羅Khèng-hoâi先生小傳
Lô͘ Khèng-hoâi Sian-siⁿ Sió-toān
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第274卷 |
| 日期 | 1908/1 |
| 頁數 | 5 |
白話字（原文數位化）
Lô͘ Khèng-hoâi Sian-siⁿ ê sió-toān
1908.01 274 koàn p.5-6
Tī 1870 nî i chhut-sì tī Tâi-tiong ê Thâm-á-kîⁿ ê Toā-po͘-chhù chng. Sè-hàn ê sî lāu-pē sī choh-sit lâng; i 13 hoè ū thak 3 nî ê chheh, cha̍p-la̍k hoè chiū kap lāu-pē choh-sit. Kàu 20 hoè ū poaⁿ lo̍h-lâi Khu-chhù-á chng khiā-khí chi̍t-nî; chiū koh soà tī Kiô-á-thâu chng choh-chhân keng-sit. Hit-nî i 22 hoè, chin-chhám; 3 goe̍h sí lāu-pē, 8 goe̍h sí chi̍t-ê tē-jī ê sió-tī, 12 goe̍h sí lāu-bó. Tuì án-ni chiū bô choh-sit. Tī hit-sî hiaⁿ-tī chhit-lâng i sī siāng-toā ê, tē sì-ê hō͘ lâng koè-pâng siāng chhù-lāi; kî-û 5 ê sió-tī lóng i chhiâⁿ-tî ê. Tuì hit-sî hiâm chhù pháiⁿ toà, chī koh soà tī Kong-koán-á chng, khiā tī-hia hiâm bô thàn-chîⁿ, chiū soá lâi Tang-toā-tun Khó-pîⁿ toà. Tú-tio̍h Ji̍t-pún lâng beh lâi, chiū m̄-káⁿ toà tī kong-só͘ ê só͘-chāi; chiū koh soá koè chng khì, chiū soá lâi Toā-tun Gû-po͘-thâu ê Khàm-á-téng. Hit-nî Ji̍t-pún lâi.
Keh-nî i-ê tē 3 sió-tī ba̍k-mn̂g tò-chha̍k kàu lóng bô khoàⁿ-kìⁿ. Hit-sî Chiu Ke-choân bat thiaⁿ-kìⁿ Lân I-seng ko-bêng, chiū pò i chhoā khì hō͘ Lân I-seng i, Hit-sî Lân I-seng tú-tú beh soá khì lâi Toā-siā; chiū chhoā i ê sió-tī lâi chiū i; i pún-sin iā ū pīⁿ, chiū soà hō͘ I-seng tiau-lí. Tī I-koán tit-tio̍h tō-lí, bat Siōng-tè ê miâ, Kiù-chú ê in. iā tī-hia hó-táⁿ chiū kap Muî-Bo̍k-su khì Hô͘-lô͘-tun ke, Sin-káng-chng ke, Pó͘-á, Siā-kháu chiah ê só͘-chāi pò͘-tō. āu-lâi tuì I-koán tò-tńg--lâi Khàm-á-téng, chiū khîn-khîn kà sió-tī khì thiaⁿ tō-lí, iā kóng-bêng Kiù-chú ê in pun chhù-piⁿ pêng-iú thiaⁿ, chin hó-táⁿ. iā ka-tī siu hiah-ê chêng só͘-pài ê sí-mi̍h.
