安歇日的論

An-hioh-ji̍t ê Lūn

文獻資訊

項目	資料
作者	無lo̍h名
卷期	台南府城教會報
卷期	第206張
日期	1902/5
頁數	39

白話字（原文數位化）

An-hioh-ji̍t ê Lūn

(Chiap chêng goe̍h tē 32 bīn)

1902.05   206 Koàn  p.39

(3) Taⁿ tio̍h choân-sim siú. Sèng-keng ū kóng, Tio̍h ēng An-hioh-ji̍t chò sèng-ji̍t; chit-ji̍t lín kap hāu-seⁿ, cha-bó͘-kiáⁿ, lô͘-po̍k, lú-pī, gû, lû, kap chhut-goā lâng hioh tī lín ê ke lóng m̄-thang chò-kang (Chhut.20:10). Lia̍t-uī ê hó pêng-iú ah, tē-sì-kài án-ni hoan-hù, lán tio̍h choân-sim ài thàn. Chi̍t-ke ê lâng tio̍h lóng soah sè-kan ê kang, kàu lé-pài-tn̂g. Nā kò͘-chhù ê lâng tio̍h kèng-sim kî-tó, tha̍k sèng-chheh gîm-si. Tāi-ke siú choân-ji̍t ka-nn̂g ê an-hioh. Liân gû, lê, pē, ke-si, kī-kok khì-hâi iā tio̍h an-hioh; hit-ji̍t m̄-thang chioh pa̍t-lâng ēng. iā m̄-thang siú chi̍t-po͘. Khó-sioh ū kīn ke-chhī ê hiaⁿ-tī siú chi̍t-po͘, chi̍t-po͘ toà tiàm-lāi chhau-siàu, khoán-hoè, hoat-lo̍h gîn-hāng, á-sī tn̂g-té lân-san bē. Kīn-soaⁿ á sit-tiûⁿ ê só͘-chāi, hiaⁿ-tī siú chi̍t-po͘, á-sī ē-po͘ sî lé-pài soah, ū-ê koh khì chhân-hn̂g-ni̍h chèng-choh, siu-sêng. Ū-sî chhāng-tio̍h-i khǹg i, in kóng sī teh koáⁿ ta-tâm, kiaⁿ-liáu hong-thai toā-chuí. Ū-ê toà chhù-ni̍h pha̍k-chhek, chí-moē sé-saⁿ, cheng-bí, oe thô͘-lâng, chhò-chhâ kap chò lân-san ê khang-khoè. Ū tha̍k-chheh ê, sèng-ji̍t bô choân-sim lé-pài, khoàⁿ siáu-soat, kóng hàm-kó͘. Chò kang-hu-ê, lé-pài chò tn̂g-té kang, tô kù-á, boâ pó͘-thâu, chha̍k-á, siu-lí choán-chia̍h ke-si, kang-thâu kang-boé, chiong[sic.]-chióng ê chhò-gō͘, bêng-bêng sī bô choân-siú An-hioh kèng Siōng-tè. iū-koh m̄-nā sī hiaⁿ-tī ū chit-hō chhò-gō͘, chiū tng tiúⁿ-ló chip-sū iā ū chit-hō ê mâu-pēng. Taⁿ khǹg lia̍t-uī tng-chit ê kap ji̍p-kàu ê hiaⁿ-tī chí-moē tio̍h kèng-sim ho̍k-sāi Siōng-tè, chò sìn Chú chho͘ thiaⁿ tō-lí ê hiaⁿ-tī ê bô͘-iūⁿ (Hut. 4:25).

(4) Tio̍h ēng kèng-khiân sêng-si̍t. Lán chai sèng-ji̍t sī chò kèng Siōng-tè ê ji̍t. Chiū boē kàu sèng-tn̂g ê sî, sim-sîn tio̍h piān; ēng khim-kèng Thiⁿ-pē ê sim, ēng-sim lâi o-ló kám-siā, chhuì lâi chhiùⁿ koa, kèng-uì I ê chû-sim,thiàⁿ-thàng, ta̍k-ji̍t sù lán chia̍h, chhēng, ēng, khiā-khí, oa̍h-miāⁿ. Koh kèng sim tha̍k sèng-keng, thiaⁿ tō-lí ê kàu-hùn; chē hoān chē, khiā hoān khiā, kín-sīn thiaⁿ, kín-sīn kì-sim, kín-sīn ài thàn-hó, oàn pháiⁿ; m̄-thang bú-bān tì-kàu hō͘ Siōng-tè siū-khì, m̄ hoaⁿ-hí chiap-la̍p (Thoân. 5:1). M̄-kú khó-sioh chē-chē hiaⁿ-tī kàu pài-tn̂g, lóng sī teh kù-hun, chia̍h pin-nn̂g, kóng êng-oē, bé-bē, pān-sū. Iâ-so͘ nā khoàⁿ lín chit-pān, kiám bē ēng soh-á sut lín ê thâu-khak, koáⁿ lín chhut mah? (Hān 2: 15-25).

