Kong-lūn Sū-lí

文獻資訊

項目 資料
作者 無lo̍h名
卷期 台南府城教會報
卷期 第203張
日期 1902/2
頁數 13-16

白話字(原文數位化)

Kong-lūn Sū-lí

1902.02   203 Koàn  p.13-16

I. Lūn Lé-pài-ji̍t chhiàⁿ-chhia

Lūn-kàu chhiàⁿ-chhia tī Lé-pài-ji̍t lâi chhiàⁿ ū ha̍p-gî bô? Chiàu goán teh siūⁿ chha-put-to ū nn̄g pêng ê chêng-lí tī-teh; bē-tit it-tēng kóng thang, á-sī m̄-thang; tio̍h lio̍h-á hun-piat[sic.] sū-chêng, chiah thang piat[sic.] sī-hui. In-uī tī An-hioh-ji̍t iā ū thang iā ū m̄-thang ê só͘-chāi.

  1. Lūn thang chhiàⁿ. Lūn-kàu ài chai thang chhiàⁿ ê chêng-lí lán bē-bián-tit tio̍h lio̍h-á siūⁿ Iâ-so͘ tong-sî tī sè-kan kap Iû-thài lâng só͘ piān-pok ê oē chiah ē khah chai hit-ê ì-gī, bē thang suî-piān chò--tit. Chhin-chhiūⁿ Iâ-so͘ bat ín-khí Tāi-pi̍t iau kap kin-toè i ê lâng ji̍p Siōng-tè ê keng chia̍h pâi-lia̍t ê piáⁿ ê kò͘-sū. iū-koh kóng m̄-sī in-uī An-hioh-ji̍t lâi siat-li̍p lâng, sī in-uī lâng lâi siat-li̍p An-hioh-ji̍t (khó. 2:23-28). Chiàu chit-hō oē-ì kā i siūⁿ, sī tī An-hioh-ji̍t nā ū thang lī-ek lâng, kiù lâng ê seng-khu kap lêng-hûn--ê, Siōng-tè iā hoaⁿ-hí, iū sī Siōng-tè ê ì-sù; in-uī Siōng-tè siat-li̍p An-hioh-ji̍t sī tī hit ji̍t hō͘ lâng tit-tio̍h chin-si̍t ê hok-khì; m̄-sī khang-khang siat kui-bô͘ lâi pé-pa̍k lâng nā-tiāⁿ. Só͘-í chiàu goán teh siūⁿ tī Lé-pài-ji̍t iû-goân ū thang chhiàⁿ-chhia ê lí-khì. Lūn thang chhiàⁿ-chhia ê sū, khiok ū kài-chē khoáⁿ put-kò tāi-lio̍k lâi kóng-bêng chi̍t-nn̄g hāng chiū hó. Chhin-chhiūⁿ:-

1) Nā ū lâng tú-tio̍h guî-hiám chèng, tī-hia nā bô i-seng, iū tio̍h lâi khah hn̄g chhiáⁿ i-seng, m̄-kú lō͘ hn̄g, i-seng nā khah bān kàu kiaⁿ-liáu koè-chèng kiù bē-tio̍h, i-seng nā chē-chhia kiám ū sím-mi̍h m̄-tio̍h?

2) Siat-sú ū lâng lâi thiaⁿ tō-lí, lī pài-tn̂g 5,6 phò͘-lō͘, nā tah hoé-chhia lâi thiaⁿ tō-lí kiám ū sím-mi̍h m̄-tio̍h? Chiàu goán siūⁿ tāi-lio̍k chhin-chhiūⁿ chit-hō sū tī An-hioh-ji̍t lâi chhiàⁿ-chhia sī bô sím-mi̍h m̄-tio̍h, put-kò sī tio̍h khoàⁿ sū lâi chhiàⁿ nā-tiāⁿ.

