩咐你著細膩hē teh，毋通賣別人。彼得憂悶講：知leh，知；總是伊佇邊á看著，看了愛hit塊，雖罔提濟濟塊予伊揀，別塊攏毋訂伊ê意；伊ē出濟濟錢，所以姑不將著予伊買。入內面看見查某囝ná傷重，看伊ê老父，就連鞭問講：án爹--ah，布有賣未？父應伊講：有ah！是有賣祭司á毋是？吐氣應，毋是，彼得真戇，伊講有賣猶太ê長老。聽著無賣祭司就講：ài--ah！也若親像有得著安慰。就安心閣講：Taⁿ無要緊leh，上帝知我ê大欣慕。話講了氣就斷。
死了後伊ê老父查出就知，是賣亞利馬太ê約瑟予伊包耶穌身屍ê路用。耶穌算是第一大ê祭司頭，拄拄合囝ê所愛，到底是無錯賣，上帝准伊所求幾nā倍。