消息
Siau-sit
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第204張 |
| 日期 | 1902/3 |
| 頁數 | 19 |
白話字（原文數位化）
Siau-sit.
1902.03 204 Koàn p.19
Kū-nî cha̍p-it goe̍h kan, An I-seng I-seng-niû chham in-ê sè-kiáⁿ tò--khì Chó͘-ke, iā soà chhoā Sòng Bo̍k-su saⁿ ê kiáⁿ kap in tò--khì beh khì kap in goā-kong toà. Hit-tia̍p Ba̍k-sa ê chí-moē chi̍t-lâng, chiū-sī Goa̍t-ché, ū kap in khì, thang tàu chiàu-kò͘ hiah-ê sè-kiáⁿ. Taⁿ i í-keng kàu-uī, iā ū tò-tńg--lâi Tâi-oân, óng-hoê lóng pêng-an. I kàu Eng-kok Lûn-tun-siâⁿ toà tī-hia it-jia̍p ji̍t; tī lé-pài-ji̍t ū khì lán-ê Táng-sū, Kong Bo̍k-su, ê lé-pài-tn̂g lé-pài. iā ū khì kap i kóng-oē; i khoàⁿ-kìⁿ i lâi, chin hoaⁿ-hí, thok-tiōng i tò-tńg-lâi Tâi-oân ê sî tio̍h kā hiaⁿ-tī chí-moē lóng chhéng-an.
Cha̍p-jī goe̍h kan Kam Bo̍k-su Bo̍k-su-niû iā ū tò--khì Chó͘-ke. Taⁿ goán ū chih--tio̍h in siau-sit teh kóng-khí in ún-tàng kàu-uī, lóng pêng-an.
Chêng-tiuⁿ ê Kàu-hoē-pò ū kóng-khí sin Toā-o̍h ê sū. Goán í-keng ū pī-pān chē-chē liāu piān-piān beh khí. Hit-tia̍p Ji̍t-pún ê toā-koaⁿ ū kā goán kóng in beh tī-hia khui nn̄g-tiâu ê sin-lō͘ chha-put-to sì gō͘ tn̄g khoah; chi̍t-tiâu tang-sai tī Sin-lâu ê lâm-pêng, tī Tiong-o̍h kap I-koán ê tiong-kan; iā chi̍t-tiâu lo̍h-lâm, tī I-koán kap sin Toā-o̍h ê tiong-kan. Goán ū kā in kóng tuì hia khui-lō͘ khah bô thong, in-uī ē pāi-hoāi hiah-chē toā-keng ê o̍h-tn̂g. iū-koh tī saⁿ-bīn lóng sī hoe-hn̂g ê tē, tuì hia khui put-chí khah khoài. Chóng-sī Tâi-pak ê Chóng-tok-hú iáu-boē ū hoê siau-sit hō͘ goán chai in-ê ì-sù sī cháiⁿ-iūⁿ. Tuì án-ni goán hiān-kim ū chhiáⁿ thêng-kang.
Hit-tia̍p Tāi-hoē chū-chi̍p goán ū tuì in kóng-khì chit-ê sin Toā-o̍h ê sū. Tāi-ke chin hoaⁿ-hí thiaⁿ, in-uī chai Toā-o̍h ê toā lō͘-ēng; iā khó͘-khǹg ta̍k só͘-chāi ê kàu-hoē tio̍h hoaⁿ-hí tê-gîn lâi chàn-sêng. Goán khiok í-keng ū tit-tio̍h kuí-nā uī ê hiaⁿ-tī só͘ kià--lâi; chóng-sī koh bián-lē lín tāi-ke tio̍h chiàu lín-ê khuì-la̍t lâi tê, in-uī Toā-o̍h sī chò thong kàu-hoē ê toā lī-ek. Khiok m̄-bián liâm-piⁿ tê, lín nā ài khah-bān tê iā ē chò--tit; chit téng-poàⁿ nî ê tiong-kan nā kià--lâi, iáu-kú ē hù.
Kīn-lâi Eng-kok kap Ji̍t-pún kok ū koh li̍p chi̍t-ê hô-iok. Sī in-uī in khoàⁿ-kìⁿ Tiong-kok kap Ko-lê-kok chin jio̍k, kiaⁿ-liáu. Goā-kok nā beh lâi chiàm in-ê thó͘-tē in bē kham-tit kap in kè-kàu, ko͘-put-chiong tio̍h niūⁿ in, tì-kàu m̄-nā hit nn̄g kok ē siū-hāi, iū-koh kî-û hiah-ê goā-kok tú-tio̍h chó͘-tòng, pa̍t-ji̍t bē-tit-thang khì hit só͘-chāi chò seng-lí, só͘-í Eng-kok kap Ji̍t-pún kok ū chham-siông tio̍h tâng-sim kó͘-bú lâi pó-hō͘ hit nn̄g kok, bián-tit in-ê thó͘-tē hō͘ pa̍t-ê goā-kok pà-chiàm.