  1. Lūn m̄-thang chhiàⁿ. Lūn-kàu m̄-thang chhiàⁿ ê lí-khì lán tāi-ke khiok lio̍h-á chai chit-ê An-hioh-ji̍t siat-li̍p ê ì-gī, sī beh hō͘ lâng sin kap sim siū lī-ek kau-poê Siōng-tè. Taⁿ Siōng-tè sī sîn pài I ê lâng tio̍h ēng sîn ēng sêng-si̍t (Hān. 4:24) Nā beh ēng sîn kap sêng-si̍t tek-khak tio̍h khah chēng bô sím-mi̍h kiáu-jiáu, chhin-chhiūⁿ lâng nā beh kek sím-mi̍h sū, éng sī thâu-khak àⁿ-àⁿ, ba̍k-chiu kheh-kheh, hiáu-bêng ēng sim-sîn teh siūⁿ. Só͘-í lâng tī An-hioh-ji̍t lia̍h hit ji̍t chò kau-poê Siōng-tè ê ji̍t, chiàu hoat m̄-thang hō͘ sím-mi̍h goā-sū lâi kiáu-jiáu, iā tio̍h pàng-sak sè-kan ê sū-chêng. In-uī án-ni lâng nā-sī tī An-hioh-ji̍t suî-piān lâi chhiàⁿ-chhia sǹg sī khah kiáu-jiáu, só͘-í kóng m̄-thang chhiàⁿ. M̄-thang chhiàⁿ ê in-toaⁿ khiok iā kài-chē khoáⁿ, lán tāi-lio̍k chai; put-kó goán lâi kóng-khí chi̍t nn̄g hāng, chhin-chhiūⁿ:-

1) Nā ū lâng tī An-hioh-ji̍t beh khì siú lé-pài, iā pún-sin ē kiâⁿ, iū-koh 4,5 lí lō͘ nā-tiāⁿ, nā hit ê lâng ài chē-chhia khah sin-sóng, án-ni kiám ē ēng-tit mah? Chiàu goán siūⁿ m̄-hó.

2) Nā ū lâng kap pêng-iú ū seng-lí ê sū tio̍h chham-siông, m̄-kú lō͘-thâu kuí-nā phò͘, ē-po͘-sî lé-pài soah chhiàⁿ hoé-chhia lâi khì iáu ē kàu, nā-sī chit-khoáⁿ lâi chhiàⁿ hoé-chhia kiám hó mah? Chiàu siūⁿ m̄ hó; iáu ū pa̍t-ji̍t. Chiàu siūⁿ nā chhin-chhiūⁿ téng-bīn chit hō sū khah hó m̄-thang chhiàⁿ-chhia, in-uī che sǹg-sī ē-bián-tit ê tāi-chì, só͘-í khah-hó m̄-thang hō͘ i kiáu-jiáu tio̍h lán ê sim-sîn.

Taⁿ chiàu goán só͘ siūⁿ tī An-hioh-ji̍t chhiàⁿ-chhia sǹg-sī iā ū thang, iā ū m̄-thang ê só͘-chāi. Hiaⁿ-tī chí-moāi nā ài mn̄g thang, á-sī m̄-thang, nā beh mn̄g-lâng kiaⁿ-liáu khah bô lâng káⁿ koat-toàn, iā khah bô thò-tòng, ū-sî kóng-liáu ài-chhò. Goán siūⁿ tī An-hioh-ji̍t nā beh chhiàⁿ-chhia tio̍h ēng liông-sim lâi mn̄g lán ê hó pêng-iú Iâ-so͘, lán bô lūn kàu tó-uī I iā kap lán tī-teh, put-chí lī-piān. I nā kā lán kóng-ê lán khì kiâⁿ chiū hó, iā m̄-bián kiaⁿ m̄-tio̍h. Chóng-sī tio̍h iàu-kín chi̍t nn̄g hāng, chiū-sī nā phah-sǹg m̄-thang--ê tio̍h séng-chhat, khoàⁿ lán ê sim ū hoān-tio̍h Iû-thài lâng ê kò͘-chip hit-ê chhò á-bô (Khoàⁿ Lō͘-ka 6:6-11.)  Nā phah-sǹg thang-ê, tio̍h séng-chhat khoàⁿ lán ê sim ū hoān-tio̍h chhin-chhiūⁿ chá Pa-lân ê phiàn liông-sim uî-ke̍h Siōng-tè ê bēng-lēng khì chiù-chó͘ Í-sek-lia̍t peh-sìⁿ, hit-hō chhò á-bô? (Khoàⁿ Bîn. 22:20-35). In uī lâng nā ài tú-hó tio̍h, chiū-sī tio̍h pîn liông-sim thàn Sèng-sîn, m̄-thang thàn su-io̍k (Khoàⁿ Lô-má 8:6.) Chiah bián sit-gō͘ lâi hām-lo̍h choē lah!

Ka-gī Hoē-iú gī-lūn--ê.