Hit-sî sī kā Chiu A-thâu tiúⁿ-ló chò tn̂g-kang; i chin m̄-ài i khì lé-pài, in-uī hiat-sî Chiu Tiúⁿ-ló iáu-boē tit-tio̍h tō-lí. Tú-hó thâu-ke beh pò͘-chhân, tú sī An-hio̍h-ji̍t. Thâu-ke kóng, Bîn-á-ji̍t m̄-thang khì lé-pài, in-uī kang chin kiap. I kiaⁿ-liáu thâu-ke chó͘-tòng i-ê lé-pài-ji̍t, chiū m̄-káⁿ tán kàu chia̍h chá-khí pá, chiū boē chia̍h thàu-chá khùn-khí, chiū cháu-khì Toā-siā lé-pài; sui-jiân nn̄g-phò͘ lō͘, iā m̄ bat hiâm hn̄g. āu-lâi thâu-ke bô hoaⁿ-hí, chiū sî i tn̂g-kang ê thâu-lō͘, hō͘ thâu-ke sî i. I chiū khì Toā-siā chhoē Muî- Bo̍k-su, kap i khì pò͘-tō, iā tī I-koán kà jī-bó; ū-sî tò-lâi khoàⁿ sió-tī.
Kàu hit-sî i thiaⁿ tō-lí oá nn̄g-saⁿ goe̍h ji̍t kú; tú tn̄g Muî Bo̍k-su tī Toā-siā teh mn̄g tō-lí, i chiū soà hō͘ Bo̍k-su mn̄g. Tuì hit-pang chiū ji̍p kàu-hoē, chiū-sī tī 1898 nî 8 goe̍h 21 hō. Ji̍p kàu-hoē liáu koh khah jia̍t-sim, to̍k-chek sió-tī tio̍h thaiⁿ tō-lí.
Tú-hó hit-sî Tâi-tiong Tang-toā-tun beh siat Hok-im-tn̂g; muî Bo̍k-su kap Toā-siā ê Tiúⁿ-ló lâi soè chi̍t-keng tiàm chò Hok-im-tn̂g; āu-lâi Bo̍k-su kah i tiàm Toā-siā ê Hok-im-tn̂g. Hit-sî i koh khah chhut-la̍t chio lâng lâi pài Siōng-tè, hō͘ Iâ-so͘ kiù in. Hit-sî Gô͘ Tiúⁿ-ló kap Siā Tong-pho iā sī boē tng-chit; saⁿ-lâng kó͘-bú kàu chin chē lâng. Hit-tia̍p Tân Li̍p-hun lâi chē jīm, i chiū hō͘ Muî Bo̍k-su kah i lâi toà Khe-ô͘ kò͘ Hok-im-tn̂g.
I chi̍t-ê tē 5 ê sió-tī kap muî Bo̍k-su, Lân I-seng chú-chia̍h; kàu in jī-uī Sian-siⁿ beh tńg-khì Eng-kok Chó͘-ke, tit-tio̍h jī-uī kí-chiàn i-ê sió-tī ji̍p Toā-o̍h. Kàu 6 goe̍h hio̍h-joa̍h i iā chin ài kàu Tâi-lâm tha̍k-chheh; kàu tang-boé i iā siá-phoe lâi thó ài ji̍p Toā-o̍h. I chai nā beh chò Chú ê kang i iáu toā khiàm-khoeh, tio̍h koh o̍h chiah ū thang lī-ek lâng. Hit-sî siū kí-chiàn ji̍p Toā-o̍h ha̍k-si̍p 2 nî kú.
āu-lâi Kàu-sū-hoē phài i khì Po͘-lí-siā ê Gú-khùn-soaⁿ kiam Toā-làm. Kàu 32 hoè chiah chhoā Chiu Tiúⁿ-ló ê cha-bó͘-sun. Hoan-nî chiū phài i tī Gō͘-siâⁿ Hî-tî-á. Tī-hia Siōng-tè ū siúⁿ-sù i chi̍t-ê cha-po͘-kiáⁿ.
Bô loā-kú pún-sin siū tio̍h pīⁿ; āu-lâi Kàu-sū-hoē khoàⁿ i pīⁿ hiah-kú chiū ài i kàu Tâi-lâm hō͘ I-seng lâi khoàⁿ i. Put-hēng tī 8 goe̍h 10 ji̍t Siōng-tè soah i ê kang-tiâⁿ, tò--khì kap Chú tiàm.
