深河伯ê 行述
Chhim-hô-peh ê Hêng-su̍t
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第165卷 |
| 日期 | 1898/12 |
| 頁數 | 92 |
白話字（原文數位化）
Chhim-hô-peh ê Hêng-su̍t
1898.12 165 koàn P.92-94
Chhim-hô-peh sī Ka-gī-koān Toā-khe-chhù chng ê lâng. I chò gín-ná ê sî m̄-ài tha̍k-chheh; nā beh khì o̍h-ni̍h tha̍k-chheh, I chiū chiong chheh chhàng hē tek-phō-lāi. I ê lāu-bó iā-sī chin-giâm, nā-chai i bô khì tha̍k-chheh, chiū kā i phah, nā-sī i iû-goân m̄-ài khì tha̍k-chheh. I kàu tióng-sêng i ê pē-bó ū chiong só͘ io ê sim-pū-á phit-phoè i; āu-lâi ū siⁿ saⁿ ê cha-bó͘-kiáⁿ, tē-jī-ê sí-khì, ia̍h ū pun chi̍t-ê hāu-seⁿ.
I siàu-liân ê sî bû-ok put-chok, bô chi̍t-hāng ê pháiⁿ i bô chò. I ài kau-poê poah-kiáu ê, chò-chha̍t ê, i-ê lāu-pē hō͘ i khì; kàu tòng-bē tiâu, chiū thun o͘-hun kàu i; i-ê lāu-bó sī put-chí giâm. Só͘-í chhù-nih i toà bē-tiâu, chiū pàng-sak i ê lāu-bó kap bó͘ cha-bó͘-kiáⁿ, toā cha-bó͘-kiáⁿ peh-hoè, tē-saⁿ ê cha-bó͘-kiáⁿ sì-hoè. Chò chhut-goā kàu A-lí-káng; i toà tī A-lí-káng khí-thâu ióng-kiāⁿ ê sî, sī teh taⁿ Hú-tàⁿ thàu A-lí-káng; i tī A-lí-káng, i ê lāu-bó sí, i ia̍h bô tò-lâi. I só͘ thàn ê chîⁿ lóng-sī khiām-chia̍h lún-koâⁿ kēng-toā-tù, chiū-sī chin ài poa̍h-kiáu, saⁿ-á-khò͘ chhēng kàu mchīan sin-miā. Kàu saⁿ-cha̍p-goā hoè ū tì-kàu kha-thiàⁿ bē taⁿ-tàⁿ, i chiū khì bong lâ-á, tok chiū koh khì poa̍h-kiáu. Só͘-í siū bê-he̍k chīn-chhim chīn-chhám, ka-tī oh-tit ké-oaⁿ.
āu-lâi kha-thiàⁿ oh tit tng, ū thiaⁿ-kìⁿ Má I-seng tī Kî-āu khui-siat I-koán, teh táⁿ-tia̍p lâng ta̍k-hāng ê phoà-pīⁿ. ia̍h hit-sî Tâi-oân tē-hng toā iô-tāng, sì-kè lia̍p-chō iâu-giân, kóng, Thian-chú-kàu sì-kè pàng-io̍h, lia̍h lâng khì tih-chiap, chú a-phiàn-hun, ia̍h chio lâng lâi ji̍p-kàu, khoàⁿ i sī beh chiūⁿ thian-chô, á-sī beh lo̍h tē-hú; nā-beh chiūⁿ thian-chô, chiū kau gê-chô, nā beh lo̍h tē-hú chiū kau boé-chui-kut. Chhim-hô-peh ū tiāⁿ-tio̍h kaot-ì beh khì Kî-āu hō͘ Má I-seng táⁿ-tia̍p kha, A-lí-káng ū kuí-nā ê hó-sim ê lâng pang-chān i tām-po̍h-á só͘-huì. I chiū khì Kî-āu hō͘ Má I-seng táⁿ-tia̍p i ê kha; i toà tī I-koán ū thiaⁿ-kìⁿ Kiù-chú Iâ-so͘ ê hok-im, kng-chiò i ê sim, toā ē siū kám-tōng, chhíⁿ-gō͘ chai-choē, liâm-piⁿ ū hoán-hoé choē, sìn Kiù-chú. āu-lâi ū tit-tio̍h
Má I-seng pang- chān, i ê kha ū i kàu-hó.
Hit-sî Pi-thâu-siâⁿ toā jiáu-loān, lé-pài-tn̂g soà hō͘ lâng huí-khì. Hit-chân tāi-chì pān chheng-chhó bêng-pe̍k, Lí Bo̍k-su chham Tân Sian-siⁿ, chiū-sī Chú-lō͘-hiaⁿ, chham Chhim-hô-peh kàu A-lí-káng siat-li̍p lé-pài-tn̂g. Lí Bo̍k-su chham Chú-lō͘-hiaⁿ toà tī A-lí-káng kuí-nā ji̍t, in chiū tò-tńg khì Pi-thâu Kî-āu; kò͘ lé-pài-tn̂g kiam thoân hok-im. Hit-tia̍p i só͘ bat ê sèng-si ia̍h-bô loā-chē siú, Sèng-chheh só͘ bat--ê ia̍h sī bô loā-chē-chiuⁿ.