(5) Mô͘-se tī khòng-iá ê sî, bēng-lēng in lé-pài-ji̍t m̄-thang khì khioh má-ná, in m̄-thàn, chhut-khì khioh, khang-khang tio̍h-boâ (chhut. 16:20, 27). Hiān-kim chē-chē hiaⁿ-tī lé-pài siông-siông chò-kang, thàn-chîⁿ, ia̍h ta̍uh-ta̍uh tī lé-pài tú-tio̍h khiàn-chek, pēⁿ-thiàⁿ sí-sit chai-hō, liáu-chîⁿ pí thàn ê khah chē, iû-goân bē kéng-chhíⁿ hoán-hoé. Sui-jiân sin-iok bián hiah giâm ēng chio̍h-thâu tìm-sí, mā m̄-sī thang hoè-bô lu̍t-hoat (Thài. 5: 18-20). Ū-lâng kóng, Hó-gia̍h lâng khoài siú An-hioh, sàn-hiong oh siú; in-uī khiàm-thàn chi̍t-ji̍t ê chîⁿ, ē tì-kàu pak-tó͘ iau sàn-chhiah. ìn kóng, Bô tek-khak; Thài-se chiah-ê ū tō-lí ê kok khîn-siú An-hioh, bô khah sàn, sī hoán-tńg khah pù-ū. Beh sàn, beh pù, sī chāi tī Siōng-tè ê siúⁿ-sù, kap lâng gâu khiû-khiām; lâng nā khîn-khîn kèng-khiân ho̍k-sāi Chú, tek-khak bô khit-chia̍h ê hoān-lān (Si. 37: 25; Chim. 6: 6-11; 23: 20, 21.).

III. Hoān-tio̍h An-hioh ū tāng-choē.

Chiàu Iû-thài lâng ê lu̍t-lē, An-hioh-ji̍t m̄-thang chèng-choh, siu-sêng, bô khioh-chhâ, bô hoé-hun chú-chia̍h, lâng kap lio̍k-thiok lóng tio̍h An-hioh. Ta̍k pài-la̍k chiū tio̍h pī-pān siú An-hioh, pûn sàu-kak, uî-hō. Thâu pái pûn sàu-kak, chèng-lâng lóng tio̍h tuì chhân, hn̂g, ke-chhī tò-lâi. Tē-jī pài sàu-kak tân, ta̍k ke-kháu tio̍h koaiⁿ-mn̂g iám-hō͘. Tē saⁿ-pái pûn sàu-kak, tio̍h lóng phah-hoa chú-chia̍h hoé, khí-sin siú An-hioh. Bîn-á-ji̍t chiū-sī lé-pài-ji̍t, ta̍k-lâng tio̍h chiâu-kàu hoē-tn̂g chū-chi̍p. Nā hoān-tio̍h tio̍h thâi bô sià (Chhut. 31: 14-17, 35: 3, Bîn. 5: 32-36).

IV. Tio̍h siú piàn-thong ê An-hioh.

Siōng-tè ê kài-bēng sui-bóng chin-giâm bē î-tit, m̄-kú ia̍h ū piàn-thong ê tō-lí (Lō͘. 6: 1-5). Lán tio̍h thong-koân ta̍t-piàn, m̄-thang chhin-chhiūⁿ Hoat-lī-sài lâng, khang-khang kò͘-chip An-hioh-ji̍t ê gī[sic.]-bûn, koè-thâu si̍t-gī. Tio̍h chai Siōng-tè siat-li̍p An-hioh ê hó ì-sù.

(1) Chò si-un sù-hok ê ji̍t. Ta̍k-ji̍t lóng ū si un-tián, ēng An-hioh chò koh-khah koh-iūⁿ, sī beh choan-bū sèng-tô͘ ê hok-khì (I Thê. 4: 10); m̄-sī ēng chi̍t-ji̍t chò tāng-tàⁿ. Lán tio̍h khoàⁿ An-hioh-ji̍t ê si̍t-gī, khoàⁿ sū; chò sū, in-sî-chè-gî, m̄-sī beh ké-oāⁿ á-sī ū hoè-bô.

(2) Chò kiù-lâng ê ji̍t. Chi̍t-ji̍t nā ū lâng phoà-pēⁿ, kan-khó͘, poa̍h-lo̍h chuí, hoé sio-chhù, hêng-i, kiù-lâng, pò͘-tō, chū-jiân sī tio̍h; tú-tú sī Iâ-so͘ só͘ siú An-hioh ê tāi-ì (Hān. 5: 1-16, Lō͘. 13: 10-17, Má. 12: 1-8). Nā ē kiù-lâng tek-khak m̄-thang the-thok sī An-hioh-ji̍t. Sèng-keng kóng, Khoàⁿ-kìⁿ hó m̄-chò, chiū-sī chò pháiⁿ. An-hioh-ji̍t hêng-i hoat-io̍h, kiù miā, chò lóng-chóng ê hó-sū, lóng thang. Chò só͘ m̄-eng-kai ê, m̄-tio̍h m̄-thang.