Chiàu goá ê gû-gōng só͘ koan-khoàⁿ, tek-khak m̄-thang chē. àn-choáⁿ-iūⁿ m̄-thang chē leh? In-uī la̍k-ji̍t tiong-kan ta̍k-lâng tio̍h choan-bū i ê kang, kàu chhit-ji̍t chiū-sī sèng-ji̍t. Ta̍k-lâng tio̍h thêng sè-kan ê tāi-chì, in-uī la̍k-ji̍t só͘ tio̍h-boâ--ê sī uī pē-bó, bó͘-kiáⁿ, pún-sin ê khiàm-khoeh. Chhit-ji̍t sī Siōng-tè ê An-hioh-ji̍t beh choan-sim siú kài-bēng; choan-bū sim ho̍k-sāi Iâ-hô-hoa Siōng-tè, só͘-í hoē-iú tī chit-ji̍t sī tio̍h choan-bū-sim uī éng-oán-oa̍h lâi tio̍h-boâ, chiū-sī thiaⁿ Sèng-keng ê kà-sī, káng-kiù Sèng-chheh, mn̄g Sèng-chheh ê tō-lí, chò iúⁿ-chhī liông-sim sim-sîn. Lán chai nā bô tha̍k Sèng-keng bô thiaⁿ tō-lí lán sim-sîn iau-gō bô pêng-an.

Só͘-í hoē-iú tio̍h chò sè-kan lâng ê kng, in-uī sè-kan lâng lī-khui Siōng-tè hn̄g-hn̄g lóng bô siú An-hioh-ji̍t, lâi kám-in kui êng-kng Siōng-tè. Só͘-í in lóng sī uī ka-tī chiām-sî oa̍h ê tāi-chì nā-tiāⁿ. Lán ê sim tio̍h toā thé-thiap in, só͘-í m̄ chē hoé-chhia, hoé-hun-chûn. iū che An-hioh-ji̍t sī Siōng-tè só͘ siat--ê, bē î-e̍k-tit, hoan-hù lâng lóng tio̍h siú. Kiù-chú kàng-seng, chiâⁿ chò lâng, I iā sī tuì-tiōng An-hioh-ji̍t. I siông-siông chiàu-lē ji̍p hoē-tn̂g, siú An-hioh-ji̍t, tha̍k Sèng-keng kóng tō-lí kà-sī lâng. Hū-jîn-lâng beh pī-pān phang-phang ê hiuⁿ-liāu hiuⁿ-iû, chiàu-lē an-hioh. Pó-lô in chi̍t-poè An-hioh-ji̍t ji̍p hoē-tn̂g chē, tha̍k lu̍t-lē sian-ti ê chheh bêng-pe̍k. In-uī tuì kó͘-chá í-lâi ta̍k ê siâⁿ, ta̍k ê hoē-tn̂g, ta̍k ê An-hioh-ji̍t tha̍k Mô͘-se ê Sèng-keng lâi thoân i ê tō-lí. Tuì Kiù-chú kàng-seng tī tē-bīn-chiūⁿ, siat-li̍p I ê kàu-hoē, tāi-tāi sìn-khò I ê lâng hoaⁿ-hí siú An-hioh-ji̍t. An-hioh-ji̍t sī Goá ê sèng-ji̍t; lín tio̍h ēng chit-ji̍t chò thang hoaⁿ-hí thang chun-tiōng ho̍k-sāi Goá, bô chò kang, bô hoaⁿ-hí lim-chia̍h, bô chiàu ka-tī ê ì-sù, bô kóng pe̍h-chha̍t-oē.

Taⁿ chiong ū siú An-hioh-ji̍t kap bô siú an-hioh-ji̍t lâi saⁿ pí-phēng. Siú An-hioh-ji̍t ê kok heng-ōng,m̄ siú An-hioh-ji̍t ê kok soe-bî, siú An-hioh-ji̍t ê lâng teh heng-ōng, m̄ siú An-hioh-ji̍t ê lâng soe-bî, che m̄-sī tuì lâng ê gâu tio̍h-boâ, sī tio̍h tuì Siōng-tè ê chiok-hok-khì. Chāi seⁿ-chêng bô siú An-hioh-ji̍t, sí-āu chiū bô thang tī thiⁿ-nih an-hioh. ēng-sim ēng-sîn pài Siōng-tè sī tī chit ê ji̍t, tha̍k Sèng-keng, thoân tō-lí kà-sī lâng. Kà-sī ê tāi-chì thang kiâⁿ, chû-pi ê kang thang kiâⁿ, chiū-sī i pēⁿ, chín-chè sòng-hiong kan-khó͘ khiàm-khoeh ê lâng. Ū sím-mi̍h kan-khó͘ tio̍h saⁿ chiàu-kò͘, saⁿ bián-lē, loán-jio̍k--ê tio̍h saⁿ hû-chhî, saⁿ pó-hō͘. An-hioh-ji̍t ê toā tō-lí, Sèng-keng sì-cha̍p-goā só͘-chāi ū kì-chài, cha̍p-kài ê chi̍t kài chiū-sī tē sì tiâu kài ū kì-chài.