I tī A-lí-káng ke-lō͘ sì-kè thoân-pò hok-im hō͘ lâng pháiⁿ-chhù chhoh-mē ia̍h-ū, hō͘ lâng lêng-jio̍k ki-chhì;i chiū tò-khì lé-pài-tn̂g kî-tó. Bat chi̍t-pái i chhēng chit-niá o͘-khò͘, tī ke-lō͘ teh kóng tō-lí, chi̍t ê taⁿ chhâ ê lâng tiâu-tî kā i lòng-phoà, i kóng, Kah tio̍h goá chit-sî sìn Chú lah! nā bô tek-khak bô pàng i soah. Hit-sî Lí Bo̍k-su ū siông-siông phài lâng khì A-lí-káng pang-chān i; ū sî Chú-lō͘-hiaⁿ, ū sî Chheng-hiaⁿ. Chheng-hiaⁿ bat chi̍t-pái, tuì Pi-thâu beh lâi A-lí-káng, kiâⁿ-lō͘ kīn tī Saⁿ-tè-chhù-á khe-po͘, hō͘ chha̍t thâi-sí. Chit ê tāi-chì tiâu-ti̍t, Chú-lō͘-hiaⁿ chio i tò-tńg lâi Pi-thâu á sī Kî-āu, kiaⁿ-liáu koh siū lâng hām-hāi. Chóng-sī i koat-toàn beh toà A-lí-káng, bô thiaⁿ Chú-lō͘-hiaⁿ ê oē. Chhim-hô-peh ū kian-sim ū chīn-tiong tī A-lí-káng.
Tuì Chheng-hiaⁿ siū-hāi sí, liáu-āu sìn Chú ê lâng chiām-chiām heng-khí. Sì-kè chng-siā ū lâng lâi thiaⁿ tō-lí, A-kâu-ke ia̍h ū lâng thiaⁿ tō-lí, Kiâm-po͘-á, Ka-la̍h-po͘ ū lâng lâi.
Chhim-hô-peh chiū ū siàu-liām i ê bó͘-kiáⁿ, ū tò-lâi Toā-khe-chhù chhoē Chhim-hô-ḿ kap i tē saⁿ ê cha-bó͘-kiáⁿ khì A-lí-káng chò Chú ê kang. I ū keng-koè chē-chē kàu-hoē, i só͘ bat toà chāi gia̍h ê kàu-hoē, A-lí-káng, iâm-po͘, Ka-la̍h-po͘, Pi-thâu, Sió Liû-khiû, Nâ-āu, Giâm-chêng, Phêⁿ-ô͘, Toā-siā, Ka-gī , Ka-tang-á, Oan-á-lāi, Cha̍p-saⁿ-kah. I bat tī iâm-po͘ lé-pài-tn̂g hō͘ lâng phah. I toà tī Tang-káng ê kàu-hoē thoân tō-lí, ia̍h bat khì Lông-kiau ê só͘-chāi thoân hok-im. I ia̍h ū káng-kiù tām-po̍h i hoat, I ū-sî pun-io̍h hō͘ lâng; i ê ì-sù khoàⁿ ū sím-mi̍h lō͘ thang ín-chhoā lâng lâi sìn Kiù-chú Iâ-so͘. I ū ín-chhoā chhin-chhek chē-chē lâng lâi sìn. I bat kap Lêng-kia̍t-hiaⁿ khì Phêⁿ-ô͘ khai-siat kàu-hoē.
I āu chhoā ê Chhim-hô-ḿ kap só͘ ióng ê sió cha-bó͘-kiáⁿ tī Cha̍p-saⁿ-kah ê lé-pài-tn̂g; in-uī Chhim-hô-peh nî 60 goā hoè tuì kū-nî ū khì toà Cha̍p-saⁿ-kah ê lé-pài-tn̂g, i siông-siông ū khí phoà-pīⁿ. Kin-nî 7 goe̍h 12 ji̍t tit-tio̍h tiàu i lī-khui sè-kan, tò-khì kap Chú Iâ-so͘ éng-oán toà; taⁿ tī sè-kan bô thang koh kìⁿ tio̍h i. I ê bó͘ cha-bó͘-kiáⁿ lóng sī sìn-Chú Iâ-so͘, i ê goā-sun ū cha̍p-goā ê lóng sio̍k tī sìn Chú ê ke. Khó-sioh i só͘ pun hit-ê hāu-seⁿ bô sìn Iâ-so͘, soà pìⁿ gōng-gōng ê lâng. Taⁿ siá kuí-nā-jī lâi chiūⁿ-pò, ǹg-bāng chiah ê kap i saⁿ bat ê lâng lâi siàu-liām i ê jia̍t-sim chīn-tiong ài kiù lâng; lán tāi-ke ia̍h-tio̍h siū bián-lē jia̍t-sim lâi kiù lâng. Kiám-chhái lâng kú-kú teh siàu-liām i.