Chiàu in só͘ iok, siat-sú nā ū pa̍t-ê kok beh kap in chi̍t-ê tí-te̍k, chiū hit-ê hô-iok ê kok tio̍h chhin-chhiūⁿ hó pêng-iú lâi thè i tiau-thêng; nā nn̄g-ê goā-kok ha̍p chò-hoé beh lâi kong i, chiū in tio̍h lâi chō͘-chiàn. Phín án-ni m̄-sī pī-pān beh kau-chiàn, put-kò sī hō͘ in ū só͘-khò, bián-tit hō͘ pa̍t-kok khoàⁿ-khin lâi háⁿ in. Tuì chit-ê hô-iok sī ǹg-bāng kok-ka khah an-chēng bô tāi-chì, m̄-sī beh tián-ui tián-ióng, ài khì phah pa̍t-kok.
Goán chiong chit ê tāi-chì thong-ti lín sī ài lín bêng-bêng chai hit-ê hô-iok ê pún-ì, bián-tit thiaⁿ-kìⁿ pa̍t-lâng lām-sám hong-siaⁿ, tì-kàu giâu-gî. Chóng-sī lín ka-tī chai chiū-hó; sī kap lán chia-ê kàu-hoē bô sím-mi̍h kan-sia̍p.
Lâng nā siá-phoe lâi hō͘ goán tio̍h ēng pit-ba̍k siá, he̍k-sī ēng thih-pit á-sī chuí-pit, m̄-thang ēng iân-pit; in-uī lâng ēng iân-pit siá pe̍h-tek-choá sī chin bô bêng chin pháiⁿ tha̍k. iā tio̍h ēng pe̍h-oē-jī siá, m̄-thang ēng tāi-sò͘ ê jī chham tī hit tiong-kan, iā m̄-thang kán-séⁿ siá. Kīn-lâi goán ū chih-tio̍h chi̍t-tiuⁿ phoe, tiong-kan ū siá ē-té chiah-ê jī:－
“Goá siu-tio̍h S.t. ê in + lín-ê kà-sī, í-ki̍p K.h. ê in chīn-toā, ∴ siông,, sī siūⁿ….”
Siá chit-hō ê jī kì tī lín su-khia ê jī-phō͘ khiok sī thang; ēng chit-hō jī siá-phoe hō͘ sian-siⁿ á-sī pêng-iú sī khah m̄-hó.
Kū-nî ê tiong-kan tī Ji̍t-pún-kok ê Sèng-chheh-hoē ū hoat chē-chē Sèng-chheh, ū ê pun--lâng, khah-chē sī bē-ê. Sèng-chheh choân-su, 6349 pún; Sin-iok, 3,6408 pún; Sèng-chheh hun-pún-ê, 17,1154; kè-kiōng 21,4001 pún. Pí chûn-nî só͘ hoat-chhut--ê ū ke-thiⁿ 6,2600 pún.
Kū-nî tī Ji̍t-pún-kok ū siat chi̍t-ê toā Lú-ha̍k-hāu, choan-choan sī hū-jîn-lâng teh tha̍k, sī ài hō͘ siàu-liân ê cha-bó͘-lâng ū ki-hoē thang o̍h ta̍k-hāng khah chhim ê ha̍k-būn, chhin-chhiūⁿ cha-po͘-lâng só͘ teh káng-kiù chi̍t-iūⁿ. Sian-siⁿ kè-kiōng ū 46 lâng, chiông-tiong nn̄g-ê sī Goā-kok ê hū-jîn-lâng; hiah-ê toā-koaⁿ kuí-nā lâng iā kam-goān chò táng-sū. Lâng í-keng ū tê 10,0000 goā kho͘ chò só͘-huì. Hiān-kim 550 goā ê ha̍k-seng tī-hia teh tha̍k-chheh.