An-hioh sèng-ji̍t tio̍h hoaⁿ-hí,

ēng-sim choan-bū thiaⁿ tō-lí.

La̍k-ji̍t khîn chò Chú pó-pì,

An-hioh choân-siú ū hok-khì.

O͘-gû-lân Ô͘ Tiāu-ki siá--ê.

II. Lūn hoat thoân-tō ê sin-kim

Lūn-kàu hoat thoân-tō ê sin-kim chit chân-sū; iā sī bē-thang ti̍t-ti̍t lâi koat-toàn kóng kau Kàu-sū hoat khah-hó, á-sī tuì kàu-hoē niá khah-hó; in-uī, nn̄g-bīn lóng ū khah-hó, iā lóng ū khah m̄-hó ê só͘-chāi tī-teh. iū só͘ kóng kau kàu-hoē hoat ū khah-hó khah m̄-hó, iā tio̍h khoàⁿ kàu-hoē lâi kóng, iā bē thang kóng tiāⁿ-tio̍h, in-uī kàu-hoē ê chêng-hêng bô lóng sio-siāng. Só͘-í kàu-hoē iā sī ū hun-piat, bē thang kóng kau kàu-hoē chiū lóng m̄-hó. Taⁿ goán ài chiong chi̍t-téng ê kàu-hoē kap Kàu-sū lâi pí hit-ê khah-hó, khah m̄-hó ê só͘-chāi, chiū lio̍h-á chai chit chân-sū ū lióng-lân ê só͘-chāi.

  1. Lūn tuì Kàu-sū ê hó kap tuì kàu-hoē ê m̄-hó. Lūn-kàu kàu-sū lâi hoat ê hó ū:-

1) Kàu-sū só͘ hoat ê gîn lóng sī 73 gîn, m̄-bián chhin-chhiūⁿ tuì kàu-hoē niá, ū hit-hō kàu-hoē tng-chit ê lâng m̄-bat sè-sū, ū-sî ài the̍h 68 gîn hō͘ thoân-tō ê lâng. iū ū-sî the̍h hit-hō bô kàu-tāng khau-siah--ê iā sī chún chi̍t-ê. Siat-sú beh kiò thoân-tō ê lâng lâi kā i thó, i sī khah m̄-ài, in-uī sī chò sian-siⁿ put-pí chhin-chhiūⁿ chò kho͘-lo̍h ê lâng chiū khah káⁿ kap thâu-ke kè-kàu: nā-sī chò sian-siⁿ ê lâng éng-sī ū khah-uì ê sèng. Chhin-chhiūⁿ é-káu-ê chia̍h khó͘-koe bô oē kóng, in-uī nā beh kóng kiaⁿ lâng chhiò, kap khoàⁿ-khin.

2) Tuì Kàu-sū niá, nā kàu-sî beh niá bô thiau-lân ê bīn-sek, iā nā ū hoat he̍k-sī chi̍t-goe̍h, he̍k-sī nn̄g-goe̍h chò-chi̍t-ê hoat. Nā-tuì Kàu-hoē ū-sî the̍h bô iân-chhiân, ū-sî the̍h che chi̍t-kho͘, nn̄g-kho͘, ū-sî the̍h-chîⁿ áu chîⁿ-thâu, án-ni kah ná-chhin-chhiūⁿ thó-siàu, kap chhin-chhiūⁿ niá kho͘-lo̍h gîn chi̍t-poaⁿ, bô sím-mi̍h chhin-chhiūⁿ sian-siⁿ niá sin-kim ê thé-thóng; án-ni ē hō͘ thoân-tō ê lâng loé-chì léng-tām, bô bīn-jia̍t, sī tuì chit-hō in-toaⁿ. iū chit-hō tng-chit ê lâng put-àm sū-lí. Nā Thoân-tō--ê kóng beh niá-chîⁿ, kah-ná chhin-chhiūⁿ kho͘-lo̍h tuì thâu-ke ê phài-thâu, ū-sî ìn-tio̍h bô sím-mi̍h siaⁿ-boé, chhin-chhiūⁿ put-chí ū koân, khai-kho ê phài-thâu, thiau-lân ê bīn-sek, bô khîn-khoài the̍h-chhut, iⁿ-iⁿ n̍gh-n̍gh. Lí kā-siūⁿ chò thoân-tō ê lâng i-ê sim ē àn-choáⁿ? Siūⁿ pún-sin lâi pí chiū chai. Chiàu goán gōng-siūⁿ nā án-ni ē tì-kàu loé-chì léng-sim, bô bīn-jia̍t tī kàu-hoē.

