Sun-tîm-to
Sun-tîm-to
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第150卷 |
| 日期 | 1897/9 |
| 頁數 | 69 |
白話字（原文數位化）
Sun-tîm-to
1897.09 150 koàn p.69-70
Tī Tāi-tek-kok ê lâm-pêng Sat-khek- su-séng Tek-su-tēng-siâⁿ, ū chi̍t lâng miâ Sun-tîm-to, i tī Se-le̍k 1700 nî chiū- sī Tiong-kok Khong-hi ê sî-chūn chhut- sì. I-ê chó͘-chiūⁿ sī chò Tek-kok ê toā koaⁿ-oân,ji̍p Kiù-sè-kàu ê lâng; i pún- sin chū sè-hàn chiū chin kèng-khiân jia̍t- sim pài Siōng-tè.
I iā sī toā châi-tiāu phok-ha̍k ê lâng, ji̍p chhut-miâ Chu-īⁿ tha̍k-chheh chē-chē nî, bat kuí-nā kok ê bûn-jī khiuⁿ-kháu; só͘ tha̍k ê chheh sui-jiân chin chē iūⁿ, nā sī i tì-ì choan-sim chiū-sī chin-lí ê chheh . I-ê chhin-chhek chin ài i tio̍h ha̍k-si̍p kok-hoat lu̍t-lē ê chheh, thang chhut- sin khì chò koaⁿ lâi sè-si̍p in sī-toā-lâng ê koaⁿ-chiok, tit-tio̍h hù-kuì miâ-siaⁿ. Nā sī Sun-tîm-to li̍p-chì ài thoân-tō kiù lâng.
Kàu it-jia̍p-hoè chiū chhut Chu-īⁿ, khì Hoat-kok iû-le̍k; 21 hoè tò-tńg khì in pún siâⁿ Tek-su-tēng. Tng-sî Mô͘- lia̍p-oá kàu-hoē ê lâng, uī-tio̍h tō-lí siū toā khùn-tio̍k, in chiū tô-cháu lâi chhoē Sun-tîm-to; i lóng chiap-la̍p hó khoán thāi chiàu-kò͘ in. I siông-siông thoân tō-lí tī Bōng-Chú-chng (ǹg-bāng Chú ê chng) , chit chng choân sī pài Siōng-tè ê lâng khiā-khí; iā khì chē-chē toā Chu-īⁿ thoân-kàu, hō͘ īⁿ-lāi ê ha̍k-seng thiaⁿ. Koh m̄-nā thoân tō-lí tī in pún só͘-chāi, iā khì goā-séng kap pa̍t kok thoân.
Sun-tîm-to 31 hoè ê sî, tò--lâi in pún kok Pek-lêng kiaⁿ-siâⁿ . Mô͘-lia̍p-oá kàu- hoē ê lâng chiū siat-li̍p i chò toā Kàu-su, lâi chiáng-lí kàu-hoē sū-bū. Ta̍k ji̍t thoân-kàu, lâi thiaⁿ ê lâng chin chē. I teh kóng tō-lí ke̍k kán-chhiat; tāi-khài kóng chiâⁿ-khek kú, chiū iàu-kín ê chin-lí hō͘ lâng thiaⁿ lóng bêng. Koh só͘ thoân ē hō͘ lâng jīn Iâ-so͘ chò in ê Kiù-chú.
Lūn i só͘ thoân chhiat-iàu ê tō-lí ū 4 tiâu. (1) Kiù-chú chin-chiàⁿ sī Siōng-tè. (2) Sui-jiân sī Siōng-tè, chin-si̍t seⁿ chò lâng. (3) Lâng ài tit-kiù, tû-khì kiû Téng-bīn, í-goā bô hoat-tō͘. (4) Lâng tio̍h tit-tio̍h tō-lí ê lī-ek .
Sun-tîm-to teh thoân tō-lí ê sî, put- lūn sàn-hiong, hó-gia̍h, gâu kap gōng, lóng siū kám-tōng. Ū lâng gia̍h-pit lâi kì i só͘ kóng--ê; ū-ê ìn chò chheh, hō͘ thong- kok ê lâng bé khì tha̍k . Ū lâng kia̍h-pit beh kì ê sî, hut-jiân siū kám- kek kàu ba̍k-sái chhē-chhē tò, beh ài ēng pit kā kì khí--lâi, soà ná-chún bē kì tit.
Bat ū lâng mn̄g Sun-tîm-to kóng, Lí ēng sím-mi̍h biāu-hoat kóng tō-lí, tì- kàu ē kám-hoà lâng kàu án-ni leh? ìn kóng, Bô pat3-hāng, to̍k-to̍k tī boē kóng tō-lí ê tāi-seng, chi̍t tiám-cheng kú, kā- tī chēng-chēng siūⁿ pún-sin ê choē-ok kap chèng-lâng ê choē-koà, sī ke̍k-tāng ke̍k-chhim, si̍t-chāi eng-kai tio̍h tîm-lûn tī tē-ge̍k chhi-chhám; koh siūⁿ Siōng- tè ê toā in-tián chin-koân chin-khoah, thài-thó ē thang pò-tap. Chhin-chhiūⁿ án-ni lâi siūⁿ, chiū thang chiong lán pún-sin chò hoat-tō͘ lâi kóng hō͘ lâng thiaⁿ.
I it-seng hō͘ chèng-lâng chin toā kèng-tiōng, hióng-siū 60 hoè koè-sin tī Bōng-Chú-chng, an-chòng ê ji̍t, lâi sàng-chòng ê lâng ū nn̄g-chheng goā lâng. Lâng suî-jiân í-keng sí kú-kú, m̄- kú hó miâ-siaⁿ bô huí-hoāi.