漢羅（Ùi原文改寫）
羅Khèng-hoâi先生ê小傳
1908.01 274卷 p.5-6
佇1870年伊出世佇台中ê潭仔墘ê大埔厝莊。細漢ê時老父是作穡人；伊13歲有讀3年ê冊，十六歲就佮老父作穡。到20歲有搬落來邱厝仔莊徛起chi̍t年；就閣紲佇橋仔頭莊作田耕穡。Hit年伊22歲，真慘；3月死老父，8月死chi̍t个第二ê小弟，12月死老母。對按呢就無作穡。佇hit時兄弟七人伊是siāng-大ê，第四个予人過房siāng厝內；其餘5个小弟攏伊chhiâⁿ-tî ê。對 hit時嫌厝歹蹛，就閣徙佇公館仔莊，徛佇遐嫌無趁錢，就徙來東大墩Khó-pîⁿ蹛。拄著日本人beh來，就毋敢蹛佇公所ê所在；就閣徙過莊去，就徙來大墩牛埔頭ê坎仔頂。Hit年日本來。
隔年伊ê第3小弟目毛倒鑿到攏無看見。Hit時Chiu Ke-choân捌聽見蘭醫生高明，就報伊chhoā去予蘭醫生醫，hit時蘭醫生拄拄beh徙去來大社；就chhoā伊ê小弟來就醫；伊本身也有病，就紲予醫生調理。佇醫館得著道理，捌上帝ê名，救主ê恩。也佇遐好膽就佮梅牧師去葫蘆墩街，新港莊街，Pó͘-á，社口chiah ê所在佈道。後來對醫館倒轉--來Khàm-á-téng，就勤勤教小弟去聽道理，也講明救主ê恩分厝邊朋友聽，真好膽。也家己收hiah-ê前所拜ê死物。
Hit時是共周A-thâu長老做長工；伊真毋愛伊去禮拜，因為hit時周長老猶袂得著道理。拄好頭家beh播田，拄是安歇日。頭家講：明仔日毋通去禮拜，因為工真kiap。伊驚了頭家阻擋伊ê禮拜日，就毋敢等到食早起飽，就袂食透早睏起，就走去大社禮拜；雖然兩舖路，也毋捌嫌遠。後來頭家無歡喜，就辭伊長工ê頭路，予頭家辭伊。伊就去大社揣梅牧師，佮伊去佈道，也佇醫館教字母；有時倒來看小弟。
到hit時伊聽道理倚兩三月日久；拄tn̄g梅牧師佇大社teh問道理，伊就紲予牧師問。對hit-pang就入教會，就是佇1898年8月21號。入教會了閣較熱心，督責小弟著聽道理。
拄好hit時台中東大墩beh設福音堂；梅牧師佮大社ê長老來稅一間店做福音堂；後來牧師kah伊踮大社ê福音堂。Hit時伊閣較出力招人來拜上帝，予耶穌救in。Hit時吳長老佮謝Tong-pho也是未當職；三人鼓舞到真濟人。Hit-tia̍p陳Li̍p-hun來坐任，伊就予梅牧師kah伊來蹛西湖顧福音堂。
伊chi̍t个第5个小弟佮梅牧師，蘭醫生煮食，到in二位先生beh轉去英國祖家，得著二位舉薦伊ê小弟入大學。到6月歇熱伊也真愛到台南讀冊；到冬尾伊也寫批來討愛入大學。伊知若beh做主ê工伊猶大欠缺，著閣學chiah有通利益人。Hit時受舉薦入大學學習2年久。
後來教士會派伊去埔里社ê Gú-khùn山兼Toā-làm。到32歲chiah娶周長老ê查某孫。翻年就派伊佇Gō͘-siâⁿ魚池仔。佇遐上帝有賞賜伊chi̍t个查甫囝。
無偌久本身受著病；後來教士會看伊病hiah久就愛伊到台南予醫生來看伊。不幸佇8月10日上帝煞伊ê工程，倒--去佮主踮。