漢羅（Ùi原文改寫）

安歇日的論

(接前月第 32面)

1902.05   206卷  p.39

(3) 今著全心守。聖經有講，著用安歇日做聖日；這日恁佮後生，查某囝，奴僕，女婢，牛，驢，佮出外人歇佇恁的家攏毋通做工(出。20：10)。列位的好朋友啊，第四誡按呢吩咐，咱著全心愛趁。一家的人著攏煞世間的工，到禮拜堂。若顧厝的人著敬心祈禱，讀聖冊吟詩。大家守全日ka-nn̂g的安歇。連牛，犂，爸，家私，kī-kok器械也著安歇；彼日毋通借別人用。也毋通守一晡。可惜有近街市的兄弟守一晡，一晡蹛店內抄數，款貨，發落銀項，抑是長短零星賣。近山抑穡場的所在，兄弟守一晡，抑是下晡時禮拜煞，有的閣去田園裡種作，收成。有時chhāng著伊勸伊，in講是咧趕焦澹，驚了風颱大水。有的帶厝裡曝粟，姊妹洗衫，舂米，挨塗礱，剉柴佮做零星的工課。有讀冊的，聖日無全心禮拜，看小說，講譀古。做工夫的，禮拜做長短工，淘鋸仔，磨斧頭，鑿仔，修理賺食家私，工頭工尾，種種的錯誤，明明是無全守安歇敬上帝。又閣毋但是兄弟有這號錯誤，就當長老執事也有這號的毛病。今勸列位當職的佮入教的兄弟姊妹著敬心服侍上帝，做信主初聽道理的兄弟的模樣(弗。4：25)。

(4)著用敬虔誠實。咱知聖日是做敬上帝的日。就未到聖堂的時，心神著便；用欽敬天爸的心，用心來呵咾感謝，喙來唱歌，敬畏伊的慈心，疼痛，逐日賜咱食，穿，用，徛起，活命。閣敬心讀聖經，聽道理的教訓；坐hoān坐，徛hoān徛，謹慎聽，謹慎記心，謹慎愛趁好，怨歹；毋通侮慢致到予上帝受氣，毋歡喜接納(傳。5：1)。毋過可惜濟濟兄弟到拜堂，攏是咧炙薰，食檳榔，講閒話，買賣，辦事。耶穌若看恁這範，敢袂用索仔捽恁的頭殼，趕恁出mah？(翰2：15-25)。

(5)摩西佇曠野的時，命令in禮拜日毋通去抾嗎哪，in毋-趁，出去抾，空空著磨(出。16：20，27)。現今濟濟兄弟禮拜常常做工，趁錢，亦沓沓佇禮拜拄著譴責，病疼死失災禍，了錢比趁的較濟，猶原袂警醒反悔。雖然新約免遐嚴用石頭抌死，嘛毋是通廢無律法(太。5：18-20)。有人講，好額人快守安歇，散凶僫守；因為欠趁一日的錢，會致到腹肚枵散赤。應講，無的確；泰西遮的有道理的國勤守安歇，無較散，是反轉較富有。欲散，欲富，是在佇上帝的賞賜，佮人gâu虯儉；人若勤勤敬虔服侍主，的確無乞食的患難(詩。37：25；箴。6：6-11；23：20，21。)。

III. 犯著安歇有重罪。

照猶太人的律例，安歇日毋通種作，收成，無抾柴，無火薰煮食，人佮六畜攏著安歇。逐拜六就著備辦守安歇，歕哨角，圍號。頭擺歕哨角，眾人攏著對田，園，街市倒來。第二拜哨角霆，逐家口著關門掩戶。第三擺歕哨角，著攏拍化煮食火，起身守安歇。明仔日就是禮拜日，逐人著齊到會堂聚集。若犯著著刣無赦 (出。31：14-17，35：3，民。5：32-36)。

IV. 著守變通的安歇。

上帝的誡命雖罔真嚴袂移得，毋過亦有變通的道理(路。6：1-5)。咱著通權達變，毋通親像法利賽人，空空固執安歇日的儀文，過頭實義。著知上帝設立安歇的好意思。

(1)做施恩賜福的日。逐日攏有施恩典，用安歇做閣較各樣，是欲專務聖徒的福氣(I 提。4：10)；毋是用一日做重擔。咱著看安歇日的實義，看事；做事，因時制宜，毋是欲改換抑是有廢無。

(2)做救人的日。一日若有人破病，艱苦，跋落水，火燒厝，行醫，救人，佈道，自然是著；拄拄是耶穌所守安歇的大意(翰。5：1-16，路。13：10-17，馬。12：1-8)。若會救人的確毋通推託是安歇日。聖經講，看見好毋做，就是做歹。安歇日行醫發藥，救命，做攏總的好事，攏通。做所毋應該的，毋著毋通。