Che sī tiah i-ê tāi-lio̍k lâi kóng nā- tiāⁿ. Lâng nā ài khah siông-sè; tio̍h- khoàⁿ (Kàu-sū-lia̍t-toān tē 3 chiuⁿ).
Taⁿ lán ū lâng chò thoân-tō sian-seⁿ kuí-nā nî kú, tio̍h kā-tī séng-chhat, khoàⁿ lán ta̍k-pái kóng tō-lí ū kám-kek lâng á-bô. Beh kóng hō͘ lâng hó chhiò m̄-bián saⁿ kuí-kù oē chiū ē. Nā beh kóng tō-lí hō͘ lâng sim-koaⁿ tín-tāng, siū tio̍h kám-kek kàu lâu ba̍k-sái, hián- bêng hoán-hoé choē; che m̄ sī iông-īⁿ sū.
Só͘-í tng thoân-tō ê chit-hūn, tek- khak m̄-thang hō͘ ke-koàn su-khia ê tāi- chì, lâi hūn-cha̍p kiáu-jiáu. Tì-kàu bô sim-chiâⁿ thang káng-kiù Sèng-keng pī- pān tō-lí, iā bô tāi-seng choân-sim kî-tó; put-kò lîm-sî thàn-lē chiūⁿ tâi-téng sui-piān chiū kóng, só͘ kóng soàⁿ-soàⁿ loān-loān, hō͘ lâng thiaⁿ bē chheng- chhó, m̄-nā bô lī-ek kiaⁿ-liáu ū sún-hāi.
Tio̍h chhin-chhiūⁿ Sun-tîm-to ū tāi- seng khiân-sêng pī-pān-sim, chiong só͘ pī-pān beh kóng ê tō-lí hiàn hō͘ Siōng- tè ēng. Chiū kàu-sî teh kóng oa̍h-oa̍h tāng-tāng, ū koân ū la̍t, kàu-gia̍h thang kám-tōng chèng-lâng ê sim.
漢羅（Ùi原文改寫）
Sun-tîm-to
1897.09 150 卷 p.69-70
Tī大德國ê南爿撒克斯省德斯丁城，有一人名Sun-tîm-to，伊tī西曆1700年就是中國康熙ê時陣出世。伊ê祖上是做德國ê大官員，入救世教ê人；伊本身自細漢就真敬虔熱心拜上帝。
伊也是大才調博學ê人，入出名書院讀冊濟濟年，bat幾若國ê文字腔口；所讀ê冊雖然真濟樣，若是伊致意專就是真理ê冊。伊ê親戚真ài伊著學習國法律例ê冊，thang出身去做官來世襲in序大人ê官爵，得著富貴名聲。若是Sun-tîm-to立志ài傳道救人。
到1、20歲就出書院，去法國遊歷；21歲倒轉去in本城德斯丁。當時Mô͘-lia̍p-oá教會ê人，為著道理受大窘逐，in就逃走來chhoē Sun-tîm-to;伊攏接納好款待照顧in。伊常常傳道理tī望主庄(向望主ê庄)，這庄全是拜上帝ê人企起；也去濟濟大書院傳教，hō͘院內ê學生聽。Koh m̄若傳道理tī in本所在，也去外省kap別國傳。
Sun-tîm-to 31歲ê時，倒--來in本國柏林京城。Mô͘-lia̍p-oá教會ê人就設立伊做大教師，來掌理教會事務。逐日傳教，來聽ê人真濟。伊teh講道理極簡切；大概講成刻久，就要緊ê真理hō͘人聽攏明。Koh所傳會hō͘人認耶穌做in ê救主。
論伊所傳切要ê道理有四條。(1)救主真正是上帝。(2)雖然是上帝，真實生做人。(3)人ài得救，除去求頂面，以外無法度。(4)人著得著道理ê利益。
Sun-tîm-toteh傳道理ê時，不論散hiong，好額，gâu kap憨，攏受感動。有人gia̍h筆來記伊所講--ê;有ê印做冊，hō͘ 通國ê人買去讀。有人kia̍h筆beh記ê時，忽然受感激到目屎chhē-chhē倒，beh ài用筆kā記起來，續若準bē 記tit。
Bat有人問Sun-tîm-to講：「你用甚mi̍h妙法講道理，致到會感化人到án-ni leh？」應講：「無別項，獨獨tī boē講道理ê代先，一點鐘久，家己靜靜想本身ê罪惡kap眾ê罪過，是極重極深，實在應該著沈淪tī地獄悽慘；koh想上帝ê大恩典真高真闊，thài-thó會thang報答。親像án-ni來想，就thang將咱本身做法度來講hō͘人聽。」
伊一生hō͘眾人真大敬重，享受60歲過身tī望主庄，安葬ê日，來送葬ê人有兩千外人。人雖然已經死久久，m̄-kú好名聲無毀壞。
這是摘伊ê大略來講nā-tiāⁿ。人若ài較詳細；著看(教師列傳第3章)。
今咱有人做傳道先生幾若年久，著家己省察，看咱逐擺講道理有感激人抑無。Beh講hō͘人好笑m̄免三幾句話就會。若beh講道理hō͘人心肝振動，受著感激到流目屎，顯明反悔罪；這m̄是容易事。
所以當傳道ê職份，的確m̄-thang hō͘家眷su-khia ê代誌，來混雜攪擾。致到無心情 thang講究聖經備辦道理，也無代先全心祈禱；不過臨時趁例上台頂隨便就講，所講散散亂亂，hō͘人聽bē清楚m̄-nā無利益，驚了有損害。
著親像Sun-tîm-to有代先虔誠備辦心，將所備辦beh講ê道理獻hō͘上帝用。就到時teh講活活動動，有權有力，夠額thang感動眾人ê心。