  1. Lūn tuì kàu-hoē ê hó kap kàu-sū ê m̄-hó. Lūn tuì kàu-hoē niá ê hó, chiàu goán siūⁿ ū chi̍t nn̄g-hāng:-

1) Lán Tâi-lâm-hú-sio̍k ê tông-hoē soàⁿ-soàⁿ m̄-sī kīn-kīn khoài-kàu, nā-sī tuì kàu-hoē niá gîn sǹg-sī lī-piān, m̄-bián chhin-chhiūⁿ tuì kàu-sū niá, ū-sî bē-tit-thang chiàu goe̍h-boé ê kî-ān chiū kià sin-suí hō͘ thoân-tō ê lâng; ū-sî tú-tio̍h khah phian-phiah ê só͘-chāi, bô tú-hó ki-hoē, ū-sî koè kàu chi̍t-nn̄g goe̍h-ji̍t, siat-sú nā-sī pún-sin bô, á-sī kàu-hoē bô tàng seng-chioh, chiū ē tì-kàu tiáⁿ-lāi teh chhī-hî lah! Chiàu án-ni siūⁿ tuì kàu-hoē niá m̄-bián chhin-chhiūⁿ án-ni ê tiōng-lân.

2) Hiān-sî kàu-sū bô chhin-chhiūⁿ chêng chhiàⁿ taⁿ-phoe ê lâng, kiâⁿ-kàu ta̍k só͘-chāi ê kàu-hoē. Kàu-hoē nā beh kià-gîn kau kàu-sū tio̍h kià iû-piān-kio̍k, kàu-sū beh kià gîn hō͘ thông-tō ê lâng, iā toā-poàⁿ tio̍h tuì iû-piān-kio̍k nn̄g-pêng lóng tio̍h liáu chi̍t-khoáⁿ ê só͘-huì. Siat-sú tuì kàu-hoē niá chiū ti̍t-ti̍t, bô chit-chân ê chhia-poâⁿ, iū m̄-bián hō͘ bo̍k-su koán chit chân siàu-hāng ê huì-khì, sǹg-sī nn̄g-pêng lóng lī-piān, thoân-tō--ê iā lī-piān.

Taⁿ chiàu án-ni siūⁿ khí-lâi, chit-chân-sū, sǹg-sī nn̄g-bīn, lóng ū hó, kap m̄-hó tī-teh chha-put-to bē-tit-thang ti̍t-ti̍t kóng tó chi̍t-bīn khah-hó. Sui-jiân sī án-ni m̄-kú tio̍h ēng chit nn̄g-pêng lâi kéng khah sió-khoá hāi ê lâi ēng. Chiàu só͘ gī-lūn gîn kau kàu-sū ê hāi sǹg-sī khah sió-khoá koan-hē, kau kàu-hoē ê hāi sǹg sī khah siong-tiōng. Só͘ kóng kau kàu-hoē ê hāi, khiok m̄-sī kóng ta̍k-ê lóng án-ni; ū-ê kàu-hoē nā hō͘ i pún-tông hoat khiok chin hó-sè, pí kau kàu-sū khah hó; put-kò sī teh siūⁿ kiám-chhái ū kàu-hoē chhin-chhiūⁿ goán téng-bīn só͘ lūn hit hō ê hāi, só͘-í chiah teh siūⁿ tio̍h kau tó chi̍t pêng khah hó.