Lo̍k-káng, Tân Iú-sêng siá:－
Tuì goá lâi Lo̍k-káng kàu-taⁿ khoàⁿ chit-ê kàu-hoē lóng bô sím-mi̍h oa̍h-tāng, lâng-gia̍h iā bô ke-thiⁿ; só͘ lâi lé-pài lâm-lú ū it-jia̍p lâng, ū sî cha̍p-goā lâng; si̍t-chāi chin thang hoân-ló. Chāi Lo̍k-káng ū kuí-nā bān lâng, nā-sī thiaⁿ tō-lí chi̍t kháu-chàu nā-tiāⁿ; hong-sio̍k chin hiau-lî, ta̍k-ji̍t lóng ū sio-phah oan-ke ê sū. Chhiáⁿ lín uī-tio̍h Lo̍k-káng ê lâng lâi kî-tó, chhiat-ì kiû Siōng-tè.
Ka-poà-soá ê hiaⁿ-tī chí-moē ê phoe :－
Hiān-sî tī goán pún só͘-chāi ê kàu-hoē ū ke-thiⁿ lâng-gia̍h put-chí chē, muí lé-pài-ji̍t chóng-kiōng chhit peh cha̍p lâng. iā ū chi̍t-ê sin-lâi thiaⁿ ê hiaⁿ-tī hiān-sî teh kà kàu-hoē ê gín-ná; tī goán pún-tông kàu-hoē ê gín-ná ū jī-cha̍p goā ê teh tha̍k chheh, chin-chiàⁿ put-chí thang hoaⁿ-hí. Hiān-sî goán ê só͘-chāi khiok khah an-chēng bô tāi-chì, ǹg-bāng tuì chit-tiap í-āu ē toā-tîm heng-ōng.
Lâu Bo̍k-su sûn Kàu-hoē.
Kū-le̍k chiaⁿ-goe̍h 9 ji̍t, goá tī Po͘-kiuⁿ-thâu Boán-chhan; pài-gō͘ chí-ū chi̍t-lâng lâi kiû ji̍p-kàu. Toā-oan, Soaⁿ-á-kha kuí-nā pái lóng bô lâng lâi mn̄g tō-lí. Chiàu án-ni khoàⁿ kīn-lâi kàu-hoē khah bô chìn-pō͘; m̄-nā bô ke-thiⁿ lâng-gia̍h lâi lé-pài, iā sī bô lâng him-bō͘ ài ji̍p kàu-hoē, kiaⁿ-liáu chiông-tiong ū sím-mi̍h teh chó͘-tòng.
Cha̍p-it, cha̍p-jī, chiū-sī pài-jī, pài-saⁿ tī Hú-siâⁿ mn̄g tō-lí; nn̄g ji̍t ê tiong-kan lâm-lú ê hoē-iú ū 38 lâng lâi mn̄g. āu-lâi Tiúⁿ-ló-hoē ū chún chiap-la̍p 10 lâng, chiông-tiong chi̍t lâng tuì sè-hàn niá sé-lé. iā ū kiâⁿ sé-lé hō͘ 4 ê gín-á. Chiah-ê lâng khah chē lóng sī sio̍k tī Hú-siâⁿ. Chiàu án-ni khoàⁿ Hú-siâⁿ kīn-lâi ū put-chí thang hoaⁿ-hí ê sū; m̄-nā ū ke-thiⁿ lâng lâi lé-pài, iā sī chē-chē lâng ài ji̍p kàu-hoē. Tuì án-ni hō͘ lán tāi-ke thang thè Hú-siâⁿ hoaⁿ-hí kám-siā Siōng-tè, ū chiap-la̍p i-ê lô͘-po̍k lú-pī só͘-chò ê kang.
iū-koh chit-sî teh khí sin ê pài-tn̂g, ǹg-bāng kàu 4,5 goe̍h ē khí-hó, tāi-ke thang tī-hia chū-chi̍p, kàu-hoē it hoat heng-khí.
