鳳山土匪
Hōng-soaⁿ Thó͘-huí
文獻資訊
| 項目 | 資料 |
|---|---|
| 作者 | 無lo̍h名 |
| 卷期 | 台南府城教會報 |
| 卷期 | 第138卷 |
| 日期 | 1896/9 |
| 頁數 | 67 |
白話字（原文數位化）
Hōng-soaⁿ Thó͘-huí
1896.09 138 koàn p.67
Tī 6 goe̍h 23 ji̍t 11 tiám cheng ū chi̍t ê Ji̍t-pún Hêng-chhun Bîn-chèng chi- pō͘ koaⁿ-oân beh khì Pang-liâu. Lī Tang- káng chha-put-to phò͘-poàⁿ-lō͘ in kàu- chi̍t só͘-chāi hō-chò Chhek-khut. Tī-hia tú-tio̍h 50 ê thó͘-huí, hō͘ in chhiúⁿ $2000, lâng soà hō͘ in thâi-sí, ia̍h chām i ê thâu-khak koāⁿ sì-kè teh ûn-chng phài hó-gia̍h lâng ê gîn. Ū ûn tuì Tek-á-kha- chng soà hia keh-mê, si̍t-chāi chin khó- sioh, ū liân-luī siān-liông ê peh-sèⁿ. Toā- o̍h ha̍k-seng Ông Châng siá phoe kóng, “Goán khoàⁿ chit-hō guî-hiám ê sè-bīn khiok ū siūⁿ beh chhiáⁿ siám pa̍t-uī, m̄- kú chit chng-ni̍h phah-lô m̄-chún lâng cháu kóng tio̍h seⁿ tâng seⁿ, sí tâng sí. Lâng nā cháu mi̍h beh chhiúⁿ, kiám- chhái soà siū-hāi iā káⁿ. Goán tuì án-ni bē-tit cháu, nā beh cháu khiok iû-goân ē lī, chóng-sī kiaⁿ-liáu lâng khoàⁿ goán bô, beh iô-tāng giâu-gî, soà sūn ki-hoē lâi hāi sìn Chú ê hiaⁿ-tī, si̍t-chāi khì-tò chin lióng-lân. M̄ chai beh cháiⁿ-iūⁿ? In-uī goá tú-á tuì Hú-siâⁿ tò-lâi kàu Tang-káng, hit-sî ū chi̍t ê hiàn-peng mn̄g goá tuì tó-uī lâi? Goá kóng tuì Hú-siâⁿ. I kóng, Lí tó-khì? Goá kóng beh khì Tek-á-kha. I kóng, Tek-á-kha lóng-chóng sī pháiⁿ-lâng lliáu-liáu. Chit kīn-ji̍t koh in-uī chit-chân-sū, só͘-í koh- khah thang kiaⁿ.”
āu-lâi hiah ê chhat ū khì chak tī Soāiⁿ-á-kha. (Soāiⁿ-á-kha lī Tek-á-kha chha-put-to chi̍t lí lō͘ nā-tiāⁿ). Koè chi̍t nn̄g ji̍t Ji̍t-pún peng tuì Tang-káng, Chuí0té-liâu, kap Pang-liâu khì hia phah thó͘-huí chiū soàⁿ-soàⁿ. Hit-chūn chiâⁿ cha̍p ê chng-thâu hō͘ peng sio-khì. Châng-á ia̍h hō͘ in lia̍h khì Pang-liâu koaiⁿ chi̍t mê, chóng-sī tú-tio̍h bô sím- mi̍h tāi-chì chiū koh pàng i tò-lâi.
漢羅（Ùi原文改寫）
鳳山土匪
1896.09 138卷 p.67
Tī 6月23日11點鐘有一個日本恒春民政支部官員beh去枋寮，離東港差不多舖半路in到一所在號做Chhek-khut，tī hia tú著50個土匪，hō͘ in搶＄2000，人續hō͘ in thâi 死，亦斬伊ê頭殼koāⁿ 四界teh ûn庄派好額人ê銀，有ûn對竹仔腳庄續hia隔暝，實在真可惜，有連累善良ê百姓。大學學生王叢寫批講：「阮看這號危險ê勢面卻有想beh且閃別位，m̄-kú這庄裡扑鑼m̄ 准人走，講著生同生，死同死。人若走物beh搶，kiám-chhái 續受害也káⁿ。阮對án-ni bē tit走，若beh走卻猶原會離，總是驚了人看阮無，beh搖動giâu疑，續順機會來害信主ê兄弟，實在去倒真兩難，m̄ 知beh怎樣？因為阮tú仔對府城轉來到東港，hit時有一個憲兵問我對tó位來？我講對府城，伊講，你tó去？我講beh去竹仔腳，伊講竹仔腳攏是歹人了了，這近日koh因為這層事，所以koh較thang驚。」
後來 hiah ê賊有去chak tī檨仔腳（檨仔腳離竹仔腳差不多一里路nā-tiāⁿ），過一、兩日日本兵對東港，水底寮，kap枋寮去hia扑土匪就散散。Hit陣成十個庄頭hō͘兵燒去，叢仔也hō͘ in掠去枋寮關一暝，總是tú著無甚mih代誌就koh放伊倒來。