Taⁿ chiàu goán teh phah-sǹg ū chi̍t-hāng ê hoat-tō͘ thang lâi liāu-lí chit-chân-sū, kiám-chhái ē tit-tio̍h nn̄g-pêng ê hó, iā ē tû-khì nn̄g-pêng ê m̄-hó, chiū-sī só͘ siat ê tiâu-khoáⁿ chit chân-sū tio̍h hō͘ kàu-sū hoat. iā hō͘ kàu-sū hoat chit-hāng sī chèng-khoáⁿ, in-uī lán Tâi-lâm-sio̍k só͘-huì iáu-boē lóng tam-tng, thoân-tō--ê iáu-boē sio̍k Tāi-hoē koán, sī sio̍k kàu-sū teh koán-hat, nā án-ni kau in siat-hoat sī khah-tio̍h. Chóng-sī só͘ kóng kau kàu-sū koán, m̄-sī kóng kàu-sū tiāⁿ-tio̍h tio̍h hoat chit-chân sin-kim, put-kò kau kàu-sū sī chò chhin-chhiūⁿ kui-bô͘ nā-tiāⁿ. iā kàu-sū tio̍h-chún thoân-tō--ê ka-tī chú-ì khoàⁿ sī ài tó-uī niá. Nā tuì kàu-sū niá, kàu-hoē tio̍h chiong in só͘ chhut-ê kau kàu-sū. Goán siūⁿ kàu-hoē nā bô chhin-chhiūⁿ téng-bīn só͘ pâi-lia̍t hit-hō ê pē-pēng, thoân-tō--ê tó chi̍t-ê ài tuì kàu-sū niá lâi tam-tng hit-ê kià-liáu put-chiap-it ê huì-khì, kap tam-tng hō͘ tng-chit ê lâng bô hoaⁿ-hí ê sim leh? Goán siūⁿ káⁿ bô lâng boeh, nā ē ài tuì kàu-sū niá iā káⁿ sī in-uī chhut tuì put-tek-í-lah chiah ē án-ni. Siat-sú nā ū só͘-chāi kau-tài kàu-sū, hit-khoáⁿ óng-lâi ê iû-piān-huì iû-goân tio̍h hō͘ kàu-hoē tam-tng, lio̍h-á hián-bêng in ê bô siat-hoat. Siat-sú in nā beh kóng. He sī thoân-tō-ê bô ha̍h goán ê ì, á-sī bô chīn-chit goán chiah khoán-thāi i án-ni. Chóng-sī nā án-ni chiū tio̍h siá-phoe pín-bêng kàu-sū hō͘ i tēng-toa̍t cha hi-si̍t; nā tiàm tī pún-tn̂g iáu-boē khì pa̍t-uī, chiàu hoat chiàu lé iû-goân tio̍h khoán-thāi i chò sian-siⁿ, m̄-thang khoán-thāi chò kho͘-lo̍h, lâi sit-lo̍h thé-thóng.

Ka-gī hoē-iú gī-lūn--ê

漢羅(Ùi原文改寫)

公論事理

1902.02   203卷  p.13-16

I. 論禮拜日倩車

論到倩車佇禮拜日來倩有合宜無?照阮咧想差不多有兩爿的情理佇咧;袂得一定講通,抑是毋通;著略仔分別事情,才通別是非。因為佇安歇日也有通也有毋通的所在。

  1. 論通倩。論到愛知通倩的情理咱袂免得著略仔想耶穌當時佇世間佮猶太人所辯駁的話才會較知彼个意義,袂通隨便做得。親像耶穌捌引起Tāi-pi̍t枵佮跟綴伊的人入上帝的宮食排列的餅的故事。又閣講毋是因為安歇日來設立人,是因為人來設立安歇日(可。2:23-28)。照這號話意共伊想,是佇安歇日若有通利益人,救人的身軀佮靈魂-的,上帝也歡喜,又是上帝的意思;因為上帝設立安歇日是佇彼日予人得著真實的福氣;毋是空空設規模來把縛人nā-tiāⁿ。所以照阮咧想佇禮拜日猶原有通倩車的理氣。論通倩車的事,卻有蓋濟款不過大略來講明一兩項就好。親像:-

1)若有人拄著危險症,佇遐若無醫生,又著來較遠請醫生,毋過路遠,醫生若較慢到驚了過症救袂著,醫生若坐車敢有甚物毋著?