漢羅（Ùi原文改寫）
消息。
1902.03 204卷 p.19
舊年十一月間，安醫生醫生娘參in的細囝倒--去祖家，也紲chhoā宋牧師三个囝佮in倒--去欲去佮in外公蹛。彼霎木柵的姊妹一人，就是月姊，有佮in去，通鬥照顧遐的細囝。今伊已經到位，也有倒轉-來台灣，往回攏平安。伊到英國倫敦城蹛佇遐一廿日；佇禮拜日有去咱的董事，Kong牧師，的禮拜堂禮拜。也有去佮伊講話；伊看見伊來，真歡喜，託重伊倒轉來台灣的時著共兄弟姊妹攏請安。
十二月間甘牧師牧師娘也有倒--去祖家。今阮有接--著in消息咧講起in穩當到位，攏平安。
前張的教會報有講起新大學的事。阮已經有備辦濟濟料便便欲起。彼霎日本的大官有共阮講in欲佇遐開兩條條新路差不多四五丈闊；一條東西佇新樓的南爿，佇中學佮醫館的中間；也一條落南，佇醫館佮新大學的中間。阮有共in講對遐開路較無通，因為會敗壞遐濟大間的學堂。又閣佇三面攏是花園的地，對遐開不止較快。總是台北的總督府猶未有回消息予阮知in的意思是怎樣。對按呢阮現今有且停工。
彼霎大會聚集阮有對in講起這个新大學的事。大家真歡喜聽，因為知大學的大路用；也苦勸逐所在的教會著歡喜題銀來贊成。阮卻已經有得著幾若位的兄弟所寄-來；總是閣勉勵恁大家著照恁的氣力來題，因為大學是做通教會的大利益。卻毋免連鞭題，恁若愛較慢題也會做--得；這頂半年的中間若寄-來，猶過會赴。
近來英國佮日本國有閣立一个和約。是因為in看見中國佮Ko-lê國真弱，驚了。外國若欲來佔in的土地in 袂堪得佮in計較，孤不將著讓in，致到毋但彼兩國會受害，又閣其餘遐的外國拄著阻擋，別日袂得通去彼所在做生理，所以英國佮日本國有參詳著同心鼓舞來保護彼兩國，免得in的土地予別的外國霸佔。
照in所約，設使若有別的國欲佮in一个抵敵，就彼的和約的國著親像好朋友來替伊調停；若兩个外國合做伙欲來攻伊，就in著來助戰。品按呢毋是備辦欲交戰，不過是予in有所靠，免得予別國看輕來嚇in。對這个和約是向望國家較安靜無代誌，毋是欲展威展勇，愛去拍別國。
阮將這个代誌通知恁是愛恁明明知彼的和約的本意，免得聽見別人濫糝風聲，致到僥疑。總是恁家己知就好；是佮咱遮的教會無甚物干涉。
人若寫批來予阮著用筆墨寫，或是用鐵筆抑是水筆，毋通用鉛筆；因為人用鉛筆寫白竹紙是真無明真歹讀。也著用白話字寫，毋通用代數的字參佇彼中間，也毋通簡省寫。近來阮有接著一張批，中間有寫下底遮的字：－
「我收著S. t. 的in +恁的教示，以及K. h.的恩盡大，∴ 常,, 是想…。」
寫這號的字記佇恁私奇的字簿卻是通；用這號字寫批予先生抑是朋友是較毋好。
舊年的中間佇日本國的聖冊會有發濟濟聖冊，有的分--人，較濟是賣的。聖冊全書，6349本；新約，3,6408本；聖冊分本的，17,1154；計共21,4001本。比前年所發出--的有加添6,2600本。
舊年佇日本國有設一个大女學校，專專是婦人人咧讀，是愛予少年的查某人有機會通學逐項較深的學問，親像查埔人所咧講究一樣。先生計共有46人，從中兩个是外國的婦人人；遐的大官幾若人也甘願做董事。人已經有題10,0000外箍做所費。現今550外个學生佇遐咧讀冊。
鹿港，陳有成寫：－
對我來鹿港到今看這个教會攏無甚物活動，人額也無加添；所來禮拜男女有一廿人，有時十外人；實在真通煩惱。在鹿港有幾若萬人，但是聽道理一口灶nā-tiāⁿ；風俗真hiau-lî，逐日攏有相拍冤家的事。請恁為著鹿港的人來祈禱，切意求上帝。
Ka-poà-soá的兄弟姊妹的批：－
現時佇阮本所在的教會有加添人額不止坐，每禮拜日總共七八十人。也有一个新來聽的兄弟現時咧教教會的囡仔；佇阮本堂教會的囡仔有二十外个咧讀冊，真正不止通歡喜。現時阮的所在卻較安靜無代誌，向望對這霎以後會大沉興旺。
劉牧師巡教會。
舊曆正月9日，我佇埔姜頭晚餐；拜五只有一人來求入教。大灣，山仔跤幾若擺攏無人來問道理。照按呢看近來教會較無進步；毋但無加添人額來禮拜，也是無人欣慕愛入教會，驚了從中有甚物咧阻擋。
十一，十二，就是拜二，拜三佇府城問道理；兩日的中間男女的會友有38人來問。後來長老會有准接納10人，從中一人對細漢領洗禮。也有行洗禮予4个囡仔。遮的人較濟攏是屬佇府城。照按呢看府城近來有不止通歡喜的事；毋但有加添人來禮拜，也是濟濟人愛入教會。對按呢予咱大家通替府城歡喜感謝上帝，有接納伊的奴僕女婢所做的工。
又閣這時咧起新的拜堂，向望到4，5月會起好，大家通佇遐聚集，教會益發興起。