漢羅（Ùi原文改寫）
深河伯ê 行述
1898.12 165卷 P.92-94
深河伯是嘉義縣大溪厝庄ê 人。伊做囡仔ê時m̄-ài讀冊，若beh去學--ni̍h讀冊，伊就將冊chhàng hē竹phō內。伊ê老母也是真嚴，若知伊無去讀冊，kā伊扑，若是伊猶原m̄-ài去讀冊。伊到長成，伊ê父母有將所io ê 新婦仔匹配--伊；後--來有生3個查某子，第2個死去，亦有分1個後生。
伊少年ê時無惡不作，無1項ê歹伊無做。伊ài交陪poa̍h-kiáu--ê、做賊--ê,伊ê老父hō͘伊氣到擋bē tiâu,就吞烏薰到死；伊ê老母是不止嚴。所以厝--ni̍h伊toà bē-tiâu,就放sak伊ê老母kap某、查某子，大查某子8 歲第3個查某子4歲。做伊出外到阿里港，伊toà tī阿里港起頭用行ê 時，是teh擔「Hú 擔」到阿里港；伊tī阿里港，伊ê老母死，伊亦無倒--來。伊所趁ê錢，攏是儉食忍寒kēng-toā-tù,就是真ài poa̍h-kiáu。所以受迷惑盡深盡慘，家己oh-it改換。
後--來腳痛oh tit當，有聽見馬醫生tī旗後開設醫館，teh打tia̍p人逐項ê破病。亦hit 時台灣地方大搖動，四界捏造謠言，講天主教四界放藥，掠人去滴汁、煮鴉片薰、亦招人來入教，看伊是beh上天曹，抑是beh落地府；beh上天堂曹就交牙槽，若beh落地府就交尾椎骨。深河伯有定著決意beh去旗後hō͘馬醫生打tia̍p腳。阿里港有幾若個好心ê人幫贊伊淡薄仔所費。伊就去旗後hō͘馬醫生打tia̍p伊ê腳；伊toà tī醫館有聽見救主耶穌ê福音，光照伊ê心，大下受感動，醒悟知罪，liâm-piⁿ 有反悔罪，信救主。後--來有得著馬醫生幫贊，伊ê腳有醫到好。
Hit時埤頭城大擾亂，禮拜堂煞hō͘人毀去。Hit層代誌辦清楚明白，李牧師chham陳--先生，就是子路兄chham深河伯到阿里港設立禮拜堂。李牧師chham子路兄toà tī阿里港幾若日，in就倒轉去埤頭旗後；鼓勵拜堂兼傳福音。Hit-tia̍p伊所bat--ê
聖詩亦無偌濟首，聖冊所bat--ê亦是無偌濟章。
伊tī阿里港街路四界傳佈福音hō͘人歹嘴、chhoh罵亦有，hō͘ 人凌辱、譏刺，伊就倒去拜堂祈禱。Bat 1 擺伊穿1領烏褲，tī 街路teh講道理，1個擔柴ê人刁持kā伊lòng破，伊講：「Kah著我這時信主--lah！若無的確無放伊煞。」Hit時李牧師有常常派人去阿里港幫贊伊；有時子路兄、有時清兄。清兄bat 1擺，對埤頭beh來阿里港，行路近tī三塊厝仔溪埔，hō͘賊thâi--死。這個代誌調直，主路兄招伊倒轉來埤頭抑是旗後，驚了koh受人陷害。總--是伊決斷beh toà阿里港，無聽主路兄ê話。深河伯有堅心有盡忠tī阿里港。
對清兄受害死了後，信主ê 人暫暫興起。四界庄社有人來聽道理，阿猴 街亦有人聽道理。盬埔仔、加臘埔有人來。
深河伯就有數念伊ê某子，有倒來大溪厝chhoē 深河姆kap伊第3個查某子去阿里港做主ê工。伊有經過濟濟教會，伊所bat toà在gia̍h ê教會，阿里港、鹽埔、加臘埔、埤頭、小琉球、林後、岩前、澎湖、大社、嘉義、茄苳仔、灣仔內、十三甲。伊bat tī鹽埔禮拜堂hō͘人扑，伊toà tī東港ê教會傳道理，亦bat 去瑯嶠ê所在傳福音，伊亦有講究淡薄醫法，伊有時分藥hō͘--人，伊ê意思是看有甚mih路thang 引chhoā人來信救主耶穌。伊有引chhoā親戚濟濟人來信。伊bat kap龍吉兄去澎湖開設教會。
伊後娶ê 深河姆kap所養ê小查某子tī十三甲ê禮拜堂；因為深河伯年60 外歲，對舊年有去toà十三甲ê禮拜堂，伊常常有起破病。今年7月12日得著召離開世間，倒去kap主耶穌永遠toà,今tī世間無thang koh見著伊。伊ê某、查某子攏是信主耶穌，伊ê外孫有10外個攏屬tī信主ê家。可惜伊所分hit 個後生無信耶穌，煞變憨憨ê人。今寫幾若字來上報，向望chiah-ê kap伊相bat ê人來數念伊ê熱心盡忠ài救人；咱逐家亦著受勉勵熱心來救人。Kiám chhái人久久teh 數念伊。