2)設使有人來聽道理,離拜堂5,6舖路,若搭火車來聽道理敢有甚物毋著?照阮想大略親像這號事佇安歇日來倩車是無甚物毋著,不過是著看事來倩nā-tiāⁿ。

  1. 論毋通倩。論到毋通倩的理氣咱大家卻略仔知這个安歇日設立的意義,是欲予人身佮心受利益交陪上帝。今上帝是神拜伊的人著用神用誠實(翰。4:24)若欲用神佮誠實的確著較靜無甚物攪擾,親像人若欲激甚物事,永是頭殼向向,目睭瞌瞌,曉明用心神咧想。所以人佇安歇日掠彼日做交陪上帝的日,照法毋通予甚物外事來攪擾,也著放捒世間的事情。因為按呢人若是佇安歇日隨便來倩車算是較攪擾,所以講毋通倩。毋通倩的因端卻也蓋濟款,咱大略知;不過阮來講起一兩項,親像:-

1)若有人佇安歇日欲去守禮拜,也本身會行,又閣4,5你路 nā-tiāⁿ,若彼个人愛坐車較身爽,按呢敢會用得mah?照阮想毋好。

2)若有人佮朋友有生理的事著參詳,毋過路頭幾若舖,下晡時禮拜煞倩火車來去猶會到,若是這款來倩火車敢好mah?照想毋好;猶有別日。照想若親像頂面這號事較好毋通倩車,因為這算是會免得的代誌,所以較好毋通予伊攪擾著咱的心神。

今照阮所想佇安歇日倩車算是也有通,也有毋通的所在。兄弟姊妹若愛問通,抑是毋通,若欲問人驚了較無人敢決斷,也較無妥當,有時講了愛錯。阮想佇安歇日若欲倩車著用良心來問咱的好朋友耶穌,咱無論到佗位伊也佮咱佇咧,不止利便。伊若共咱講的咱去行就好,也毋免驚毋著。總是著要緊一兩項,就是若拍算毋通-的著省察,看咱的心有犯著猶太人的固執彼个錯抑無(看路加6:6-11。)若拍算通的,著省察看咱的心有患著親像早巴蘭的騙良心違逆上帝的命令去咒詛以色列百姓,彼號錯抑無?(看民。22:20-35)。In為人若愛拄好著,就是著憑良心趁聖神,毋通趁私慾(看羅馬8:6。)才免失誤來陷落罪啦!

嘉義會友議論-的。

照我的愚戇所觀看,的確毋通坐。按怎樣毋通坐咧?因為六日中間逐人著專務伊的工,到七日就是聖日。逐人著停世間的代誌,因為六日所著磨-的是為爸母,某囝,本身的欠缺。七日是上帝的安歇日欲專心守誡命;專務心服侍耶和華上帝,所以會友佇這日是著專務心為永遠活來著磨,就是聽聖經的教示,講究聖冊,問聖冊的道理,做養飼良心心神。咱知若無讀聖經無聽道理咱心神枵餓無平安。

所以會友著做世間人的光,因為世間人離開上帝遠遠攏無守安歇日,來感恩歸榮光上帝。所以in攏是為家己暫時活的代誌nā-tiāⁿ。咱的心著大體貼in,所以毋坐火車,火薰船。又這安歇日是上帝所設-的,袂移易得,吩咐人攏著守。救主降生,成做人,伊也是對重安歇日。伊常常照例入會堂,守安歇日,讀聖經講道理教示人。婦人人欲備辦芳芳的香料香油,照例安歇。保羅in一輩安歇日入會堂坐,讀律例先知的冊明白。因為對古早以來逐个城,逐个會堂,逐个安歇日讀摩西的聖經來傳伊的道理。對救主降生佇地面上,設立伊的教會,代代信靠伊的人歡喜守安歇日。安歇日是我的聖日;恁著用這日做通歡喜通尊重服侍我,無做工,無歡喜啉食,無照家己的意思,無講白賊話。

今將有守安歇日佮無守安歇日來相比並。受安歇日的國興旺,毋守安歇日的國衰微,守安歇日的人咧興旺,毋守安歇日的人衰微,這毋是對人的gâu著磨,是著對上帝的祝福氣。在生前無守安歇日,死後就無通佇天裡安歇。用心用神拜上帝是佇這个日,讀聖經,傳道理教示人。教示的代誌通行,慈悲的工通行,就是醫病,賑濟sòng-hiong艱苦欠缺的人。有甚物艱苦著相照顧,相勉勵,軟弱-的著相扶持,相保護。安歇日的大道理,聖經四十外所在有記載,十誡的一誡就是第四條誡有記載。

安歇聖日著歡喜,

用心專務聽道理。

六日勤做主保庇,

安歇全守有福氣。

烏牛欄胡Tiāu-ki寫-的。

II. 論發傳道的薪金

論到發傳道的薪金這層事;也是袂通直直來決斷講交教士發較好,抑是對教會領較好;因為,兩面攏有較好,也攏有較毋好的所在佇咧。又所講交教會發有較好較毋好,也著看教會來講,也袂通講定著,因為教會的情形無攏相siāng。所以教會也是有分別,袂通講交教會就攏毋好。今阮愛將一等的教會佮教士來比彼个較好,較毋好的所在,就略仔知這層事有兩難的所在。

  1. 論對教士的好佮對教會的毋好。論到教士來發的好有:-

1)教士所發的銀攏是73銀,毋免親像對教會領,有彼號教會當職的人毋捌世事,有時愛提68銀予傳道的人。又有時提彼號無夠重剾削-的是準一个。設使欲叫傳道的人來共伊討,伊是較毋愛,因為是做先生不比親像做kho͘-lo̍h的人就較敢佮頭家計較:若是做先生的人永是有較畏的性。親像啞口的食苦瓜無話講,因為若欲講驚人笑,佮看輕。

2)對教士領,若到時欲領無刁難的面色,也若有發或是一月,或是兩月做一个發。若對教會有時提無延延,有時提這一箍,兩-箍,有時提錢拗錢頭,按呢甲若親像討數,佮親像領kho͘-lo̍h銀一般,無甚物親像先生領薪金的體統;按呢會予傳道的人餒志冷淡,無面熱,是對這號因端。又這號當職的人不諳事理。若傳道-的講欲領錢,假若親像kho͘-lo̍h對頭家的派頭,有時應著無甚物聲尾,親像不止有權,開kho的派頭,刁難的面色,無勤快提出,iⁿ-iⁿ n̍gh-n̍gh。你共想做傳道的人伊的心會按怎?想本身來比就知。照阮戇想若按呢會致到餒志冷心,無面熱佇教會。

  1. 論對教會的好佮教士的毋好。論對教會領的好,照阮想有一兩項:-

1)咱台南府屬的堂會散散毋是近近快到,若是對教會領銀算是利便,毋免親像對教士領,有時袂得通照月尾的期限就寄薪水予傳道的人;有時拄著較偏僻的所在,無拄好機會,有時過到一兩月日,設使若是本身無,抑是教會無當先借,就會致到鼎內咧飼魚啦!照按呢想對教會領毋免親像按呢的重難。

2)現時教士無親像前倩擔批的人,行到逐所在的教會。教會若欲寄銀交教士著寄郵便局,教士欲寄銀予傳道的人,也大半著對郵便局兩爿攏著了一款的所費。設使對教會領就直直,無這層的chhia-poâⁿ,又毋免予牧師管這層數項的費氣,算是兩爿攏利便,傳道-的也利便。

今照按呢想起來,這層事,算是兩面,攏有好,佮毋好佇咧差不多袂得通直直講佗一面較好。雖然是按呢毋過著用這兩爿來揀較小可害的來用。照所議論銀交教士的害算是較小可關係,交教會的害算是較傷重。所講交教會的害,卻毋是講逐个攏按呢;有的教會若予伊本堂發卻真好勢,比交教士較好;不過是咧想檢采有教會親像阮頂面所論彼號的害,所以才咧想著交佗一爿較好。

今照阮咧拍算有一項的法度通來料理這層事,檢采會得著兩爿的好,也會除去兩爿的毋好,就是所設的條款這層事著予教士發。也予教士發這項是眾款,因為咱台南屬所費猶未攏擔當,傳道的猶未屬大會管,是屬教士咧管轄,若按呢交in設法是較著。總是所講交教士管,毋是講教士定著著發這層薪金,不過交教士是做親像規模nā-tiāⁿ。也教士著准傳道-的家己主意看是愛佗位領。若對教士領,教會著將in所出的交教士。阮想教會若無親像頂面所排列彼號的弊病,傳道-的佗一个愛對教士領來擔當彼个寄了不接一的費氣,佮擔當予當職的人無歡喜的心咧?阮想敢無人欲,若會愛對教士領也敢是因為出對不得已啦才會按呢。設使若有所在交代教士,彼款往來的郵便費猶原著予教會擔當,略仔顯明in的無設法。設使in若欲講。彼是傳道的無合阮的意,抑是無盡職阮才款待伊按呢。總是若按呢就著寫批稟明教士予伊定奪查虛實;若踮佇本堂猶未去別位,照發照禮猶原著款待伊做先生,毋通款待做kho͘-lo̍h,來失落體統。

嘉義會友議論的